Ανάπτυξη 2% σε αξία κατέγραψε η συνολική αγορά ταχέως κινούμενων καταναλωτικών προϊόντων (FMCG) το 2021 (στοιχεία IRI εννεαμήνου Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου, SM, χωρίς πωλήσεις επί ζυγίω και Bazaar), μετά από μια χρονιά που χαρακτηρίστηκε από πολύ μεγάλες αναπτύξεις λόγω αγορών πανικού από τους καταναλωτές, με τα τρόφιμα να κινούνται θετικά σε αξία +2,6% ενώ μεγαλύτερη ανάπτυξη φέρνουν τα προϊόντα που είναι συσκευασμένα και σταθερού barcode.
Την ίδια στιγμή σε τροχιά ανάκαμψης βρίσκεται η αγορά γαλακτοκομικών προϊόντων ενώ κερδίζουν έδαφος τα φυτικά γαλακτοκομικά προϊόντα. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε σήμερα η Ελένη Γιαννακούλη, Director – Business Development & Analytics IRI Greece στο «Dairy Conference 2021» το 2020 τα γαλακτοκομικά προϊόντα σταθερού barcode και βάρους κατέγραψαν στα ελληνικά σούπερ μάρκετ 70 εκατ. ευρώ περισσότερες πωλήσεις από ότι το 2019.
Αντίστοιχα, τα φυτικής προέλευσης προϊόντα στο σύνολό τους συνεχίζουν να αναπτύσσονται το 2021 αλλά με χαμηλότερο ρυθμό σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Συγκεκριμένα, η πορεία που καταγράφεται στα φυτικής προέλευσης προϊόντα είναι 32% ανάπτυξη το 2019, 28% το 2020 και 22% ανάπτυξη το 2021. Σύμφωνα με τα στοιχεία της IRI, το συνολικό μέγεθος της κατηγορίας αναμένεται να ξεπεράσει τα 50 εκατ. ευρώ με το κλείσιμο του 2021 στα ελληνικά σούπερ μάρκετ. Υπενθυμίζεται ότι το 2016 η κατηγορία ήταν μόλις 10 εκατ. ευρώ, το 2018 διπλασιάστηκε η κατηγορία στα 22 εκατ. ευρώ και το 2020 ανήλθε τα 40 εκατ. ευρώ. Αυτή η εξέλιξη δείχνει, σύμφωνα με την κ. Γιαννακούλη ότι κάθε δύο χρόνια τα plant based προϊόντα διπλασιάζουν την αξία τους στα ελληνικά σούπερ μάρκετ. Σημειώνεται ότι τα φυτικά ροφήματα είναι ο πρωταγωνιστής και είναι η μεγαλύτερη κατηγορία. Καταγράφουν ανοδική πορεία (το 2020 ανάπτυξη 22%) και το 2021 αναπτύσσονται με ρυθμό 25% και πάνω από 5 εκατ. ευρώ τζίρο ανάπτυξης. Επίσης, τα dessert έχουν πολλά νέα καινοτόμα λανσαρίσματα και δείχνουν ρυθμό ανάπτυξης 164%.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της IRI, τα γαλακτοκομικά ζωικής προέλευσης (dairy) μέσα στο 2021 παραμένουν σταθερά στο σύνολό τους σε αξία στο 0,4% και στα 726 εκατ. ευρώ χωρίς τις επί ζυγίω πωλήσεις. Το γάλα στο σύνολό του κινήθηκε θετικά το 2020 με ανάπτυξη 3% και 10 εκατ. ευρώ επιπλέον αξία από ότι τo 2019, ενώ το 2021 (με τα στοιχεία Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου) δείχνουν μια πτώση 3,8% και μια απώλεια 10 εκατ. ευρώ σε τζίρο ήδη στα σούπερ μάρκετ. Μεγαλύτερες απώλειες σε αξία είχαν το φρέσκο γάλα και το εβαπορέ από τα οποία χάθηκαν 14 εκατ. ευρώ. Το γάλα υψηλής παστερίωσης, παρόλο που κινείται πολύ θετικά, έχει φέρει μόνο 2,5 εκατ. ευρώ επιπλέον πωλήσεις και δεν μπορεί να αντισταθμίσει τις απώλειες του φρέσκου γάλακτος και του εβαπορέ. Το βιολογικό γάλα και το κατσικίσιο συνεχίζουν και το 2021 τη θετική τους πορεία, ενώ το αγελαδινό, παρόλο που κινούνταν θετικά το 2020 με +3% ρυθμό ανάπτυξης, από τα στοιχεία του Σεπτεμβρίου του 2021 προκύπτει μια πτώση 5,6% και μια απώλεια σε τζίρο της τάξεως των 9 εκατ. ευρώ ήδη, μέχρι τον Σεπτέμβριο
Σημαντικές είναι και οι προωθητικές ενέργειες που πραγματοποιήθηκαν στο λευκό παστεριωμένο γάλα. Τα αποτελέσματα αναλυτικών μοντέλων που έχει τρέξει η IRI, δείχνουν ότι σε σύνολο 98 εκατ. τζίρου που έκανε το παστεριωμένο γάλα από τον Νοέμβριο του 2020 μέχρι τον Οκτώβριο του 2021, περίπου 5,3 εκατ. ευρώ πουλήθηκαν κάτω από κάποιο είδος προώθησης. Από αυτά τα 5,3 εκατ. ευρώ μόνο 210.000 ευρώ αποτελούν καθαρό επιπλέον τζίρο που έγινε λόγω της προωθητικής ενέργειας. Το υπόλοιπο 5,1 εκατ. ευρώ το οποίο προωθήθηκε αφορά πωλήσεις οι οποίες θα γίνονταν ούτως ή άλλως και όπου η προώθηση μείωσε την αξία τους και κατά συνέπεια μείωσε την αξία της κατηγορίας.
Το γιαούρτι κινήθηκε ανοδικά στις πωλήσεις το 2020 φέρνοντας 5,5 εκατ. ευρώ επιπλέον στην αγορά ενώ τα στοιχεία Σεπτεμβρίου δείχνουν μια σταθερή πορεία με αποτέλεσμα να κρατάει την αξία του σαν κατηγορία. Οι κατηγορίες που δείχνουν σημαντική άνοδο πωλήσεων στο γιαούρτι είναι τα «functional» τα οποία αναπτύσσονται με 21%, το κατσικίσιο, που αναπτύσσεται εφέτος με 10% ενώ ακολουθούν τα παιδικά και βρεφικά τα οποία αναπτύσσονται με μικρότερο ρυθμό ανάπτυξης της τάξεως του 4%.
Στο τυρί (χωρίς να συμπεριλαμβάνονται οι πωλήσεις των επί ζυγίω προϊόντων) στο σύνολό του κινήθηκε ανοδικά σε αξία το 2020, σχεδόν +20%, δίνοντας 38 εκατ. ευρώ επιπλέον τζίρο. Το 2021 συνεχίζει να κινείται θετικά με μικρότερο ρυθμό ανάπτυξης 7% φέρνοντας όμως στην ελληνική αγορά των σούπερ μάρκετ 12 εκατ. επιπλέον τζίρο μέχρι τον Σεπτέμβριο 2021. Σημειώνεται ότι η αύξηση στις πωλήσεις του συσκευασμένου τυριού και το 2020 αλλά και το 2021 οφείλεται κυρίως στην πανδημία και στις αλλαγές στις καταναλωτικές συνήθειες. Το 2020 το σύνολο της αξίας του τυριού στα σούπερ μάρκετ έφτασε τα 761 εκατ. ευρώ. Από τα 54 εκατ. ευρώ που ήρθαν επιπλέον στο τυρί το 2020, τα 39 ήρθαν από τους συσκευασμένους κωδικούς. Το 2020 οι πωλήσεις των τυριών επί ζυγίω έφεραν 14 εκατ. ευρώ επιπλέον. Από τα στοιχεία εννεαμήνου 2021 προκύπτει ότι έχουν χαθεί 9 εκατ. ευρώ από τον επιπλέον τζίρο ενώ οι πωλήσεις τρέχουν αυτή τη στιγμή με αρνητικό πρόσημο -2,1%.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της IRI, η φέτα παραμένει για την ελληνική αγορά το δυνατό χαρτί, διατηρεί το ¼ των πωλήσεων των τυριών που γίνονται στα ελληνικά σούπερ μάρκετ. Οι πωλήσεις το 2020 αναπτύχθηκαν κατά 6% και η άνοδος προήλθε κυρίως από τα σταθερού barcode προϊόντα τα οποία αναπτύχθηκαν με 21% λόγω της αλλαγής του τρόπου που ψώνιζαν οι καταναλωτές, λόγω της πανδημίας. Μέσα στο 2021 η εικόνα αλλάζει και η φέτα κινείται πτωτικά σε αξία -4% με τις πωλήσεις επί ζυγίω να πέφτουν κατά 5,5% ενώ οι πωλήσεις της συσκευασμένης φέτας διατηρούν ανοδικό ρυθμό +1,5%, χωρίς να μπορούν να αντικαταστήσουν τις χαμένες πωλήσεις από τον πάγκο κοπής που ανέρχονται στα 6 εκατ. ευρώ μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2021. Αναφορικά με τις τιμές, στο σύνολο του τυριού παρατηρείται πολύ μικρή άνοδος μεσοσταθμικά της τάξεως του 2% τόσο το 2020 όσο και το 2021. Ειδικότερα, η μέση τιμή της φέτας αυξήθηκε 3% το 2020 και 5% το 2021 (στοιχεία εννεαμήνου 2021).
