Σημαντικές αλλαγές στην εργατική νομοθεσία, την τηλεργασία και την υπερεργασία περιλαμβάνει το νομοσχέδιο που παρουσιάζει σήμερα στο Υπουργικό Συμβούλιο και αμέσως μετά στη δημόσια διαβούλευση, ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Γιάννης Βρούτσης.

Έτσι για κάθε ώρα εργασίας πέραν του 8ωρου θα ορίζεται ως υπερωρία και θα αμείβεται με προσαύξηση από 20% έως 40% επί του καταβαλλόμενου ημερομισθίου.

Στις βιομηχανίες σύμφωνα με πληροφορίες εξετάζεται η δυνατότητα να απασχολεί περισσότερες ώρες τους εργαζόμενους πέραν του 8ωρου.

• Επίσης προβλέπεται κατάργηση του όρου και της έννοιας της υπερεργασίας και αντικατάσταση της με τον όρο υπερωρία.

Μέχρι σήμερα ως υπερεργασία ορίζεται κάθε επιπλέον μία ώρα εργασίας ανά ημέρα, με ανώτατο όριο τις 5 ώρες ανά εβδομάδα. Η υπερεργασία σήμερα αμείβεται με προσαύξηση +20% του καταβαλλόμενου ωρομισθίου.

Με το νέο καθεστώς:

• Κάθε επιπλέον ώρας εργασίας πέραν του 8ώρου, ορίζεται υπερωρία και αμείβεται με προσαύξηση +20% του καταβαλλόμενου ωρομισθίου.
• Κάθε ώρα εργασίας μετά την 9η, δηλαδή η 10η, η 11η θα αμείβεται με το +40% του καταβαλλόμενου ωρομισθίου.

Ευέλικτο ωράριο

Ο εργοδότης θα μπορεί σε συνεννόηση με τον εργαζόμενο να αναπροσαρμόζει το ωράριο του εργαζομένου τον ημερήσιο χρόνο εργασίας εξετάζεται να υπάρχει δυνατότητα αναπροσαρμογής του ημερησίου χρόνου εργασίας χωρίς όμως να μειώνεται το συνολικό πλήθος των κανονικών ωρών εργασίας ανά εβδομάδα.

Για παράδειγμα θα μπορούσε ένας εργαζόμενος, αντί για το διάστημα 8 π. μ. – 4 μ. μ. κάθε μέρα ανά εβδομάδα, να εργάζεται 9 π. μ. – 5 μ. μ. είτε καθ’ όλη τη διάρκεια της εβδομάδας είτε για κάποιες μέρες της εβδομάδας.

Η όποια παρέμβαση θα στηριχθεί στη βάση της ελευθερίας του εργαζομένου να αποφασίζει τον επιπλέον χρόνο που επιθυμεί να εργαστεί, αλλά και των διαφορών που ισχύουν ως προς τα ανώτατα όρια υπερωριών ανάμεσα στη βιομηχανία, το εμπόριο και τις τράπεζες.

• Δίδεται η δυνατότητα σε εργοδότη και εργαζόμενο να συμφωνούν την «κάλυψη» της υπέρβασης του χρόνου απασχόλησης μιας ημέρας με αντίστοιχη μείωση σε άλλη ημέρα, ρεπό, πρόσθετη άδεια κλπ, κατόπιν αιτήματος του εργαζομένου ή του εργοδότη που ο αντισυμβαλλόμενος μπορεί να αρνηθεί μόνο για σοβαρό λόγο. Ακόμη εξετάζεται η θεσμοθέτηση αλλαγών και στο βιβλίο αδειών.

Εκλογές συνδικαλιστών

-Θα υπάρξει ειδική μέριμνα, όπως ισχύει σήμερα, για τις επιχειρήσεις δημόσιου χαρακτήρα ή κοινής ωφέλειας, όπου η προκήρυξη απεργίας επηρεάζει την λειτουργία του κράτους και του συνόλου των πολιτών.

Προκειμένου να αποφευχθεί η επίταξη  θα θεσμοθετηθεί η λειτουργία των επιχειρήσεων αυτών με προσωπικό ασφαλείας για το οποίο υπεύθυνο θα είναι το ίδιο το συνδικάτο. Στο σχέδιο νόμου θα προβλέπεται συγκεκριμένος αριθμός εργαζομένων που θα πρέπει να εργαστούν ως προσωπικό ασφαλείας, οι οποίοι θα γνωστοποιούνται στην επιχείρηση.

-Σε περίπτωση που δεν τηρούνται οι όροι και οι προϋποθέσεις λειτουργίας των συνδικάτων θα υπάρχουν ποινές, ενώ για παράνομες και καταχρηστικές απεργίες εξετάζεται το ενδεχόμενο διεκδίκησης από τον εργοδότη αποζημίωσης.

-Αλλάζουν τα όρια προστασίας των συνδικαλιστών για την απόλυση τους μετά την λήξη της θητείας, ενώ μειώνεται ο αριθμός των μελών της διοίκησης που προστατεύονται με βάση τον αριθμό των μελών της οργάνωσης.

α) Εάν η οργάνωση έχει έως 200 μέλη θα προστατεύονται 5 μέλη της διοίκησης.

β) εάν η οργάνωση έχει ως 1.000 μέλη, θα προστατεύονται 7 μέλη και

γ) εάν η οργάνωση έχει περισσότερα από 1.000 μέλη, θα προστατεύονται 9.

-Μειώνονται οι μέρες αδικαιολόγητης απουσίας συνδικαλιστών από την εργασία τους, από 7 ημέρες που είναι σήμερα. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι ημέρες περιορίζονται σε 3 αδικαιολόγητες.

Στους όρους απόλυσης δεν συμπεριλαμβάνεται η άσκηση των καθηκόντων τους, ενώ στους όρους απόλυσή θα συμπεριληφθεί η περίπτωση να υπάρχει ποινικό αδίκημα ή η υποβολή μήνυσης.

Ακόμη εξετάζεται στους λόγους απόλυσης των συνδικαλιστών να συμπεριληφθεί το ενδεχόμενο να εμποδίζουν την απασχόληση εργαζόμενων που δεν επιθυμούν να συμμετάσχουν στην απεργιακή κινητοποίηση.

– Την αναβάθμιση της Επιτροπής Πρόνοιας των συνδικαλιστών, με τον πρόεδρο από πρωτοδίκη να αναβαθμίζεται σε Εφέτη.

-Για τη λήψη απεργιακής κινητοποίησης θα ισχύει όπως και σήμερα η 24ωρη προηγουμένως ενημέρωση του εργοδότη με την πλήρη καταγραφή όλων των αιτημάτων των εργαζομένων.

– Η νέα διάταξη για ηλεκτρονική ψηφοφορία για την πραγματοποίηση απεργίας θα εφαρμοστεί σε συνδυασμό με την ισχύουσα διάταξη που προβλέπει την παρουσία του 50% των οικονομικά ενεργών μελών της πρωτοβάθμιας συνδικαλιστικής οργάνωσης στη γενική συνέλευση, ώστε να τεκμαίρεται απαρτία και να λαμβάνεται έγκυρη απόφαση για απεργία.

–Ο εργοδότης θα είναι υποχρεωμένος να παρέχει στο σωματείο, συνδικαλιστική οργάνωση, διαδικτυακό τόπο στον οποίο θα έχουν πρόσβαση οι εργαζόμενοι της επιχείρησης προκειμένου να ενημερώνονται για τις αποφάσεις και τις ανακοινώσεις. Με αυτό τον τρόπο δεν θα είναι απαραίτητο να υπάρχει πίνακας ανακοινώσεων.

 Ψηφιακό ωράριο

Με την εφαρμογή του ψηφιακού ωραρίου ανοίγει ο δρόμος για την εφαρμογή της ηλεκτρονικής κάρτας του εργαζόμενου που θα είναι συνδεδεμένη με το σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ» σε πραγματικό χρόνο. Στόχος είναι να καταγράφεται η ώρα εισόδου και εξόδου των εργαζομένων σε ηλεκτρονικό ρολόι παρουσίας προσωπικού (ωρομέτρηση) και να διαβιβάζονται αυτόματα με ηλεκτρονικό τρόπο στο σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ», όπου και θα διασταυρώνονται.

Η χρήση της ηλεκτρονικής κάρτας αναμένεται να ξεκινήσει πιλοτικά σε μεγάλες επιχειρήσεις όπως σε τράπεζες και σε σούπερ μάρκετ, ενώ σταδιακά θα εφαρμοστεί στο σύνολο της ιδιωτικής οικονομίας.

Τηλεργασία

Νέους όρους περιλαμβάνει το νέο θεσμικό πλαίσιο για την εξ αποστάσεως εργασία, τηλεργασία, η οποία θα αποφασίζεται κατόπιν συμφωνίας εργοδότη και εργαζομένου.

Ο εργοδότης υποχρεούται να τηρεί το ωράριο εργασίας και να σέβεται την ιδιωτική ζωή του τηλεργαζόμενου. Απαγορεύεται ρητά η χρήση της κάμερας (web cam για τον έλεγχο του τηλεργαζομένου. Αν τεθεί σε λειτουργία οιοδήποτε σύστημα ελέγχου, αυτό πρέπει να σέβεται τη νομοθεσία περί δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, να επιβάλλεται από τις λειτουργικές ανάγκες της επιχείρησης και να περιορίζεται στο πλαίσιο του επιδιωκόμενου σκοπού.

Στην περίπτωση δε που ο εργοδότης δεν προμηθεύσει τον εξοπλισμό στον τηλεργαζόμενο ή δεν καλύψει το κόστος χρήσης αυτού και σε κάθε περίπτωση το κόστος συντήρησης και αποκατάστασης των βλαβών, είναι ανίσχυρη η συμφωνία περί τηλεργασίας και η εργασία παρέχεται στις εγκαταστάσεις του εργοδότη.

Εντός οκτώ (8) ημερών από την έναρξη της τηλεργασίας, ο εργοδότης υποχρεούται να γνωστοποιήσει, εγγράφως, με οποιοδήποτε πρόσφορο τρόπο, ακόμη και με προώθηση μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, προς τον εργαζόμενο το σύνολο των πληροφοριών που αναφέρονται στην εκτέλεση της εργασίας, συμπεριλαμβανομένων όλων των στοιχείων του Π.Δ. 156/1994 (Α 102), καθώς και τουλάχιστον των εξής:

α) Τα λεπτομερή καθήκοντα του τηλεργαζομένου.

β) Το ωράριο εργασίας του εργαζομένου.

γ) Τον τρόπο υπολογισμού και την ανάλυση του πρόσθετου κόστους με το οποίο επιβαρύνεται περιοδικώς ο τηλεργαζόμενος από την τηλεργασία, ιδίως το κόστος τηλεπικοινωνιών, τον εξοπλισμό και τη συντήρησή του.

Το συνολικό αυτό πρόσθετο κόστος, το οποίο μπορεί να συμφωνηθεί σε σταθερό ποσό που να υπερκαλύπτει το πραγματικό, καλύπτει ο εργοδότης σε μηνιαία βάση, δεν αποτελεί αποδοχές αλλά κάλυψη λειτουργικών δαπανών, δεν υπόκειται σε φόρο ή ασφαλιστικές εισφορές και σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης καταβολής του, ισχύουν αναλογικώς τα προβλεπόμενα στο άρθρο μόνο του Α.Ν. 690/45, όπως ισχύει, και στο τρίτο εδάφιο της παραγράφου 7 του Ν. 2112/1920 (Α 67), όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 58 του Ν. 4635/2019 (Α 167) και ισχύει.

δ) Τον αναγκαίο για την παροχή τηλεργασίας εξοπλισμό, τον οποίο διαθέτει ο τηλεργαζόμενος ή του παρέχει ο εργοδότης, και τις διαδικασίες τεχνικής υποστήριξης, συντήρησης και αποκατάστασης των βλαβών του εξοπλισμού αυτού, το κόστος των οποίων καλύπτει ο εργοδότης.

Αν ο εξοπλισμός ανήκει στον εργαζόμενο, στη σύμβαση προσδιορίζεται και ο τρόπος αποκατάστασης του κόστους χρήσης του για την τηλεργασία.

Αν ο εργοδότης δεν προμηθεύσει τον εξοπλισμό αυτό στον τηλεργαζόμενο ή δεν καλύψει το κόστος χρήσης αυτού και σε κάθε περίπτωση το κόστος συντήρησης και αποκατάστασης των βλαβών, είναι ανίσχυρη η συμφωνία περί τηλεργασίας και η εργασία παρέχεται στις εγκαταστάσεις του εργοδότη.

ε) Οποιουσδήποτε περιορισμούς στη χρήση του εξοπλισμού ή εργαλείων πληροφορικής, όπως το διαδίκτυο, και τις κυρώσεις σε περίπτωση παραβίασής των.

στ) Την ιεραρχική σύνδεση του τηλεργαζομένου με τους προϊσταμένους του στην επιχείρηση, τις διαδικασίες αναφοράς και αξιολόγησης του τηλεργαζομένου.

ζ) Τυχόν συμφωνία περί τηλε-ετοιμότητας, τα χρονικά όρια αυτής και τις προθεσμίες ανταπόκρισης του  εργαζομένου.

η) Τους όρους υγιεινής και ασφάλειας της τηλεργασίας και τις διαδικασίες αναγγελίας εργατικού ατυχήματος, που ο τηλεργαζόμενος οφείλει σε κάθε περίπτωση να τηρεί, σύμφωνα με την παράγραφο 7 αυτού του άρθρου.

θ) Την προστασία των επαγγελματικών δεδομένων, καθώς και των προσωπικών δεδομένων του τηλεργαζομένου, και κάθε σχετική διαδικασία

ι) τα στοιχεία επικοινωνίας των συνδικαλιστικών εκπροσώπων των εργαζομένων στην επιχείρηση ή εκμετάλλευση.

Άδεια πατρότητας 

Ολόκληρη ή τμηματικά εντός ενός μήνα από την γέννηση του παιδιού μπορούν να λάβουν την άδεια πατρότητας 14 ημερών οι πατέρες σύμφωνα με σχετική διάταξη. Ειδικότερα σήμερα η άδεια πατρότητας που δίνεται όταν γεννιέται ένα παιδί είναι δύο ημέρες ενώ με τις νέες διατάξεις θα γίνουν 14 οι ημέρες.

Έτσι καθιερώνεται πλέον η αύξηση της άδειας πατρότητας από 2 ημέρες που ισχύει σήμερα σε 14 εργάσιμες ημέρες προκειμένου η χώρα μας να εναρμονιστεί μς την κοινοτική οδηγία 2019/1168 με την οποία αναγνωρίζεται το δικαίωμα και των δύο γονέων στην άσκηση της γονικής φροντίδας.

Η οδηγία πρέπει να εφαρμοστεί από την 1η Ιουλίου 2021, ενώ ένα κράτος-μέλος μπορεί να ζητήσει διετή παράταση, δηλαδή έως την 1η Ιουλίου 2023.

Την νέα άδεια πατρότητας δικαιούνται οι πατέρες ως εξής:

– Η άδεια αυτή μπορεί να κατανεμηθεί ακόμη και δύο ημέρες πριν την αναμενόμενη ημερομηνία γέννησης και οι υπόλοιπες 12 να ληφθούν μετά όλες μαζί ή τμηματικά όμως εντός των 30 ημερών από την ημερομηνία γέννησης.

– Για εργαζόμενο με μερική απασχόληση, η άδεια χορηγείται αναλογικώς προς τον χρόνο εργασίας σε σχέση με τον συγκρίσιμο εργαζόμενο πλήρους απασχόλησης.

– Η άδεια πατρότητας χορηγείται υποχρεωτικώς από τον εργοδότη με αποδοχές και δεν εξαρτάται από προηγούμενη απασχόληση ή προϋπηρεσία, τη συζυγική ή οικογενειακή κατάσταση του εργαζομένου.

– Σε περίπτωση υιοθεσίας ή αναδοχής τέκνου, ηλικίας έως 8 ετών, η άδεια πατρότητας χορηγείται από την τοποθέτηση του παιδιού στην οικογένεια.

Γονική άδεια 

Γονική άδεια για την ανατροφή παιδιού 6 μηνών δίνει και στους δύο γονείς σχετική ρύθμιση του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.

Ειδικότερα κάθε εργαζόμενος γονέας έχει δικαίωμα γονικής άδειας για την ανατροφή του παιδιού του διάρκειας 6 μηνών την οποία μπορεί να χρησιμοποιήσει συνεχόμενα ή τμηματικά μέχρι το παιδί να συμπληρώσει την ηλικία των 8 ετών με σκοπό την εκπλήρωση των ελάχιστων υποχρεώσεων ανατροφής του.

Οι 2 πρώτοι μήνες θα είναι πληρωμένοι από τον ΟΑΕΔ ενώ οι υπόλοιποι θα είναι άνευ αποδοχών.

Παράλληλα την νέα γονική άδεια την δικαιούται :

– γονέας μόνος, λόγω θανάτου του άλλου γονέα ή λόγω ολικής αφαίρεσης της γονικής μέριμνας ή μη αναγνώρισης του τέκνου, δικαιούται την άδεια αυτή στο διπλάσιο.

–  γονείς διδύμων, τριδύμων κ.ο.κ. δικαιούνται την άδεια αυτή για κάθε παιδί ξεχωριστά.

– γονέας που υιοθετεί ή αναδέχεται τέκνο ηλικίας έως 8 ετών μπορεί να λαμβάνει την άδεια αυτή με την τοποθέτηση του παιδιού στην οικογένεια.

– σε περίπτωση διάστασης ή διαζυγίου, το δικαίωμα είναι αυτοτελές για κάθε γονέα.