Η ZVS Holding a.s., σλοβακική εταιρεία κατασκευής πυρομαχικών, στην οποία η σλοβακική κυβέρνηση κατέχει το 50% και ο όμιλος CSG το υπόλοιπο 50%, υπέγραψε πλαίσιο συμφωνίας με το Υπουργείο Άμυνας της Σλοβακίας για την προμήθεια πυρομαχικών μεγάλου και μεσαίου διαμετρήματος, αξίας έως 58 δισεκατομμυρίων ευρώ, για τα επόμενα επτά χρόνια. Η συμφωνία εντάσσεται σε ένα φιλόδοξο σχέδιο βάσει του οποίου η Σλοβακία θα καταστεί στρατηγικός προμηθευτής πυρομαχικών για τα κράτη-μέλη της ΕΕ. Οι αγορές ενδέχεται να χρηματοδοτηθούν μέσω του προγράμματος SAFE, στο πλαίσιο του οποίου η ΕΕ έχει δημιουργήσει ένα ευνοϊκό χρηματοδοτικό πλαίσιο για την ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων των κρατών-μελών της.
Το ποσό των 58 δισεκατομμυρίων ευρώ αντιπροσωπεύει τον μέγιστο ενδεχόμενο όγκο πυρομαχικών που θα μπορούσαν να παραδοθούν τα επόμενα επτά χρόνια, βάσει της παραγωγικής δυναμικότητας πυρομαχικών της σλοβακικής αμυντικής βιομηχανίας. Στο πλαίσιο της συμφωνίας αναμένεται ότι και αλλά ευρωπαϊκά κράτη θα συμμετέχουν, αποκτώντας έτσι ένα ευέλικτο και οικονομικά ευνοϊκό μηχανισμό για την προμήθεια πυρομαχικών.
Ο αναπληρωτής Πρωθυπουργός της Σλοβακίας και Υπουργός Εθνικής Άμυνας, Robert Kaliňák, δηλώνει: «Η Σλοβακία έχει καταστεί τα τελευταία χρόνια στρατηγικός παραγωγός πυρομαχικών μεγάλου διαμετρήματος σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. Η σλοβακική βιομηχανία πυρομαχικών συνεισφέρει σημαντικά στην ασφάλεια των κρατών-μελών της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, ενώ ταυτόχρονα αποφέρει σημαντικά οικονομικά οφέλη μέσω φορολογικών εσόδων και δημιουργίας θέσεων εργασίας. Συνεπώς, η Σλοβακία έχει την φιλοδοξία να γίνει ηγέτης στην προμήθεια πυρομαχικών μεγάλου και μεσαίου διαμετρήματος για τα κράτη-μέλη της ΕΕ και τους προσφέρει έναν μοναδικό τρόπο προμήθειας μέσω του προγράμματος SAFE. Οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη με αρκετούς ενδιαφερόμενους που επιθυμούν να συμμετάσχουν στην Σλοβακική Πρωτοβουλία Πυρομαχικών (Slovak Ammunition Initiative).»
Ο Jan Marinov, ο CEO του τομέα άμυνας του ομίλου CSG, δηλώνει: «Ο όμιλος CSG έχει καταφέρει να δημιουργήσει μια μοναδική αλυσίδα παραγωγών πυρομαχικών με επίκεντρο τη Σλοβακία, η οποία διασφαλίζει αξιόπιστες προμήθειες για τους πελάτες μας, χάρη στην παραγωγή που πραγματοποιείται εντός ευρωπαϊκού εδάφους. Οι δυνατότητες του ομίλου CSG στον τομέα των πυρομαχικών μεγάλου διαμετρήματος επιβεβαιώθηκαν μέσα από την Τσεχική Πρωτοβουλία Πυρομαχικών (CzechAmmunition Initiative), η οποία συνέβαλε ουσιαστικά στην άμυνα της Ουκρανίας απέναντι στη ρωσική επίθεση. Χαιρετίζουμε τη Slovak Ammunition Initiative, η οποία μπορεί να ενισχύσει σημαντικά τις αμυντικές δυνατότητες των κρατών-μελών της ΕΕ και είμαστε έτοιμοι να συμβάλουμε πλήρως σε αυτήν με τις δικές μας παραγωγικές δυνατότητες.»
Ο Jakub Krchňavý, ο CEO της ZVS Holding a.s., πρόσθεσε: «Η υπογραφή του πλαισίου συμφωνίας αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ορόσημα στη σύγχρονη ιστορία της ZVS Holding a.s. Επιβεβαιώνει ότι οι μακροχρόνιες επενδύσεις μας σε τεχνολογία, ανθρώπινο δυναμικό και ποιότητα παραγωγής έχουν φέρει τα σλοβακικά πυρομαχικά στην κορυφαία θέση στην Ευρώπη. Χάρη στην απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ενισχύσει σημαντικά τις αμυντικές δυνατότητες και να αυξήσει τις δαπάνες για την ασφάλεια, ανοίγει ο δρόμος για σταθερές, διαφανείς, βιώσιμες και μακροχρόνιες προμήθειες ευρωπαϊκών πυρομαχικών.
Η δέσμευση που αναλαμβάνουμε δεν είναι μόνο τεχνολογική και βιομηχανική, αλλά και κοινωνική, καθώς συμβάλλει στην ασφάλεια της Ευρώπης ενώ ενισχύει τη σλοβακική αμυντική βιομηχανία και την απασχόληση στην περιοχή.»
Η συμφωνία προβλέπει ότι η ZVS Holding a.s. θα γίνει προμηθευτής πυρομαχικών διαμετρήματος 155 mm για το πυροβολικό, πυρομαχικών διαμετρήματος 120 mm για άρματα και πυρομαχικών διαμετρήματος 30 mm για πυροβόλα, όχι μόνο για τη Σλοβακία, αλλά κυρίως για τα κράτη-μέλη της ΕΕ που δεν διαθέτουν δικές τους παραγωγικές δυνατότητες και αντιμετωπίζουν ελλείψεις σε αποθέματα πυρομαχικών. Η Σλοβακία προσφέρει στα κράτη-μέλη της ΕΕ την ευκαιρία να συμμετάσχουν στο πλαίσιο της συμφωνίας σε μορφή G2G (κυβέρνηση προς κυβέρνηση).
Τα πλεονεκτήματα του έργου περιλαμβάνουν μια διαφανή και απλή διαδικασία προμήθειας, σταθερές και ασφαλείς παραδόσεις πυρομαχικών από παραγωγή εντός Ευρώπης, κοινά πρότυπα πυρομαχικών για κράτη-μέλη, εκπτώσεις ανάλογα με τον όγκο των αγορών και, τέλος, τη δυνατότητα αξιοποίησης του ευρωπαϊκού προγράμματος SAFE, το οποίο παρέχει μοναδικούς χρηματοδοτικούς όρους.
Η Σλοβακία αποτελεί στρατηγικό παγκόσμιο παραγωγό πυρομαχικών μεγάλου διαμετρήματος, με την παραγωγή της να αντιστοιχεί ήδη στο 2% του ΑΕΠ της χώρας. Καίριο ρόλο στην ανάπτυξη της σλοβακικής βιομηχανίας πυρομαχικών διαδραματίζει ο βιομηχανικός όμιλος CSG, ο οποίος έχει δημιουργήσει μια κάθετοποιημένη αλυσίδα εταιρειών που παράγει τα διαφορετικά εξαρτήματα πυρομαχικών, με τον βασικό της κορμό να βρίσκεται στη Σλοβακία. Ο κύριος κρίκος αυτής της παραγωγικής αλυσίδας είναι η ZVS Holding a.s., που παράγει κυρίως πυρομαχικά 155 mm στη περιοχή Dubnica nad Váhom. Στην εταιρεία αυτή, η σλοβακική κυβέρνηση και ο όμιλος CSG κατέχουν από 50%.
Καθοριστικό στοιχείο της συμφωνίας είναι το ευρωπαϊκό πρόγραμμα SAFE, μέσω του οποίου τα κράτη-μέλη της ΕΕ μπορούν να λάβουν δάνεια με επιτόκιο 1% και περίοδο αποπληρωμής έως και 40 έτη, προκειμένου να χρηματοδοτήσουν υφιστάμενα ή νέα αμυντικά προγράμματα σε στρατηγικούς τομείς, όπως η προμήθεια πυρομαχικών, τα χερσαία ή τα αεροπορικά συστήματα άμυνας. Η Σλοβακία επιδιώκει να αντλήσει 2,3 δισ. ευρώ από το πρόγραμμα SAFE, εκ των οποίων 38,5 εκατ. ευρώ προορίζονται για την αγορά πυρομαχικών μεγάλου και μεσαίου διαμετρήματος για τις ανάγκες των Σλοβακικών Ενόπλων Δυνάμεων.
Σχετικά με το πρόγραμμα SAFE
Το SAFE είναι ένα νέο κοινό αμυντικό χρηματοδοτικό εργαλείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο εγκρίθηκε το 2025 και επιτρέπει στα κράτη-μέλη να αντλήσουν ευνοϊκά μακροπρόθεσμα δάνεια από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, συνολικού ύψους έως 150 δισ. ευρώ. Στόχος του προγράμματος είναι η ταχεία ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων της ΕΕ, η αύξηση της παραγωγικής ικανότητας της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας και η επιτάχυνση των παραδόσεων βασικού εξοπλισμού.
Το SAFE καθιστά δυνατή τη χρηματοδότηση τόσο υφιστάμενων όσο και νέων projects σε πολλούς τομείς προτεραιότητας:
• συστήματα πυρομαχικών και πυροβολικού
• χερσαίες πλατφόρμες μάχης και υποστήριξη χερσαίων δυνάμεων
• αεράμυνα και αντιπυραυλική άμυνα
• μη επανδρωμένα συστήματα (drones) και αντι-drone τεχνολογίες
• στρατηγικές ικανότητες (C4ISTAR, logistics, κινητικότητα)
• κυβερνοάμυνα και προστασία κρίσιμων υποδομών
Το πρόγραμμα προβλέπει επίσης ότι το μεγαλύτερο μέρος της αξίας των έργων πρέπει να προέρχεται από την ευρωπαϊκή – ή συμμαχική – αμυντική παραγωγική βάση, ενισχύοντας έτσι την αμυντική αυτονομία της ΕΕ.
Από τα 19 κράτη-μέλη που έχουν υποβάλει αιτήματα χρηματοδότησης μέσω του SAFE, η Πολωνία βρίσκεται στην πρώτη θέση, σχεδιάζοντας να αξιοποιήσει 43,7 δισ. ευρώ. Η Σλοβακία έχει εξασφαλίσει κατανομή ύψους 2,316 δισ. ευρώ, ενώ η Τσεχία σκοπεύει να αντλήσει περίπου 2 δισ. ευρώ.
Η Σλοβακία προτίθεται να αξιοποιήσει το SAFE ειδικά για τη συγχρηματοδότηση της προμήθειας των τεθωρακισμένων οχημάτων μάχης CV90, ελαφρών φορητών όπλων, των σλοβακικών αυτοκινούμενων πυροβόλων EVA, καθώς και του συστήματος SkySense για την αντιμετώπιση drones.
