Οι ευρωβουλευτές ενέκριναν την Τρίτη προτάσεις μεταρρυθμίσεων στους φορολογικούς κανόνες για τόνωση της ανταγωνιστικότητας, συνεχίζοντας τη μάχη κατά της φοροαποφυγής και της φοροδιαφυγής

Η έκθεση, την οποία συνέταξε ο Μιχάλης Χατζηπαντέλα (ΕΛΚ, Κύπρος), εγκρίθηκε στην Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής με 46 ψήφους υπέρ, 2 κατά και 11 αποχές. Το περιεχόμενό της αναμένεται να συμβάλει στο εν εξελίξει νομοθετικό έργο για την νομοθετική απλούστευση, και ιδίως σε ειδική πρόταση της Επιτροπής που αναμένεται στις αρχές του 2026.

Η έκθεση παρουσιάζει μια σειρά προτάσεων για την απλούστευση της φορολογικής συμμόρφωσης και την εξάλειψη διοικητικών εμποδίων στην εσωτερική αγορά. Η εφαρμογή τους αναμένεται να μειώσει το οικονομικό κόστος συμμόρφωσης, το οποίο — ιδίως για τις ΜΜΕ — εκτιμάται ότι ανέρχεται περίπου στο 30 % των καταβληθέντων φόρων. Παράλληλα, οι προτάσεις θα διευκολύνουν τις κυβερνήσεις στη φορολογική είσπραξη και διαχείριση, συμβάλλοντας στη μείωση της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής και στην κινητοποίηση πρόσθετων πόρων για επενδύσεις από τα κράτη σε άλλους τομείς.

Απλούστευση της φορολογίας

Η έκθεση καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει έναν κόμβο φορολογικών δεδομένων της ΕΕ για τη βελτίωση της αυτόματης ανταλλαγής φορολογικών πληροφοριών και τη μείωση του διοικητικού φόρτου. Αυτό θα συμβάλει επίσης στον εντοπισμό και την εξάλειψη όλων των περιπτώσεων διπλής υποβολής στοιχείων, απαλλάσσοντας έτσι τους φορολογούμενους από τις υποχρεώσεις διπλής υποβολής στοιχείων. Ο κόμβος θα χρησιμεύσει, επίσης, ως ενιαίο σημείο πρόσβασης για τις φορολογικές αρχές σε ολόκληρη την ΕΕ.

Προκειμένου να κινητοποιηθούν περισσότερες αποταμιεύσεις Ευρωπαίων πολιτών που παραμένουν σε τραπεζικούς λογαριασμούς με χαμηλό επιτόκιο, οι ευρωβουλευτές τονίζουν ότι οι διαδικασίες φορολογικής δήλωσης για αποταμιευτικούς και επενδυτικούς λογαριασμούς πρέπει να απλουστευθούν ώστε να διευκολυνθούν και να ενθαρρυνθούν περισσότεροι πολίτες να επενδύσουν στις κεφαλαιαγορές της ΕΕ.

Το εγκριθέν κείμενο αναφέρει επίσης ότι η εναρμόνιση της χρήσης του αριθμού φορολογικού μητρώου σε όλα τα κράτη μέλη θα μπορούσε να συμβάλει στη διοικητική συνεργασία και την υποβολή στοιχείων. Τέλος, η Επιτροπή καλείται να αξιολογήσει και να απλουστεύσει το ισχύον πλαίσιο ΦΠΑ, την οδηγία για τη διοικητική συνεργασία στον τομέα της φορολογίας και την οδηγία για την καταπολέμηση της φοροαποφυγής.

Οι ευρωβουλευτές τονίζουν ότι η απλούστευση από μόνη της δεν θα είναι αρκετή, καθώς είναι επίσης σημαντικό να πραγματοποιηθούν επενδύσεις στην ικανότητα των φορολογικών αρχών να διασφαλίζουν ότι οι υφιστάμενες υποχρεώσεις υποβολής στοιχείων αξιοποιούνται στο έπακρο.

Συνέχιση της καταπολέμησης της φορολογικής απάτης, της φοροαποφυγής και της φοροδιαφυγής

Οι ευρωβουλευτές τονίζουν ότι κάθε προσπάθεια απλούστευσης των φορολογικών διαδικασιών δεν πρέπει να γίνεται εις βάρος της καταπολέμησης της φορολογικής απάτης, της φοροαποφυγής ή της φοροδιαφυγής. Υπογραμμίζουν, επίσης, τη σημασία του περαιτέρω φορολογικού συντονισμού για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής μεταξύ των κρατών μελών, ως βασικό εργαλείο για τη διευκόλυνση της διασυνοριακής επιχειρηματικότητας.

Συγκεκριμένα, η έκθεση ζητά ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και του Eurofisc για την ενίσχυση της ανταλλαγής πληροφοριών, των συντονισμένων προσπαθειών επιβολής και των διασυνοριακών ερευνών.

Φορολογικοί φραγμοί

Οι ευρωβουλευτές ζητούν από την Επιτροπή να χαρτογραφήσει τα υφιστάμενα φορολογικά εμπόδια στις διασυνοριακές επενδύσεις και να παρουσιάσει ένα σχέδιο δράσης για την αντιμετώπισή τους. Ειδικότερα, καλούν την Επιτροπή να αξιολογήσει τα οφέλη και τα μειονεκτήματα ενός ενιαίου συνόλου κανόνων σε επίπεδο ΕΕ για τις καινοτόμες νεοφυείς επιχειρήσεις (το λεγόμενο 28ο καθεστώς), το οποίο θα παρέχει επίσης ένα ενιαίο σύνολο φορολογικών νόμων.

Τέλος, οι ευρωβουλευτές ζητούν μέτρα για την αντιμετώπιση των φορολογικών ζητημάτων που αντιμετωπίζουν οι διασυνοριακοί εργαζόμενοι και οι ψηφιακοί νομάδες, καθώς και την απλούστευση των καθεστώτων φορολογικών κινήτρων Ε&Α.

Δηλώσεις του εισηγητή

«Η παρούσα έκθεση ζητά ένα απλούστερο, διαφανέστερο και προβλέψιμο φορολογικό πλαίσιο στην ΕΕ, το οποίο θα μειώνει την πολυπλοκότητα και τον διοικητικό φόρτο, ενισχύοντας παράλληλα την ανταγωνιστικότητά μας. Σε ένα περιβάλλον αυξανόμενων οικονομικών πιέσεων και παγκόσμιου ανταγωνισμού, η απλούστευση του φορολογικού συστήματος είναι ζωτικής σημασίας. Η έκθεση ζητά απλούστευση, σαφέστερους κανόνες, εξάλειψη των ανεπαρκειών, με παράλληλη τήρηση των προτύπων κατά της φοροδιαφυγής και του επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού. Για την τόνωση της ανταγωνιστικότητας, ζητούμε διεξοδικές εκτιμήσεις επιπτώσεων, αυξημένη χρήση ψηφιακών εργαλείων για μείωση του κόστους συμμόρφωσης, τυποποιημένα υποδείγματα, καλύτερο συντονισμό μεταξύ των κρατών μελών και αναθεώρηση περιττών κανόνων, ιδίως όσων επιβαρύνουν δυσανάλογα τις ΜΜΕ. Ένα δίκαιο και φιλικό προς τις επιχειρήσεις φορολογικό σύστημα είναι ζωτικής σημασίας για τις ΜΜΕ, οι οποίες αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ευρωπαϊκής οικονομίας και είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη σε όλα τα κράτη μέλη, ιδιαίτερα σε μικρότερες οικονομίες όπως η χώρα μου η Κύπρος. Έτσι θα διασφαλίσουμε μια ανταγωνιστική, ανθεκτική και χωρίς αποκλεισμούς ενιαία αγορά για όλους.»