Η πανδημία έχει επιφέρει μεγάλες αναταράξεις στην αγορά εργασίας και σημαντικές επιπτώσεις στην ψυχολογία των εργαζομένων. Ο φόβος της νόσησης από τον COVID-19, τα ανάμεικτα συναισθήματα ως προς την τηλεργασία και ο επαναπροσδιορισμός της παραδοσιακής σχέσης εργοδότη – εργαζομένου, αποτελούν μερικές από τις προκλήσεις που έχουν να αντιμετωπίσουν οι εργαζόμενοι στην μεταπανδημική εποχή.
Ο Όμιλος Adecco, για να αποκτήσει μια πιο σαφή εικόνα της επίπτωσης των αλλαγών που έφερε η πανδημία στην ψυχική και σωματική ευημερία των εργαζομένων παγκοσμίως, διερεύνησε τις απόψεις 14.800 εργαζόμενων, μεταξύ 18 και 60 ετών, από 25 χώρες (ανάμεσα στις οποίες και η Ελλάδα) σε σχέση με το θέμα αυτό, στο πλαίσιο της έρευνας “Resetting Normal: Defining a New Era of Work”. Οι συμμετέχοντες στην έρευνα, εργάζονταν τουλάχιστον 20 ώρες την εβδομάδα, κατά κύριο λόγο σε θέσεις υπαλλήλων γραφείου και τους είχε ζητηθεί να εργαστούν εξ αποστάσεως κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Η έρευνα έδειξε ότι κατά τους προηγούμενους 12 μήνες, το 38% των εργαζομένων παγκοσμίως υπέστησαν επαγγελματική εξουθένωση και το 32% δήλωσαν ότι η ψυχική τους υγεία επιβαρύνθηκε σημαντικά. Η ένταση του φαινομένου της επαγγελματικής εξουθένωσης αναδεικνύει την αδυναμία των διοικήσεων να εντοπίσουν το πρόβλημα νωρίς και να στηρίξουν τους εργαζομένους τους. Χαρακτηριστικά, περισσότεροι από τους μισούς μάνατζερ (51%) παραδέχτηκαν ότι δυσκολεύτηκαν να εντοπίσουν και να αντιμετωπίσουν ζητήματα επαγγελματικής εξουθένωσης και ψυχικής ευεξίας των υφισταμένων τους.
Η έρευνα ανέδειξε και άλλα ενδιαφέροντα συμπεράσματα που σχετίζονται με την επαγγελματική εξουθένωση: το 82% των εργαζομένων δήλωσαν ότι κατά τη διάρκεια των περασμένων 12 μηνών, κατά τους οποίους εργάζονταν εξ αποστάσεως είτε καθολικά είτε κατά διαστήματα, ήταν εξίσου παραγωγικοί ή ακόμα και πιο παραγωγικοί από ό,τι πριν την πανδημία. Παρόλα αυτά, τα 2/3 των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι εργάζονταν περισσότερο από 40 ώρες την εβδομάδα – μια αύξηση της τάξης του 14% σε σχέση με την αντίστοιχη έρευνα του 2020. Οι περισσότερες ώρες εργασίας μπορεί να φέρνουν το επιθυμητό αποτέλεσμα σε σχέση με τους ποσοτικούς στόχους, αλλά επιβαρύνουν σημαντικά τους εργαζομένους και την ψυχική τους υγεία.
Έρευνες σχετικά με την απομακρυσμένη εργασία έδειξαν ότι κατά τη διάρκεια της πανδημίας, πολλοί εργαζόμενοι δυσκολεύτηκαν να πάρουν την άδειά τους. Είναι όμως δεδομένο πως η αποσύνδεση από την εργασία για κάποιο διάστημα είναι – εκτός από δικαίωμα των εργαζομένων – απαραίτητη για την ψυχική και σωματική ευεξία τους. Ταυτόχρονα, από έρευνες φάνηκε ότι καθώς οι εργαζόμενοι αισθάνονταν άνετα με τις εφαρμογές τηλεδιάσκεψης, γέμιζαν την ημέρα τους με διαδοχικές εξ αποστάσεως συναντήσεις. Η περιορισμένη αποσύνδεση αλλά και η αδυναμία των οργανισμών να βοηθήσουν τους ανθρώπους τους να διαχειριστούν τον καθημερινό όγκο δουλειάς οδηγεί αναπόφευκτα στην επαγγελματική εξουθένωση, το γνωστό σε όλους “burn out”.
Αυτή την περίοδο, πολλές εταιρείες βρίσκονται στη διαδικασία σχεδιασμού ή εφαρμογής στρατηγικών επιστροφής στο γραφείο. Σύμφωνα με την LHH, για κάποιες εταιρείες η επιστροφή στο γραφείο δεν θα φέρει πολλές αλλαγές σε σχέση με την προ-Covid εποχή, ενώ άλλες ενδέχεται να ακολουθήσουν μια πιο υβριδική προσέγγιση. Το συμπέρασμα της έρευνας του Ομίλου Adecco ήταν ξεκάθαρο: οι εργαζόμενοι επιθυμούν μεγαλύτερη ευελιξία στην εργασιακή τους καθημερινότητα και ενεργή συμμετοχή στη χάραξη της στρατηγικής που θα εφαρμόσουν οι εταιρείες τους σε σχέση με το μοντέλο εργασίας που θα υιοθετήσουν. Η επιβολή ενός σχεδίου επιστροφής στο γραφείο που δεν λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες των εργαζομένων, απλώς θα τους προσθέσει άγχος και πιθανότατα θα οδηγήσει σε αποχωρήσεις αποστερώντας τους οργανισμούς από ικανά και ταλαντούχα στελέχη.
Η Κατερίνα Βουρλογιάννη, Talent Development Director της LHH, δήλωσε σχετικά: «Αν και η επαγγελματική εξουθένωση δεν είναι καινούργιο φαινόμενο, ο Covid-19 ενέτεινε το πρόβλημα αναδεικνύοντάς το ως μία από τις προκλήσεις που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης. Η ισορροπία ανάμεσα στη δουλειά και την προσωπική ζωή είναι πολύ σημαντική για την υγεία και οι οργανισμοί θα πρέπει να εξασφαλίσουν πως οι άνθρωποί τους έχουν την κατάλληλη στήριξη για να την επιτύχουν. Οι εργαζόμενοι εξάλλου που υποφέρουν από εξουθένωση έχουν αποδεδειγμένα μειωμένη παραγωγικότητα και επιβαρυμένη υγεία που επιφέρει αύξηση των αναρρωτικών αδειών. Τέλος, πολύ συχνά τα ταλέντα οδηγούνται στην αναζήτηση άλλων επαγγελματικών επιλογών προκειμένου να βρουν την επιθυμητή ισορροπία. Το βέβαιο είναι πως οι πολιτικές που έχουν στο επίκεντρο την ψυχική υγεία των εργαζομένων δεν είναι μόνο προς όφελος των εργαζομένων αλλά και των οργανισμών».