Άπιαστος στόχος παραμένει ο έλεγχος της φαρμακευτικής δαπάνης, η οποία σπάει το ένα αρνητικό ρεκόρ μετά το άλλο, με τις νεότερες εκτιμήσεις να θέλουν το 2018 να κλείνει με συνολική υπέρβαση 1,4 δισ. ευρώ.
Την ίδια ώρα, αναποτελεσματικές αποδεικνύονται πολιτικές που εφαρμόζονται τα τελευταία χρόνια, οδηγώντας την Αριστοτέλους να εξετάζει ακόμη και την αναθεώρηση τους. Μεταξύ αυτών το τέλος εισόδου 25% στα νέα φάρμακα.
Η τρελή κούρσα clawback & rebate
Τα στοιχεία από την πορεία της φαρμακευτικής δαπάνης το πρώτο εξάμηνο του έτους δείχνουν μια ανεξέλεγκτη… ανάβαση του clawback και του rebate τόσο στην εξωνοσοκομειακή όσο και στη νοσοκομειακή δαπάνη. Ειδικότερα, τους πρώτους 6 μήνες του έτους μόνο το clawback της εξωνοσοκομειακής δαπάνης ανήλθε σε 278 εκατ. ευρώ, έναντι 219 την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Στη νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη το ποσό της υπέρβασης φέρεται να ξεπερνά τα 161 εκατ. ευρώ, όταν το 1ο εξάμηνο του 2017 είχε ανέλθει σε 91 εκατ. ευρώ.
Κατ’ αναλογία, λοιπόν, εκτιμάται ότι στο τέλος της χρονιάς το clawback της εξωνοσοκομειακής δαπάνης θα ξεπεράσει τα 605 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, οι φαρμακευτικές εταιρίες θα κληθούν να πληρώσουν 330 με 350 εκατ. ευρώ σε clawback και rebate για τα νοσοκομειακά φάρμακα, οδηγώντας τη «λυπητερή» για τη φαρμακοβιομηχανία, με την προσθήκη και των λοιπών εξωνοσοκομειακών rebate, στο ποσό του 1,4 δισ. ευρώ!
Διορθωτικές κινήσεις στη Φαρμακευτική Πολιτική;
Με το δυσμενές πλαίσιο να επιτάσσει πλέον εμφανώς την πολυσυζητημένη αλλαγή του μίγματος της φαρμακευτικής πολιτικής, η Αριστοτέλους φαίνεται να εξετάζει διάφορες θεσμικές αλλαγές. Ο Υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός έχει επανειλημμένως παραδεχθεί ότι ο ισχύον φαρμακευτικός προϋπολογισμός είναι περιορισμένος, ενώ έχει μιλήσει συχνά για την ανάγκη αλλαγής του μίγματος πολιτικής στο φάρμακο.
Άλλωστε, σε μια κίνηση που στόχευε να δείξει πως η έξοδος από τα μνημόνια θα σηματοδοτήσει και αλλαγές στις πολιτικές που εφαρμόζονται στο φάρμακο, η Αριστοτέλους πέρασε διάταξη, βάσει της οποίας από το 2019 τα όρια των δαπανών θα καθορίζονται βάσει της ετήσιας μεταβολής του ΑΕΠ. Στην πράξη, υπολογίζεται αύξηση κατά 95 εκατ. ευρώ, τα οποία θα μοιραστούν μεταξύ εξωνοσοκομειακής και νοσοκομειακής δαπάνης και τα οποία θυμίζουν μάλλον «σταγόνα στον ωκεανό» της υπέρβασης του 1,4 δισ. ευρώ.
Πέρα, όμως, από τις κινήσεις για την εισαγωγή αξιολόγησης φαρμάκων και διαπραγμάτευσης τιμών, αλλά και συνεργασίες σε διακρατικό και κοινοτικό επίπεδο, στη συνάντηση της Επιτροπής Παρακολούθησης της Φαρμακευτικής Δαπάνης την περασμένη Παρασκευή συζητήθηκαν προθέσεις και για περαιτέρω αλλαγές.
Μεταξύ αυτών εξετάζεται να είναι και το τέλος εισόδου που επιβλήθηκε στα νέα φάρμακα. Το rebate 25% που επιβαρύνει επιπρόσθετα τις νεοεισερχόμενες θεραπείες αποτέλεσε «κόκκινο πανί» για τις φαρμακευτικές εταιρίες, οι οποίες επεσήμαναν τους κινδύνους από την εφαρμογή του και τα αμφισβητούμενα οφέλη του.
Τα στοιχεία του Υπουργείου Υγείας από την εφαρμογή του μέτρου φαίνεται να επιβεβαιώνουν αυτές τις εκτιμήσεις.
Η εξοικονόμηση που επιτεύχθηκε μετά βίας άγγιξε τα 9 εκατ. ευρώ ανά έτος, μακριά από τις όποιες ελπίδες για ουσιαστικά έσοδα. Παράλληλα, νέα φάρμακα έφθασαν στους Έλληνες ασθενείς αλλά οι ποσότητες ελέγχθηκαν αυστηρά, συχνά σε περιορισμένο αριθμό.
Το 25% εισέρχεται λοιπόν στο «μικροσκόπιο» της αναθεώρησης, με το ποσοστό ενδεχομένως να μειώνεται σημαντικά και το clawback να καθίσταται και πάλι το βασικό «εργαλείο» κάλυψης της όποιας υπέρβασης.
Για τους ασθενείς, η Αριστοτέλους έχει επανειλημμένως σημειώσει την επιθυμία της μειώσει τα ποσοστά συμμετοχών στα φάρμακα. Η αρχή έγινε με τα γενόσημα, σε συγκεκριμένες περιπτώσεις με τα σενάρια να θέλουν επέκταση του σε περισσότερες κατηγορίες γενοσήμων και σε ειδικές περιπτώσεις πολιτών. Μεταξύ αυτών και οι ανασφάλιστοι, των οποίων η δαπάνη όμως ήδη έχει διογκωθεί σημαντικά. Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν την Παρασκευή φαίνεται να κλείνει φέτος στα 250 εκατ. ευρώ.