Στην 44η θέση του δείκτη GTCI η Ελλάδα για το 2019

Η Ελλάδα κατατάσσεται στην 44^η θέση του δείκτη GTCI για το 2019, σε δείγμα 125 χωρών (Γράφημα 1). Αυτό σημαίνει, ότι η χώρα βρίσκεται στο τρίτο επίπεδο της κατάταξης του GTCI. Πιο συγκεκριμένα, η Ελλάδα φτάνει το πρώτο επίπεδο μόνο στον πυλώνα της «Διατήρησης». Στους άλλους τρεις πυλώνες, που αφορούν στην «Ανάπτυξη Ταλέντων» και στις δεξαμενές «Επαγγελματικών και Τεχνικών  Δεξιοτήτων» (VT), καθώς και στις δεξιότητες «Παγκόσμιας Γνώσης» (Global Knowledge Skills) βρίσκεται χαμηλά, στο τρίτο επίπεδο. Η χειρότερη επίδοση της χώρας αφορά στην ενεργοποίηση και την προσέλκυση ταλέντων, μια βαθμολογία που επηρεάζεται σημαντικά από την περιορισμένη εξωστρέφεια της χώρας.

Γράφημα 1: Παγκόσμια Κατάταξη Ελλάδας (GTCI δείγμα από 125 χώρες)

 Σύγκριση με τις διάφορες ομάδες χωρών

Η Ελλάδα ανήκει στην Ευρώπη κι έχει χαρακτηριστεί ως χώρα Υψηλού Εισοδήματος[1]. Η σχετική της κατάταξη είναι χαμηλή εντός και των δύο ομάδων στις οποίες ανήκει: κατατάσσεται στην 41^η θέση από 49 στην ομάδα των χωρών  υψηλού εισοδήματος, ενώ έρχεται στην 26^η θέση από τις 37 στην ομάδα των Ευρωπαϊκών χωρών (Πίνακας 1).

Σε σύγκριση με άλλες περιοχές εκτός Ευρώπης, το GTCI score της Ελλάδας είναι υψηλότερο του μέσου όρου σε όλες τις περιφέρειες εκτός από τη Βόρεια Αμερική (η οποία αποτελείται από τον Καναδά και τις Η.Π.Α). Είναι ιδιαίτερα δυνατή όταν συγκρίνεται με περιοχές, στις οποίες ανήκουν κατά κύριο λόγο αναπτυσσόμενες χώρες, επομένως υπερέχει όλων των χωρών της Κεντρικής και Νότιας Ασίας, καθώς και της Υποσαχάριας Αφρικής. Μεταξύ των χωρών της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής, η Ελλάδα βρίσκεται στην 3^η θέση. Ωστόσο, στην περιοχή της Ανατολικής, της Νοτιοανατολικής Ασίας και της Ωκεανίας καθώς και της Βόρειας Αφρικής και της Δυτικής Ασίας, υπάρχουν πολλές χώρες που αποδίδουν καλύτερα.

Αναφορικά με τις χώρες που δεν ανήκουν στην ομάδα υψηλού εισοδήματος, η Ελλάδα θα βρισκόταν στην 4^η θέση αν χαρακτηριζόταν ως μια χώρα μεσαίου εισοδήματος. Η βαθμολογία του δείκτη GTCI της Ελλάδας είναι υψηλότερη από αυτή των χωρών με τις καλύτερες επιδόσεις στις ομάδες μέσου-χαμηλού και χαμηλού εισοδήματος.

Πίνακας 1: Η επίδοση της Ελλάδας στον GTCI σε σύγκριση με άλλες χώρες

Η ομάδα των «ανταγωνιστών»

Ως ομάδα «ανταγωνιστών» της Ελλάδας, ορίζονται οι χώρες υψηλού εισοδήματος που βρίσκονται στην Ευρώπη, από τις μεγάλες οικονομικές δυνάμεις όπως η Γαλλία, η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο μέχρι τις μικρότερες οικονομίες μέσα στην Ευρώπη. Η ομάδα των βασικών ανταγωνιστών αποτελείται από 18 χώρες και στο Γράφημα 2 συγκρίνεται η επίδοση της Ελλάδας στον δείκτη GTCI σε σχέση με τους ανταγωνιστές της λαμβάνοντας υπόψη το κατά κεφαλήν ΑΕΠ και το μέγεθος του πληθυσμού των εν λόγω χωρών.

Η Ελλάδα (με πράσινο στο γράφημα) έχει τη δεύτερη χαμηλότερη βαθμολογία στο GTCI στην ομάδα των ανταγωνιστών της. Μόνο η Ουγγαρία έχει χαμηλότερη βαθμολογία.  Λόγω της συσχέτισης της ανταγωνιστικότητας των ταλέντων με το επίπεδο εισοδήματος, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η Ελλάδα – που έχει το χαμηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ της ομάδας – βρίσκεται στην κάτω αριστερή γωνία του γραφήματος. Με αυτό το δεδομένο, η βαθμολογία χωρών όπως η Ιταλία, η Πολωνία και η Σλοβακία, δεν είναι πολύ υψηλότερη από αυτή της Ελλάδας, ενώ μια ελαφρά αύξηση της ανταγωνιστικότητάς της, θα μπορούσε να οδηγήσει σε αξιοσημείωτη βελτίωση της θέσης της μεταξύ των ανταγωνιστών.

Γράφημα 2: Βαθμολογία GTCI της Ελλάδας σε σχέση με την ομάδα των «ανταγωνιστών»

Σημείωση: το μέγεθος της σήμανσης είναι ανάλογο του πληθυσμού της χώρας

 Απόδοση με βάση τους πυλώνες

Όπως φαίνεται και στον Πίνακα 1, η απόδοση της Ελλάδας, σε σύγκριση με τις χώρες της ίδιας περιφέρειας και της ίδιας ομάδας εισοδήματος, είναι κάτω του μέσου όρου. Το Γράφημα 3 δείχνει ότι το ίδιο ισχύει και σε επίπεδο πυλώνων, με την βαθμολογία της Ελλάδας να είναι κάτω του μέσου όρου και στις δύο ομάδες σύγκρισης σε κάθε πυλώνα. Ο πυλώνας, στον οποίο η Ελλάδα είναι πιο κοντά στον μέσο όρο και στις δύο ομάδες σύγκρισης, είναι αυτός της «Διατήρησης», κάτι που εξηγείται κυρίως από την καλή απόδοση της χώρας σε δείκτες που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής. Η δεξαμενή των Δεξιοτήτων Υψηλού Επιπέδου (High Level Skills), συμπεριλαμβανομένης και της διαθεσιμότητας επιστημόνων και μηχανικών, μειώνει σημαντικά τα κενά αναφορικά με τις Δεξιότητες Παγκόσμιας Γνώσης (Global Knowledge Skills).

Γράφημα 3: Επιδόσεις της Ελλάδας στους πυλώνες σε σύγκριση με αντίστοιχες ομάδες ανταγωνιστών

Επιχειρηματικότητα και Ταλέντο                                                                            

Με τον όρο «Ανταγωνιστικότητα Ταλέντων» αναφερόμαστε στις πολιτικές και πρακτικές, που επιτρέπουν σε μία χώρα να αναπτύσσει, να προσελκύει και να ενδυναμώνει το ανθρώπινο κεφάλαιο, το οποίο συμβάλλει σημαντικά στην παραγωγικότητα και την ευημερία. Τα βασικά χαρακτηριστικά αυτού του ανθρώπινου κεφαλαίου περιλαμβάνουν την κινητικότητα, τη διαφορετικότητα και την ετοιμότητα προσαρμογής σε έναν κόσμο που αλλάζει διαρκώς: όλα αυτά συνοψίζονται στην έννοια «επιχειρηματικό ταλέντο». Πράγματι, το επιχειρηματικό ταλέντο αποτελεί ολοένα και περισσότερο ένα κρίσιμο συστατικό της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας σε έναν κόσμο που αλλάζει με ταχείς ρυθμούς και που συνεχίζει να συνδυάζει την ψηφιοποίηση και την παγκοσμιοποίηση.

 Υπάρχουν αρκετές παράμετροι του δείκτη GTCI που επηρεάζουν τον τρόπο, με τον οποίο μπορεί να καλλιεργηθεί το συγκεκριμένο είδος της επιχειρηματικότητας που απαιτείται από την σημερινή οικονομία της γνώσης, δηλαδή μια επιχειρηματικότητα που θα έχει την ικανότητα για κινητικότητα, προσαρμοστικότητα και καινοτομία. Ο πυλώνας που περιγράφει καλύτερα το επιχειρηματικό ταλέντο, είναι αυτός που αναφέρεται στις Δεξιότητες Παγκόσμιας Γνώσης (Global Knowledge Skills). Περισσότερο από όλα, ο υπο-πυλώνας που αναφέρεται στην Επίδραση του Ταλέντου (Talent Impact) και η μεταβλητή της Επιχειρηματικής Δραστηριότητας Νέου Προϊόντος, παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον λόγω της συνάφειας που έχουν με την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα (ευρύτερα στην πρώτη περίπτωση και πιο στενά στην τελευταία περίπτωση) [2].

Το Γράφημα 4 δείχνει την απόδοση της Ελλάδας σε αυτές τις δύο διαστάσεις και στο συνολικό δείκτη του GTCI. Όπως φαίνεται, η κατάταξη της Ελλάδας στις μεταβλητές που αφορούν στο Επιχειρηματικό Ταλέντο είναι σχεδόν αντίστοιχη με την θέση της στο GTCI. Έτσι βρίσκεται στο τρίτο επίπεδο, τόσο σε σχέση με την Επίδραση Ταλέντου (Talent Impact), όσο και με την Επιχειρηματική Δραστηριότητα Νέου Προϊόντος, αν και στην τελευταία μεταβλητή είναι πιο κοντά στο μέσο όρο από την πρώτη. Στην υψηλότερη θέση της κατάταξης στους δείκτες του υπο-πυλώνα της Επίδρασης Ταλέντου (Talent Impact) βρίσκεται η Επιστημονική Αρθρογραφία. Αυτό υποδηλώνει ότι ένας από τους τομείς που θα πρέπει να εστιάσει η Ελλάδα για την ανάπτυξη του επιχειρηματικού της ταλέντου, θα πρέπει να είναι η εύρεση τρόπων με τους οποίους η σχετικά ισχυρή ομάδα μηχανικών κι επιστημόνων θα μπορέσει να αξιοποιηθεί και να αποτελέσει το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της χώρας που θα ενισχύσει την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα.

Γράφημα 4: Επίδοση σε μεταβλητές που αφορούν στην επιχειρηματικότητα

[1] Οι ορισμοί των περιφερειών καθώς και των ομάδων εισοδήματος βασίζονται στην ταξινόμηση της Παγκόσμιας Τράπεζας για το 2018.

[2] Ο υπο-πυλώνας που αναφέρεται στην Επίδραση του Ταλέντου (Talent Impact) περιλαμβάνει την Καινοτομία, τις Εξαγωγές Υψηλής Αξίας, την Επιχειρηματική Δραστηριότητα Νέου Προϊόντος, την πληθώρα των νέων επιχειρήσεων και την συγγραφή Επιστημονικών Άρθρων.

Η μεταβλητή Επιχειρηματική Δραστηριότητα Νέου Προϊόντος αναφέρεται στο ποσοστό των νέων επιχειρηματιών που αναφέρουν ότι το προϊόν ή η υπηρεσία τους είναι κάτι καινούριο για μερικούς τουλάχιστον πελάτες ΚΑΙ ότι λίγες ή καμία άλλη επιχείρηση δεν προσφέρουν το ίδιο προϊόν.