Σύμφωνα με τον Κανόνα Επιβίωσης των Τριών (Survival Rule of Threes), ο άνθρωπος μπορεί να επιβιώσει 3 λεπτά δίχως οξυγόνο ή σε παγωμένο νερό, 3 ώρες δίχως καταφύγιο ευρισκόμενος σε τραχύ περιβάλλον (εξαιρουμένου του παγωμένου νερού), 3 ημέρες δίχως νερό (αν έχει ήδη εξασφαλίσει καταφύγιο), και 3 εβδομάδες δίχως τροφή (αν έχει ήδη εξασφαλίσει νερό και καταφύγιο).
Γράφει ο Χάρης Κωστελέτος, Electrical & Computer Engineer, MSc
MES & Integration Consultant/Senior Software Engineer
Όπως όλοι οι κανόνες διαχείρισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, δεν φιλοδοξεί να είναι απόλυτα ακριβής στα μεγέθη (άρα, μπορείτε τώρα να σταματήσετε το χρονόμετρο και να πάρετε ανάσα…) αλλά να είναι απόλυτα ξεκάθαρος στον καθορισμό των προτεραιοτήτων. Και δεν δημιουργήθηκε ΓΙΑ τον άνθρωπο μα ΑΠΟ αυτόν: για την ακρίβεια, από την εμπειρία
επιβίωσης – και, συνεπακόλουθα, επικράτησης – του ανθρώπινου είδους στον πλανήτη.
Ο άνθρωπος λοιπόν, πριν φάει και πιει, έχει ανάγκη να αναπνεύσει και να νιώσει
ασφαλής και προστατευμένος από κινδύνους.
Για να καταλαγιάσουν τα κέντρα του εξελιγμένου ανθρώπινου εγκεφάλου που ελέγχουν το αίσθημα της πείνας και της δίψας, πρέπει πρώτα το – πιο ‘primitiveʼ – αυτόνομο νευρικό σύστημα να βρίσκεται σε γαλήνη κι όχι συναγερμό. Δεν είναι πυρηνική φυσική, είναι απλή λογική.
Φανταστείτε λοιπόν πως κάθεστε σε ένα παγκάκι στην πλατεία Εξαρχείων, κι ενώ ανοίγετε το lunchbox σας με το ζουμερό burger και το αναψυκτικό, βλέπετε να σκάνε μολότοφ και να πέφτουν δακρυγόνα.
Και στην άκρη της πλατείας στέκονται δύο καλοντυμένοι κύριοι: ο ένας φωνάζει να παρατήσετε το φαγητό και να φύγετε τρέχοντας από εκεί, ο άλλος επιμένει πως κανείς δεν έχει δικαίωμα να διακόπτει το γεύμα σας(!)
Με παρόμοιο τρόπο λοιπόν οι Βρετανοί ψηφοφόροι, αφού ευχαρίστησαν ευγενικά
τον Jeremie για το ενδιαφέρον του για την βρώσιν και την πόσιν των, ζήτησαν από τον
Boris να τους δείξει από ποιο δρόμο να φύγουν για να γλυτώσουν..
Elementary!
Τι απέγινε το lunchbox των Βρετανών όμως; Σε αυτές τις εκλογές δεν ασχολήθηκαν πολύ
με αυτό ούτε ο Boris Johnson ούτε όσοι τον ψήφισαν…
Ακούγεται ακραίο…
Μια αναδρομή λοιπόν σε τρεις δεκαετίες μετα-σοβιετικής εποχής.
Ο κόσμος μας βίωσε την κατάρρευση των χωρών του λεγόμενου ‘υπαρκτού σοσιαλισμούʼ όπως η καβαφική ρωμαϊκή πόλη που, αίφνης, απέμεινε χωρίς βαρβάρους.
‘Απαλλαγμένοιʼ λοιπόν οι πολίτες από τα βάρη του ταραγμένου 20ου αιώνα – οι μεν
του λεγόμενου ‘ελεύθερου κόσμουʼ από το αντίπαλον δέος, οι δε των χωρών του ‘κακού
κομμουνισμούʼ από τους ‘δυνάστεςʼ τους – ζήτησαν τα υπεσχημένα: δεν τα πήραν
ποτέ.
Οι νικητές του ψυχρού πολέμου (το πολιτικό και οικονομικό σύστημα της Δύσης)
υποσχέθηκαν στους πολίτες του κόσμου ασφάλεια, ευμάρεια, πρόοδο, λύσεις στα μεγάλα
προβλήματα του πλανήτη και της ανθρωπότητας.
Όπως ο γοητευτικός κύριος υπόσχεται στην χαριτωμένη δεσποινίδα βαθιά αγάπη, συναρπαστικό σεξ, προσωπική και οικονομική ασφάλεια, προκειμένου να την οδηγήσει στα σκαλιά της εκκλησίας ή του δημαρχείου.
Μετά την φαντασμαγορική τελετή ωστόσο το ζευγάρι βρήκε τα αισθήματα θαμπά, τις
αντοχές στο κρεβάτι πεσμένες, τους λογαριασμούς φουσκωμένους και τα
εισοδήματα λειψά…
- Στα μεγάλα ‘θέλωʼ των πολιτών τους, οι δημοκρατίες (παλιές και νεόκοπες) απάντησαν όπως ο σύζυγος που βλέπει την σύζυγο να δυσανασχετεί με την διάψευση των προσδοκιών που ο ίδιος δημιούργησε: υπερβάλλουν σε όσα μπορούν να προσφέρουν, κερδίζοντας έτσι χρόνο προσπαθώντας να βρουν τρόπους να εξασφαλίσουν όσα υποσχέθηκαν…Φευ!
Για κανένα από τα μεγάλα προβλήματα του σύγχρονου κόσμου (βιώσιμη ανάπτυξη,
φτώχεια, κλιματική αλλαγή, επάρκεια τροφής και πόσιμου νερού, αποτελεσματικά logistics
για τον διαρκώς αστικοποιούμενο παγκόσμιο πληθυσμό, υπερπληθυσμός και γήρανση, δίψα για Ενέργεια,…κι ο κατάλογος συνεχίζει) δεν έχουν βρεθεί ακόμη οι λύσεις που οι πολιτικές/οικονομικές εξουσίες υποσχέθηκαν.
Οι έως σήμερα εφαρμοσμένες πολιτικές είναι αποσπασματικές, καταπραϋντικές, παραπλανητικές: ο ‘καθαρόςʼ ηλεκτρισμός δεν αντικαθιστά τα ‘βρώμικαʼ ορυκτά καύσιμα αλλά απλώς τα εξορίζει σε εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής μακριά από τα μάτια των ευαίσθητων ψηφοφόρων, η καταστολή απέναντι στον τοπικό ‘ταραξίαʼ γίνεται πιο
εντυπωσιακή μα οι κάθε λογής ασύμμετρες απειλές χτυπούν δυνατά την πόρτα, τείχη
υψώνονται παντού μόλις τέσσερεις δεκαετίες μετά τα πανηγύρια για την πτώση του
βερολινέζικου, υποσχέσεις για μείωση της ανεργίας επαναλαμβάνονται μονότονα
ενώ η αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου εξασφαλίζει πως οι περισσότερες θέσεις εργασίας
που χάθηκαν θα παραμείνουν χαμένες για πάντα. Ο σύζυγος παραμένει ανεπαρκής, κι η
γοητεία του φθίνει.
- Το φιλολαϊκιστικό κύμα της δεκαετίας που τελειώνει σε λίγες μέρες ήταν το φλερτ της παραμελημένης συζύγου που στόχο είχε να ταρακουνήσει τον ανεπαρκή σύζυγο.
Τίποτε πιο σοβαρό. Εκεί που η αγανάκτηση έκανε το πράγμα να ‘ξεφύγειʼ (λ.χ. Ουγγαρία, Πολωνία), οι πολίτες προσπαθούν να βγουν αγκομαχώντας από το λαγούμι στο οποίο έπεσαν. Σε εμάς, η ‘σχέσηʼ κράτησε λίγο και ήταν τόσο χάλια που όλοι προσπαθούν να την ξεχάσουν.
Με έναν τρόπο, οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ ‘έδειξαν το δρόμο στην υπόλοιπη Ευρώπηʼ – απλώς, δεν
ήταν εκείνος που φιλοδοξούσαν μα ακριβώς ο αντίθετος.
Ο λαϊκισμός της τελευταίας δεκαετίας ξεφουσκώνει μιας και πέτυχε τον στόχο του: να
ταρακουνηθεί ο πλημμελής σύζυγος (το παραδοσιακό πολιτικό/οικονομικό σύστημα) για να δοθούν – επιτέλους! – λύσεις. Όπου οι παραδοσιακές πολιτικές ηγεσίες αντέδρασαν σπασμωδικά, απαντώντας στο φλερτ των πολιτών τους με τον λαϊκισμό με άνευρη επανάληψη χιλιοειπωμένων υποσχέσεων μα χωρίς απτές και ουσιαστικές λύσεις, ο εκνευρισμός των πολιτών μεγάλωσε – και δικαίως.
Ήταν λοιπόν ώρα για αλλαγή τακτικής από το πολιτικό σύστημα.
Η επικράτηση της ΝΔ στην χώρα μας υπήρξε με έναν τρόπο το πρελούδιο της επικράτησης
των Συντηρητικών στο Ηνωμένο Βασίλειο.
- Στα καθʼημάς, ο κ. Μητσοτάκης εμφανίστηκε ‘συγκαταβατικόςʼ στο ‘παραστράτημαʼ των Ελλήνων πολιτών, ζητώντας ‘σοβαρότηταʼ από εδώ και μπρος και λέγοντας εκ μέρους του – χρόνια ανεπαρκούς – παραδοσιακού πολιτικού συστήματος το ‘περασμένα- ξεχασμέναʼ.
Αυτά όμως είναι πολύ γλυκανάλατα για τις προηγμένες δυτικές δημοκρατίες! Κι αυτό που
είδαμε στις βρετανικές εκλογές είναι η αλλαγή στάσης του παραδοσιακού πολιτικού/ οικονομικού συστήματος απέναντι στους πολίτες επί το αυστηρότερο, σκληρότερο, εκβιαστικότερο.
Ο Boris Johnson έδειξε πώς θα αντιμετωπιστούν πλέον οι δυσαρεστημένοι πολίτες: με
τσαμπουκά.
Η απάντηση, δια στόματος Boris Johnson, του παραδοσιακού πολιτικού συστήματος στις διαμαρτυρίες των πολιτών για την συνεχιζόμενη αδυναμία εξεύρεσης ουσιαστικών λύσεων για τα χρονίζοντα προβλήματα είναι κυνική:
- ‘Τέλος η γκρίνια, αυτά μπορώ να δώσω τώρα, αφήστε με στην ησυχία μου να βρω λύσεις! Αν θέλετε κάτι παραπάνω, βρείτε το μόνοι σας!ʼ
Και η αντίδραση των πολιτών σε αυτό το ‘ξέσπασμαʼ ήταν να σκύψουν συγκαταβατικά το κεφάλι και να πουν χαμηλόφωνα: ‘Εντάξει, κάνε ο,τι μπορείς καλύτερο…ʼ.
- Υπʼαυτό το πρίσμα, οι εκλογές στο Ηνωμένο Βασίλειο σηματοδοτούν την αλλαγή τακτικής του πολιτικού συστήματος προς τους πολίτες:
οι κυβερνώντες αντεπιτίθενται, απαιτώντας από τους πολίτες ‘σοβαρότηταʼ κι ‘υπακοήʼ….
Και το lunchbox;…Ποιος το λογαριάζει το lunchbox!…
Η σχέση κυβερνώντων- κυβερνωμένων στις δυτικές δημοκρατίες έχει διαρραγεί
βαθιά, και μάλλον ανεπανόρθωτα. Το μοντέλο οργάνωσης των δυτικών κοινωνιών στηρίζεται σε μια συμβίωση που δείχνει πλέον τοξική για αμφότερα τα μέρη
της.
Γνωρίζοντάς το αυτό, η ηγετική ομάδα του σύγχρονου κόσμου θα αναζητήσει ‘άλλουςʼ πολίτες να κυβερνήσει, και πιθανότατα το ίδιο θα συμβεί και με τους πολίτες οι οποίοι θα αναζητήσουν ‘άλλονʼ τρόπο διακυβέρνησης.
Η δεκαετία που ανατέλλει προμηνύεται έμφορτη συναρπαστικών αναταράξεων, στην κατεύθυνση κοινωνικών μετασχηματισμών που ομοίους τους έχουμε να δούμε από τον 19ο αιώνα.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι Συντηρητικοί του Boris Johnson θα επιδιώξουν να διαμορφώσουν μια κοινωνία ‘κυβερνήσιμωνʼ πολιτών για λογαριασμό της ηγετικής πολιτικής/οικονομικής ομάδας της χώρας.
Αξίζει να παρακολουθήσουμε από κοντά και με προσοχή την εξέλιξη αυτής της διαδικασίας.