Για να επιστρέψει η ομαλότητα στη ελληνική οικονομία και κοινωνία, μετά από ένα χρονικό διάστημα παρατεταμένης πανδημίας, ανασφάλειας και ακρίβειας των ενεργειακών αποθεμάτων και γενικευμένου πληθωρισμού, είναι απαραίτητο να εφαρμοστεί αμέσως ένα εξωστρεφές, αναπτυξιακό, παραγωγικό μοντέλο που θα βασίζεται κυρίως στις μεταρρυθμίσεις, στις επενδύσεις και στην κοινή ευρωπαϊκή πρωτοβουλία.
Μετά την ύφεση λόγω κορονωϊού, την διοχέτευση κεφαλαίων για την στήριξη των πληγέντων από τα lockdown, την ενεργειακή κρίση και το κύμα ακρίβειας σε όλους τους τομείς, που θέτει σε κίνδυνο το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών, η χώρα μας βρίσκεται μπροστά από το δύσκολο εγχείρημα να εξυγιάνει τα δημοσιονομικά της δεδομένα και να ανακάμψει οικονομικά.
Παρότι έως σήμερα έχουν γίνει αξιόλογα βήματα για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας, μέσω της μείωσης φόρων και εισφορών, τον σημαντικό περιορισμό της ανεργίας, τη στήριξη του εισοδήματος των πολιτών και την αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας, η ελληνική οικονομία χρειάζεται επιπλέον μεταρρυθμίσεις με στόχο την σταδιακή μετάβαση σε δημοσιονομική ισορροπία και την έξοδο της χώρας από το καθεστώς της ενισχυμένης εποπτείας.
Ακολούθως παρατίθενται μερικές πολιτικές που θα μπορούσαν να συνεισφέρουν στο νέο παραγωγικό μοντέλο ανάπτυξης:
- Καταπολέμηση της γραφειοκρατίας, με την απλοποίηση και ψηφιοποίηση διαδικασιών και επιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης.
- Λήψη μέτρων και παροχή κινήτρων για την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος (υπογεννητικότητα λόγω δυσμενών οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών, brain drain)
- Τόνωση της παραγωγής στον πρωτογενή τομέα, ιδίως στον αγροτικό κλάδο και επίτευξη βαθμού αυτάρκειας, με την καθιέρωση ειδικών κινήτρων για επενδύσεις και εξαγωγές και στους τομείς άμυνας, ενέργειας και διατροφικής ασφάλειας.
- Εξυγίανση του ευρύτερου δημόσιου τομέα και ενίσχυση της συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
- Προσέλκυση επενδύσεων με την ανάδειξη συγκεκριμένων προτάσεων που να συμβαδίζουν με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, τον προσανατολισμό στην εξωστρέφεια, την αναδιάταξη της παραγωγικής βάσης, την δημιουργία προορισμών υψηλής προστιθέμενης αξίας, την μόχλευση κεφαλαίων και την αξιοποίηση πολιτιστικών και αρχαιολογικών περιοχών.
- Θέσπιση μέτρων για την προστασία της εργασίας, τη μείωση των λογαριασμών ενέργειας και τη στήριξη των μισθών μέσω φορολογικών ελαφρύνσεων.
Σε κάθε περίπτωση είναι θεμελιώδους σημασίας όλες οι στοχευμένες δράσεις να υλοποιηθούν σε ευρωπαϊκό κλίμα συνεργασίας, καθώς η απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο και οι κυρώσεις λόγω του πολέμου στην Ουκρανία έχουν σοβαρές επιπτώσεις στις ευρωπαϊκές οικονομίες, οι οποίες δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν μεμονωμένα από τα κράτη-μέλη παρά μόνον σε κοινοτικό επίπεδο.
Το διακύβευμα της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας και της παραγωγικότητας της οικονομίας και της ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής είναι κρίσιμο, ώστε η Ελλάδα να εξέλθει της κρίσης και να περάσει σε μία τροχιά βιώσιμης ανάπτυξης, εφόσον ολοκληρωθούν οι αναγκαίες δομικές μεταρρυθμίσεις.