Είναι σχετικά νέος στην ηλικία, μόλις 41 ετών, αλλά οι επαγγελματικές εμπειρίες του είναι συγκριτικά πολλαπλάσιες. Σε μια συζήτηση-εξομολόγηση, ο Τηλέμαχος Λαβίδας παρουσιάζει, με ειλικρίνεια και χωρίς περιστροφές, το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της Lavipharm, αποκαλύπτοντας σχέδια, επιτυχίες και αποτυχημένες προσπάθειες, οράματα και αξίες μιας ιστορικής φαρμακοβιομηχανίας, που φιλοδοξεί να ανακτήσει τον πρωταγωνιστικό της ρόλο στην ελληνική οικονομία.
Ο Τηλέμαχος Λαβίδας μιλά με σεβασμό και νοσταλγία για τον αείμνηστο πατέρα του. Ο Θανάσης Λαβίδας ανέλαβε από το 1976 τη διαχείριση της οικογενειακής φαρμακευτικής εταιρείας που είχε ιδρυθεί το 1911. Το 1995, η Lavipharm εισάγει τις μετοχές της στο Χρηματιστήριο της Αθήνας, αλλά από τα τέλη Ιουλίου του 2012 βρίσκεται στην Κατηγορία Επιτήρησης.
Τώρα, η Lavipharm, υπό την ηγεσία του Τηλέμαχου και μιας διακεκριμένης ομάδας έμπειρων στελεχών, διεκδικεί ξανά τη θέση της μέσα από ένα εντυπωσιακό, φιλόδοξο και συγκροτημένο σχέδιο ανάπτυξης.
Στον Χρήστο Ν. Κώνστα
Θέλω να ξεκινήσουμε από τα δυσάρεστα. Θα ήθελα –αν συμφωνείτε– να βγάλουμε από το τραπέζι όλες τις άσχημες εμπειρίες και ιστορίες, για να προχωρήσουμε, κατόπιν, στο σήμερα, το αύριο και τις προοπτικές… Συμφωνείτε;
Όλα θα τα πούμε σήμερα, οπότε, βεβαίως, ας ξεκινήσουμε από όπου θέλετε εσείς.
Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, από τη δικαστική σας ταλαιπωρία στην Αμερική. Κατηγορηθήκατε από τις αρχές για insider trading, περάσατε μια οδυνηρή εμπειρία… Τι σας άφησε όλο αυτό;
Έχουν περάσει ήδη δύο ολόκληρα χρόνια από αυτήν τη θλιβερή περιπέτεια. Τα έχω αφήσει όλα πίσω μου πια. Κρατάω την αγάπη της οικογένειάς μου, τη στήριξη των φίλων μου, των συνεργατών μου και όλων όσων πίστεψαν στην αθωότητά μου. Ήταν μια άσχημη παρένθεση, που κράτησε δέκα ολόκληρους μήνες. Κατηγορήθηκα όχι γιατί χρησιμοποίησα κάποια εσωτερική πληροφόρηση για ίδιον όφελος, αλλά γιατί –κατά την άποψη των αρχών– είχα πληροφορίες και τις μοιράστηκα με έναν φίλο.
Κίνητρό μου, όπως είπαν, δεν ήταν το κέρδος, αλλά η φιλία.
Τι σας δίδαξε αυτή η εμπειρία;
Κατάλαβα ότι η ζωή κρύβει και δυσάρεστες εκπλήξεις και μπορεί από τη μια στιγμή στην άλλη κάποιος να βρεθεί μπλεγμένος σε κάτι εντελώς απόμακρο μόνο και μόνο λόγω του περιγύρου του. Έτσι το πρώτο μάθημα από αυτήν την ιστορία είναι να προσέχουμε τον περίγυρό μας.
Ωστόσο ήταν μια εμπειρία ζωής, κατά τη διάρκεια της οποίας κανένας δικός μου άνθρωπος δεν με απογοήτευσε. Η σύζυγός μου, η οικογένειά μου, οι φίλοι, οι συνεργάτες, οι εργαζόμενοι της Lavipharm. Όλοι με στήριξαν, κι αυτό για μένα ήταν το μεγαλύτερο κέρδος.
Επιπλέον, αυτή η εμπειρία με γέμισε αυτοπεποίθηση. Νιώθω ότι μπορώ να αντιμετωπίσω τις δυσκολίες και τις ανατροπές της ζωής με περισσότερη δύναμη και αποφασιστικότητα.
Δυστυχώς, το άλλο λυπηρό γεγονός που θέλω να συζητήσουμε, τώρα, είναι πολύ πιο σοβαρό, γέμισε με θλίψη όχι μόνο την οικογένειά σας (προφανώς), αλλά και το σύνολο της επιχειρηματικής κοινότητας στην Ελλάδα. Ο θάνατος του Θανάση Λαβίδα ήταν ένα συγκλονιστικό γεγονός…
Ο πατέρας μου έφυγε νωρίς και αιφνιδιαστικά. Ξαφνικά, διαγνώστηκε με οξεία λευχαιμία. Πρόκειται για μια ιάσιμου τύπου λευχαιμία, που όμως χτυπάει συνήθως νεότερους σε ηλικία ανθρώπους. Δυστυχώς, ο πατέρας μου δεν άντεξε τη χημειοθεραπεία. Ήταν Μάιος του 2021.
Εσείς, εκείνη την εποχή, είστε ακόμη στην Αμερική…
Ζούσα στην Αμερική, με την οικογένειά μου, και επέστρεψα αμέσως. Έπρεπε να αναλάβω, χωρίς την παραμικρή καθυστέρηση, τις ευθύνες της επιχείρησης, η οποία απασχολεί εκατοντάδες εργαζόμενους –τους ανθρώπους που τόσα χρόνια ήταν κοντά στον πατέρα μου.
Αυτή σίγουρα ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση της ζωής μου. Είχε έρθει η ώρα να θέσω σε εφαρμογή όλα όσα είχαμε συζητήσει και είχαμε προετοιμάσει με τον πατέρα μου.
Απλά, τώρα, έπρεπε να τα κάνω χωρίς εκείνον.
Ας γυρίσουμε λίγο το ρολόι του χρόνου πίσω. Ας ξαναπάμε στην Αμερική. Θυμάμαι τότε, στα τέλη της δεκαετίας του ‘90, το μεγάλο, το πολύ φιλόδοξο εγχείρημα με τη μονάδα Έρευνας και Ανάπτυξης που ίδρυσε με διθυραμβικό τρόπο η Lavipharm στο Νιου Τζέρσεϊ… Ήσασταν πολύ νεότερος τότε, αλλά, νομίζω, ήσασταν εκεί…
Η Lavipharm είναι στη ζωή μου από τότε που με θυμάμαι. Κάθε καλοκαίρι, από το Δημοτικό κιόλας, ο πατέρας μου με έπαιρνε μαζί του στη δουλειά. Πέρασα από όλες τις μονάδες της Lavipharm, από τις αποθήκες με τις κούτες και τις παλέτες, τις πωλήσεις, το χημείο, την αγορά. Στη συνέχεια, έφυγα για σπουδές στην Αμερική, όπου πήρα το πτυχίο μου στα Οικονομικά από το Columbia.
Ολοκληρώνοντας τις σπουδές μου, μπήκα στην εταιρεία δυναμικά, για να στηρίξω το “American dream” της Lavipharm, το οποίο δεν εξελίχθηκε όπως θα θέλαμε. Ήταν και αυτή μια δύσκολη αλλά πλούσια σε εμπειρίες περιπέτεια, που μας δίδαξε πολλά.
Ξέρετε, μια μονάδα R&D, δηλαδή Έρευνας και Ανάπτυξης, όπως αυτή που είχαμε στήσει στο Νιου Τζέρσεϊ, στην Αμερική, αποτελεί μια μικρογραφία φαρμακευτικής εταιρείας. Έχει εργαστήρια, παραγωγή και διαδικασίες μιας ολοκληρωμένης φαρμακοβιομηχανίας.
Προσωπικά, δουλεύοντας πέντε χρόνια εκεί, έμαθα πολλά, ανέλαβα ευθύνες, ασχολήθηκα με την ανάπτυξη των εργασιών, τις διεθνείς πωλήσεις.
Τι δεν πήγε καλά στο αμερικανικό εγχείρημα της Lavipharm;
Εσείς θα θυμάστε πώς ήταν το κλίμα στα τέλη της δεκαετίας του ’90. Υπήρχε ενθουσιασμός, οι αγορές ήταν δεκτικές και αισιόδοξες. Εκείνη την εποχή, η τεχνολογία του drug delivery ήταν πολύ “hot”. Εμείς, στη Lavipharm, είχαμε αναπτύξει την τεχνολογία διαδερμικής χορήγησης φαρμάκων ενώ προχωρήσαμε και στην οσμωτική τεχνολογία και στην τεχνολογία thin films. Θέλαμε να εφαρμόσουμε τις φαρμακευτικές αυτές τεχνολογίες σε διαφορετικά μόρια, για να αποδείξουμε τις ευρείες δυνατότητές τους και να τους προσδώσουμε μεγαλύτερη αξία.
Ανοιχτήκαμε σε πολλά projects. Περισσότερα από πενήντα… Περιμέναμε ότι πολλά από αυτά θα φτάσουν μέχρι την κυκλοφορία τους στην αγορά σε συνεργασία με παγκόσμιους «παίκτες» του χώρου, πολυεθνικές εταιρείες. Επίσης, βλέπαμε ότι υπήρχε μεγάλο ενδιαφέρον για εξαγορά της συνολικής επένδυσης ή exit μέσω του χρηματιστηρίου της Wall Street.
Tι πήγε, όμως, λάθος;
Άλλαξε η αγορά και το ενδιαφέρον. Οι πολυεθνικές εταιρείες άρχισαν να επικεντρώνονται σε φάρμακα που βρίσκονταν σε πιο προχωρημένο στάδιο ανάπτυξης. Αν μπορούσα να γυρίσω τον χρόνο πίσω, θα συγκέντρωνα κεφάλαια και πόρους της Lavipharm σε λιγότερα projects, με σκοπό από μόνη της η εταιρεία να έφτανε σε αυτό το προχωρημένο στάδιο ανάπτυξης που αναφέρθηκα.
Έτσι όμως προέκυψε το Fentanyl, που, ακόμη και σήμερα, αποτελεί σημαντική πηγή εσόδων για τη Lavipharm.
Βεβαίως. Κι ήταν το μόνο προϊόν το οποίο καταφέραμε να ολοκληρώσουμε μόνοι μας. Η φαιντανύλη (fentanyl) είναι ένα ισχυρό οπιοειδές αναλγητικό για τον καρκινικό πόνο. Η αμερικανική νομοθεσία απαιτούσε αυτού του είδους τα φάρμακα να μην εισάγονται, αλλά να παράγονται στις ΗΠΑ. Έτσι συνεργαστήκαμε με έναν τοπικό παραγωγό, ο οποίος μας πρόδωσε. Αντέγραψε τη φόρμουλα και δεν τίμησε τη συνεργασία μας. Στο μεταξύ, βέβαια, πήραμε εγκρίσεις στην Ευρώπη, την Κορέα και τη Λατινική Αμερική, με παραγωγό τη Lavipharm στην Παιανία. Ακόμη και σήμερα, το συγκεκριμένο φάρμακο συνεισφέρει πάνω από 10 εκατ. ευρώ τζίρο ετησίως στον όμιλο, με σημαντικότατη κερδοφορία.
Άρα, βρισκόμαστε τώρα στα τέλη του 2007 με 2008. Είναι το τέλος του “American dream” της Lavipharm, όπως είπατε…
Το σχέδιο για EBITDA της τάξης των 50 εκατ. δολαρίων ετησίως δεν πέτυχε. Αποφασίσαμε, λοιπόν, να σταματήσουμε το έργο, για να αποφύγουμε περαιτέρω οικονομικές ζημίες, να αποεπενδύσουμε από την Αμερική και να επικεντρωθούμε στη βάση μας στην Ελλάδα.
Επιστρέψατε στην Ελλάδα την εποχή που ξεκινούσε ο υπερδεκαετής μνημονιακός εφιάλτης…
Δυστυχώς, εκείνη την εποχή, δεν μπορούσαμε να προβλέψουμε την οικονομική κρίση που ξέσπασε στην Ελλάδα, και η εταιρεία, ενώ θα μπορούσε να αντέξει το «χτύπημα» της Αμερικής, ήρθε αντιμέτωπη με νέες προκλήσεις. Η φαρμακευτική δαπάνη μειώθηκε –θυμάμαι– από 6 δισ. ευρώ ετησίως σε 1,945 δισ. Τα νοσοκομεία μας πλήρωναν με ομόλογα (αυτά που αργότερα «κουρεύτηκαν»), το εργασιακό περιβάλλον ήταν δυσμενέστατο, ενώ η φαρμακαποθήκη μας αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα. Αν θυμάστε, ήταν η εποχή που έσκαγαν τα «κανόνια» με τα φαρμακεία και με μεγάλες φαρμακαποθήκες. Οι τράπεζες δεν μας έδιναν πιστώσεις. Μπήκαμε, όπως είπατε, σ’ ένα πολυετές σκοτεινό τούνελ.
Μπορώ να πω, με υπερηφάνεια, ότι η στρατηγική της εξωστρέφειας που εφάρμοσε ο πατέρας μου, ήδη από τη δεκαετία του ’90, ήταν που μας κράτησε ζωντανούς. Οι εξαγωγές μας εκείνη την εποχή στήριξαν ολόκληρο τον όμιλο.
Και πώς βγήκατε από αυτό το τούνελ;
Ήταν το 2016. Ο πατέρας μου συγκέντρωσε όλη την οικογένεια, τη μητέρα μου, τις τρεις αδελφές μου κι εμένα. Με απλά λόγια, μας είπε ότι για να κρατήσουμε τη Lavipharm ζωντανή, έπρεπε όλοι να υποθηκεύσουμε την οικογενειακή μας περιουσία. Να στηρίξουμε όλοι μαζί την εταιρεία για να τη σηκώσουμε πάλι όρθια. Συμφωνήσαμε όλοι. Γιατί, από μικρά παιδιά, ο πατέρας μας μάς είχε μάθει ότι δεν υπάρχει πρόβλημα χωρίς λύση. Αρκεί κάποιος να το πιστεύει αυτό, για να ξεπερνάει όλα τα προβλήματα.
Αυτό, λοιπόν, έγινε το 2017, με την αναδιάρθρωση δανεισμού που συμφωνήσατε με τις πιστώτριες τράπεζες.
Βάλαμε ενέχυρο την προσωπική μας περιουσία. Όχι μόνο για το μέρος που μας αναλογεί, αλλά για όλους τους μετόχους. Δεν «κουρέψαμε» τις οφειλές μας ούτε προς τις τράπεζες ούτε προς τους προμηθευτές. Ουδείς έχασε λεφτά από τη Lavipharm. Μας δόθηκε όμως χώρος και χρόνος για να αναπνεύσουμε και να παλέψουμε, να ασχοληθούμε όχι πυροσβεστικά, αλλά ουσιαστικά, με τη δουλειά μας, που είναι να παράγουμε και να διαθέτουμε φάρμακα που δίνουν ζωή κι ελπίδα στους ασθενείς, να κάνουμε αυτό που ξέρουμε να κάνουμε καλά.
Ενδεικτικά, σας αναφέρω ότι, τη διετία 2016-2018, το σύνολο της φαρμακοβιομηχανίας στην Ελλάδα αναπτύχθηκε με ρυθμό +0,8% και η Lavipharm ξεχώρισε με +6% ετησίως.
Στο μεταξύ όμως χρονικό διάστημα, εσείς κάνατε και τη δική σας προσωπική επανάσταση. Δημιουργήσατε δικές σας εταιρείες στην Αμερική…
Πίστευα στις δυνάμεις μου, είχα τα δικά μου όνειρα. Παρ’ όλο που ήξερα ότι μια μέρα θα αναλάμβανα τη μεγάλη ευθύνη της Lavipharm, είχα την ανάγκη να κάνω κάτι δικό μου, να αποκτήσω εμπειρίες εκτός περιβάλλοντος Lavipharm. Το 2013, σε μια δύσκολη συζήτηση με τον πατέρα μου, του ζήτησα τον χώρο και τον χρόνο για την προσωπική μου ευκαιρία. Συμφωνήσαμε ότι η απουσία μου δεν θα ξεπερνούσε τα πέντε χρόνια.
Ήμουν χαρούμενος και αισιόδοξος, παρά την κρίση. Ξεκίνησα τη Mediterra, μια εταιρεία healthy snacks βασισμένα στη μεσογειακή διατροφή. Έφτιαξα τη δική μου ομάδα, προσέλαβα ταλέντα, χωρίς να έχω ακόμα έσοδα, έψαξα για χρηματοδότες, σήκωσα χρήματα από την αμερικανική αγορά. Έκανα τα πάντα –ήμουν ηγέτης και αχθοφόρος της ομάδας. Πωλητής και marketeer. Φορούσα πολλαπλά καπέλα. Έμαθα να δουλεύω με το μυαλό κι όχι με την τσέπη.
Το σχέδιό μου ήταν απλό. Δημιούργησα εταιρείες με στόχο να εξαγοραστούν από μεγάλους πολυεθνικούς οργανισμούς, καθώς το μέλλον μου ήταν στη Lavipharm.
Στις αρχές του 2019, η περίοδος που είχα συμφωνήσει με τον πατέρα μου τελείωνε. Έπρεπε να επιστρέψω και να αναλάβω δράση στη Lavipharm.
Tι σας είπε ο πατέρας σας όταν επιστρέψατε;
Είχε ωριμάσει μέσα του η απόφαση για μεγάλες αλλαγές στη Lavipharm. Προς τιμήν του, αναγνώρισε ότι αυτές τις αλλαγές έπρεπε να τις κάνει ο συνεχιστής του. «Τηλέμαχε, ήρθε η δική σου στιγμή. Εγώ είμαι 44 χρόνια στο τιμόνι της Lavipharm. Τώρα, ήρθε η ώρα των μεγάλων αλλαγών, τις οποίες θα σχεδιάσεις, θα εφαρμόσεις και θα ολοκληρώσεις εσύ…». Ήμουν πανέτοιμος για την πρόκληση. Πρώτο μου βήμα ήταν να μελετήσω σε βάθος την εταιρεία και να εκπονήσω ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αναδιάρθρωσης.
Τι άλλαξε, λοιπόν, στη Lavipharm από το 2019 και μετά;
Ξεκίνησαν, σταδιακά, αλλαγές σε όλα, από τον τρόπο λειτουργίας της Lavipharm, τις μεθόδους που ακολουθούμε, το προϊοντικό mix και τη στρατηγική. Την κεντρική ιδέα σας την έχω περιγράψει: σήμερα, μια βιομηχανία για να πετύχει πρέπει να επικεντρώσει τις δυνάμεις της σε λίγους και συγκεκριμένους τομείς, εκεί που διαθέτει συγκριτικά πλεονεκτήματα. Αυτό, λοιπόν, κάναμε κι εμείς.
Ποια ήταν η πρώτη σας κίνηση;
Όλα ξεκινούν με τους ανθρώπους. Έτσι, λοιπόν, πρώτα απ’ όλα, έπρεπε να φτιάξω την ομάδα που θα υλοποιούσε το σχέδιο. Μετά από πολλές συναντήσεις και συζητήσεις, κατάφερα να πείσω τον Παναγιώτη Γιαννουλέα να έρθει μαζί μας ως COO και Country Manager. Έχει σπουδάσει κι αυτός στην Αμερική, στην Καλιφόρνια, ξεκίνησε την επαγγελματική του σταδιοδρομία το 1996 στην Boehringer Ingelheim Hellas, ως ιατρικός επισκέπτης, εξελίχθηκε με σκληρή δουλειά και πολλές γνώσεις, εργάστηκε στη Faran και τον βρήκα γενικό διευθυντή της Angelini Pharma Hellas. Πραγματικά ήρθε κοντά μας το καλύτερο στέλεχος της αγοράς για αυτήν την ευθύνη.
Αμέσως μετά, ξεκίνησε η στελέχωση της ομάδας, για την οποία οφείλω να σας πω ότι είμαι υπερήφανος. Αυτή η ομάδα υλοποίησε την αναδιάρθρωση του ομίλου που σήμερα παράγει εξαιρετικά αποτελέσματα.
Σ ’αυτό το σημείο θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας μια δύσκολη απόφαση που έπρεπε να πάρω. Πολλοί επιχειρηματίες πέφτουν στην παγίδα να ασχολούνται με πολλές δραστηριότητες. Το 2022, αποφασίσαμε να αποεπενδύσουμε από τον τομέα των δερμοκαλλυντικών, έναν ιστορικό τομέα για τη Lavipharm. Ο λόγος ήταν ότι η δραστηριότητα ήταν ζημιογόνος και χρειαζόταν περισσότερα από 3 εκατ. ευρώ επένδυση για να ορθοποδήσει. Παράλληλα, έπρεπε να παραμείνουμε πειθαρχημένοι στη νέα στρατηγική της επικέντρωσης. Έπρεπε να επικεντρωθούμε σε αυτά που ξέρουμε καλά να κάνουμε, εκεί που είμαστε “champions”.
Την τριετία 2019-2021, η ελληνική φαρμακευτική αγορά «έτρεχε» με ρυθμό +3% ετησίως. Στη Lavipharm πετύχαμε ρυθμούς ανάπτυξης +21% κάθε χρόνο. Η αναδιάρθρωση πέτυχε.
Πώς πετύχατε αυτήν τη θεαματική αλλαγή;
Πρώτα απ’ όλα, ενδυναμώσαμε την ομάδα διοίκησης της Lavipharm. Σήμερα, αποτελείται από 18 ανθρώπους, 13 από τους οποίους ήρθαν κοντά μας τα τελευταία τρία χρόνια. Ανανεώθηκε κατά 30% το εργατικό δυναμικό. Όλα αυτά έγιναν προσπαθώντας να κρατήσουμε λειτουργική και παραγωγική την εταιρεία.
Δεύτερον, επικεντρωθήκαμε στην τεχνολογία διαδερμικής χορήγησης φαρμάκων. Έχουμε ένα από τα λίγα εργοστάσια στον κόσμο που έχουν δυνατότητα ανάπτυξης και παραγωγής διαδερμικών συστημάτων.
Επιπλέον, στη ελληνική φαρμακευτική αγορά, επιλέξαμε να εμβαθύνουμε στις τέσσερις κατηγορίες όπου είμαστε πολύ δυνατοί (σ.σ.: κεντρικό νευρικό σύστημα, καρδιολογία, ογκολογία-πόνος, ουρολογία) και, τέλος, στα προϊόντα OTC. Οτιδήποτε άλλο κάνουμε σαν εταιρεία, το οποίο μας αποσπά την προσοχή να είμαστε πρώτοι σε αυτούς τους τρεις τομείς, έχουμε αποφασίσει να το αποεπενδύσουμε ή να το πουλήσουμε.
Σήμερα, η Lavipharm πλαισιώνεται από ένα αξιόλογο διοικητικό συμβούλιο, με πρόεδρο τον καταξιωμένο Μηνά Τάνες, και μια διοικητική ομάδα από εξαιρετικά στελέχη.
Πού στηρίζετε αυτήν την αισιόδοξη προοπτική;
Σε τρεις άξονες. Στην ευκαιρία που δίνεται στη Lavipharm με την εξαγορά του διαδερμικού συστήματος κλονιδίνης, στη συνεργασία μας με τη Zentiva, μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες γενοσήμων στον κόσμο, και στην κυκλοφορία επτά νέων προϊόντων δικής μας έρευνας, η πλειοψηφία των οποίων βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο ανάπτυξης. Και οι τρεις αυτοί άξονες έχουν τεράστιες προοπτικές.
Σε σχέση με το patch κλονιδίνης, είναι ένα πρωτότυπο σκεύασμα κατά της υπέρτασης, το οποίο πραγματοποιεί στην Ιταλία πωλήσεις γύρω στα 7 εκατ. ευρώ και αποδίδει EBITDA 3,5 εκατ. ευρώ. Το προϊόν θα περιέλθει στο χαρτοφυλάκιο της Lavipharm όταν, με το καλό, ολοκληρωθεί η επικείμενη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου. Στόχος της Διοίκησης είναι οι πωλήσεις του φαρμάκου να αναπτυχθούν περαιτέρω στην Ιταλία, όπου η αγορά της υπέρτασης υπολογίζεται σε 1,2 δισ. ευρώ και να κυκλοφορήσει και σε άλλες ευρωπαϊκές αγορές.
Το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα του διαδερμικού συστήματος κλονιδίνης είναι ότι, ως αυτοκόλλητο (patch), ο ασθενής μπορεί να το αλλάζει μία φορά την εβδομάδα, σε αντίθεση με το χάπι, που πρέπει να το παίρνει μία φορά την ημέρα. Η συνολική αγορά της ανθεκτικής υπέρτασης, στην οποία επικεντρώνεται το εν λόγω patch, υπολογίζεται σε 930 εκατ. ευρώ στην Ευρώπη. Όπως καταλαβαίνετε, οι προοπτικές είναι εξαιρετικά καλές.
Ναι, αλλά, για να πετύχει αυτό το σχέδιο, ζητήσατε από τους μετόχους σας να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη. Πραγματοποιείτε μια αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της τάξης των 58 εκατ. ευρώ, τη στιγμή που σήμερα στο χρηματιστήριο η κεφαλαιοποίηση της Lavipharm δεν ξεπερνά τα 10 εκατ. ευρώ…
Πρώτοι απ’ όλους βάζουμε το χέρι στην τσέπη εμείς, η οικογένεια. Η μητέρα μου, οι τρεις αδερφές μου κι εγώ έχουμε δεσμευτεί ότι όχι μόνο θα καλύψουμε πλήρως τη συμμετοχή μας με συνολικά 34 εκατ. ευρώ, αλλά επιπλέον θα καταβάλουμε τουλάχιστον 1 εκατ. ευρώ εφόσον δεν καλυφθεί το υπόλοιπο ποσό της αύξησης. Παράλληλα, εφόσον ολοκληρωθεί η αύξηση, δεσμευόμαστε ότι δεν θα προχωρήσουμε στην απαίτηση αποπληρωμής των δανείων από την οικογένεια προς την εταιρεία, ύψους σχεδόν 4 εκατ. ευρώ, πριν από το 2027.
Επιπλέον, προκειμένου να στηρίξω την εταιρεία, έχω αποποιηθεί των αποδοχών μου, που έχει ήδη προεγκρίνει η γενική συνέλευση. Ξέρετε ότι, πέρα από τη μεγάλη ευθύνη που έχω αναλάβει, εργάζομαι καθημερινά ατέλειωτες ώρες για να πετύχουμε τον σκοπό μας.
Ας μιλήσουμε λίγο γι’ αυτήν την ξαφνική γενική συνέλευση, μέσα στο κατακαλόκαιρο…
Μιλήσαμε πολύ ανοικτά με τους μετόχους μας. Εξηγήσαμε την κατάσταση ξεκάθαρα. Αναλύσαμε την ανάγκη για επενδύσεις. Τους εξήγησα ότι για να κάνουμε μεγάλα πράγματα χρειαζόμαστε μεγάλα «όπλα». Συζητήσαμε ποια είναι τα μεγάλα πράγματα. Υλοποιούμε έναν σχεδιασμό που, εφόσον η ΑΜΚ ολοκληρωθεί με επιτυχία, θα μας εκτινάξει, από το 2021 μέχρι το 2026, τον τζίρο από τα 45 εκατ. ευρώ στα 93 εκατ. ευρώ και τα EBITDA από 6,2 εκατ. ευρώ, σήμερα, στα 18,5 εκατ. ευρώ, αντίστοιχα.
Εκτός από την οικογένεια, στη γενική συνέλευση του Αυγούστου παραβρέθηκαν, χωρίς την οικογένεια, 16 μέτοχοι. Οι 15 από αυτούς υπερψήφισαν το σχέδιο που υλοποιούμε σήμερα.
Πρέπει να τους εντυπωσιάσατε με το σχέδιό σας. Δεν θα ήταν και πολύ χαρούμενοι με όλα αυτά που συνέβησαν τα τελευταία χρόνια…
Είδαν το σχέδιό μας γραμμένο με απλά λόγια, απόλυτη διαφάνεια και ξεκάθαρη στρατηγική. Εφόσον ολοκληρωθεί η ΑΜΚ, θα εκσυγχρονίσουμε τον μηχανολογικό εξοπλισμό στην παραγωγή και φυσικά θα συνεχίσουμε να επενδύουμε στην Έρευνα και την Ανάπτυξη, ολοκληρώνοντας ταυτόχρονα τα 7 projects νέων σκευασμάτων που θα αφορούν κυρίαρχα τη διεθνή αγορά.
Το 35% των εσόδων της Lavipharm προέρχεται σήμερα από τις διεθνείς πωλήσεις μας. Είναι ο τομέας που, όπως προανέφερα, μας κράτησε όρθιους στις δύσκολες εποχές. Γι’ αυτό κι ένα μεγάλο τμήμα του επενδυτικού μας πλάνου ενισχύει αυτήν τη δραστηριότητα. Στόχος μου είναι, στο προσεχές μέλλον, η διεθνής δραστηριότητα να αποτελεί το 50% των καθαρών πωλήσεων της Lavipharm.
Ξεκινήσαμε αυτήν τη συζήτηση με κάποιες –ομολογώ– δύσκολες προσωπικές ερωτήσεις… Ας κλείσουμε αυτή τη συνάντηση με μία τελευταία προσωπική ερώτηση: Σας αρέσει αυτό που κάνετε σήμερα; Αντλείτε ικανοποίηση από τη δουλειά που κάνετε ή ονειρεύεστε τις κατακτήσεις της… «Άγριας Δύσης» που επιχειρούσατε μικρός;
Είναι σίγουρο ότι αν δεν σου αρέσει αυτό που κάνεις, θα είσαι και δυστυχής σε προσωπικό επίπεδο και αποτυχημένος σε επαγγελματικό. Στη δική μου περίπτωση, το λατρεύω. Λατρεύω και το αντικείμενο και την πρόκληση του νέου κεφαλαίου που θα γράψω στην ιστορία της Lavipharm, αφήνοντας με τη σειρά μου το δικό μου αποτύπωμα.
Το πενταετές πλάνο μας είναι φιλόδοξο, όμως ρεαλιστικό. Δεν στηρίζεται σε ένα-δύο προϊόντα, αλλά, όπως προανέφερα, σε τρεις άξονες. Με την επιτυχημένη ολοκλήρωση της ΑΜΚ, νιώθω σιγουριά ότι θα ξεπεράσουμε τους στόχους, κι αυτό διότι η ομάδα μου κι εγώ δεν βλέπουμε ξερά νούμερα. Στο πίσω μέρος του μυαλού μας έχουμε πάντα γιατί υπάρχουμε, σε τι πιστεύουμε και πού θέλουμε να πάμε.
Στην ερώτηση «γιατί υπάρχει η Lavipharm» απαντάμε «για να μπορούν περισσότεροι άνθρωποι να ζουν καλύτερα και για πιο πολλά χρόνια», αυτός είναι ο σκοπός μας. Το όραμά μας είναι να είμαστε η πιο πετυχημένη και αξιοσέβαστη εταιρεία σε οποιαδήποτε δραστηριότητα ασχολούμαστε. Πιστεύουμε στις εξής τέσσερις αξίες: επιχειρηματικότητα, αριστεία, φροντίδα και ακεραιότητα. Είναι οι τέσσερις αξίες που μας δίδαξε ο πατέρας μου. Προχωρώντας με αυτές ως πυξίδα, η επιτυχία είναι μπροστά μας.
Από το περιοδικό ΧΡΗΜΑ
