γράφει ο Δημήτρης Μαλλάς
Οι τελευταίες ημέρες είναι αυτές που ο Γιάννης Καματάκης, ιδρυτής, διευθύνων σύμβουλος και βασικός μέτοχος της MLS Innovation Inc., όπως είναι πλέον η επίσημη επωνυμία της MLS, γνωστή παλαιότερα ως MLS Πληροφορική, θα θυμάται για πολύ καιρό. Όπως θα θυμάται και την απίστευτη πίεση που δέχθηκε η μετοχή της εταιρείας το περασμένο φθινόπωρο όταν τα αποτελέσματα α’ εξαμήνου για το 2019 προκάλεσαν την «αντίδραση» των επενδυτών.
Δεν θα μπω στη διαδικασία για το έχει γίνει με τον έλεγχο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Δεν μπορεί να αποκλείσει άλλωστε και κανείς ότι η διοίκηση της MLS θα κάνει τις κινήσεις εκείνες που θα λύσουν το συγκεκριμένο ζήτημα. Κατά την άποψη μου, όμως, το πρόβλημα της MLS έχει να κάνει με την αίσθηση που υπάρχει ότι το επενδυτικό κοινό και οι αναλυτές δεν εμπιστεύονται πλέον τον κ. Καματάκη και την εταιρεία του. Είναι οι ίδιοι, όμως, που μέχρι πρότινος δήλωναν ενθουσιασμένοι και πίστευαν στο λαμπρό μέλλον της εταιρείας, εκτιμώντας ότι μπορεί να ανταγωνιστεί τους κολοσσούς που κινούνται στο χώρο των ψηφιακών τεχνολογιών και ειδικά σε αυτό του hardware και των συσκευών που απευθύνονται στο ευρύ κοινό. Όμως, το hardware είναι ένας τομέας εξαιρετικά δύσκολο να επιβιώσεις. Μπορείτε να ρωτήσετε εταιρείες όπως η Nokia και η Motorola που πριν από 15-20 χρόνια κυριαρχούσαν απόλυτα και τώρα έχουν ουσιαστικά τεθεί εκτός «παιχνιδιού».
Η MLS είναι tech innovator
Η MLS δεν είναι μία εταιρεία που δεν έχει αναπτύξει τεχνολογία. Αυτό ενδεχομένως να είναι μία προσωπική άποψη αλλά η MLS από τα τέλη της δεκαετίας του ’90 είχε παρουσιάσει ορισμένες καινοτόμες εφαρμογές. Ήταν από τις πρώτες εταιρείες στην Ευρώπη που είχε ασχοληθεί με τομείς όπως το εκπαιδευτικό λογισμικό αλλά κυρίως με τον εκείνο της αναγνώρισης φωνής και της μετατροπής της φωνής σε κείμενα (speech to text). Είναι αυτή η τεχνογνωσία που της επέτρεψε να αναπτυχθεί, αναλαμβάνοντας την υλοποίηση ουκ ολίγων ερευνητικών έργων αλλά και προγραμμάτων.
Στο ευρύ κοινό η MLS έγινε γνωστή προς τα τέλη της δεκαετίας του ’00. Όταν εντόπισε μία ευκαιρία με την εμφάνιση των συσκευών πλοήγησης για το αυτοκίνητο, τα αποκαλούμενα και GPS λόγω ότι χρησιμοποιούν το Global Positioning System.
Τότε, η MLS χρησιμοποίησε τους χάρτες μία ελληνικής εταιρείας, της geointelligence, οι οποίοι ήταν πολύ καλύτεροι και κυρίως ενημερωμένοι σε σχέση με εκείνους που χρησιμοποιούσαν οι μεγάλοι κατασκευαστές.
- Για τις μεγάλες εταιρείες χαρτογράφησης, η Ελλάδα ήταν μία χώρα που δεν έδιναν μεγάλη σημασία.
Οι εξαιρετικοί χάρτες σε συνδυασμό με την ενσωμάτωση της τεχνολογίας φωνητικής αναγνώρισης της MLS είχαν ως αποτέλεσμα το μερίδιο της εταιρείας από τη Θεσσαλονίκη στην κατηγορία των GPS συσκευών να φθάσει να ξεπερνά το 60%.
- Όμως, όταν η Google ξεκίνησε να προσφέρει φωνητική πλοήγηση στο Google Maps δωρεάν ήταν προφανές ότι η αγορά των μεμονωμένων GPS συσκευών παγκοσμίως έχει «τελειώσει».
Στο hardware δύσκολα μπορείς να κερδίσεις
Η MLS, όμως, είχε στραφεί στα tablets και στα smartphones. Ο συνδυασμός επιθετικής πολιτικής, του καλού ονόματος από τις GPS συσκευές αλλά και του ότι ήταν μία ελληνική εταιρεία, βοήθησε να αποσπάσει αρκετά καλά μερίδια αγοράς.
Μερίδια αγοράς που έχει καταφέρει να διατηρήσει ακόμη και σήμερα. Όμως, βασιζόμενη σε hardware που παράγεται σε κινεζικά εργοστάσια είναι εξαιρετικά δύσκολο να κάνεις το επόμενο βήμα. Όπως και να ξεπεράσεις τους Κινέζους κατασκευαστές. Το αποτέλεσμα ήταν όσες προσπάθειες έγιναν για να πουλήσει πιο ακριβές συσκευές να στεφθούν με αποτυχία. Το ίδιο αποτυχημένες ήταν και οι προσπάθειες εισόδου σε άλλες κατηγορίες όπως είναι οι υπολογιστές και οι «έξυπνες» τηλεοράσεις. Το hardware και ειδικά οι συσκευές που απευθύνονται σε οικιακούς καταναλωτές είναι μία εξαιρετικά δύσκολη αγορά. Με πολλά «θύματα».
Το τελευταίο μεγάλο στοίχημα της MLS ήταν η MAIC. Έτσι, ονομάζεται η ψηφιακή βοηθός που έχει αναπτύξει η MLS. Η MAIC, σε επίπεδο λογισμικού, μπορεί να μην φθάνει στο επίπεδο της Apple Siri, της Amazon Alexa, του Google Assistant, έχει, όμως, ένα μεγάλο πλεονέκτημα: μιλά ελληνικά. Και μπορεί να μιλήσει και άλλες γλώσσες, ιδίως εκείνες που η Apple, η Amazon και η Google δεν έχουν σε πρώτη προτεραιότητα.
- Η άποψη του κ. Καματάκη ήταν πως η MLS έπρεπε να φτιάξει τη δική της συσκευή που να ενσωματώνει τον ψηφιακό βοηθό και γενικώς να προσπαθήσει με το hardware να πάρει τα μερίδια αγοράς. Όμως, αυτό αποδείχθηκε ότι δεν ήταν εφικτό και αυτό, επίσης, φάνηκε και στα οικονομικά αποτελέσματα.
Η συσκευή MAIC παρουσιάστηκε στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης τον Σεπτέμβριο του 2018 και στη συνέχεια υπήρξε ένα περιορισμένης εμβέλειας λανσάρισμα σε επιλεγμένες αλυσίδες.
Η επίσημη παρουσίαση έγινε τον Ιανουάριο του 2019 στην Αθήνα και η ερώτηση των δημοσιογράφων ήταν απλή:
- “γιατί επιλέγετε το δρόμο του hardware αντί να λειτουργήσετε μέσω συνεργασιών;”
Η απάντηση ήταν τέτοια που είχες την αίσθηση ότι η MLS θεωρεί ότι ο πραγματικός ανταγωνιστής της είναι η Apple και η Samsung. Όμως, σε καμία περίπτωση δεν έχει τους πόρους που έχουν αυτού του είδους οι εταιρείες.
Η άποψη αρκετών παρατηρητών, και προσωπική, είναι πως η MLS θα είχε πολύ περισσότερες ελπίδες αν προχωρούσε σε συνεργασίες με μεγάλους κατασκευαστές προκειμένου να ενσωματώσουν το λογισμικό της στις συσκευές που λανσάρουν σε συγκεκριμένες αγορές της ανατολικής Ευρώπης ή της Μέσης Ανατολής.
Στις χώρες δηλαδή που μιλούν κάποια γλώσσα που μιλά η MAIC, αλλά δεν ομιλούν ακόμη η Siri, η Alexa και το Google Assistant. Όπως, επίσης, θα μπορούσε η εφαρμογή της MAIC να είναι διαθέσιμη -επί πληρωμή- και σε όποιον θέλει να την «κατεβάσει» στο smartphone του. Η άποψη της διοίκησης της MLS στις αρχές του 2019 ήταν διαφορετική.
Κόντρα στη λογική
Όμως, η πορεία της MAIC δεν ήταν αυτή που ανέμενε η διοίκηση της MLS. Το περασμένο φθινόπωρο η πτώση της μετοχής οδηγεί τον κ. Καματάκη να ανακοινώσει ότι σκοπεύει να προχωρήσει στη σύσταση νέου επιχειρηματικού σχεδίου. Στα μέσα Νοεμβρίου, επίσης, ανακοινώνεται ότι η εφαρμογή MAIC θα είναι διαθέσιμη για «κατέβασμα» στις Android συσκευές. Επίσης, στο σχετικό δελτίο Τύπου αναφερόταν ότι θα επιδιωκόταν η συνεργασία με τηλεπικοινωνιακούς παρόχους προκειμένου να τη διαθέσουν στους πελάτες τους.
- Η λογική ήταν σωστή και κάποιες από αυτές τις κινήσεις ξεκίνησαν να γίνονται, όπως η διάθεση του app στο Google Play Store. Όμως, είχε χαθεί πολύτιμος χρόνος. Για την ακρίβεια, πολύτιμος χρόνος είχε ήδη χαθεί πριν την πρώτη παρουσίαση της MAIC στη ΔΕΘ του 2018.
Επιπλέον, σχεδόν 8 μήνες μετά την κρίση του φθινοπώρου, επιχειρηματικό σχέδιο δεν έχει ακόμη ανακοινωθεί και πολλοί αναρωτιούνται αν έχει καν συνταχθεί. Οπότε, η αντίδραση πρέπει να είναι ιδιαίτερα γρήγορη από την πλευρά του κ. Καματάκη αν θέλει η MLS να ξαναμπεί στο «παιχνίδι». Και το κυριότερο είναι πως πλέον πρέπει να ληφθούν αποφάσεις που να αλλάζουν κυριολεκτικά τα πάντα στο επιχειρηματικό μοντέλο της MLS.