Σε μια χρονιά κατά την οποία οι ελληνικές εξαγωγές κατέγραψαν ένα ακόμη ρεκόρ, υπερβαίνοντας το φράγμα των 50 δισ. ευρώ (54,68 δισ. ευρώ από 40 δισ. ευρώ το 2021 με αύξηση 36,7%), για πρώτη φορά στην ιστορία, η φετινή διοργάνωση των Greek Exports Forum & Awards έρχεται να προβάλει τις ευκαιρίες που προκύπτουν για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις, παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες και χρηστικά «εργαλεία», προκειμένου να ενισχύσουν την εξαγωγική τους δραστηριότητα.
Στο Panel IIΙ: «Εξάγουμε καινοτομία και υψηλή τεχνολογία: Η δυναμική των clusters και οι κλάδοι αιχμής (πράσινη ενέργεια, φαρμακοβιομηχανία, ναυτιλία, διαστημική τεχνολογία, πληροφορική κ.ά.)» του Forum, τοποθετήθηκαν οι κ.κ. Δρ. Βασίλης Γρηγορίου, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος, Advent Technologies, Γιώργος Ξηραδάκης Πρόεδρος της Ένωσης Τραπεζικών & Χρηματοοικονομικών Στελεχών Ε. Ν., Ιδρυτής -Διευθύνων Σύμβουλος XRTC Business Consultants, Ελένη Πολυχρονοπούλου Αντιπρόεδρος της εταιρείας Τεχνική Προστασίας Περιβάλλοντος ΑΕ, Διευθύντρια Επιχειρηματικής Ανάπτυξης στην εταιρεία ERMA FIRST ESK ENGINEERING SOLUTIONS SA, Πρόεδρος HEMEXPO, Αθανάσιος Πότσης, PhD, Πρόεδρος της Ένωσης Ελληνικών Βιομηχανιών Διαστημικής Τεχνολογίας & Εφαρμογών (ΕΒΙΔΙΤΕ).
Η κα Πολυχρονοπούλου, ανέφερε ότι για την ίδια η λέξη κλειδί είναι οι εξαγωγές “μια έννοια άγνωστη την παλαιότερη εποχή για τις ελληνικές επιχειρήσεις. Όμως η παγκόσμια κρίση του 2009 άλλαξε τον ρου της ελληνικής επιχειρηματικότητας που κλήθηκε να λειτουργήσει σε ένα περιβάλλον γεμάτο αντιξοότητες”. Η ίδια εξέφρασε την άποψη ότι είχαμε επαναπαυτεί στις εργασίες στη Ζωνη Περάματος ή στα άλλα μεγάλα ναυπηγεία κι έτσι παλαιότερα στηριζόμασταν στην εγχώρια αγορά.
“Με το κλείσιμο των ναυπηγείων και την οικονομική κρίση” συνέχισε, “έγινε ένα αυτόματο στοπ. Μετρήσαμε τις δυνάμεις μας, ήρθαμε αντιμέτωποι με έναν μονόδρομο, δεν είχαμε άλλη επιλογή από την εξωστρέφεια”.
Η Ελλάδα, σύμφωνα με την κα Πολυχρονοπούλου έχει ένα σοβαρό πλεονέκτημα “που είναι οι Έλληνες εφοπλιστές. Σε μια ακτίνα 300 χλμ. λαμβάνονται αποφάσεις για χιλιάδες πλοία. Ο Πειραιάς αποτελεί το μεγαλύτερο ναυτιλιακό σύμπλεγμα παγκοσμίως. Εμείς στρέψαμε όλο αυτό το πλεονέκτημα προς όφελος μας”.
Πλέον, ανέφερε η κα Πολυχρονοπούλου, η Ελλάδα διεκδικεί επί ίσοις όροις ένα μερίδιο στην παγκόσμια αγορά ναυτιλιακού εξοπλισμού “και μάλιστα σε ένα άκρως ανταγωνιστικό περιβάλλον, δεδομένου ότι στην Ασία χρηματοδοτούνται κυβερνητικά οι τοπικοί ανταγωνιστές μας”.
“Εμείς, σε ένα τέτοιο δύσκολο και ανταγωνιστικό περιβάλλον οφείλαμε να ακούσουμε τις ναυτιλιακές εταιρείες, να μελετήσουμε καλά τους κανονισμούς, να μάθουμε τι είναι αυτό που έρχεται στη ναυτιλια και να τρέξουμε προς αυτή την κατεύθυνση. Συμμετείχαμε σε πάνω από 60 events στο εξωτερικό, για να δειξουμε ότι είμαστε παρόντες και συνεπείς. Επιπλέον, έπρεπε να αναπτύξουμε νέα προιόντα, ένα εμπορικό δίκτυο αντιπροσώπων και να μεριμνήσουμε για το after sale service που έπρεπε να έχουμε 24/7 για να εξυπηρετούμε πλοία σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου”.
“Η ERMA FIRST προχώρησε σε μεγάλες επενδύσεις και το καλό είναι ότι αυτό έχει αποτέλεσμα. Καταφέραμε να βγούμε με αύξηση στον τζίρο μας και το ποσοστό εξαγωγών μας. Συνεισφέραμε στο ΑΕΠ κατά 1,35 δισεκατομμύρια, προσφέραμε έμμεση και αμεση απασχόληση 20.000 ανθρώπων. Έχουμε τώρα ξεπεράσει το 50% σαν κλάδος. Το πιο σημεντικό όμως είναι ότι τα προιόντα made in Greece είναι πλέον ένα ισχυρό brand name” κατέληξε.
Ο Αθ. Πότσης, στην παρέμβασή του ανέφερε ότι “στη δική μας περίπτωση έπερεπε να ξεκινήσουμε φτιάχνοντας προιόντα, που θα ήταν πιστοποιημένα για να λειτουργούν στο διάστημα. Αυτό δεν ήταν ένα εύκολο έργο καθώς απαιτούνταν μια καλά οργανωμένη υποδομή, κατάλληλες επενδύσεις για τη σχεδίαση και την πιστοποιηση των συστημάτων αυτών και εν συνεχεία έπρεπε να περάσουμε στο trademark”.
Μιλώντας για την πορεία της Ένωσης Ελληνικών Βιομηχανιών Διαστημικής Τεχνολογίας & Εφαρμογών, ανέφερε ότι “ξεκινήσαμε πριν 20 χρόνια περίπου, όταν προσκληθήκαμε να συνειφέρουμε βιομηχανικά στην ανάπτυξη προγραμμάτων. Ξεκινήσαμε με χαμηλό προφίλ, με γνώμονα την ανάπτυξη ποιοτικών προϊόντων. Σήμερα στην Ελλάδα υπάρχουν 48 υγιείς εταιρείες, που κατάφεραν να φτιάξουν υψηλής ποιότητας προϊόντα με 100% εξαγώγιμο προσανατολισμό. Συνολικά 2.500 επιστήμονες υψηλής εξειδίκευσης εργάζονται στον εν λόγω κλάδο, που είναι υψηλά αμοιβόμενοι”
Πρόκειται για έναν κλάδο που πέρυσι είχε τζίρο 250 εκατ. ευρώ, όπως ανέφερε ο Δρ. Πότσης.
Και συνέχισε:
“Η τεχνολογία του διαστήματος χρησιμοποιείται καθημερινά από όλους μας, όταν π.χ. ανοίγουμε το κινητό και βλέπουμε τον καιρό και την κίνηση στους δρόμους, όταν κλείνουμε εισιτήρια όταν τσεκάρουμε να δούμε που βρίσκεται το cargo μας. Όλαες αυτές οι ενέργειες υποστηρίζονται από υπηρεσίες διαστημικής τενολογίας”.
Ο κ. Πότσης ανέφερε ότι το μεγάλο βήμα στον κλάδο έγινε ότιν “το διάστημα πέρασε από το επίπεδο των κυβερνήσεων στο επίπεδο της αγοράς. Ανοίγεται μια μεγάλη εμπορική αγορά που μετράται σε 8 δις ευρώ μόνο στην Ευρώπη και 200 δις ευρώ παγκοσμίως”.
Ο κλάδος αποτελεί έναν πυρήνα που συνδράμει στο brain regain και είναι ένας χώρος οπου ο επιστήμονας θα εφαρμόζει τις γνώσεις του για την ανάτυξη του ΑΕΠ στη χώρα μας. “Αυτό που δημιουργήσαμε έως σήμερα δεν το διαφημίζαμε γιατί δεν είναι ένας παραδοσιακός κλάδος για τον οποία η Ελλάδα ήταν γνωστή. Χρειαζόμασταν στοιχεια, success cases και ένα πολύ δυναμικό background έτσι ώστε να παρουσιάσουμε το έργο μας, να δείξουμε ότι είμαστε ώριμοι στον τομέα αυτό”
Αναφερόμενος στο έργο της Ένωσης είπε ότι “έχουμε φτιάξει μαζί με τον ESA ένα οργανωμένο πρόγραμμα με startups που εχουν νέες ιδέες και φτιάχνουμε μαζι τους το πρόγραμμα ενίσχυσης μιας τέτοιας εμπορικής ιδέας”.
Επιπλέον, όπως ανέφερε, έχει δημιουργηθεί ένα βιομηχανικό οικοσύστημα μέσω του οποίου “κάθε 2 χρόνια εκδίδουμε μια βιομηχανική διαστημική στρατηγική. Τρίτον, υπάρχει ένα ολοκληρωμένο space cluster που φέρνει κοντά δύο κόσμους , τη βιομηχανία και τον ακαδημαικό κόσμο. Δημιουργούμε εθνικά προγράμματα για να πετύχουμε το blending των δύο αυτών κόσμων”.
Η Ένωση, είπε, βρίσκεται σε διαρκή συνεργασία με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, με στόχο να ενισχυθεί η θέση της χώρας στη διαστημική τεχνολογία. Μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης διαμορφώνεται ένα πρόγραμμα μικροδορυφόρων που στοχο έχει έως 2027 να δημιουργηθεί ένα εθνικό σύστημα δορυφόρων για ασφαλείς επικοινωνίες .
“Αυτό το πλάνο που έχουμε και χτίζουμε σιγά σιγά στην επόμενη μέρα ωστε να πάμε μπροστά” πρόσθεσε.
Ο Δρ. Γρηγορίου, στην παρέμβασή του ανέφερε τη διαπίστωσή του ότι “πλεον ζούμε σε έναν κόσμο όπου μετά την εισβολή στην Ουκρανία, το γεωπολιτικό περιβάλλον που διαμορφώνεται, συνδέεται με πολιτικές αποφάσεις. Η Δύση έχει τρομερές ευαισθησίες όσον αφορά το περιβαλλοντικό κομμάτι, ενώ στον κλάδο της ναυτιλίας έχει αποφασίσει να αλλάξει τα καύσιμα”.
“Στην αρχή” εκτίμησε “θα έχουμε μεταβατικές λύσεις. Όταν κυριαρχήσουν τα καινούργια καύσιμα θα υπάρξουν και διαφορετικές τεχνολογικές λύσεις. Η Ελλάδα είναι μια χώρα πρωτοπορος στη ναυτιλία. Εμείς, είμαστε μια εταιρεία που φτιαχτήκαμε από το εργαστήριο πήραμε συγκεκριμένες χρηματοδοτήσεις. Οι πιο πρωτοποροι και ανοιχτόμυαλοι, όπως το βιώσαμε, ήταν οι Έλληνες εφοπλιστές. Η ναυτιλία πρωτοπορεί και επιθυμία μας είναι να δημιουργήσουμε μια καινούργια κατάσταση για να πάμε στο επόμενο βήμα. Έτσι το ποστοστό 95-96% των μικρών επιχειρήσεων και 4-5% των μεγάλων πρέπει να αλλάξει, είναι καιρός να δημιουργηθούν μεγάλες εταιρείες με οικονομίες κλίμακος”
Σχετικά με την ελληνική επιστημονική κοινότητα είπε ότι “οι Έλληνες επιστήμονες είναι πολύ καλοί. Αλλά δεν είναι πολλοί. Χρειάζονται συνεργασίες και με ανθρώπους στο εξωτερικό αλλά πρέπει να δημιουργηθούν και οικονομίες κλίμακος. Η Ελλάδα έχει όλες τις βασεις για να γίνει μια τελείως διαφορερική χώρα την επομενη 20ετία” εκτίμησε.
Ωστόσο, παρατήρησε ο Δρ. Γρηγορίου “είμαστε τρομερά εσωστρεφείς, δεν πιστεύουμε στις δυνάμεις μας, την ώρα που η Ευρώπη έχει αποφασίσει ότι η Ελλάδα θα ειναι μια κατασκευαστική χώρα”. Ως σημαντικό ανάχωμα στην εξέλιξη της Ελλάδας ο Δρ. Γρηγορίου παρέθεσε το ζήτημα της γραφειοκρατίας.
Αναφερόμενος στο μέλλον της ενέργειας είπε ότι “οι πράσινες μορφές ενέργειας είναι το μέλλον. Δημιουργουνται οικονομίες κλίμακος και στο μελλον κανένας δεν θα κοιτά το κατασκευαστικό κόστος, θα μετράμε περισσότερο το operating cost”.
“Εμείς ασχολούμαστε με το πράσινο υδρογόνο, το πρόβλημα που υπάρχει είναι η αποθήκευση. Το υδρογόνο είναι ένας σημαντικός παράγοντας αποθήκευσης. Μετά την εισβολή στην Ουκρανία η Ευρώπη κατάλαβε ότι είναι ‘γυμνή’ σε αυτό το θέμα, πάντα εισάγει ενέργεια, δεν έχει πολλή πυρηνική ενέργεια, οπότε οι ΑΠΕ εξασφαλίζουν την ενεργειακή ασφάλεια.
Στην Ευρώπη πολλές κυβερνήσεις διαπιστώνουν ότι θα πρέπει να φύγουμε από τις ντιζελογεννήτριες. Έτσι δημιουργείται ένας μεγάλος χώρος για αυτές τις κυψελίδες καυσίμων. Εδώ στην Ελλάδα δεν έχουμε ακόμα την αυτοπεποίθηση που χρειάζεται για να πάμε μπροστά ένα έχουμε έλλειψη και από την κυβερνητική υποστήριξη στον βαθμό που θα έπρεπε να υπάρχει.” κατέληξε.
Ο Γ. Ξηραδάκης, στην έναρξη της τοποθέτησής του είπε ότι κατά τη γνώμη του οι θαλάσσιες μεταφορές στο εξής θα συνδέονται άρρηκτα με την επιστήμη του διαστήματος.
Σχετικά με την εξαγωγή τεχνογνωσίας ο κ. Ξηραδάκης εξέφρασε την πεποίθηση πως “ένα μεγάλο κομμάτι από το ό,τι έχει γίνει στη ναυτιλία είναι η εξαγωγή του ελληνικού know-how στο παγκόσμιο στερέωμα. Ο Ωνάσης , όταν έβγαλε τα πρώτα του χρήματα αποφάσισε από τα μικρά, να επενδύσει σε μεγάλα πλοία, μίλησε για το σούπερ τάνκερ. Αυτό ήταν ένα μεγάλο ρίσκο. Δημιούργησε το ανοξείδωτο πλοίο, ένα εγχείρημα που τελικά απέτυχε. Όπως και να έχει, αυτό το βήμα, ήταν μία εξαγωγική κίνηση καινοτομίας. Κατά την περίοδο της πετρελαϊκής κρίσης ένα τεράστιο πρόβλημα που ανέκυψε ήταν το κόστος των πλοίων. Ήταν τότε που ξεκίνησαν οι μεγάλς επενδύσεις για το λανσάρισμα καλύτερν μηχανών με μικρότερη καύση. Η ελληνική ναυτιλία που αντιπροσωπεύει το 60% της ευρωπαϊκής και το 21% της παγκόσμια χωρητικότητας, αποτελεί μια αγορά παράγειγμα καινοτομίας, έρευνας και επενδύσεων. Βοηθάμε εταιρείες που επενδύουν εδώ στην Ελλάδα, σπουδαίο είναι το έργο του “Δημόκριτος”, του Πολυτεχνείου Κρήτης κ.ο.κ.. Στηρίζουμε εταιρείες που μεγαλουργούν, και μέσα σε αυτό το πλαίσιο γνωρίζουμε προς τα πού οδεύει η ναυτιλία. Έτσι εξελισσόμαστε και βοηθούμε τους πάντες να μετεξελιχθούν” είπε ματαξύ άλλων.
Σύμφωνα με τον κ. Ξηραδάκη, οι ναυτιλιακές εταιρείες είναι πολυεθνικές αλλά και υπερεθνικές. “Ελληνόπουλα εμφανίζονται και παράγουν έργο σε όλες τις μεγάλες ναυτιλιακές εταιρείες του πλανήτη, ενώ εμείς δεχόμαστε και ανθρώπους εξειδικευμένους από το εξωτερικό, συμπαράγουμε και έχουμε κατορθώσει να καλύπτουμε ένα τεράστιο κομμάτι του 90% των μεταφορών του πλανήτη. Είμαστε μπροστά τεχνολογικά, μπορούμε να συνεισφερουμε στα επόμενα βήματα. Ο Πειραιάς έχει μια δυναμική, αποτελεί ένα ανταγωνιστικό ναυτιλιακό κέντρο με υψηλό βαθμό εμπειρίας και αντέχει σε ένα πραγματικά ανταγωνιστικό περιβάλλον. Γινόμαστε πάροχοι τεχνολογίας, καινοτομοι στα καύσιμα, χρηματοδοτούμε τη βιώσιμη ανάπτυξη, επιλεγουμε τον εφοπλιστή που θα στηρίξει την βιώσιμη ναυτιλια” κατέληξε.