γράφει ο Δρ Χρήστος Νούνης

 

1: Γιατί να αποταμιεύω μέσω ενός Ταμείου Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ);

α) Στον πυρήνα της φιλοσοφίας του τρόπου λειτουργιών των ΤΕΑ βρίσκεται η εξής επιδίωξη: Εκείνοι που δημιουργούν πλούτο μέσω της εργασίας τους (εργοδότες και εργαζόμενοι) και καταβάλλουν εισφορές, αυτοί ακριβώς να τις διαχειρίζονται και να τις απολαμβάνουν.

β) Πρόκειται για μία μορφή κοινωνικής αυτό-οργάνωσης και διακυβέρνησης.

γ) Αποτελούν οχήματα αποταμίευσης που αποσκοπούν στη συγκέντρωση και διαχρονική μεγέθυνση των εισφερόμενων πόρων των ασφαλισμένων τους, προκειμένου αυτοί να ενισχύσουν τα εισοδήματά τους κατά τη διάρκεια του συνταξιοδοτικού τους βίου.

δ) Ο κόσμος των ΤΕΑ (2ος πυλώνας ασφάλισης) υιοθετεί τα καλύτερα στοιχεία του 1ου πυλώνα (κρατική ασφάλιση) και του 3ου πυλώνα (ιδιωτική ασφάλιση): τον μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα, καθώς και στοιχεία αλληλεγγύης του πρώτου πυλώνα και πρακτικές εταιρικής διακυβέρνησης, εποπτείας και ελέγχου του τρίτου πυλώνα.

2: Μπορεί ο εργοδότης ή/και το κράτος να βάλει χέρι στα περιουσιακά στοιχεία του ΤΕΑ;

Όχι. Τα ΤΕΑ είναι πλήρως διαχωρισμένα και αυτοτελή, με ξεχωριστή νομική οντότητα. Πρόκειται για μη κερδοσκοπικά ιδρύματα που λειτουργούν με όρους ιδιωτικού δικαίου. Όλα τα περιουσιακά στοιχεία του ΤΕΑ τελούν υπό το όνομά του και ανήκουν στα ασφαλισμένα μέλη του.

 3: Ποιοι εποπτεύουν τα ΤΕΑ;

Τρεις διαφορετικές εποπτικές αρχές: Το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (έλεγχος καταστατικού και νομιμότητας διατάξεων), η Εθνική Αναλογιστική Αρχή (έλεγχος υποχρεώσεων) και η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (έλεγχος περιουσιακών στοιχείων).

 4: Σε τι καθεστώς διακυβέρνησης και ελέγχων υπόκεινται τα ΤΕΑ;

Σε ένα με τα υψηλότερα στάνταρ, παρά τον μη κερδοσκοπικό τους χαρακτήρα. Για έναν απλό αποταμιευτικό λογαριασμό, με δικαιούχους τους εργαζομένους, απαιτείται:

α) Σύνταξη οικονομικών εκθέσεων (12μηνη βάση) και υποβολή 3μηνιαίων εκθέσεων.

β) Έλεγχος από ορκωτούς λογιστές.

γ) Ύπαρξη πιστοποιημένου διαχειριστή επενδύσεων, θεματοφύλακα και επιτροπής επενδύσεων (μέσω διαδικασίας fit&proper).

δ) Λειτουργία αναλογισμού και διαχείρισης κινδύνων.

ε) Λειτουργία ανεξάρτητου εσωτερικού ελέγχου.

στ) Πολιτικές επενδύσεων, παροχών, εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας, οργανόγραμμα, πρόγραμμα συνέχισης δραστηριοτήτων κ.λπ.

 5: Υφίστανται φορολογικά κίνητρα ως αντιστάθμισμα των υψηλών κανονιστικών απαιτήσεων;

Ναι. Όλες οι εισφορές (τακτικές, έκτακτες, προς κάλυψη λειτουργικών εξόδων κ.λπ.) είναι αφορολόγητες, ενώ το ίδιο ισχύει και για την παροχή σε μορφή εφάπαξ. Ως σύνταξη φορολογείται κανονικά, με βάση την κλίμακα εισοδήματος.

6: Κινδυνεύουν οι αποταμιεύσεις μου εξαιτίας των επενδύσεων;

Υιοθετείται κάθε βέλτιστη πρακτική για να μετριαστεί ο κίνδυνος των αγορών. Για παράδειγμα, η διαχείριση των επενδύσεων περιλαμβάνει επενδυτικά όρια για την προστασία των ασφαλισμένων, ήτοι: Έως 5% σε στοιχεία μη διαπραγματεύσιμα σε οργανωμένες αγορές, έως 5% σε μετοχές της χρηματοδοτούσας επιχείρησης, έως 70% σε μετοχές και εταιρικά ομόλογα, έως 30% σε ξένο νόμισμα κ.ο.κ.

 

{Ο Χρήστος Νούνης είναι πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΕΛ.Ε.Τ.Ε.Α.)}