Στόχος είναι να φτάσουμε στα 4,8 εκατ. γραμμές οπτικής ίνας μέχρι και το 2027

του Γιάννη Λεοντάρη

Το 2022 αποτέλεσε ένα έτος ιδιαίτερα ενδιαφέρον για την Ελλάδα όσον αφορά τον κλάδο της τεχνολογίας, οι εξελίξεις του οποίου προμηνύουν ένα εξίσου ενδιαφέρον 2023. 

Θα μπορούσαμε να πούμε πως οι εξελίξεις που συντελέστηκαν στους κλάδους της πληροφορικής, των τηλεπικοινωνιών, των data centers και των ψηφιακών υπηρεσιών κατά το 2022 δεν είχαν συντελεστεί κατά τα δέκα τουλάχιστον τελευταία χρόνια. Γεγονός που οφείλεται σε σημαντικό βαθμό τόσο στην πανδημία όσο και στη δεκαετή οικονομική κρίση που είχε προηγηθεί. 

Από την άλλη πλευρά, η πανδημία έφερε «απότομα» στο προσκήνιο τη σημασία της πληροφορικής και των δικτύων τηλεπικοινωνιών για την επιχειρησιακή συνέχεια του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα, παράλληλα όμως κατέδειξε και τις αδυναμίες και τα «κενά» των υπαρχουσών υποδομών. Αυτό, με τη σειρά του, έφερε ένα «ντόμινο» εξελίξεων στους τεχνολογικούς κλάδους, τα αποτελέσματα του οποίου αναμένεται να φανούν μέσα στο 2023, χωρίς ωστόσο να αποκλείονται περαιτέρω εξελίξεις και αυτή τη χρονιά. 

Τηλεπικοινωνίες

Παρά το γεγονός ότι η χώρα μας εξακολουθεί να έχει μία από τις τελευταίες θέσεις στην Ευρώπη στις ταχύτητες του internet σε σχέση με τους χρήστες (καθώς η μεγάλη πλειοψηφία των χρηστών εξυπηρετούνται στο last mile από το απαρχαιωμένο τηλεπικοινωνιακό δίκτυο χαλκού, που δημιουργεί σημαντικές καθυστερήσεις στη ροή των δεδομένων), οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι δείχνουν να έχουν καταλάβει πως αν δεν εκσυγχρονιστούν τα τηλεπικοινωνιακά δίκτυα, δεν πρόκειται να επεκταθούν όλες οι υπόλοιπες υπηρεσίες που προσφέρονται πάνω από αυτά (υπηρεσίες περιεχομένου, IoT κ.ά.). Άλλωστε αυτές οι υπηρεσίες θα είναι εκείνες που στο άμεσο μέλλον θα αποτελέσουν τη βασική πηγή εσόδων τους, καθώς τα νούμερα δείχνουν ξεκάθαρα ότι τα έσοδα από τις υπηρεσίες φωνής παρουσιάζουν επιταχυνόμενη κάθοδο. 

Μεγάλες οι προσδοκίες

Παρά το γεγονός ότι σήμερα μόνο μια μικρή μερίδα πολιτών έχουν πρόσβαση στις συνδέσεις οπτικής ίνας (FTTH), το ποσοστό αυτό αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά τα επόμενα χρόνια, με βάση τα επενδυτικά προγράμματα των παρόχων, αλλά και τους κυβερνητικούς στόχους. Ειδικότερα, σύμφωνα με τον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκο Πιερρακάκη, στόχος είναι να φτάσουμε στα 4,8 εκατ. γραμμές οπτικής ίνας μέχρι και το 2027. Από αυτές τις γραμμές, τα 3 εκατομμύρια θα υλοποιηθούν από το επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 3 δισ. ευρώ που έχει ανακοινώσει ο ΟΤΕ, οι 800.000 από το επενδυτικό πρόγραμμα 600 εκατ. ευρώ που έχει ανακοινώσει η Vodafone και το 1,6 εκατομμύριο γραμμές από το επενδυτικό πρόγραμμα 2 δισ. ευρώ που έχει ανακοινώσει η Nova. 

Περίπου 800.000 γραμμές αναμένεται να υλοποιηθούν από το πρόγραμμα Ultra Fast Broadband, που θα υλοποιήσουν από κοινού ο ΟΤΕ και η θυγατρική του ΑΔΜΗΕ, Grid Telekom.

Στο «κόλπο» και η ΔΕΗ

Στο «κόλπο» μπήκε εσχάτως και η ΔΕΗ, καθώς τελικά είχε αίσιο τέλος το project που «παίδευε» πάνω από έναν χρόνο και αφορούσε στην κατασκευή δικτύου οπτικών ινών που δεν θα απευθύνεται όμως στον τελικό χρήστη, αλλά σε εταιρικούς πελάτες, δηλαδή σε παρόχους που εκείνοι, με τη σειρά τους, θα προσφέρουν την υπηρεσία στον τελικό χρήστη. Είτε πρόκειται για «εικονικούς» παρόχους, που θα βασιστούν αποκλειστικά στο δίκτυο της ΔΕΗ, είτε πρόκειται για τους υπάρχοντες παρόχους, που θα χρησιμοποιήσουν το δίκτυο της ΔΕΗ σε περιοχές στις οποίες το δικό τους δίκτυο δεν θα φτάνει. 

Το έργο θα υλοποιήσει η ΙΝΤΡΑΚΑΤ και σε πρώτη φάση θα αφορά στην κάλυψη περισσότερων από 100.000 νοικοκυριών στους δήμους Αμαρουσίου, Γλυφάδας και Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης, ενώ ο προϋπολογισμός θα φτάνει στα 13,6 εκατ ευρώ. 

Βέβαια η ΔΕΗ δεν θέλει να μείνει σε αυτές τις περιοχές μόνο, καθώς το μεσοπρόθεσμο σχέδιο της εταιρείας περιλαμβάνει την κάλυψη 13 δήμων της Αττικής και 400.000 νοικοκυριών σε αυτούς. Αυτό θα γίνει μέσα από ένα δίκτυο οπτικών ινών μήκους 2.278 χλμ., από τα οποία το 63% θα είναι εναέριο (θα χρησιμοποιεί τις κολώνες του ΔΕΔΔΗΕ). Βέβαια, «το έργο αυτό το έχουμε ξαναδεί», πριν από πολλά χρόνια, με την τότε θυγατρική της ΔΕΗ, Tellas, και δεν υλοποιήθηκε ποτέ. Ας ελπίσουμε πως τώρα τα πράγματα θα είναι διαφορετικά. 

Με βάση τα στοιχεία που έχει ανακοινώσει η ΔΕΗ, μέχρι το 2030 στοχεύει σε 1 εκατομμύριο συνδρομητές και έσοδα ύψους 120 εκατ. ευρώ.

Και εμπορικός «πόλεμος»

Εκτός όμως από την ανάπτυξη οπτικών ινών, οι τρεις πάροχοι άνοιξαν εσχάτως και νέο εμπορικό «πόλεμο», τόσο στη βάση της παροχής συνδέσεων οπτικών ινών όσο και στη βάση της παροχής συνδυαστικών υπηρεσιών (συνδυασμούς σταθερής οικιακής σύνδεσης, κινητής σύνδεσης και υπηρεσιών ψηφιακού περιεχομένου). 

Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο σε αυτά είναι ίσως η έλευση των κινητών συνδέσεων με απεριόριστη ομιλία (ή και data) και ένα σταθερό προσιτό πάγιο που μόλις πριν λίγους μήνες ήταν πολύ υψηλότερο σε όσους παρόχους το πρόσφεραν. 

Η πολιτική αυτή έχει τον ίδιο στόχο με τις προσιτές σταθερές συνδέσεις υψηλής ταχύτητας, δηλαδή την πρόσβαση των συνδρομητών σε υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας, οι οποίες φέρνουν και το μεγαλύτερο ποσοστό κερδών στους παρόχους. 

Βέβαια, αυτός ο εμπορικός «πόλεμος» μεταξύ των παρόχων δεν άρχισε στο καλύτερο timing για αυτούς, καθώς ο συνδυασμός υψηλού πληθωρισμού-υψηλής τιμής ρεύματος έχει πιέσει σε μεγάλο βαθμό τα περιθώρια κέρδους των εταιρειών. 

Τα data centers «ψηφίζουν» Ελλάδα

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι πρακτικά αδύνατο να υλοποιηθεί χωρίς την ύπαρξη data centers, καθώς, όσο και να εκσυχρονιστούν τα τηλεπικοινωνιακά δίκτυα, τα δεδομένα που διακινούνται από αυτά κάπου θα πρέπει να αποθηκευτούν, και αυτό το μέρος είναι το data centers. Όσο πιο μακριά είναι αυτά τόσο τα δεδομένα καθυστερούν την πορεία τους. Ως εκ τούτου, η δημιουργία data centers στη χώρα μας ήταν επιβεβλημένη, ενώ οι παγκόσμιοι κολοσσοί της τεχνολογίας διέκριναν την κομβική ηεωγραφική θέση της χώρας μας και προχώρησαν και αυτοί σε ανάλογες επενδύσεις στην Ελλάδα.

——————————————————————————————–

Digital Realty

Η Digital Realty αποτελεί έναν από τους κορυφαίους πάροχους cloud και carrier-neutral data center, colocation και διασύνδεσης, και, μέσω της ελληνικής Lamda Hellix, που έχει εξαγοράσει, προχωρά στην ανάπτυξη άλλων δύο νέων data centers. 

Το πρώτο, το ATH3, αναμένεται να έχει τεθεί σε λειτουργία τον Μάρτιο του 2023 και με την ολοκλήρωσή του αναμένεται να είναι το μεγαλύτερο data center στη χώρα, ικανό να υποστηρίξει έως και 6.8 MW χωρητικότητας εντός των εγκαταστάσεων έκτασης 8.600 τ.μ. 

To δεύτερο, το ATH-4, προβλέπεται να λειτουργήσει μέσα στο 2024 και να προσθέσει επιπλέον 6,8 MW ισχύος όταν θα λειτουργήσει, ενώ ήδη λειτουργούν τα ATH-1 και ATH-2 που είχε φτιάξει η Lamda Hellix. 

Σε συνδυασμό με τη διευρυμένη παρουσία της Digital Realty στην Κρήτη, όπου αναπτύσσεται ένα νέο data center στο Ηράκλειο, τα ATH-3 και ATH-4 πρόκειται να αποτελέσουν μέρος του ευρύτερου οράματος της Digital Realty για την ενίσχυση της παρουσίας της στην περιοχή της Μεσογείου, καθώς και τη θέση της Ελλάδας ως βασικής στρατηγικής πύλης προς την ανατολική Ευρώπη και τη Βόρεια Αφρική. 

Microsoft

Η Microsoft Hellas σχεδιάζει τη δημιουργία τριών data centers στην Ελλάδα, και σε αυτήν τη φάση προχωρά η αδειοδότηση του έργου με την πρώτη στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

Google

Η Google ανακοίνωσε πρόσφατα τη δημιουργία του πρώτου Google Cloud Region, που, σύμφωνα με την εταιρεία, φιλοδοξεί έως το 2030 να συνεισφέρει συνολικά 2,2 δισ. δολ. στο εθνικό ΑΕΠ, ενώ παράλληλα θα υποστηρίξει τη δημιουργία περισσότερων των 19.400 θέσεων εργασίας. 

Amazon Web Services

Η Amazon Web Services έχει ανακοινώσει τη δημιουργία τοπικής ζώνης στην Αθήνα, με την Ελλάδα να βρίσκεται μεταξύ των 26 πρώτων χωρών εκτός ΗΠΑ όπου θα δημιουργούνται τοπικές ζώνες, δημιουργώντας εξαιρετικά γρήγορες αποκρίσεις (latency) σε εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. 

Το έργο στην Αθήνα αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του 2023. Οι τοπικές ζώνες είναι ένας τύπος υποδομής της AWS που τοποθετεί την υπολογιστική ισχύ, την αποθήκευση δεδομένων, τις βάσεις δεδομένων και άλλες υπηρεσίες πιο κοντά σε μεγάλα αστικά, βιομηχανικά και τεχνολογικά κέντρα. Επιτρέπουν στους πελάτες της AWS να αναπτύσσουν εφαρμογές που απαιτούν πολύ γρήγορες αποκρίσεις (latency), κάτω των δέκα χιλιοστών του δευτερολέπτου, κοντά στους τελικούς χρήστες. Εξασφαλίζουν έτσι, όπως έχει ανακοινωθεί, μια απρόσκοπτη εμπειρία για εφαρμογές όπως gaming σε πραγματικό χρόνο, δημιουργία περιεχομένου πολυμέσων και ψυχαγωγίας, ζωντανή ροή βίντεο, προσομοιώσεις, εφαρμογές επαυξημένης και εικονικής πραγματικότητας, μηχανικής μάθησης κ.ά. 

Ταυτόχρονα, δεδομένου του ότι η AWS διαχειρίζεται και υποστηρίζει η ίδια τις τοπικές ζώνες, οι πελάτες της δεν επωμίζονται το κόστος δημιουργίας, λειτουργίας και συντήρησης αντίστοιχης υποδομής σε διάφορες τοποθεσίες για να υποστηρίξουν πολύ γρήγορες εφαρμογές. 

Οι νέες τοπικές ζώνες θα δώσουν, επίσης, τη δυνατότητα σε εταιρείες σε κλάδους όπως η υγεία και οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, αλλά και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, να αποθηκεύουν και να επεξεργάζονται δεδομένα εντός συνόρων. Μπορούν δε να αξιοποιηθούν από πελάτες που πρέπει να αποθηκεύουν τα δεδομένα τους τοπικά και να «τρέχουν» συγκεκριμένες εφαρμογές σε data centers στις εγκαταστάσεις τους, αλλά επιθυμούν παράλληλα να χρησιμοποιήσουν υπηρεσίες της AWS και να επωφεληθούν από τους πολύ γρήγορους χρόνους απόκρισης που παρέχουν οι τοπικές ζώνες σε τέτοιου είδους υβριδικές εφαρμογές.

Lancom

Η Lancom αποτελεί μια αμιγώς ελληνική εταιρεία και δραστηριοποιείται από το 2009 προσφέροντας Enterprise Class Cloud & Data Center υπηρεσίες σε ελληνικές και πολυεθνικές επιχειρήσεις και οργανισμούς μέσω των τριών ιδιόκτητων κέντρων δεδομένων της στη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα. 

Ταυτόχρονα έχει αναπτύξει ένα εκτεταμένο ιδιόκτητο μητροπολιτικό δίκτυο οπτικών ινών σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, παρέχοντας enterprise λύσεις διασύνδεσης fiber to the business (FTTB) σε ταχύτητες από 1000 Mbps έως Nx100 Gbps. 

Η εταιρεία πρόσφατα εγκαινίασε το τρίτο data center της στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης, ενώ ανακοίνωσε την έναρξη διαδικασιών για την κατασκευη και τέταρτου data center στην Κρήτη.

Πληροφορική

Ο κλάδος της πληροφορικής στην Ελλάδα κατά το 2022 χαρακτηρίστηκε από πολλές και σημαντικές εξελίξεις σε επίπεδο συμφωνιών, που άλλαξαν σημαντικά την εικόνα του κλάδου. Αρχικά, έλαβε τέλος το πολύχρονο «σήριαλ» της ιστορικής SingularLogic, με την εταιρεία να καταλήγει τελικά στις Space Hellas και Epsilon Net, έναντι 18,05 εκατ. ευρώ. Ουσιαστικά, το “restart” της εταιρείας έγινε μέσα στο 2022, καθώς, παρά το γεγονός ότι η συμφωνία είχε ανακοινωθεί τον Ιανουάριο του 2021, η «νέα» εταιρεία άρχισε να εμφανίζει «σφυγμό» μέσα στο 2022 και, στην πράξη, ήταν η πρώτη συμφωνία που άρχισε το «γαϊτανάκι» παρόμοιων εξελίξεων μέσα στην περσινή χρονιά. 

Η Epsilon Net, μετά το deal για τη SingularLogic, ανακοίνωσε και μία ακόμα σημαντική συμφωνία με την Εθνική Τράπεζα για τον σχεδιασμό, την ανάπτυξη και τη διάθεση νέων τραπεζικών προϊόντων. 

—————————————————————————————————–

Η εξαγορά του 100% της εισηγμένης στο ΧΑ Byte Computer από την, επίσης εισηγμένη, Ideal Holdings, ήταν μία ακόμα σημαντική εξέλιξη στον κλάδο πληροφορικής, με την Ideal (που και αυτή έχει πολύ σημαντικό παρελθόν ως εταιρεία τεχνολογίας) να αποκτά έναν από τους σημαντικότερους «παίκτες» της ελληνικής αγοράς στα επιχειρησιακά πληροφοριακά συστήματα. 

Πριν όμως την εξαγορά της Byte, η Ideal Holdings είχε προχωρήσει και στην εξαγορά της Netbull (που ειδικεύεται στα συστήματα ψηφιακής ασφάλειας) έναντι 6,3 εκατ. ευρώ. 

Οι εξελίξεις όμως στον κλάδο δεν σταμάτησαν στις παραπάνω, καθώς τα… πολλά λεφτά έπεσαν στο «τραπέζι» τον περασμένο Οκτώβριο από τη δανέζικη εισηγμένη Netcompany, η οποία έδωσε στον Όμιλο Κόκκαλη 235 εκατ. ευρώ για την εξαγορά της Intrasoft International, «ολοκληρώνοντας» έτσι την «αποεπένδυση» του Ομίλου Κόκκαλη από τον κλάδο πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών (καθώς, αρκετά χρόνια νωρίτερα, είχε πουλήσει και την Intracom Telecom). 

Την ίδια περίπου περίοδο, ο Όμιλος Olympia του Πάνου Γερμανού μπαίνει στη SoftOne με μερίδιο 45%. Η SoftOne προχώρησε και σε τρεις ακόμη εξαγορές, και ειδικότερα στην εξαγορά του 100% της Regate, του 100% της Impact και του 61,73% της cosmoONE. 

Λιγότερο… δαπανηρές, αλλά ιδιαίτερα σημαντικές εξαγορές πραγματοποίησε το 2022 και η εισηγμένη Entersoft. Αρχικά, εξαγόρασε τη Log On έναντι 1,3 εκατ. ευρώ και απέκτησε έτσι ακόμα καλύτερη πρόσβαση στην αγορά ERP, CRM, WMS και ηλεκτρονικής τιμολόγησης. 

Ακολούθησε η εξαγορά του 75% της BIT Software Romania, που αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παρόχους επιχειρηματικού λογισμικού στη Ρουμανία. 

Η τρίτη εξαγορά της Entersoft ήταν το 100% της CGSoft, έναντι 3,5 εκατ. ευρώ, που ειδικεύεται στην αγορά λογισμικού Property & Real Estate Management και κατέχει τη μοναδική ολοκληρωμένη εφαρμογή για την πλήρη και άμεση διαχείριση μεγάλων χαρτοφυλακίων ακινήτων, με ενσωματωμένα υποσυστήματα επιχειρηματικής ευφυΐας και διαχείρισης επαφών και δραστηριοτήτων, καθώς και αντίστοιχη εφαρμογή για διαχείριση παροχής υπηρεσιών real estate, με ενσωματωμένο υποσύστημα επιχειρηματικής ευφυΐας. 

Η τέταρτη εξαγορά της Entersoft ήταν η Smartware (την οποία εξαγόρασε έναντι 1,8 εκατ. ευρώ), που κατέχει σημαντική θέση στον κλάδο του λογισμικού φαρμακείων και εντατικής λιανικής. 

Αξίζει να σημειωθεί ότι, πριν από τις παραπάνω εξαγορές, η Entersoft είχε προχωρήσει (το 2021) στην εξαγορά της Wedia, που δραστηριοποιείται στον χώρο του ηλεκτρονικού εμπορίου, καθώς και της Optimum, που κατείχε ηγετική θέση στο λογισμικό εφοδιαστικής αλυσίδας. 

Πλήθος εξαγορών το 2022 πραγματοποίησε και η Epsilon Net, πέραν της εξαγοράς της SingularLogic από κοινού με τη Space Hellas. Αρχικά, εξαγόρασε την CSA με 2,73 εκατ. ευρώ, την Digital4U με 500.000 ευρώ, ενώ στη συνέχεια στράφηκε σε εξαγορές που αφορούν στην τεχνολογία για τον τουριστικό κλάδο, και ειδικότερα στην εξαγορά του 70% της Hotel Availabilities Ltd με 98.000 ευρώ, του 55% της BookOnlineNow με 220.000 ευρώ και του 55% της HotelonCloud με 180.000 ευρώ. 

Εξαγορά πραγματοποίησε και η εισηγμένη Real Consulting, καθώς εξαγόρασε σε δύο στάδια το 100% της γερμανικής Cloudideas με συνολικά 920.000 ευρώ, ενώ και η Performance Technologies εξαγόρασε το 60% της Adaptera με 1,8 εκατ. ευρώ και option για το υπόλοιπο 40% σε βάθος χρόνου. 

Οι 7 στις 10 εταιρείες ετοιμάζονται για συγχωνεύσεις και εξαγορές και το 2023

Το 72% των ερωτηθέντων CEOs στον κλάδο της τεχνολογίας σχεδιάζουν να επιδιώξουν συγχωνεύσεις και εξαγορές τους επόμενους 12 μήνες, σύμφωνα με την πρόσφατη μελέτη “EY 2022 CEO Outlook Survey, Technology edition” της EY, σε σύγκριση με το 59% των ερωτηθέντων CEOs στο σύνολο των κλάδων της οικονομίας. 

Με βάση την ετήσια έκθεση “Top 10 opportunities for technology companies in 2023” της ΕΥ, η μεγαλύτερη ευκαιρία για τις εταιρείες τεχνολογίας το 2023, καθώς βρίσκονται αντιμέτωπες με τις προκλήσεις του υψηλού πληθωρισμού, της ενεργειακής κρίσης και της κάμψης της εμπιστοσύνης των καταναλωτών, είναι να υιοθετήσουν μια ενεργή στρατηγική συγχωνεύσεων και εξαγορών, κάτι που ευνοείται και από τη μείωση των αποτιμήσεων.

Μετασχηματισμός των εφοδιαστικών αλυσίδων

Οι προσπάθειες βελτιώσεων στην εφοδιαστική αλυσίδα, τα τελευταία χρόνια, προσέκρουαν στην επιδείνωση του πολιτικού, οικονομικού και χρηματοοικονομικού κλίματος, σύμφωνα με την έκθεση της ΕΥ. Στην τρίτη θέση στη φετινή κατάταξη της έκθεσης βρίσκεται η ευκαιρία για τις επιχειρήσεις τεχνολογίας να μειώσουν την εξάρτησή τους από γεωπολιτικά ασταθείς γεωγραφικές περιοχές, εντείνοντας τις προσπάθειες για μετατόπιση πηγών προμηθειών τους σε γεωγραφικές περιοχές που βρίσκονται πιο κοντά τους. 

Τη στρατηγική αυτή φαίνεται να υιοθετούν τα στελέχη του κλάδου της τεχνολογίας, με το 78% των συμμετεχόντων στην έρευνα να σχεδιάζουν τώρα τη μετακίνηση δραστηριοτήτων πιο κοντά στην έδρα και τις αγορές τους (nearshoring and reshoring).

———————————————————————————————————

Διατήρηση κορυφαίων ταλέντων

Η ευκαιρία για τις επιχειρήσεις να οικοδομήσουν μια ευέλικτη στρατηγική διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού βρίσκεται στην ένατη θέση της κατάταξης της έκθεσης της ΕΥ. Μέχρι πριν από λίγους μήνες, η μεγαλύτερη πρόκληση για τις τεχνολογικές επιχειρήσεις, σε σχέση με το ανθρώπινο δυναμικό ήταν η «μεγάλη παραίτηση». Με δεδομένη την αναπροσαρμογή των εργασιακών προτεραιοτήτων κατά τη διάρκεια της πανδημίας, το 56% των εργαζομένων στην τεχνολογία που απάντησαν στην έρευνα EY 2022 Work Reimagined Survey δήλωσαν ότι σκέφτονταν να εγκαταλείψουν τη θέση εργασίας τους, επιδιώκοντας υψηλότερες αμοιβές, καλύτερα προγράμματα ευζωίας (wellbeing) και νέες ευκαιρίες σταδιοδρομίας. 

Σήμερα, ο κλάδος αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες στον τομέα αυτό, οι οποίες δεν εντοπίζονται μόνο στις ελλείψεις ταλέντων για να στηρίξει τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη, αλλά και στο πάγωμα των προσλήψεων, καθώς και στις απολύσεις εξαιτίας της οικονομικής αβεβαιότητας.

Αναφορές βιωσιμότητας και edge computing

Η έκθεση προβλέπει, επίσης, ότι η περιβαλλοντική βιώσιμη ανάπτυξη (τέταρτη θέση στην κατάταξη) θα επηρεάσει τον τεχνολογικό τομέα το 2023 περισσότερο από ό,τι τα προηγούμενα χρόνια, καθώς οι εταιρείες προσαρμόζονται ώστε να συμμορφωθούν με τους νέους κανονισμούς για τη δημοσιοποίηση των κινδύνων που σχετίζονται με τις εκπομπές αερίων και την κλιματική αλλαγή. 

Τέλος, μια ευκαιρία που εμφανίζεται, για πρώτη φορά, στην έβδομη θέση της κατάταξης, είναι η προοπτική να ωριμάσει το edge computing στους επόμενους 12 μήνες για όσες επιχειρήσεις είναι πρόθυμες να επενδύσουν σε νέες αρχιτεκτονικές πληροφορικής.

Η πλήρης κατάταξη των 10 κορυφαίων ευκαιριών στην τεχνολογία για το 2023 είναι:

1. Επιτάχυνση της υλοποίησης της στρατηγικής συγχωνεύσεων και εξαγορών για την ενίσχυση των αναπτυξιακών προοπτικών.

2. Πειραματισμός με νέα τεχνολογικά οικοσυστήματα, με στόχο τον μετασχηματισμό της αγοράς.

3. Επιμονή στην αποκεντροποίηση δραστηριοτήτων, ακόμα κι αν αυτό έχει κόστος.

4. Προτεραιοποίηση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας.

5. Εισαγωγή του pay as you go για τη δημιουργία συμπληρωματικών ροών εσόδων.

6. Αξιοποίηση των εργαλείων analytics για τη βελτιστοποίηση των εσόδων.

7. Επενδύσεις στο οικοσύστημα edge computing για τη βελτίωση των λειτουργιών και των εμπειριών.

8. Κυβερνοασφάλεια-διασφάλιση της προστασίας των δεδομένων.

9. Δημιουργία μιας ευέλικτης στρατηγικής ταλέντων για την ευθυγράμμιση των πόρων με τις ανάγκες της εταιρείας.

10. Προετοιμασία για την παγκόσμια φορολογική μεταρρύθμιση.

Ισχυρή ώθηση με έργα τεχνολογίας 1,2 δισ. ευρώ

Το 1,2 δισ. ευρώ αναμένεται να φτάσει ο συνολικός προϋπολογισμών των έργων τεχνολογίας που ετοιμάζεται να δημοσιεύσει σε προκήρυξη η «Κοινωνία της Πληροφορίας». Τα έργα που θα έρθουν «πρώτα» αναμένεται να είναι εκείνα που αφορούν τους τομείς της δημόσιας διοίκησης, της υγείας και της δικαιοσύνης. 

Ειδικότερα, πρόκειται για το έργο του νέου ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος του Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΣΗΔΗΣ) με προϋπολογισμό 23 εκατ. ευρώ. Το νέο σύστημα περιλαμβάνει την υλοποίηση εφαρμογών που υποστηρίζουν το σύνολο των διαδικασιών, δράσεων και ενεργειών που αφορά τις δημόσιες προμήθειες. 

Σημαντικά έργα που θα προωθηθούν μέσα στο 2023 είναι και το CRM για ενιαία πλατφόρμα για την εξυπηρέτηση πολιτών και επιχειρήσεων, με προϋπολογισμό 70 εκατ. ευρώ, όπως και η δράση “Smart Readiness”, που αφορά στη δημιουργία τεχνολογικής υποδομής 120.000 κτηρίων, με την εγκατάσταση της απαιτούμενης καλωδίωσης για την τοποθέτηση οπτικής ίνας, με στόχο την περαιτέρω διαθεσιμότητα και διείσδυση των ευρυζωνικών δικτύων υπερυψηλών ταχυτήτων. 

Εκτός από τα παραπάνω, αναμένεται να προκηρυχθεί και το έργο για το «Σύστημα παρακολούθησης οχημάτων και εμπορευματοκιβωτίων (Container)» με προϋπολογισμό 80 εκατ. ευρώ, ενώ μέχρι το τέλος του 2023 αναμενένεται να έχουν βγει σε διαγωνισμό 50 έργα από την «Κοινωνία της Πληροφορίας». 

Ήδη έχουν ολοκληρωθεί σημαντιά έργα ψηφιακού μετασχηματισμού, όπως, μεταξύ άλλων, το νέο Taxisnet (προϋπολογισμού 6,9 εκατ. ευρώ), το Rural Broadband (προϋπολογισμού 161 εκατ. ευρώ) και το G-Cloud (προϋπολογισμού 17,5 εκατ. ευρώ), ενώ σε φάση υλοποίησης βρίσκονται έργα όπως το ΣΥΖΕΥΞΙΣ 2 (προϋπολογισμού 620 εκατ. ευρώ, αν και αντιμετωπίζει σημαντικές καθυστερήσεις) και το Gov ERP (προϋπολογισμού 36,6 εκατ. ευρώ). 

Το «οξύμωρο» είναι πως από εκεί που ο κλάδος της πληροφορικής «γκρίνιαζε», λόγω της «δυστοκίας» του Δημοσίου να προωθήσει αρκετά έργα τεχνολογίας που θα έδιναν ώθηση στις πληγείσες από την οικονομική κρίση που είχε προηγηθεί εταιρείες του κλάδου, σήμερα δείχνει να δυσκολεύεται σημαντικά να ανταποκτιθεί επαρκώς στις προκηρύξεις των έργων που βγαίνουν, καθώς πρόκειται για έργα που είναι περίπλοκα και πολλά από αυτά έχουν ιδιαίτερα «στενό» περιθώριο υλοποίησης. Ειδικά εκείνα που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και κανονικά θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2025. 

Έτσι οι εταιρείες σπεύδουν να συνασπιστούν για να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στις αυξημένες απαιτήσεις, ενώ δείχνουν να στοχεύουν έργα για τα οποία έχουν τη σχετική τεχνογνωσία από προηγούμενες ανάλογες υλοποιήσεις. 

Θεωρείται βέβαιο ότι ένας σημαντικός λόγος για πολλές από τις προαναφερθείσες εξαγορές και συγχωνεύσεις (καθώς και για αυτές που αναμένονται μέσα στο 2023) είναι ακριβώς η ανάγκη για ανταπόκριση στις απαιτήσεις των έργων της «Κοινωνίας της Πληροφορίας». 

Χαρακτηριστικό επίσης των παραπάνω είναι και το γεγονός ότι οι τρεις (πλέον, μετά και την εξαγορά της Wind από τη Nova) τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι έχουν εκδηλώσει ξεκάθαρα το ενδιαφέρον τους για πολλά έργα που δεν αφορούν τόσο τον τομέα των τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών, συμπράττοντας με εταιρείες πληροφορικής, προκειμένου να καταθέσουν από κοινού προσφορές σε πολλά έργα της «Κοινωνίας της Πληροφορίας».

Οι ανάγκες που δημιουργούν όλα τα παραπάνω αναμένεται να προκαλέσουν ένα νέο κύμα συγχωνεύσεων και εξαγορών το 2023, χωρίς να αποκλείεται από αυτό και το ενδιαφέρον ξένων ομίλων για πολλές εταιρείες της χώρας.

Πηγή: Περιοδικό ΧΡΗΜΑ