Η εξυγίανση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και τα οφέλη για την ελληνική οικονομία από την απελευθέρωση του «κρυμμένου δυναμικού» συζητήθηκαν στο πλαίσιο του 9oυ Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών, που πραγματοποιείται στους Δελφούς 10 – 13 Απριλίου και τελεί υπό την Αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας, κας Κατερίνας Σακελλαροπούλου.
Ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, Γεώργιος Ζαββός, τόνισε ότι το σχέδιο «Ηρακλής» αποτελεί μια μετασχηματιστική στρατηγική που έπαιξε κομβικό ρόλο στη μεγάλη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPL) των τραπεζών, και μάλιστα σε χρόνο ρεκόρ. Το πρόγραμμα συνέβαλε στο να λάβει εκ νέου η χώρα επενδυτική βαθμίδα, ενισχύοντας την οικονομική σταθερότητα, όπως φαίνεται και από την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης, την «εκτόξευση» των καταθέσεων, και την προσέλκυση ξένων επενδύσεων, πρόσθεσε.
Το 2019 τα NPL ξεπερνούσαν τα 70 δισ. ευρώ και σήμερα βρίσκονται κάτω από τα 11 δισ. ευρώ. “Υπήρξε μία σημαντική ενίσχυση του τραπεζικού κεφαλαίου. Μέσα από το πρόγραμμα «Ηρακλής» απελευθερώθηκαν πόροι, συνεισφέροντας στην πραγματική οικονομία και αυτό έθεσε το μονοπάτι για την κερδοφορία” ανέφερε ο κ. Ζαββός.
“Μέσα από το πρόγραμμα «Ηρακλής» επεκτάθηκε η δευτερογενής αγορά NPL και δημιουργήθηκε η αγορά των servicers που παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάκαμψη και την διαχείριση NPL”, επεσήμανε, κάνοντας λόγο για μία πολύ επιτυχημένη πρωτοβουλία, με απτά αποτελέσματα και τεχνογνωσία που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο, συμπληρώνοντας ότι: “Τώρα χρειαζόμαστε έναν «πράσινο Ηρακλή» στην Ευρώπη, για να χρηματοδοτηθούν οι μεγάλες ανάγκες για την στροφή σε μία πράσινη οικονομία”.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Cepal Hellas, Θεόδωρος Αθανασόπουλος, σχολίασε ότι περίπου τέσσερα χρόνια μετά την πρώτη εφαρμογή του σχεδίου «Ηρακλής», κλείνει ένας πρώτος κύκλος και εγκαθιδρύεται μία πιο μακροπρόθεσμη προοπτική. Δώδεκα εταιρείες έχουν αναλάβει περίπου 90 δισ. περιουσιακών στοιχείων με τα μισά από αυτά να προέρχονται από τον «Ηρακλή».
“Ήταν αναγκαιότητα για την οικονομία” τόνισε ο κ. Αθανασόπουλος, υπογραμμίζοντας πως χωρίς τους servicers το πρόγραμμα δεν θα μπορούσε να προχωρήσει καθώς απαιτούσε ανεξάρτητες εταιρείες. “Σταδιακά θα μειωθούν οι παίκτες λαμβάνοντας υπόψη ότι το πλαίσιο κανονισμών στην Ευρώπη αλλάζει. Η δευτερογενής αγορά είναι ελεύθερη στην Ευρώπη αλλά πρέπει να σκεφτούμε την προστασία καταναλωτών” σημείωσε περαιτέρω, προσθέτοντας ότι οι servicers προσφέρουν πολύ υψηλό επίπεδο υπηρεσιών σε ό,τι αφορά την επικοινωνία, την αναφορά, την εξυπηρέτηση πελατών, το πλαίσιο και την πολιτική που ακολουθούν.
Τέλος, ο κ. Αθανασόπουλος ανέφερε ότι “Η λειτουργία τους ωφελεί την οικονομία καθώς επανατοποθετεί περιουσιακά στοιχεία σε αυτή”, επισημαίνοντας πως το 50% των δανείων έχουν την εγγύηση του ελληνικού κράτους και η απόδοση τους δεν αφορά μόνο τους επενδυτές, αλλα «επιστρέφει» και στο ίδιο το κράτος.
Ο Partner, Banking Practice, Co-Head, Oliver Wyman, Greece, Euan Robertson, υπογράμμισε πως μακροπρόθεσμα κάποια από αυτά τα δάνεια θα πρέπει να εξυπηρετηθούν και να επιστρέψουν εκ νέου στις τράπεζες. “Αυτό είναι απαραίτητο γιατί ο τραπεζικός τομέας πρέπει να διευρυνθεί” ανέφερε, επισημαίνοντας ότι ο κλάδος έχει τη φθηνότερη χρηματοδότηση για αυτά τα δάνεια και συμπλήρωσε ότι οι servicers θα πρέπει να μπορούν να αυξήσουν τα κέρδη τους με όσο το δυνατόν πιο άμεση εκταμίευση. Ωστόσο η επιστροφή δανείων στις τράπεζες θα πρέπει να γίνει με τρόπο που δεν θα διακινδυνεύσει την ασφάλεια του τραπεζικού συστήματος. Ο κ. Robertson πρότεινε το μοντέλο που ήδη εφαρμόζεται στις ΗΠΑ, εκτιμώντας πως δεν υπάρχουν εμπόδια για κάτι αντίστοιχο στην Ελλάδα.
Ο Διευθυντής της δικηγορικής εταιρείας «Σιούφας και Συνεργάτες», Χρήστος Νάσσιος σημείωσε πως οι δικηγορικές εταιρείες έχουν πολύ μεγάλη εμπειρία στη διαχείριση μη εξυπηρετούμενων δανείων. Η προσέγγιση έχει ως επιδίωξη πάντα την εξεύρεση συμβιβαστικής και αμοιβαίως επωφελούς λύσης, κάτι που ανταποκρίνεται στο γράμμα και το πνεύμα του δικηγορικού κώδικα.
Πρόσφατος νόμος του 2023 επέβαλε αντίστοιχες υποχρεώσεις και τους servicers, επεσήμανε ο κ. Νάσσιος. Στόχος είναι η εξεύρεση εξωδικαστικής λύσης ώστε να αποφεύγεται η καθυστέρηση και το κόστος των νομικών ενεργειών που στο τέλος επιβαρύνει τους οφειλέτες. Υπογράμμισε πως δεν ικανοποιούνται μόνο τα ιδιωτικά συμφέροντα δανειστών και οφειλετών αλλά ωφελούν και την εθνική οικονομία που τόσο τα νομικά όσο και τα φυσικά πρόσωπα συμμετέχουν στην οικονομική ζωή του τόπου. “Αυτός είναι ο ρόλος του σύγχρονου δικηγόρου για τον οποίον δεν θα πρέπει να αποτελεί μονόδρομο η προσφυγή στα δικαστήρια αλλά αυτή να είναι η έσχατη λύση”.