Το θετικό μομέντουμ που ανέπτυξαν τα προηγούμενα χρόνια κατάφεραν να διατηρήσουν οι ελληνικές εξαγωγές και στη διάρκεια της περσινής, εξαιρετικά δύσκολης, χρονιάς. Παρά τις αντίξοες συνθήκες που επικράτησαν στο διεθνές εμπόριο, το οποίο υπέστη πρωτοφανές πλήγμα από τις επιπτώσεις της πανδημίας, οι Έλληνες εξαγωγείς κατάφεραν να κρατήσουν τη θέση τους, τροφοδοτώντας απρόσκοπτα τις διεθνείς αγορές. Ενδεικτικό τις ανθεκτικότητας αλλά και των προοπτικών που έχουν οι ελληνικές επιχειρήσεις στο εξωτερικό είναι το θετικό πρόσημο που εμφάνισαν οι ελληνικές εξαγωγές χωρίς τα πετρελαιοειδή για το σύνολο του 2020.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με ανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ), επί των προσωρινών στοιχείων της ΕΛ-ΣΤΑΤ για το 2020 η αξία των ελληνικών εξαγωγών χωρίς τα πετρελαιοειδή παρουσίασε αύξηση 3,2% και ανήλθε σε 24,05 δισ.€. Καταλυτικό ρόλο έπαιξαν οι κλάδοι των Χημικών (+10,3%), των Βιομηχανικών (+18,7%), καθώς και των κατηγοριών Ποτά & Καπνός (+6,4%) και των Λαδιών (+7,1%).
Σχολιάζοντας τα παραπάνω η Πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων, Χριστίνα Σακελλαρίδη ανέφερε τα εξής: «Παρά τις αντίξοες συνθήκες που επικράτησαν στο παγκόσμιο εμπόριο την περσινή χρονιά κυρίως λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας του κορωνοϊού, οι ελληνικές εξαγωγές κατάφεραν να διατηρήσουν τη δυναμική τους. Μάλιστα, εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών πέτυχαν να εμφανίσουν θετικό πρόσημο, με τους κλάδους των Τροφίμων, των Χημικών, των Βιομηχανικών και των λαδιών να επιδεικνύουν ιδιαίτερη ανθεκτικότητα. Οι Έλληνες εξαγωγείς παραμένουμε συγκρατημένα αισιόδοξοι για την πορεία της φετινής χρονιάς, με τους οιωνούς να προδιαγράφονται θετικοί».
Ειδικότερα, σύμφωνα με ανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ), επί των προσωρινών στοιχείων της ΕΛ-ΣΤΑΤ η αξία των ελληνικών εξαγωγών χωρίς τα πετρελαιοειδή κατά το μήνα Δεκέμβριο 2020 παρουσίασε αύξηση 12,9%, με τους κλάδους των τροφίμων (+27%), των μηχανημάτων (+37,5%), των βιομηχανικών (+15,8%), των χημικών (+7,6%), αλλά και των λαδιών (+20,1%) να ξεχωρίζουν με τις επιδόσεις τους.
Για το μήνα Δεκέμβριο οι εισαγωγές παρέμειναν πρακτικώς στάσιμες (+0,6%) και οδήγησαν σε συρρίκνωση του εμπορικού ελλείμματος κατά -16,9%.
Συνολικά πάντως, οι ελληνικές εξαγωγές το Δεκέμβριο συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών αυξήθηκαν κατά 2,5%, κυρίως λόγω της σημαντικής αύξησης της αξίας των κλάδων που προαναφέρθηκαν.
Ανοδική, επομένως είναι η πορεία των εξαγωγών κατά το μήνα Δεκέμβριο του 2020 καθώς αυξήθηκαν κατά 72 εκατ. ευρώ ή κατά 2,5% και ανήλθαν σε 2,98 δισ. ευρώ έναντι 2,91 δισ. ευρώ κατά τον ίδιο μήνα του έτους 2019. Εξαιρουμένων όμως των πετρελαιοειδών, η εικόνα που παρουσιάζεται είναι σαφέστατα πολύ καλύτερη, γεγονός που επιβεβαιώνει την πολύ μεγάλη σημασία που διαδραματίζει η μεγάλη πτώση των ελληνικών εξαγωγών πετρελαιοειδών και καυσίμων κατά 17,3%. Οι εξαγωγές αγαθών, χωρίς τα πετρελαιοειδή, ανήλθαν στα 2,23 δισ. ευρώ από 1,98 δισ. ευρώ, δηλαδή αυξήθηκαν κατά 255,1 εκατ. ευρώ ή κατά 12,9%.
Υποχώρηση καταγράφεται στις εισαγωγές το Δεκέμβριο του 2020 καθώς υποχώρησαν κατά 104,4 εκατ. ευρώ ή κατά -2,3% και ανήλθαν σε 4,44 δισ. ευρώ έναντι 4,54 δισ. ευρώ κατά τον ίδιο μήνα του έτους 2019. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, οι εισαγωγές αγαθών ανήλθαν στα 3,39 δισ. ευρώ από 3,37 δισ. ευρώ, δηλαδή αυξήθηκαν κατά 19,5 εκατ. ευρώ ή κατά 0,6%.
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω κινήσεων, το εμπορικό έλλειμμα μειώθηκε το Δεκέμβριο του 2020 κατά 176,4 εκατ. ευρώ, ή κατά -10,8%, στα -1,46 δισ. ευρώ από -1,64 δισ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2019. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, το εμπορικό έλλειμμα επίσης μειώθηκε, στα -1,16 δισ. ευρώ από -1,39 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά 235,6 εκατ. ευρώ ή κατά -16,9%.
Η αύξηση των εξαγωγών (συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών) κατά το μήνα Δεκέμβριο, ανακόπτει την πτωτική πορεία κατά τη διάρκεια των προηγούμενων μηνών, και οδηγεί σε μείωση μεν των εξαγωγών της χώρας, αλλά με βραδύτερο ρυθμό από τον αναμενόμενο για το δωδεκάμηνο του 2020. Συγκεκριμένα, οι εξαγωγές συνολικά στο διάστημα Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου μειώνονται κατά 3,16 δισ. ευρώ ή κατά -9,3% και ανήλθαν σε 30,71 δισ. ευρώ από 33,87 δισ. ευρώ.
Αντίθετα, χωρίς τα πετρελαιοειδή, είναι αξιοσημείωτο ότι παρά την πανδημία και τις επιπτώσεις της, οι εξαγωγές για το δωδεκάμηνο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου κινούνται ανοδικά σε σχέση με το 2019, στα 24,05 δισ. ευρώ από 23,31 δισ. ευρώ, δηλαδή αυξημένες κατά 738,8 εκατ. ευρώ ή κατά 3,2%.
Οι εισαγωγές (συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών) στο δωδεκάμηνο Ιανουαρίου –Δεκεμβρίου 2020 μειώθηκαν κατά περίπου 7,23 δισ. ευρώ ή κατά -12,9%, με τη συνολική τους αξία να διαμορφώνεται στα 48,62 δισ. ευρώ έναντι 55,85 δισ. ευρώ κατά το ίδιο διάστημα του έτους 2019. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, οι εισαγωγές μειώθηκαν στα 39,33 δισ. ευρώ από 41,35 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά 2 δισ. ευρώ ή κατά -4,9%.
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, το εμπορικό έλλειμμα στο διάστημα Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου του 2020 μειώθηκε κατά 4,1 δισ. ευρώ ή κατά -18,5%, στα -17,92 δισ. ευρώ από -21,98 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2019. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, το εμπορικό έλλειμμα μειώθηκε στα -15,28 δισ. ευρώ από -18,04 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά 2,58 δισ. ευρώ ή κατά -15,3%.
Η πορεία των εξαγωγών ανά γεωγραφική περιοχή
Όσον αφορά στην πορεία των εξαγωγών ανά γεωγραφικές περιοχές το Δεκέμβριο του 2020, παρατηρείται μείωση των αποστολών προς τις Τρίτες Χώρες κατά -6,8%, αλλά προς τις χώρες της Ε.Ε. καταγράφεται σημαντικότατη αύξηση της τάξεως του 11,3%. Όταν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή, οι εξαγωγές καταγράφουν μεγαλύτερη ακόμη αύξηση προς τις Χώρες της ΕΕ κατά 15,2% και αναστροφή της εικόνας προς τις Τρίτες Χώρες, με άνοδο κατά 9,2%.
Αναφορικά με το ποσοστό των εξαγωγών που κατευθύνονται στις αγορές των κρατών-μελών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, βελτιώθηκε κατά 4,4 μονάδες περίπου και άγγιξε το 55,7% έναντι 51,3% σε σχέση με το αντίστοιχο δωδεκάμηνο του 2019. Αντίστροφη είναι η εικόνα που καταγράφεται για το ποσοστό των εξαγωγών προς τις Τρίτες Χώρες, που διαμορφώθηκε στο 44,3% έναντι 48,7%. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, το μερίδιο των εξαγωγών προς τις χώρες της ΕΕ διαμορφώνεται στο 63,5% και των τρίτων χωρών στο 36,5%.
Εξετάζοντας την κατανομή των εξαγωγών για το διάστημα Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου του 2020, διαπιστώνεται ότι η συνολική αξία των εξαγωγών, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, είναι πρακτικώς στάσιμη προς τις Χώρες της ΕΕ (-0,6%) και με πολύ μεγάλη πτώση προς τις Τρίτες Χώρες (-19%). Χωρίς τα πετρελαιοειδή, οι εξαγωγές καταγράφουν άνοδο προς τις Χώρες της ΕΕ κατά 5,4% και πολύ μικρή μείωση προς τις Τρίτες Χώρες κατά -0,7%.
Η πορεία ανά κλάδο
Σχετικά με τις μεγάλες κατηγορίες προϊόντων, τον Δεκέμβριο του 2020 καταγράφονται ανοδικές τάσεις για τους περισσότερους κλάδους με εξαίρεση τέσσερις κατηγορίες προϊόντων που σημειώνουν μείωση:
Συγκεκριμένα, μεγάλη ποσοστιαία αύξηση καταγράφεται στα Τρόφιμα & Ζώα ζώντα (+27%), στα Βιομηχανικά (+15,8%), στα Μηχανήματα (+37,5%), και στα Λάδια (+20,1%).
Μικρότερη αύξηση εμφανίζουν οι εξαγωγές των Χημικών (+7,6%) και των Εμπιστευτικών προϊόντων (+3,7%), ενώ αντίθετα, μειώσεις καταγράφουν οι εξαγωγές των Πετρελαιοειδών & Καυσίμων (-17,3%), των Διαφόρων Βιομηχανικών (-5,5%), των Πρώτων Υλών (-9%) και των Ποτών & Καπνού (-1,5%) για τον Δεκέμβριο του 2020.
Εξετάζοντας το δωδεκάμηνο Ιανουαρίου–Δεκεμβρίου του 2020, σημαντική άνοδο καταγράφουν οι κλάδοι των Χημικών (+10,3%) και των Βιομηχανικών (+18,7%).Μικρότερη αύξηση εξαγωγών εμφανίζει η κατηγορία των Ποτά & Καπνός (+6,4%), των Λαδιών (+7,1%) και των χαμηλών σε αξία εξαγωγών Εμπιστευτικά Προϊόντα (+10,1%).
Στον αντίποδα, πολύ μεγάλη πτώση σε σχέση με τις εξαγωγές του 2019, σημείωσε ο κλάδος των Πετρελαιοειδών/Καυσίμων (-37,1%), η οποία βέβαια σε σημαντικό βαθμό καθορίζεται από τη μείωση των διεθνών τιμών του πετρελαίου. Αξιοσημείωτες μειώσεις καταγράφουν οι εξαγωγές των Διαφόρων Βιομηχανικών προϊόντων (-14,5%) και των Πρώτων Υλών (-14,9%).