Προστασία της πρώτης τους κατοικίας μέσω της υπαγωγής στον νόμο Κατσέλη μπορούν να έχουν έως και τις 31 Δεκεμβρίου 2018 οι δανειολήπτες με ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τις τράπεζες, την εφορία, τα ασφαλιστικά ταμεία εφόσον το εισόδημα και η αξία της κατοικίας τους δεν υπερβαίνουν συγκεκριμένα όρια και υπό την προϋπόθεση ότι αποδέχονται την εκποίηση κάθε άλλου περιουσιακού τους στοιχείου.
Μετά το πέρας της ημερομηνίας αυτής, και εφόσον η κυβέρνηση δεν επιτύχει παράταση του νόμου, θα απελευθερωθούν πλήρως οι πλειστηριασμοί για όλους. Δηλαδή, για όσους δεν προλάβουν να υπαχθούν στις διατάξεις του συγκεκριμένου νόμου έως και τη λήξη του, ο οποίος πάντως αναμένεται να τροποποιηθεί τον ερχόμενο Μάιο με αυστηρότερα κριτήρια.
Μέχρι σήμερα στις ευεργετικές διατάξεις του νόμου Κατσέλη έχουν προστρέξει περί τους 150.000 δανειολήπτες, τα δάνεια των οποίων προς τράπεζες υπολογίζονται σύμφωνα με στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος στα 17,5 δισ. ευρώ. Μάλιστα το 61,5% των κόκκινων στεγαστικών έχει υπαχθεί σε καθεστώς νομικής προστασίας ενώ το 1/4 των δανειοληπτών, σύμφωνα με εκτιμήσεις τραπεζών, αποτελεί τους στρατηγικούς κακοπληρωτές.
Σε έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή και της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους προς απάντηση ερώτησης στη Βουλή διευκρινίζονται τα κριτήρια για την υπαγωγή στον νόμο.
Η προστασία που παρέχει ο νόμος αφορά σε φυσικά πρόσωπα τα οποία δεν έχουν εμπορική δραστηριότητα και πληρούν συγκεκριμένα οικονομικά κριτήρια. Ειδικότερα, προστασία της πρώτης του κατοικίας μπορεί να ζητήσει κάποιος εφόσον η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας δεν υπερβαίνει τις 180.000 ευρώ για έναν ενήλικο (προσαυξάνεται ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του οφειλέτη σε 220.000 για το ζευγάρι, 240.000 για οικογένεια με 1 τέκνο, 260.000 για οικογένεια με δύο τέκνα και 280.000 για οικογένεια με τρία τέκνα).
Το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα του οφειλέτη δεν υπερβαίνει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης προσαυξημένες κατά 70%, δηλαδή κυμαίνεται από 13.906 ευρώ έως 40.800 ευρώ ανάλογα με την οικογενειακή του κατάσταση. Συγκεκριμένα το οικογενειακό εισόδημα για ενήλικο θα πρέπει να είναι έως 13.906 ευρώ, για το ζευγάρι 23.659 ευρώ με προσαύξηση για το κάθε παιδί έως και το τρίτο 5.714 ευρώ. Απαραίτητη προϋπόθεση ένταξης είναι η αποδοχή της εκποίησης όλων των άλλων περιουσιακών στοιχείων που διαθέτει ο οφειλέτης ενώ το δάνειό του θα αναδιαρθρωθεί με βάση τις δυνατότητες αποπληρωμής και τις εύλογες δαπάνες διαβίωσής του.
Από τη στιγμή της κατάθεσης της αίτησής του στη Γραμματεία του Ειρηνοδικείου ο οφειλέτης χρήζει πλήρους δικαστικής κάλυψης από κατασχέσεις και πλειστηριασμούς ενώ στην τελική φάση το δικαστήριο μπορεί ακόμα και να αποφασίσει να διαγράψει τις οφειλές του.