«Ο διάβολος βρίσκεται στις λεπτομέρειες»… και σύμφωνα με τον καθηγητή Yuval Feldman, η διαφθορά ξεκινά από μικρές παρατυπίες, οι οποίες έχουν εκλογικευθεί. Λίγο πριν την παρουσίασή του στο Compliance Conference της KPMG, ο συγγραφέας του βιβλίου “The Law of Good People” δίνει μια συνοπτική θεώρηση των απόψεών τους για τα «τυφλά σημεία» στην κανονιστική συμμόρφωση των οργανισμών.
Υποστηρίζετε την άποψη ότι οι μικρές παρατυπίες (πχ. «φουσκωμένα» έξοδα κίνησης) μπορεί να πλήξουν σοβαρά την εταιρική κουλτούρα. Πώς στοιχειοθετείτε αυτή τη θεώρηση;
Η συμπεριφορική ηθική έχει αναδείξει θεωρίες -όπως αυτή των σπασμένων παραθύρων, οι οποίες αποδεικνύουν ότι οι μικρές αποκλίσεις είναι δυνατό να οδηγήσουν σε μεγαλύτερες. Σε ό,τι αφορά την «κλιμάκωσή» τους σε σοβαρά περιστατικά διαφθοράς, ένα βασικό στοιχείο του επιχειρήματος του «νόμου των καλών ανθρώπων» (law of good people) σχετίζεται με το γεγονός ότι υπάρχουν περισσότεροι άνθρωποι οι οποίοι αισθάνονται καλά με τις μικρές παραβάσεις απ ‘ότι με τις σημαντικές παραβάσεις. Εάν συνυπολογίσουμε την απροθυμία των αρχών να «κυνηγήσουν» τις μικρότερες παραβάσεις, εύκολα κατανοεί κάποιος γιατί είναι πιο πιθανό να εξαπλωθούν και να γίνουν ο κανόνας στην οργάνωση.
Πιστεύετε ότι οι τρέχουσες δημοφιλείς μέθοδοι συμμόρφωσης είναι επαρκώς προ δραστικές; Τι πρέπει να γίνει για να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην αποτροπή πράξεων διαφθοράς αντί για την «τιμωρία του παραβάτη»;
Το κύριο επιχείρημά μου είναι ότι μεγάλο μέρος των λάθος πράξεων των ανθρώπων σχετίζεται με την έλλειψη συνειδητοποίησης προς την πλήρη σημασία του τι κάνουν, όχι μόνο με το κίνητρό τους, όπως υποθέτουν οι περισσότερες κλασσικές θεωρίες. Η έρευνα στη συμπεριφορική ηθική μας λέει ότι είναι δύσκολο για τους ανθρώπους να είναι αντικειμενικοί όταν αξιολογούν το νομικό και ιδιαίτερα το ηθικό νόημα της συμπεριφοράς τους. Έτσι, η σκέψη για τη μελλοντική τιμωρία μπορεί να μην λειτουργεί πάντοτε, ειδικά σε καταστάσεις όπου το πλαίσιο αφήνει περιθώρια για πολλαπλές ερμηνείες. Οι ηγέτες της οργάνωσης πρέπει να το αναγνωρίσουν και να σχεδιάσουν έγκαιρα την κατάσταση (μέσω υπενθυμίσεων και διευκρινίσεων) με τρόπο που δυσκολεύει τους ανθρώπους να αγνοούν, να υποβαθμίζουν ή να παρερμηνεύουν τι κάνουν.
