γράφει ο Θεόδωρος Γιαμιάς
Μπαίνουμε τελικά στο ‘’foto finish’’ ενός έτους που εκτός όλων των άλλων έμελλε να κονιορτοποιήσει την συντριπτική πλειοψηφία των προβλέψεων σε κάθε επίπεδο …
Όσον αφορά στην Ελληνική κεφαλαιαγορά , πριν από λίγο καιρό έγινε αναθεώρηση της βαρύτητας των τραπεζών στον Γενικό Δείκτη, κλείνοντας το μάτι σε όλους εμάς ότι μάλλον κάποιες καλές εξελίξεις ακολουθούν στο (πολύπαθο) τραπεζικό σύστημα, τέτοιες που θα είχαν σαν αποτέλεσμα την ανάταση του ΧΑΑ που πεισματικά αρνείτο να ξεκολλήσει από τον βάλτο των 600 μονάδων.
Αντί αυτού όμως είδαμε τις τράπεζες απλά να τραβάνε ακόμη πιο δυνατά τον Γενικό Δείκτη προς τον Νότο…μη επιτρέποντας στις υπόλοιπες αξιόλογες μετοχές (πχ ΔΕΗ ΟΤΕ κτλ) να δώσουν ‘’διαγραμματικές’’ ανάσες αλλά και την έξωθεν καλή μαρτυρία…
Επίσης ο αποσταθεροποιητικός παράγων που λέγεται Ελληνοτουρκική ένταση με σφοδρή πιθανότητα θερμού επεισοδίου ή και γενικευμένου πολέμου ακόμη , θεωρήθηκε ότι έχει τιμολογηθεί από την αγορά σαν τέτοιος , συμβάλλοντας στην καθήλωση του Χρηματιστηρίου της Αθήνας. Αντιληφθήκαμε ωστόσο τις τελευταίες μέρες ότι με την μερική (έστω και προσωρινή) άρση της έντασης , το Χρηματιστήριο όχι μόνο δεν επανατιμολόγησε την ανάκτηση της σχετικής ηρεμίας αλλά υποχώρησε επιλέον και μάλιστα αισθητά …
Με αυτά και άλλα μπαίνουμε στο τελευταίο τρίμηνο όπου βεβαίως κάθε πρόβλεψη είναι παρακινδυνευμένη , έτσι μπορούμε να βασιστούμε μόνο σε κάποιες σταθερές που τελικά μάλλον είναι και η ουσία των πραγμάτων ….
Τι φταίει τελικά;
Το σίγουρο είναι ότι η συσσωρευμένη ζημιά που έχει υποστεί η χώρα συνολικά τα τελευταία πολλά χρόνια σε όλα τα επίπεδα είναι πολύ σημαντική και έχει δημιουργήσει μια δυσπιστία που θα χρειαστεί αρκετός χρόνος σοβαρών και σωστών κινήσεων πριν αρχίσει να διαφαίνεται φως στο τούνελ …
- Επιγραμματικά οι μεγάλοι παίκτες των αγορών, δεν μπορούν να χωνέψουν εύκολα τις ζημιές που υπέστησαν τόσο το 2012 όσο και το 2015 όπου οι κυβερνώντες κάνανε …. ότι κάνανε ….
Ενώ επίσης δεν μπορούν να χωνέψουν ακόμη πως έχασαν τα λεφτά τους στις ΤΡΑΠΕΖΕΣ , MLS , CRETA FARM , FOLLI FOLLIE , κτλ , όπου κατάλαβαν ότι ανεξέλεγκτες διοικήσεις σε ένα περιβάλλον εικονικής νομιμότητος απλά έκαναν ότι ήθελαν , δήλωναν ότι ήθελαν, κινούνταν όπως ήθελαν έχοντας απλά ‘’άκρες στο σύστημα’’, εφαρμόζοντας όμως πρακτικές που σε καμία περίπτωση δεν συνάδουν με την νοοτροπία που θα πρέπει να διέπει δυτική χώρα …
Αν στα παραπάνω προσθέσουμε το ξεχαρβάλωμα του δημοσίου, την μη απονομή δικαιοσύνης , το ράβε ξήλωνε , το φορολογικό σύστημα το οποίο όχι μόνο είναι άθλιο αλλά πολύ δε περισσότερο δεν λειτουργεί καν ενώ και ο κάθε εφοριακός νομίζει ότι είναι χωράφι του και μπορεί να ενεργεί όπως νομίζει …. (και ο νοών νοείτω) σε συνδυασμό βεβαίως με πολλές άλλες αιτίες , καταλήγουμε εύλογα στο συμπέρασμα ότι χάθηκε το πολυτιμότερο στοιχείο που πρέπει να διέπει κάθε οικονομία και αυτό δεν είναι άλλο από την ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ …..
- Δυστυχώς πρέπει να αποδεχτούμε ότι απλά δεν μας εμπιστεύεται πια κανείς σοβαρός επενδυτής και θα χρειαστεί πολύς κόπος (ίσως και χρόνος) έως ότου αποκατασταθεί αυτή η ζημιά …
Τις τελευταίες μέρες ‘’παίζει’’ πάλι πολύ στα ΜΜΕ το θέμα της επιδημίας του covid19 , ναι είναι σαφές ότι μπορεί να ‘’πουλάει’’ να δημιουργεί τηλεθέαση , να φέρνει έσοδα σε διάφορες τσέπες και συμφέροντα , αλλά κάπου πρέπει να μπει ένα τέλος … το ότι το πρώτο lock down ήταν λάθος διότι σχεδόν εκτέλεσε την οικονομία είναι πια γενικά σαφές , (αν ήταν σωστό θα ήμασταν σε lock down II ήδη…) , όμως το να καθόμαστε να συζητάμε κάθε μέρα για την πιθανότητα έλευσης δεύτερου lock down δεν έχει καμία διαφορά από την εφαρμογή του ….
Διότι η κατανάλωση καταρρακώνεται ενόψει της πιθανής εφαρμογής , οι όποιες επενδύσεις αναβάλλονται ενώ αυτή τη φορά τα λουκέτα απλά θα έχουν την μορφή τυφώνα ….
Τα αποτελέσματα θα κάνουμε πολλά χρόνια να τα αντιστρέψουμε (και κυρίως με τεράστιο κόστος σε ζωές – αυτοκτονίες – καταθλίψεις κτλ) .
Πρέπει πριν να είναι αργά να αποφασιστούν και να αποσαφηνιστούν τα μέτρα που θα παρθούν και να προχωρήσουμε , δεν μπορεί να κρατείται άλλο όμηρος η αγορά…
Ένας ακόμη παράγοντας που κανείς δεν ξέρει την επίδραση που θα έχει στις αγορές είναι το θέμα που έχει προκύψει με τις Αμερικανικές εκλογές του Νοεμβρίου , την πιθανότητα της επιστολικής ψήφου και την αποδοχή η μη του αποτελέσματος από τον ηττημένο , είναι νωρίς για να βγουν συμπεράσματα ή να γίνει κάποια πρόβλεψη αλλά το γεγονός αυτό καθαυτό θέλει μεγάλη προσοχή στο χειρισμό του , ενώ και οι Αμερικανικοί δείκτες παρουσιάζουν σημάδια κόπωσης…
Το σίγουρο είναι ότι αυτό το έτος μέχρι και την τελευταία του μέρα έχει αποφασίσει να μας κρατήσει ‘’στις οθόνες’’ χωρίς να υπάρχει το παραμικρό περιθώριο χαλάρωσης …
{Ο κ. Θεόδωρος Γιαμιάς είναι Γενικός Διευθυντής της Kyros Financial Group}