Του ΧΡΗΣΤΟΥ Ν. ΚΩΝΣΤΑ
Το σύνολο των χρηματιστηριακών αγορών που λειτουργούν στις Η.Π.Α. έχει αξία μεγαλύτερη από το σύνολο των Χρηματιστηρίων του υπόλοιπου πλανήτη. Με άλλα λόγια, το άθροισμα της κεφαλαιοποίησης των χρηματιστηριακών αγορών ολόκληρου του πλανήτη είναι μικρότερο από την αξία των αμερικανικών χρηματιστηρίων (αξιών, εμπορευμάτων και παραγώγων).
Στο πρόβλημα της χρηματοδότησης της ανάπτυξης, οι Αμερικανοί έχουν δώσει τη δική τους απάντηση: Όταν ψάχνεις για λεφτά δεν πας στην Τράπεζα. Βγαίνεις στις αγορές.
Στις Η.Π.Α. τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης την έχουν αναλάβει οι επενδυτές και όχι οι τραπεζίτες. Οι επενδυτές αναλαμβάνουν το ρίσκο και απολαμβάνουν την απόδοση. Οι τράπεζες λειτουργούν ως διεκπεραιωτές των εργασιών ή αναλαμβάνουν πιο περίπλοκες μακροπρόθεσμες χρηματοδοτήσεις που οι ιδιώτες επενδυτές διστάζουν να αναλάβουν.
Αντιθέτως στην Ευρώπη, το ρίσκο της οικονομίας είναι ταυτόσημο με το ρίσκο των τραπεζών.
Η οικονομία της Ευρώπης είναι απολύτως εξαρτημένη από τη διάθεση, τη δυνατότητα και την ικανότητα των τραπεζών να χρηματοδοτήσουν. Όσον το τραπεζικό σύστημα της Ευρώπης παραμένει δέσμιο των εθνικών πολιτικών προβλημάτων, των «κόκκινων δανείων» και του ακριβού λειτουργικού κόστους, τα λεφτά για την παραγωγή πλούτου θα είναι λίγα και πανάκριβα.
Αντιθέτως στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, οι κεφαλαιαγορές λειτουργούν αποτελεσματικά, έχουν βάθος, προσφέρουν διαφάνεια και κυρίως διανέμουν τον πλούτο στην κοινωνία. Όλοι συμμετέχουν ανάλογα με τις δυνατότητές τους, όλοι έχουν μια ευκαιρία στο κέρδος.
Τα διαθέσιμα εργαλεία είναι πολλά (εκτός φυσικά από τις μετοχές και τα εταιρικά ομόλογα):
- Επιχειρηματικοί Επιταχυντές (Business Accelerators)
- Κεφάλαια Επιχειρηματικών Συμμετοχών (Venture Capital)
- Επενδυτές Άγγελοι (Business Angels)
- Μικροχρηματοδότηση (Microfinancing)
- Πλατφόρμες δανεισμού (Peer-to-peer Lending)
- Πληθοπορισμός (Crowdfunding)
Όλα αυτά τα εργαλεία χρησιμοποιούνται από τις επιχειρήσεις για να φέρουν στην αγορά νέα χρήσιμα προϊόντα και υπηρεσίες. Δημιουργούν πλούτο και ανάπτυξη. Κυρίως δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας.
Προφανώς υπάρχουν προβλήματα. Χωρίς αμφιβολία υπάρχουν κακές, κάκιστες και δόλιες πρακτικές αλλά και ατυχίες, αστοχίες και παρεκτροπές. Τότε όμως παρεμβαίνει μια γρήγορη, αποτελεσματική και πλήρως ενημερωμένη Δικαιοσύνη η οποία δεν εμποδίζει αλλά επιταχύνει και διευκολύνει τις εξελίξεις.
Αντιθέτως στην Ευρώπη παραμένουμε γενικά προσκολλημένοι στην παλαιού τύπου τραπεζική χρηματοδότηση. Φυσικά υπάρχουν και στην Ευρώπη τα εργαλεία χρηματοδότησης που χρησιμοποιεί η αμερικανική αγορά. Το πολιτικό σύστημα όμως στην Ευρώπη δημιουργεί διαρκώς προσκόμματα, θέλει να ελέγχει τη ροή του χρήματος μέσα από το τραπεζικό σύστημα.
Πολλές φορές κάποιοι οραματιστές Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν προσπαθήσει για μια πραγματική Ένωση Κεφαλαιαγορών στην Ευρώπη που θα καταστήσει λιγότερο δαπανηρή την πρόσβαση των επιχειρήσεων, ιδίως των μικρομεσαίων, στα κεφάλαια που χρειάζονται.
Πολλές φορές η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει καταθέσει προτάσεις για εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης στην ΕΕ και για την εξάλειψη των εμποδίων στις διασυνοριακές επενδύσεις.
Η Ευρώπη χρειάζεται μια μεγάλη και αποτελεσματική διασυνοριακή αγορά επενδυτικών κεφαλαίων, μια διαφανή ευρωπαϊκή αγορά καλυμμένων ομολόγων που θα χρησιμεύει ως πηγή μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης προσφέροντας εξασφαλίσεις και αξιοπιστία για τους επενδυτές κατά τις διασυνοριακές συναλλαγές τίτλων και απαιτήσεων….
Όλα αυτά όμως αργούν…και ο πλανήτης τρέχει φλεγόμενος…
