Tο μεγαλύτερο διεθνές γεγονός με θέμα την Ενέργεια σήμερα, πραγματοποιείται στο Ζάππειο Μέγαρο όπου θα συναντηθούν δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς από την Ευρώπη και από τις ΗΠΑ.
Η 6η Σύνοδος της Διατλαντικής Συνεργασίας για την Ενέργεια (P-TEC) που πραγματοποιείται σήμερα και αύριο στο Ζάππειο, έχει ως κεντρικό θέμα συζήτησης τη σημασία του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) και στη βελτίωση της διασύνδεσης των ευρωπαϊκών ενεργειακών δικτύων.
Η επίσημη ανάληψη καθηκόντων της νέας πρέσβεως των Ηνωμένων Πολιτειών στην Αθήνα, Kimberly Guilfoil συμπίπτει με πολύπλευρη κινητικότητα στην ευρύτερη περιοχή για μια σειρά από μεγάλα ζητήματα που αφορούν τις γεωπολιτικές ισορροπίες, τα ζητήματα ενέργειας και την ασφάλεια.
Η διατλαντική συνάντηση για την Eνέργεια, με τη συμμετοχή υπουργών ενέργειας από 24 χώρες και εκπροσώπων ενεργειακών κολοσσών, αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για να προβληθεί ο αναβαθμισμένος ρόλος της χώρας μας στον νέο ενεργειακό χάρτη της περιοχής.
- Η σύνοδος υπό το σχήμα «3+1» με τη συμμετοχή Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ+ΗΠΑ, στο περιθώριο του φόρουμ, είναι μία ακόμη σημαντική εξέλιξη για τα θέματα που άπτονται της σταθερότητας και της ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή.
Η 6η Σύνοδος της Διατλαντικής Συνεργασίας για την Ενέργεια (P-TEC), συγκεντρώνει το ενδιαφέρον κορυφαίων Αμερικανών αξιωματούχων και εκπροσώπων ενεργειακών κολοσσών, με στόχο την εμβάθυνση της συνεργασίας ΗΠΑ – Ευρώπης στον τομέα της ενέργειας.
- Το παρών στο business forum του Ζαππείου δίνουν κορυφαίες αμερικανικές εταιρείες της ενέργειας, από τις Conoco Phillips, ExxonMobil, Cheniere, Venture Global και Westinghouse, μέχρι τους τεχνολογικούς γίγαντες Google και Amazon, που θα συναντηθούν με όλους τους μεγάλους εγχώριους παίκτες κατά τη πρώτη ημέρα της Συνόδου για τη Διατλαντική Ενεργειακή Συνεργασία (Sixth Partnership for Transatlantic Energy Cooperation – P-TEC Sixth Partnership for Transatlantic Energy Cooperation (P-TEC)).
Από χθες βρίσκονται στη χώρα μας και συναντήθηκαν με τον Πρωθυπουργό στο Μέγαρο Μαξίμου ο υπουργός Εσωτερικών ΗΠΑ Dough Bergam (και «τσάρος της ενέργειας» της κυβέρνησης Τραμπ), ο υπουργός Ενεργειας ΗΠΑ Chris Wright, o υφυπουργός Εξωτερικών για τη Διαχείριση και τους Πόρους, Μάικλ Ρήγας, και ο υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδιος για την Οικονομική Ανάπτυξη, την Ενέργεια και το Περιβάλλον, Jacob Helberg.
Την διατλαντική συνεργασία στις προμήθειες φυσικού αερίου άνοιξαν χθες η ΔΕΠΑ Εμπορίας και η Aktor ανακοινώνοντας τη σύσταση κοινοπραξίας για την προμήθεια και εξαγωγή αμερικανικού LNG. Η νέα εταιρεία φέρει την ονομασία ATLANTIC SEE LNG, με μετοχική σύνθεση 60% ΔΕΠΑ Εμπορίας και 40% ΑΚΤΩΡ.
O νέος φορέας θα έχει καθαρά εξαγωγικό χαρακτήρα, με αποκλειστικό αντικείμενο τη μεταφορά υγροποιημένου φυσικού αερίου προς τη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι στην κοινοπραξία αναμένεται να παίξει ρόλο και η Development Finance Corporation (DFC), η κρατική αναπτυξιακή τράπεζα των ΗΠΑ. Μένει να φανεί από τις ανακοινώσεις αν ο ρόλος της στο ενεργειακό σχήμα θα είναι χρηματοδοτικός ή και μετοχικός.
Σε κάθε περίπτωση η εμπλοκή της DFC, η οποία συμμετέχει και σε άλλες υποδομές της χώρας εκλαμβάνεται ως σαφές μήνυμα αμερικανικής εμπιστοσύνης και στρατηγικής επένδυσης στον ελληνικό ενεργειακό διάδρομο.
Σε νέα φάση περνούν όπως όλα δείχνουν και οι έρευνες της ExxonMobil στην Κρήτη, με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι ο αμερικανικός κολοσσός καταλήγει σε απόφαση για ερευνητική γεώτρηση.
Η νέα συνεργασία μεταξύ ΔΕΠΑ Εμπορίας και Αktor στην καρδιά του Κάθετου Διαδρόμου, θα επιτρέψει τη ροή αμερικανικού LNG από την Ελλάδα προς τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία και την Ουκρανία.
H Aktor θα εισφέρει στη συμφωνία μακροχρόνια συμβόλαια προμήθειας LNG έως 2 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως ή και περισσότερα, τα οποία θα διοχετευθούν σε ουκρανικές εταιρείες, μεταξύ αυτών η κρατική ενεργειακή εταιρεία και ο ιδιωτικός όμιλος DTEK.
Το φυσικό αέριο θα προέρχεται από την αμερικανική Venture Global LNG, βάσει 20ετούς συμβολαίου που βρίσκεται στο τελικό στάδιο διαπραγμάτευσης.
Το εγχείρημα εντάσσεται στην πλήρη αξιοποίηση του FSRU Αλεξανδρούπολης και στη δημιουργία νέων τερματικών σταθμών επαναεριοποίησης, όπως το δεύτερο FSRU της Gastrade στη Θράκη – που έχει ήδη λάβει θετική γνωμοδότηση για τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.
Όπως έλεγαν πρόσφατα στελέχη της Gastrade η τελική επενδυτική απόφαση για το έργο αναμένεται μέσα στο 2026, ώστε η νέα μονάδα FSRU να τεθεί σε λειτουργία το 2028.
Με δεδομένη τη σχεδιαζόμενη δυναμικότητα των 6 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου, το συνολικό ύψος της επένδυσης εκτιμάται μεταξύ 550 και 600 εκατομμυρίων ευρώ. Για σύγκριση, το υφιστάμενο FSRU της Αλεξανδρούπολης, δυναμικότητας 5,5 bcm, είχε κόστος περίπου 500 εκατομμύρια ευρώ.
Η Gastrade, της οποίας οι μέτοχοι – Ελμίνα Κοπελούζου, ΔΕΠΑ, ΔΕΣΦΑ, Gaslog και Bulgartransgaz – στηρίζουν από κοινού το εγχείρημα, στοχεύει στην έγκαιρη σύναψη συμβάσεων χρήσης του σταθμού.
- Με τον τρόπο αυτό, επιδιώκει να διασφαλίσει την εμπορική βιωσιμότητα του έργου χωρίς να χρειαστεί να προχωρήσει σε διαδικασία market test. Tο 2024 η κατανάλωση φυσικού αερίου στις χώρες του Κάθετου Διαδρόμου ήταν 51 bcm και η πρόβλεψη για το 2030 είναι 68 bcm.
- Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρξει ένα κενό 17 bcm ενώ επιπλέον θα λείψουν από το σύστημα τα περίπου 15-16 bcm που προέρχονται από τη Ρωσία.
O ρόλος της Αμερικανικής Αναπτυξιακής Τράπεζας
Η σύναψη μακροχρόνιων συμβολαίων με ευρωπαϊκές εταιρείες εκτιμάται ότι θα αποτελέσει το «κλειδί» για να ενεργοποιηθεί η χρηματοδότηση από τον αμερικανικό αναπτυξιακό οργανισμό Development Finance Corporation (DFC).
Έτσι ανοίγει ο δρόμος για την υλοποίηση έργων αναβάθμισης του Κάθετου Διαδρόμου, μέσω του οποίου το αμερικανικό LNG θα μπορεί να διοχετεύεται από την Ελλάδα έως την Ουγγαρία και τη Σλοβακία.
Ο Vertical Corridor θα αναδειχθεί σε βασική ενεργειακή αρτηρία της Ευρώπης, εδραιώνοντας παράλληλα τον ρόλο της Ελλάδας ως στρατηγικής πύλης εισόδου του καυσίμου στην ήπειρο.
Η διάσκεψη πραγματοποιείται σε μια κρίσιμη συγκυρία, καθώς οι ευρωπαϊκοί προμηθευτές προετοιμάζονται για την περίοδο μετά το τέλος του 2027, όταν θα διακοπεί πλήρως η τροφοδοσία της Ευρώπης με ρωσικό φυσικό αέριο. Ταυτόχρονα, ο χρόνος μετρά αντίστροφα για την υλοποίηση της συμφωνίας ΕΕ – ΗΠΑ, που προβλέπει ενεργειακές εισαγωγές αξίας 750 δισ. δολαρίων εντός τριετίας, επανακαθορίζοντας το ενεργειακό ισοζύγιο της ηπείρου.
