Tα υψηλά επιτόκια, τα προβλήματα απασχόλησης, η κλιματική κρίση και η γεωπολιτική αστάθεια είναι ορισμένες από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα το οργανωμένο λιανεμπόριο τροφίμων, όπως ανέφερε ο γενικός διευθυντής της Ένωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδας, Απόστολος Πεταλάς.
Σημαντικότερη όλων είναι ο εγχώριος κρατικός παρεμβατισμός που, όπως αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια εκδήλωσης της ΕΣΕ, δημιουργεί δυσλειτουργίες με μέτρα όπως το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους το οποίο, σύμφωνα με τον κ. Πεταλά, δεν μπορεί να κινείται σε επίπεδα χαμηλότερα του 2021.
Επιπλέον, ανέφερε ως παράδειγμα το «καλάθι του νοικοκυριού» το οποίο προσδιόρισε σε όλες τις αλυσίδες τα ίδια προϊόντα με το ίδιο περιθώριο κέρδους, επισημαίνοντας ότι «αυτό είναι παρεμβατισμός». Σε ό,τι αφορά την πολιτική των προσφορών των αλυσίδων για τα προϊόντα σημείωσε ότι «οι προσφορές είναι ένα βασικό στοιχείο του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων σε όλο τον πλανήτη. Δίνουν στον καταναλωτή την ευκαιρία να ικανοποιήσει βασικές ανάγκες του και στο πλαίσιο αυτό αποτελούν πλεονέκτημα της ελληνικής αγοράς.
Εστιάζοντας στα κυβερνητικά μέτρα για την αντιμετώπιση της ακρίβειας, ο πρόεδρος του ΔΣ της ΕΣΕ, Αριστοτέλης Παντελιάδης σημείωσε ότι «σε έκτακτες συνθήκες είναι λογικό να ληφθούν έκτακτα μέτρα. Ωστόσο, το πρόβλημα με τα έκτακτα μέτρα είναι η μονιμοποίησή τους». Εξήγησε μάλιστα ότι με την παράταση που παίρνει ο έλεγχος του περιθωρίου του κέρδους, η εφαρμογή του θα κλείσει τα τέσσερα χρόνια, επομένως δεν είναι έκτακτο μέτρο.
Όπως τόνισε, οι καταναλωτικές τάσεις αλλάζουν με αποτέλεσμα να μην μπορεί να ασκηθεί εμπορική πολιτική. «Δεν ωφελεί ούτε τον καταναλωτή πλέον ο περιορισμός του περιθωρίου του κέρδους» ανέφερε. Ειδικότερα για το «καλάθι του νοικοκυριού» επεσήμανε ότι στην αρχή είχε ένα όφελος για τον καταναλωτή. «Δεκατέσσερις μήνες μετά δεν έχει καμία επίπτωση στον πληθωρισμό» σχολίασε. Αντιθέτως, σύμφωνα με τον ίδιο, το μέτρο τη μείωσης τουλάχιστον 5% έχει νόημα στην εξάμηνη διάρκεια ζωής του και εκτιμάται ότι θα βοηθήσει στη μείωση του κλαδικού πληθωρισμού.
Σε ό,τι αφορά το μέτωπο των τιμών η κατάσταση φαίνεται να ομαλοποιείται. Συγκεκριμένα ο κ. Παντελιάδης σημείωσε ότι εδώ και δύο μήνες οι ανατιμήσεις που παραλαμβάνουν τα σούπερ μάρκετ έχουν μικρότερο ρυθμό και βαίνουν όλο και μειούμενες. «Πάλι υπάρχουν κάποιες ανατιμήσεις αλλά γενικά τα πράγματα πάνε πολύ καλύτερα και η κατάσταση ομολοποιείται», ανέφερε και συμπλήρωσε: «Αυτό δεν σημαίνει ότι θα πέσουν οι τιμές. Σημαίνει ότι θα εκλογικευτούν. Οι τιμές θα σταματήσουν να ανεβαίνουν, αλλά δεν θα πέσουν εκεί που ήταν πριν δύο χρόνια».
Την ίδια ώρα θετική σε μια εκλογίκευση του καθεστώτος των προσφορών και εκπτώσεων στα σούπερ μάρκετ είναι η ΕΣΕ. Όπως αναφέρθηκε υπάρχουν κατηγορίες που πολύ σπάνια θα τις βρει ο καταναλωτής χωρίς προσφορά στο ράφι. Ο κ. Παντελιάδης χαρακτηριστικά ανέφερε ότι αυτό δεν συμβαίνει σε τόσο έντονο ρυθμό σε άλλες χώρες. Αποτελεί ελληνικό κυρίως φαινόμενο. «Είναι θεμιτή μια εκλογίκευση των προσφορών. Δεν μιλάμε για κατάργηση προσφορών αλλά για μια προσπάθεια μείωσης αρχικής τιμής με παράλληλη μείωση της συχνότητας των προσφορών», σημείωσε. Προσέθεσε μάλιστα ότι αν δεν γίνει σωστός σχεδιασμός υπάρχει κίνδυνος να αυξηθούν οι τιμές στο ράφι.
Η διοίκηση της ΕΣΕ, στο πλαίσιο της εκδήλωσης, πήρε θέση και για το αρνητικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί για τα σούπερ μάρκετ περί αισχροκέρδειας καθώς δημιουργείται υπερβολή και ενοχοποιούνται ολόκληροι κλάδοι. Ο κ. Παντελιάδης επεσήμανε ότι όσο περισσότερο γίνονται συζητήσεις από τη δημόσια διοίκηση για πρόστιμα και ελέγχους, τόσο περισσότερο οι καταναλωτές κατηγορούν το σύνολο του κλάδου για αισχροκέρδεια. Μάλιστα, τόνισε ότι η λιανική τιμή ενός προϊόντος διαμορφώνεται από την τιμή της αγοράς, το μικτό περιθώριο κέρδους και τον ΦΠΑ και αυτά δεν είναι τα ίδια σε όλη την Ευρώπη. Στην Ελλάδα ο ΦΠΑ είναι από τους υψηλότερους και οι μισθοί από τους χαμηλότερους. Ως εκ τούτου είναι υπερβολή η διαπίστωση ότι στην χώρα μας οι τιμές είναι υψηλότερες.
Ειδική μνεία έγινε και για την δυσκολία εξεύρεσης ανθρώπινου δυναμικού. Η διοίκηση της Ένωσης εκτιμά ότι «λείπουν» 8.000 εργαζόμενοι από τον κλάδο. Ωστόσο, αναφέρθηκε ότι ο μέσος μισθός είναι αρκετά καλύτερος από άλλους κλάδους της ελληνικής οικονομίας. Την ίδια ώρα οι επιχειρήσεις προχωρούν σε αυξήσεις μισθών. «Βλέποντας τις αυξήσεις που έχουν ανακοινωθεί από κάποιες αλυσίδες προς τους εργαζόμενους, θεωρώ ότι θα είναι μεγαλύτερες από τον πληθωρισμό που θα έχουμε την επόμενη χρονιά», τόνισε ο κ. Παντελιάδης.
Σημειώνεται ότι η συμβολή του κλάδου των σούπερ μάρκετ στο ΑΕΠ ανέρχεται στο 4%, ενώ οι μισθοί και οι εισφορές ξεπερνούν τα 2 δισ. Απασχολεί περισσότερους από 100.000 εργαζόμενους και οι επιχειρήσεις διατηρούν περίπου 3.800 καταστήματα. Η απόδοση του ΦΠΑ για την προστιθέμενη αξία ξεπερνά τα 2,5 δισ. ευρώ. Η κερδοφορία του κλάδου το 2022 κινήθηκε στο όριο του 1,47% και το 2023 αναμένεται να κινηθεί στα ίδια επίπεδα ή και χαμηλότερα.
