Το τρίτο διαδοχικό σχέδιο κειμένου για τον νέο νόμο που θα αντικαταστήσει το νόμο 3869/2010, έχει στείλει η κυβέρνηση στην Φρανκφούρτη προς έγκριση, από το περασμένο Σάββατο.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει προειδοποιήσει ότι -σε αντίθεση με τους άλλους «θεσμούς»- δεν είναι διατεθειμένη να υποχωρήσει σε βασικές αρχές και κανόνες που διασφαλίζουν την ευστάθεια του χρηματοπιστωτικού συστήματος και την εύρυθμη λειτουργία των τραπεζών.
Η ΕΚΤ επιμένει ότι για την προστασία της πρώτης κατοικίας από πλειστηριασμούς μπορεί κατ’ εξαίρεση να αποδεχθεί ένα προσωρινό καθεστώς διαρκείας 1 έτους, μόνον για τα χαμηλής αξίας δάνεια που σχετίζονται με στην στέγη οικονομικά αδύναμων πολιτών.
- Κατ’ εξαίρεση επίσης, η διάρκεια της προστασίας θα επεκτείνεται για 3 χρόνια για δανειολήπτες που ανήκουν σε ιδιαίτερα ευπαθείς κοινωνικά ομάδες (όπως είναι οι άνεργοι, ΑμεΑ κ.λπ.).
Η ΕΚΤ αντιδρά με το επιχείρημα “moral hazard”, στην ένταξη των 50.000 επιχειρηματικών δανείων συνολικού ύψους 2 δις Ευρώ που έχουν χορηγηθεί με ενέχυρο πρώτη κατοικία, στον νέο μηχανισμό. Η κυβέρνηση επιμένει ότι πρέπει να απολαμβάνουν της ίδιας προστασίας με τα αμιγώς στεγαστικά δάνεια πρώτης κατοικίας.
Η κυβέρνηση προσπάθησε να «σπάσει» το νέο θεσμικό πλαίσιο σε 2 τμήματα.
- Το πρώτο θα αφορούσε το άρθρο 9 του ν. Κατσέλη που τώρα έχει τεθεί σε αναστολή και αφορά την προστασία της πρώτης κατοικίας.
- Το δεύτερο αφορά μια συνολική μεταρρύθμιση του πτωχευτικού δικαίου ιδιωτών η οποία θα αφορά όλες τις οφειλές των δανειοληπτών συνολικά.
Με το καθεστώς που επιχειρεί να φέρει η κυβέρνηση, θα μπορούσε ένας δανειολήπτης να υποβάλλει αίτηση υπαγωγής στο ν. Κατσέλη και ταυτόχρονα να ζητήσει από την ηλεκτρονική πλατφόρμα, προστασία ή ακόμη και επιδότηση της δόσης για την πρώτη του κατοικία.
Η ΕΚΤ δεν δέχεται ούτε συζήτηση για ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
- Θεωρεί ότι ο νέος πτωχευτικός νόμος πρέπει να είναι ενιαίος και να περιλαμβάνει όλες τις περιπτώσεις, αφαιρώντας τη δικαιοδοσία αξιολόγησης του δανειολήπτη από τα Δικαστήρια αφού θα την μεταφέρει στην νέα ηλεκτρονική πλατφόρμα των Τραπεζών.
Στη κυβέρνηση περιμένουν τώρα μια θεαματική πολιτική πρωτοβουλία του ίδιου του Πρωθυπουργού που να επιτρέπει στα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ να θριαμοβολογούν για την δήθεν προστασία της λαϊκής πρώτης κατοικίας.
Στο σημείο αυτό παρεμβαίνουν οι διοικήσεις των 4 συστημικών τραπεζών.
- Προσπαθούν να εξηγήσουν τόσο στις Βρυξέλλες όσο και στην Φρανκφούρτη ότι το ποσοστό ιδιοκτησίας στην Ελλάδα είναι το υψηλότερο στην Ευρώπη και επιπλέον στην ελληνική οικονομία την τελευταία δεκαετία έχει πέσει «μια πυρηνική βόμβα» με χιλιάδες θύματα.
- Επομένως είναι θεμιτό -λένε οι Έλληνες τραπεζίτες- να διατηρηθεί στην Ελλάδα ένα πλαίσιο προστασίας της πρώτη κατοικίας, για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, με στόχο την προσταία της λαϊκής κατοικίας και με πολλές δικλείδες ασφαλείας γιατί είναι πλέον διαπιστωμένο ότι ποσοστό 25% έως και 30% των δανειοληπτών που έχουν προσφύγει στο νόμο Κατσέλη, μπορούν αλλά δεν θέλουν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους.
Κέρδος για τις Τράπεζες
- Επιπλέον οι διοικήσεις των συστημικών τραπεζών γνωρίζουν ότι με το σύστημα της επιδότησης του 30% της δόσης του δανείου από τον Κρατικό προϋπολογισμό, για τους οικονομικά αδύναμους δανειολήπτες, θα «πρασινίσουν» δεκάδες χιλιάδες στεγαστικών δανείων που σήμερα παραμένουν θαμμένα σε τόνους εγγράφων και παράλληλα δεσμεύουν σημαντικά κεφάλαια των τραπεζών είτε για εξασφάλιση είτε για φύλαξη και συντήρηση.
Για τους λόγους αυτούς, οι Έλληνες τραπεζίτες υποσχέθηκαν ότι στην μεταβατική χρονική περίοδο ανάμεσα στην ψήφιση του νόμου και την λειτουργία της νέας ηλεκτρονικής πλατφόρμας θα αποφύγουν πλειστηριασμούς σε κατοικίες που κατ’ αρχήν εμπίπτουν στις νέες προβλέψεις και τα όρια που θα θέτει ο νέος νόμος.