Δημήτρης Μαλλάς
Αυξημένες ήταν οι επενδύσεις σε ελληνικά startups το 2019 όπως προκύπτει από την ετήσια σχετική μελέτη του Found.ation σε συνεργασία με το EIT Digital (τμήμα του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Καινοτομίας και Τεχνολογίας) που δημοσιοποιήθηκε πρόσφατα.
Η μελέτη δείχνει ότι η λειτουργία του Equifund έχει βοηθήσει πολύ στην αύξηση των χρηματοδοτήσεων, από την άλλη πλευρά, όμως, θα πρέπει να επισημανθεί ότι υπάρχουν ακόμη σημαντικά κεφάλαια που δεν έχουν διατεθεί από την πλευρά των funds που συμμετέχουν στο συγκεκριμένο πρόγραμμα.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη μελέτη, μέχρι στιγμής, στα δύο χρόνια λειτουργίας του Equifund, 60 εκατ. ευρώ έχουν επενδυθεί σε ελληνικές startups μέσω του εν λόγω μηχανισμού. Το ποσό δείχνει αρκετά μεγάλο, δεδομένου κιόλας ότι στην προηγούμενη μελέτη πριν από ένα χρόνο το αντίστοιχο ποσό ανερχόταν στα 14 εκατ. ευρώ. Από την άλλη πλευρά, όμως, τα funds που εξετάζει η μελέτη του Found.ation και ανήκουν στα «παράθυρα» Innovation Window και Early Stage Window, έχουν συνολικά συγκεντρώσει 215 εκατ. ευρώ (133 εκατ. ευρώ και 82 εκατ. ευρώ αντίστοιχα), όπερ σημαίνει ότι υπάρχουν ακόμη σημαντικά κεφάλαια προς διάθεση και ενδεχομένως η διαδικασία χρηματοδότησης θα πρέπει να επιταχυνθεί τους επόμενους μήνες.
Αξίζει πάντως να τονισθεί ότι όπως επισημαίνουν οι συγγραφείς της μελέτης τα στοιχεία που συγκέντρωσαν για τα ποσά χρηματοδότησης βασίζονται στις επίσημες ανακοινώσεις και στα γραφόμενα στα μέσα ενημέρωσης μέχρι και την 1η Δεκεμβρίου 2019. Σε πολλές περιπτώσεις, οι λεπτομέρειες για τις επενδύσεις μέσω Equifund δεν ανακοινώνονται παρά το γεγονός ότι ο συγκεκριμένος μηχανισμός χρηματοδοτείται κατά κύριο λόγο από κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης (μέσω του European Investment Fund – EiF) αλλά και του ελληνικού Δημοσίου.
Το Equifund δείχνει πάντως να λειτουργεί ως καταλύτης για τις επενδύσεις σε startups και είναι χαρακτηριστικό ότι για κάθε ευρώ επενδυθεί μέσω των funds των Equifund, οι οι startups έχουν λάβει άλλο 1 ευρώ από άλλους επενδυτές σε ακόλουθους γύρους χρηματοδότησης. Συνολικά, για κάθε ευρώ μέσω EquiFund, οι startups έχουν λάβει επιπλέον 2 ευρώ από άλλους επενδυτές. Το αποτέλεσμα είναι οι 74 εταιρείες που έχουν ενισχυθεί, να έχουν συγκεντρώσει συνολικά 180 εκατομμύρια ευρώ με τη συμβολή και άλλων επενδυτών.
Ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο είναι πως από τις startups που έχουν ενισχυθεί το 67,6% έχει την έδρα του στην Ελλάδα, η οποία είναι η χώρα για την οποία προορίζονται τα κεφάλαια από το Equifund. Από την άλλη πλευρά, όλες διατηρούν σχέσεις με τη χώρα κυρίως μέσω της εδώ διατήρησης των τμημάτων έρευνας και ανάπτυξης για τα προϊόντα και τις λύσεις τους. Το 92% των εταιρειών που έλαβαν χρηματοδότηση απασχολούν 2-9 άτομα, με τους άνδρες εργαζόμενους να κυριαρχούν, καθώς μόλις το 12,6% των απασχολούμενων σε αυτές είναι γυναίκες και μόλις 1 στις 7 startups έχει ιδρυθεί από γυναίκα. Σημειωτέον πως αυτή η ανισορροπία παρατηρείται και στο εξωτερικό όπου το ποσοστό των γυναικών που απασχολούνται σε startups εκτιμάται μόλις στο 16%.
Επίσης, σύμφωνα με τη μελέτη, οι startups που έχουν ενισχυθεί μέσω EquiFund είναι πιο νέες (<4 χρόνια) συγκριτικά με τις startups που λάμβαναν χρηματοδότηση τα προηγούμενα χρόνια (<8 χρόνια).
Το ελληνικό οικοσύστημα των startups εξακολουθεί να προτιμά τις υπηρεσίες προς επιχειρήσεις (Β2Β) κάτι μάλλον αναμενόμενο δεδομένου και τους μεγέθους της ελληνικής αγοράς. Οι τομείς των βιοεπιστημών, του λιανικού και ηλεκτρονικού εμπορίου και της αγροδιατροφής αναδεικνύονται ως οι δημοφιλέστεροι ανάμεσα σε startups που βρίσκονται στα αρχικά στάδια της ανάπτυξής τους. Ανοδική πορεία σημειώνουν και άλλοι τομείς όπως ο τουρισμός και η ενέργεια.
Αξιοσημείωτο, ακόμη ότι 8 από τις 10 startups που έχουν λάβει τη μεγαλύτερη χρηματοδότηση μέχρι σήμερα, έχουν επίσης χρηματοδοτηθεί και μέσω EquiFund. Συγκεκριμένα, το 25% όλων των επενδυτικών γύρων περιλαμβάνουν τη συμμετοχή ενός fund του EquiFund. Οι Για τις εταιρείες που έχουν λάβει χρηματοδότηση μέσω EquiFund, η συμμετοχή του προγράμματος αντιπροσωπεύει κατά μέσο όρο το 33% της συνολικής χρηματοδότησης που έχουν συγκεντρώσει.
