Οι αναλυτές της εταιρείας διεθνών πληρωμών Ebury εξετάζουν τα πιθανά σενάρια των αποτελεσμάτων στις επικείμενες εκλογές στο Ηνωμένο Βασίλειο, και τις πιθανές επιπτώσεις για τη στερλίνα
Η αναπάντεχη απόφαση του Βρετανού πρωθυπουργού Ρίσι Σούνακ τον προηγούμενο μήνα να προκηρύξει εκλογές για την 4η Ιουλίου δημιούργησε σοκ στις αγορές.
Στις αρχές του προηγούμενου μήνα είχαμε εκφράσει την άποψη ότι ο Σούνακ θα πραγματοποιούσε εκλογές στο τέλος του 2024.
Η βελτίωση ωστόσο των οικονομικών στοιχείων του Ηνωμένου Βασιλείου έχει δώσει στους Συντηρητικούς ένα παράθυρο ευκαιρίας.
Ο πληθωρισμός το Μάιο συνέχισε την πτωτική του πορεία προς το στόχο του 2% που έχει θέσει η Τράπεζα της Αγγλίας.
Η βρετανική οικονομία εμφανίζει ανάπτυξη 0,6% στο πρώτο τρίμηνο του έτους βγαίνοντας από μια ήπια τεχνική ύφεση.
Κι ενώ ο Σούνακ ελπίζει ότι τα θετικά νέα από την οικονομία θα αυξήσουν την υποστήριξη των ψηφοφόρων προς τους Συντηρητικούς, είναι προφανές πως αυτό δεν είναι αρκετό για να γείρει η ζυγαριά υπέρ τους.
Πράγματι, οι φετινές εκλογές δε θα κριθούν στον πόντο.
Η υποστήριξη προς το κυβερνών κόμμα έχει μειωθεί σημαντικά από τις τελευταίες εκλογές, ιδιαίτερα μετά τις κατηγορίες σχετικά με το σκάνδαλο Partygate στα τέλη του 2021 και τον καταστροφικό μίνι προϋπολογισμό της Liz Truss το Σεπτέμβριο του 2022 που προκάλεσε εκτίναξη των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων του ΗΒ, καθώς και των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων.
Οι Εργατικοί επικρατούν στις δημοσκοπήσεις
Οι Εργατικοί υπό τον Κίρ Στάρμερ συνεχίζουν να καυχιούνται για ένα εντυπωσιακό πλεονέκτημα στις τελευταίες δημοσκοπήσεις, σε σημείο τέτοιο που θεωρείται δεδομένη η επίτευξη της πλειοψηφίας. Με βάση την τελευταία μεγάλη δημοσκόπηση του Politico, το κόμμα των Εργατικών βρίσκεται πέριξ του 41%, απο 32% το 2019, ενώ η υποστήριξη προς τους Συντηρητικούς έχει πέσει από το 44% στο 21%.
Με βάση πρόσφατη ανάλυση του Electoral Calculus, υπάρχει 100% πιθανότητα το κόμμα των Εργατικών να αναδειχθεί πρώτο κόμμα και 95% πιθανότητα να κερδίσει περισσότερες από τις 326 έδρες που χρειάζεται για να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση.
Σύμφωνα με τα προγνωστικά, θεωρείται πιθανό να κερδίσει 450 έδρες στις εκλογές (από 202 το 2019), δηλαδή το μεγαλύτερο αριθμό εδρών που κέρδισε οποιοδήποτε κόμμα από το 1931.
Οι Συντηρητικοί από την άλλη, είναι πιθανόν να κερδίσουν μόνο 60 έδρες, κάτι που θα συνιστά μια τεράστια απώλεια 316 εδρών σε σχέση με το 2019 και ενδεχομένως τη χειρότερη επίδοση από την ίδρυση τους το 1834.
Μια συγκεκριμένη εξέλιξη φαίνεται ότι συνέβαλε καθοριστικά στην αύξηση των πιθανοτήτων επίτευξης ευρείας πλειοψηφίας από τους Εργατικούς, και δεν είναι άλλη από την αύξηση των ποσοστών του κόμματος Reform UK του Νάιτζελ Φάρατζ, το οποίο με βάση τις δημοσκοπήσεις συγκεντρώνει το 18% των ψηφοφόρων.
Αν και αυτό μπορεί να μην είναι αρκετό για να κερδίσουν πολλές έδρες στη Βουλή των Κοινοτήτων (οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες φαίνεται ότι θα κερδίσουν 71 έδρες, παρόλο που στις Δημοσκοπήσεις βρίσκονται στο 11%), φαίνεται ότι είναι αρκετό για να αποσπάσει ψήφους από τη δεξιά πτέρυγα των Συντηρητικών.
Φυσικά, οι δημοσκόποι έχουν κάνει λάθη στο παρελθόν (οι Τόρις ήταν 7 με 8 μονάδες υψηλότερα και στις δύο εκλογές του 1992 και του 2015), παρόλα αυτά, ακόμα και μια μεγάλη ανατροπή της τελευταίας στιγμής, πιθανώς να μην είναι αρκετή για να αποτρέψει μια πολύ μεγάλη πλειοψηφία των Εργατικών.
Τι θα σήμαινε ο σχηματισμός κυβέρνησης από τους Εργατικούς
Εκτιμούμε ότι η Κυβέρνηση των Εργατικών υπό τον Κιρ Στάρμερ θα είναι πολύ πιο κοντά στο status quo και πιο φιλική προς τις αγορές, από ότι θα ήταν υπό τον Τζέρεμι Κόρμπιν, εάν οι Εργατικοί είχαν νικήσει τους Συντηρητικούς το 2019. Τα στελέχη της αγοράς συμφωνούν και φαίνεται να έχουν την άποψη ότι η αλλαγή πολιτικής από τους Εργατικούς θα είχε ελάχιστη επίδραση στην οικονομία σε σχέση με το ισχύον καθεστώς (το σχέδιο των Εργατικών για τη φορολογία και τις δαπάνες είναι μετριοπαθές σε σχέση με το μέγεθος του ΑΕΠ της Βρετανίας). Οι πιο σημαντικές προτάσεις που παρουσιάστηκαν στο προεκλογικό πρόγραμμα των Εργατικών είναι οι εξής:
1) Ήπιες αυξήσεις φόρων αξίας 8 δισ λιρών (0,35% του ΑΕΠ), συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ στα ιδιωτικά σχολεία, ειδικό φόρο στην ενέργεια και αλλαγές στη φορολογία των κατοίκων εξωτερικού
2) Μικρές αυξήσεις δαπανών αξίας 5 δισ λιρών (0,2% του ΑΕΠ), κυρίως για την υγεία, την εκπαίδευση και την πράσινη ενέργεια.
Άλλες πολιτικές περιλαμβάνουν σχέδια για την κατασκευή νέων κατοικιών, αύξηση των ελέγχων στα σύνορα και προσήλωση στο ΝΑΤΟ.
Πως θα αντιδράσει η αγορά στις εκλογές
Οι επενδυτές απεχθάνονται την αβεβαιότητα και η απομάκρυνση από το status quo λειτουργούσε διαχρονικά αρνητικά για τη στερλίνα. Πράγματι, το ενδεχόμενο της επιστροφής των Εργατικών στην κυβέρνηση είχε τύχει αρνητικής υποδοχής από τις αγορές κατά το παρελθόν.
Αυτό είχε εκφραστεί πολύ έντονα κατά τις εκλογές του 2019, όταν οι επενδυτές εκδήλωσαν έντονη ανησυχία για τη μετάβαση της εξουσίας σε ένα ακραία αριστερό κόμμα, υπό την ηγεσία του Τζέρεμι Κόρμπιν και την προοπτική απερίσκεπτων δαπανών.
Φαίνεται ότι αυτό δεν ισχύει αυτή τη φορά. Οι αγορές στο ΗΒ έχουν αποδώσει αρκετά καλά μετά την προκήρυξη των εκλογών – ο FTSE 100 συνεχίζει να καταγράφει νέα ρεκόρ, ενώ η στερλίνα παραμένει το δεύτερο ισχυρότερο νόμισμα φέτος (πίσω από το δολάριο ΗΠΑ) καθώς κινείται στα υψηλά επίπεδα της περιόδου αμέσως μετά το Brexit.
Μια πρόσφατη δημοσκόπηση του Bloomberg έδειξε ότι σχεδόν το 60% των επενδυτών βλέπουν μια νίκη των Εργατικών, ως την καλύτερη δυνατή έκβαση για τη στερλίνα, σε σχέση με λιγότερο από 40% για τους Συντηρητικούς και σχεδόν τους μισούς να απαντούν ότι ένα κοινοβούλιο χωρίς απόλυτη πλειοψηφία θα ήταν το χειρότερο δυνατό σενάριο.
Πιστεύουμε ότι η αλλαγή στάσης της αγοράς προς τους Εργατικούς αποδίδεται κυρίως στους εξής λόγους:
1) Στην πιθανότητα ενίσχυσης των σχέσεων με την ΕΕ.
2) Στη σαφή μετατόπιση προς το κέντρο από πλευράς των Εργατικών.
3) Στις ήπιες αυξήσεις φόρων που προτείνονται στο πρόγραμμα των Εργατικών και τον μειωμένο κίνδυνο για ανεξέλεγκτες δαπάνες, ακόμα κι αν αυτό οφείλεται στον περιορισμένο δημοσιονομικό περιθώριο.
4) Στον αντίκτυπο από την ανεπάρκεια διαχείρισης των Οικονομικών του ΗΒ από τους Συντηρητικούς, ιδιαίτερα μετά το λάθος με το μίνι προϋπολογισμό της Liz Truss το 2022
Οι προοπτικές για τη στερλίνα με πλειοψηφία των Εργατικών
Δεδομένης της σαφούς διαφοράς στις δημοσκοπήσεις, η επίτευξη πλειοψηφίας από τους Εργατικούς θεωρείται δεδομένη από τις αγορές. Παρόλα αυτά, βλέπουμε την πιθανότητα μιας ήπιας ανόδου της στερλίνας στις εβδομάδες που ακολουθούν μετά τις εκλογές, ακόμα κι αν δεν υπάρχει κάποια κίνηση μετά την ανακοίνωση των exit polls και των επίσημων αποτελεσμάτων.
Θεωρούμε ότι οι αγορές θα υποδεχθούν θετικά την προοπτική μιας βελτίωσης στις σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση και ότι η υποχώρηση του εκλογικού ρίσκου μπορεί να ενισχύσει την καταναλωτική και επιχειρηματική εμπιστοσύνη και να αντισταθμίσει τον αρνητικό αντίκτυπο από μια πιθανή μείωση των επιτοκίων στο ΗΒ στη διάρκεια του καλοκαιριού.
Θεωρούμε το απίθανο σενάριο ενός κοινοβουλίου χωρίς ξεκάθαρη πλειοψηφία, ή το πιθανότερο σενάριο μια νίκης των Εργατικών με μικρότερη πλειοψηφία από το αναμενόμενο, ως κάποιο είδος ακραίου ρίσκου για τη στερλίνα ενόψει των εκλογών. Σε κάθε περίπτωση θα ήταν μια δύσκολη υπόθεση για το κόμμα του Κιρ Στάρμερ να επιτύχει αλλαγές πολιτικής μέσα από το Κοινοβούλιο. Ο σχηματισμός μιας πιο διασπασμένης κυβέρνησης θα μπορούσε να προκαλέσει μια βραχυπρόθεσμη υποχώρηση της στερλίνας αμέσως μετά τις εκλογές. Αυτό όμως φαίνεται ότι δεν είναι πιθανό.
Μακροπρόθεσμα, οι Εργατικοί θα έχουν το δύσκολο έργο να πείσουν τις αγορές ότι διαθέτουν ένα αξιόπιστο σχέδιο για βελτίωση της βρετανικής οικονομίας. Η ανάπτυξη στο ΗΒ ήταν αδύναμη τον περασμένο χρόνο, τα επίπεδα χρέους έχουν αυξηθεί σε υψηλά έξι δεκαετιών και οι άμεσες ξένες επενδύσεις έχουν μειωθεί. Πράγματι, το IFS προειδοποίησε αυτή την εβδομάδα ότι οι Εργατικοί θα επιλέξουν να αυξήσουν τους φόρους αντί να μειώσουν τις δαπάνες προκειμένου να δώσουν ώθηση στην ανάπτυξη. Αυτή η πιθανή μεταπήδηση σε πιο παραδοσιακές αριστερές πολιτικές ίσως να είναι το μεγαλύτερο ρίσκο για τη στερλίνα, κατά τη διάρκεια παραμονής του Κιρ Στάρμερ στην εξουσία.
