Η σημασία της γλώσσας του σώματος στην επικοινωνία

Άρθρο του Μιχάλη Μάρκου, MBA*, Διευθυντικό Στέλεχος-Σύμβουλος Επιχειρήσεων & Καθηγητής Διοίκησης Επιχειρήσεων/Marketing

Πολλά έχουν γραφτεί για την σημασία της γλώσσας του σώματος στην μη λεκτική επικοινωνία. Σύμφωνα με έρευνες, η μη λεκτική επικοινωνία (γλώσσα σώματος) αντιπροσωπεύει το 55% του μηνύματος που στέλνουμε, ενώ μόνο το 7% είναι η λεκτική επικοινωνία (φράσεις, λέξεις) και το 38% η ένταση της φωνής μας (χρωματισμός, τόνος, χροιά). Επίσης, δεν πρέπει να αγνοηθεί και μια άλλη παράμετρος που κάνει την γλώσσα του σώματος ακόμα πιο σημαντική. Βάση ερευνών, μαθαίνουμε κατά κύριο λόγο μέσω της όρασης (83%), κατά 11% μέσω της ακοής, κατά 3,5% μέσω της όσφρησης, κατά 1,5% μέσω της αφής και κατά 1% μέσω της γεύσης.

Όταν αναφερόμαστε στη Γλώσσα του Σώματος, εννοούμε τον τρόπο που χρησιμοποιούμε για να στείλουμε μηνύματα με χειρονομίες, κινήσεις του σώματος και εκφράσεις του προσώπου που μπορεί να γίνονται συνειδητά, υποσυνείδητα ή ακόμα και ασυνείδητα. Επίσης, περιλαμβάνει την εμφάνιση, τον προσωπικό χώρο που έχει ανάγκη ο καθένας γύρω του, το βλέμμα, αλλά και την αντίδραση στη σωματική επαφή. Μηνύματα μπορούμε να στείλουμε και να λάβουμε από τους άλλους ακόμα και από το χώρο στον οποίο ζούμε, εργαζόμαστε και διασκεδάζουμε ή από τα πράγματα που κατέχουμε και χρησιμοποιούμε. Η ζεστασιά του βλέμματος, το χαμόγελο, η δύναμη της χειραψίας, η κλίση του κεφαλιού και του σώματος, η διάρκεια ενός αγγίγματος, έχουν μεγαλύτερη βαρύτητα από τα ίδια τα λόγια, ιδιαίτερα όσον αφορά τη δημιουργία των πρώτων εντυπώσεων σε μια σχέση (προσωπική ή επαγγελματική), και συχνά καθορίζουν την εξέλιξή της. Η μη λεκτική επικοινωνία κερδίζει τις πρώτες εντυπώσεις, «σπάει» τον πάγο ή σηκώνει τείχη αδιαφορίας με τον συνομιλητή μας, προκαλεί οικειότητα και ζεστασιά, γοητεύει, ερωτοτροπεί, δημιουργεί προσμονή, αποδοχή ή προκαλεί θυμό και εκτοξεύει σιωπηλές απειλές. Έρευνες έχουν δείξει ότι όταν όσα ακούμε δεν συμφωνούν με τα σιωπηρά σήματα που μας στέλνει ο συνομιλητής μας, τότε έχουμε την τάση να βασιζόμαστε κατά κύριο λόγο στα δεύτερα για να ερμηνεύσουμε τις προθέσεις του, ακόμη και για να τον χαρακτηρίσουμε συμπαθητικό ή αντιπαθητικό.

Οι περισσότεροι μελετητές της γλώσσας του σώματος έχουν εστιάσει την προσοχή τους στα κάτωθι κύρια σημεία αποκωδικοποίησης της, που είναι οι εκφράσεις του προσώπου, η στάση & κίνηση του κεφαλιού, οι στάσεις & κινήσεις των χεριών και αντίστοιχα των ποδιών και η στάση του κορμιού. Η αποκωδικοποίηση των μηνυμάτων αυτών δεν είναι εύκολη υπόθεση και χρειάζεται καθημερινή εξάσκηση για να αποκτηθούν οι γνώσεις αυτές, ενώ χρειάζεται να μνημονεύονται οι κάτωθι 3 χρήσιμοι κανόνες. Ο πρώτος κανόνας είναι ότι θα πρέπει να διαβάζονται δέσμες χειρονομιών και όχι μεμονωμένες κινήσεις, προσπαθώντας να βγάζετε συμπεράσματα από διάφορες χειρονομίες. Δεύτερος κανόνας, είναι η αναζήτηση της συμφωνίας μεταξύ της λεκτικής και μη λεκτικής επικοινωνίας. Τέλος, θα πρέπει να διαβάζονται οι χειρονομίες/κινήσεις στα πλαίσια των εξωτερικών παραγόντων του περιβάλλοντος που υπάρχουν εκείνη την στιγμή (πχ. κρύο, ζέστη, κοκ).

Εκφράσεις Προσώπου

Στα πρώτα λεπτά  μιας γνωριμίας/επαφής, δημιουργούνται (ασυναίσθητα) εκφράσεις στα πρόσωπα των άλλων, που μας επηρεάζουν και βγάζουμε συμπεράσματα για τον χαρακτήρα των άλλων, για την προσωπικότητα τους, την πνευματικότητα τους, την εξυπνάδα τους, τις προσωπικές τους συνήθειες.

Το χαμόγελο αποτελεί την κυριότερη έκφραση σε ένα πρόσωπο και αποτελεί ένδειξη αποδοχής προς τον συνομιλητή. Ένα αυθεντικό χαμόγελο δεν παρακινεί μόνο την δική σας αίσθηση του να νοιώθετε καλά, αλλά επίσης λέει στους διπλανούς σας ότι είστε προσιτοί, συνεργάσιμοι, και αξιόπιστοι. Το χαμόγελο επηρεάζει το πώς οι άλλοι άνθρωποι ανταποκρίνονται προς εσάς. Όταν χαμογελάς σε κάποιον, σχεδόν πάντα σου επιστρέφουν το χαμόγελο. Και επειδή οι εκφράσεις του προσώπου, ‘πυροδοτούν’ αισθήματα ανταπόκρισης, το χαμόγελο που λαμβάνετε πίσω στην πραγματικότητα και συχνά, αλλάζει την συναισθηματική προδιάθεση του άλλου απέναντί σας προς το καλύτερο. Βέβαια, εδώ αναφερόμαστε στο πραγματικό χαμόγελο και όχι στο προσποιητό ή το ψεύτικο χαμόγελο το οποίο είναι πολύ εύκολα αναγνωρίσιμο από τους μελετητές της γλώσσας του σώματος. Τα ψεύτικα χαμόγελα τραβούν πίσω μόνο το στόμα, ενώ τα αληθινά τραβούν τόσο το στόμα όσο και τα μάτια (στο σημείο που μοιάζει με το πόδι της χήνας).

Τα τέσσερα βασικά είδη χαμόγελου είναι: α) το χαμόγελο με σφιγμένα χείλη, που δείχνει ότι εκείνος που το κάνει έχει ένα μυστικό που δεν θέλει να μοιραστεί, β) το στραβό χαμόγελο, που σημαίνει σαρκασμό, γ) το χαμόγελο με πεσμένο σαγόνι, που σημαίνει ότι είναι προσποιητό και γίνεται για να διασκεδάσει κάποιους και δ) το πλάγιο χαμόγελο, που συνηθίζεται από τις γυναίκες οι οποίες έχουν το κεφάλι τους χαμηλωμένο και στραμμένο αλλού και ανασηκωμένο βλέμμα για να κατακτήσουν (ή να στείλουν μηνύματα αρέσκειας) έναν άνδρα.

Επίσης, τα μάτια (και οι κόρες τους) παίζουν σημαντικό ρόλο στις εκφράσεις του προσώπου. Τα μάτια είναι τα πιο ακριβή σήματα επικοινωνίας των ανθρώπων επειδή βρίσκονται σε εστιακό σημείο του σώματος και οι κόρες λειτουργούν ανεξάρτητα από τον συνειδητό μας έλεγχο. Αν κάποιος σε κοιτάει απευθείας στα μάτια, αυτό σημαίνει πως είναι ευθύς, ειλικρινής και δεν έχει κάτι να κρύψει. Αντιθέτως, τα άτομα που αποφεύγουν την άμεση αυτή οπτική επαφή, ίσως να μην έχουν αυτοπεποίθηση, να αισθάνονται άβολα, ή να μην λένε όλη την αλήθεια. Είναι σημαντικό για εμάς τους ανθρώπους να μας κοιτάνε στα μάτια αν και μερικοί αδιαφορούν να το πράξουν. Κοιτώντας τον συνομιλητή σου μέσα στα μάτια, και κάνοντας νεύματα, του δείχνεις ότι ενδιαφέρεσαι για αυτό που ακούς. Με αυτό τον τρόπο κάνεις τον άλλο να νιώθει οικειότητα και ζεστασιά.

Ειδικότερα σε θέματα οπτικής επαφής η παρατεταμένη βλεμματική επαφή, θεωρείται επίδειξη ανωτερότητας, έλλειψη σεβασμού, απειλητική στάση και τάση προσβολής του άλλου. Επίσης, η πολύ λίγη βλεμματική επαφή δηλώνει έλλειψη προσοχής ενώ η απόσυρση της βλεμματικής επαφής με το χαμήλωμα των ματιών θεωρείται σημάδι υποταγής. Επιπλέον, εάν κοιτάξουμε κάποιον για λίγα δευτερόλεπτα παραπάνω είναι ένδειξη θετικής έλξης και ενδιαφέροντος (ιδανικά αν συνδυαστεί και από τις 2 πλευρές με διεσταλμένες κόρες). Επιπλέον, όταν βλέπουμε κάτι ενδιαφέρον οι κόρες μας διαστέλλονται,  ενώ κοιτάζουμε περισσότερο τους άλλους όταν ακούμε και όχι όταν μιλάμε. Επιπρόσθετα, ένα παρατεταμένο κοίταγμα χωρίς ανοιγοκλείσιμο των βλεφάρων χρησιμοποιείται από εκείνους που θέλουν να επιβληθούν, να απειλήσουν, να εκφοβίσουν ή να επηρεάσουν τους άλλους. Τέλος, μπορούμε να κατανοήσουμε με τις κινήσεις των ματιών του συνομιλητή μας αν είναι στο ίδιο μήκος κύματος μαζί μας, ή σκέφτονται κάτι διαφορετικό.

Όσον αφορά τα φρύδια, τα ψηλά φρύδια μπορούν να δώσουν σε μια γυναίκα μια υποταγμένη όψη, τα χαμηλά φρύδια μπορούν να δώσουν ένα επιθετικό στυλ, ενώ τα στραμμένα προς τα μέσα φρύδια μπορούν να δώσουν την εικόνα ενός ατόμου που δείχνει ενδιαφέρον.

Στάση & Κίνηση Κεφαλιού

Το κεφάλι κινείται όταν μιλάμε και όταν ακούμε και η πιο συχνή κίνηση που κάνουμε είναι το νεύμα. Το νεύμα δείχνει συμφωνία, επιβεβαίωση, επιδοκιμασία. Η ταχύτητα του γνεψίματος μπορεί να φανερώσει την υπομονή ή την έλλειψη υπομονής του ακροατή. Το αργό γνέψιμο δείχνει πως ο ακροατής ενδιαφέρεται για όσα λέει ο ομιλητής, ενώ το γρήγορο γνέψιμο δείχνει στον συνομιλητή σας ότι έχετε ακούσει αρκετά ή ότι θέλετε να τελειώσει μια συζήτηση ή ότι ζητάτε την ευκαιρία να μιλήσετε και εσείς. Το γνέψιμο με το κεφάλι είναι ένα θαυμάσιο εργαλείο για να δημιουργηθεί φιλική ατμόσφαιρα και να επιτευχτεί μια συμφωνία και συνεργασία.

Οι βασικές στάσεις του κεφαλιού είναι τρεις. Στην πρώτη (στην ουδέτερη στάση), το άτομο δεν κλίνει το κεφάλι του ούτε δεξιά αλλά ούτε αριστερά και κρατεί μια σταθερή βλεμματική επαφή προς τα μπροστά. Η κλίση του κεφαλιού προς τα δεξιά ή τα αριστερά, αποδεικνύει έναν εκτεθειμένο και πολλές φορές ευάλωτο λαιμό και κάνει το άτομο να μοιάζει μικρότερο και πιο υποταγμένο.

Όταν κάποιος έχει το κεφάλι ψηλά με μια ελαφριά κίνηση προς τα πίσω, αυτό υποδεικνύει υπεροψία ή επιθετική στάση. Όταν δε, το κεφάλι χαμηλώνει αυτό σημαίνει υπακοή, ταπεινότητα, αποδοκιμασία ή απόρριψη. Επίσης, μπορεί να σημαίνει ντροπή ή ότι κρατά απόσταση εξαιτίας της δυσπιστίας του. Όταν κάποιος χαμογελάει και παράλληλα γέρνει ελαφρώς το κεφάλι προς το μέρος μας, υποδηλώνει ενδιαφέρον. Επιπλέον όταν κάποιο άτομο σηκώνει γρήγορα το κεφάλι, φανερώνει άμεσα το ενδιαφέρον του, ειδικά εάν αυτό συνοδεύεται με ένα σήκωμα των φρυδιών, εκτός βέβαια των περιπτώσεων που απλά κοιτά το ταβάνι, κάτι το οποίο σημαίνει βαρεμάρα ή αδιαφορία.

Το ανασήκωμα των ώμων και το ζάρωμα του κεφαλιού ανάμεσα τους, επιτρέπει σε κάποιον να προστατέψει τον ευάλωτο λαιμό του και λάρυγγα του από τραυματισμό. Όταν χρησιμοποιείται σε προσωπικό ή επαγγελματικό επίπεδο, υπονοεί την αίτηση συγχώρεσης, πράγμα που μειώνει το άτομο που την χρησιμοποιεί, σε οποιαδήποτε συνάντηση στην οποία προσπαθεί να δείξει σιγουριά.

Επιπροσθέτως, το άγγιγμα του κεφαλιού μπορεί να σημαίνει μια αυτο-τιμωρία, όπως για παράδειγμα αγγίζοντας το μέτωπο με την παλάμη του χεριού, ενώ αν συνδυαστεί το άγγιγμα του κεφαλιού (στο πίσω μέρος) και με τα 2 χέρια στην θέση του καταπέλτη, φανερώνει υπεροψία ή αυθάδεια και η συγκεκριμένη χειρονομία θεωρείται ως η Νο1 που απεχθάνονται οι γυναίκες στους άντρες. Η συγκεκριμένη χειρονομία σκοπό έχει να εκφοβίσει τους άλλους ή να υπονοήσει μια χαλαρή στάση, έτσι ώστε να σας παρασύρει σε μια λανθασμένη αίσθηση ασφάλειας. Είναι σήμα κατατεθέν όσων θέλουν να σας κάνουν να πιστέψετε ότι τα γνωρίζουν όλα (ξερόλες).

Oι Στάσεις & Κινήσεις των Χεριών/Ποδιών

Tα πόδια και τα άκρα τους αποτελούν μια σημαντική πηγή πληροφοριών σχετικά με τη διάθεση κάποιου, επειδή οι περισσότεροι δεν αντιλαμβάνονται τι τα κάνουν και ποτέ δεν θα σκέφτονταν να προσποιηθούν κάποιες κινήσεις τους, όπως κάνουν με τις εκφράσεις του προσώπου τους. Ο τρόπος με τον οποίο ένα άτομο χρησιμοποιεί τα πόδια του και τα πέλματα του αποκαλύπτει προς τα πού θέλει να πάει, δηλαδή δείχνει πόσο πολύ θέλει να συνεχίσει ή να εγκαταλείψει μια συνομιλία. Πόδια ανοικτά και όχι σταυρωμένα αποκαλύπτουν μια δεκτική ή αυταρχική στάση, ενώ τα κλειστά και σταυρωμένα πόδια, αποκαλύπτουν επιφυλακτικότητα ή αβεβαιότητα.

Ένα άτομο μπορεί να δείχνει συγκροτημένο και ψύχραιμο, ενώ την ίδια ώρα το ένα άκρο του ποδιού του να χτυπά νευρικά το πάτωμα ή να ρίχνει μικρές κοφτές κλοτσιές στον αέρα, αποκαλύπτοντας τον εκνευρισμό του, επειδή δεν μπορεί να ξεφύγει. Μια γρήγορη κίνηση του ποδιού δείχνει ένα ανυπόμονο, φοβισμένο και νευρικό άτομο. Όταν αλλάζει κάποιος αργά τα πόδια του σε σταυροπόδι, ίσως, πλήττει με τη συζήτηση. Βέβαια, όταν το ένα πόδι αγγίζει το άλλο κατά τη διάρκεια ραντεβού αυτό αποδεικνύει ενθουσιασμό. Επίσης, η κατεύθυνση των ποδιών ορίζει την κατεύθυνση του ενδιαφέροντος μας. Έτσι, εάν τα πόδια του άλλου δείχνουν προς το μέρος μας, τότε σίγουρα νοιάζεται για εμάς, ενώ όταν κάποιος που στέκεται με τα πόδια ενωμένα, φανερώνει άγχος, αφού η στάση του δείχνει ότι χρειάζεται προστασία. Το ίδιο συμβαίνει και όταν κάποιος κάθεται στην καρέκλα, σφίγγοντας τα γόνατα του.

Γενικά, υπάρχουν 4 βασικές όρθιες στάσεις, οι οποίες είναι η στάση της προσοχής, η στάση με τα πόδια ανοικτά, η στάση με το ένα πέλμα μπροστά και η στάση με τα σταυρωμένα πόδια. Στην στάση της προσοχής, το άτομο δείχνει μια ουδέτερη διάθεση, χωρίς επιθυμία να μείνει αλλά ούτε και να φύγει. Στη στάση με τα πόδια ανοικτά – που χρησιμοποιείται κατεξοχήν από άνδρες  –   τα πόδια είναι ριζωμένα σταθερά στο έδαφος και συνήθως συνοδεύεται, από την επίδειξη των αντιχείρων του ατόμου που τη χρησιμοποιεί. Είναι σήμα κυριαρχίας και αυτοπεποίθησης. Στη στάση με το ένα πέλμα μπροστά, το άτομο που τη χρησιμοποίει, μετατοπίζει όλο το βάρος του στο γοφό, αφήνοντας το μπροστινό πέλμα στραμμένο προς τα εμπρός. Η στάση έχει δύο σημασίες. Αν υπάρχει ενδιαφέρον το πέλμα στρέφεται προς το άτομο που μιλάμε, αλλιώς κοιτάζει προς την πλησιέστερη έξοδο. Τέλος, στην στάση με σταυρωμένα πόδια, σημαίνει ότι μπορεί να υπάρχει αρνητική ή αμυντική διάθεση. Ο σκοπός του σταυρώματος των ποδιών είναι η ασυνείδητη προσπάθεια προστασίας της γενετικής περιοχής. Υπάρχουν δυο βασικές στάσεις με σταυρωμένα πόδια, η τυπική στάση και το σταύρωμα στη μορφή του αριθμού τέσσερα, η οποία δείχνει ότι υπάρχει μια ανταγωνιστική ή μαχητική διάθεση.

Όσον αφορά τα χέρια, επειδή συνήθως κρατάμε τα χέρια μπροστά στο σώμα μας, τα σήματα αυτά είναι εύκολα ορατά και οι περισσότεροι έχουμε συγκεκριμένες θέσεις για τα χέρια μας που χρησιμοποιούμε συνεχώς. Τα σφιγμένα χέρια δείχνουν μια συγκρατημένη, αγχώδη ή αρνητική στάση. Έρευνες, αποδεικνύουν ότι τα σφιγμένα χέρια μαρτυρούν ότι το άτομο προσπαθεί να συγκρατήσει μια αρνητική ή αγχώδη κατάσταση. Αντίθετα, το τέντωμα των χεριών προς τα εμπρός με τις παλάμες προς τα κάτω δηλώνουν βεβαιότητα για τις απαντήσεις που θα δώσεις ως ομιλητής στο ακροατήριο ή στον συνομιλητή σου, ενώ τα χέρια με τις παλάμες επάνω δηλώνει ειλικρίνεια. Συγκεκριμένα, οι ειλικρινείς θα κρατήσουν τη μία ή και τις δύο παλάμες ανοιχτές προς το μέρος του άλλου.

Το σταύρωμα των χεριών σημαίνει φραγμός, άμυνα, ανάγκη αυτοπροστασίας, αντεπίθεση, αδιαφορία, αβεβαιότητα, νευρικότητα, φραγή στα λεγόμενα του συνομιλητή, συνήθεια και μαζί με χαμήλωμα του κεφαλιού υποδηλώνει κατηγορηματικότητα. Με τα χέρια σταυρωμένα στο ύψος του στήθους κλείνουμε ουσιαστικά κάθε δίαυλο επικοινωνίας με τον συνομιλητή μας και φράζουμε ή προστατεύουμε την καρδιά μας από έμμεσα χτυπήματα. Ένας καλός τρόπος να αλλάξετε τις ισορροπίες σε μια συζήτηση είναι να κάνετε κάποιες ερωτήσεις. Θα αναγκαστεί να αλλάξει στάση και να έρθει προς το μέρος σας.

Επίσης, όταν ο συνομιλητής μας είναι καθιστός με το ένα χέρι στη μέση και το άλλο στο πρόσωπο, με το δείκτη να ακουμπάει στο μάγουλο, το άλλο δάχτυλο να σκεπάζει το στόμα και τον αντίχειρα να στηρίζει το πιγούνι, αντιλαμβανόμαστε ότι πρόκειται για μια στάση άκρως επικριτική, γεγονός που φαίνεται από τις στάσεις των χεριών και το πιγούνι που γέρνει προς τα κάτω και δηλώνει εχθρότητα. Το μήνυμα είναι απλό:  «∆εν μου αρέσει αυτό που λες και δεν πρόκειται να συμφωνήσω ποτέ μαζί σου».

Τέλος, όσον αφορά τις χειραψίες, παρόλο που διαρκούν ελάχιστα (συνήθως 2-3 δευτερόλεπτα) μπορούν να φανερώσουν πολλά στοιχεία για εμάς και την προσωπικότητα μας. Τα άτομα που χρησιμοποιούν τη χειραψία όπου η παλάμη κοιτάει προς τα επάνω δείχνουν ότι παραχωρούν τον έλεγχο, που δηλώνει ότι δίνετε στον άλλο τον έλεγχο ή του επιτρέπεται να έχει τον πρώτο λόγο. Η συγκεκριμένη μορφή χειραψίας ονομάζεται χειραψία υποταγής. Συνήθους προέρχεται από άτομα που φοβούνται εύκολα και δηλώνει μια ανασφάλεια. Στην χειραψία της κυριαρχίας το άτομο που θέλει να δείξει ότι έχει το πάνω χέρι στην μετέπειτα συζήτηση ή γνωριμία, δίνει το χέρι με την παλάμη να είναι στραμμένη προς τα κάτω, ενώ όταν δύο άτομα που έχουν αμοιβαία εκτίμηση ο ένας για τον άλλον, θα πραγματοποιήσουν την χειραψία της ισότητας όπου και τα δύο χέρια βρίσκονται σε μια κάθετη θέση εξισώνοντας ο ένας την δύναμη της χειραψίας του άλλου.

Παρόλο αυτά υπάρχουν και άλλες μορφές χειραψίες όπως η κρύα χειραψία που δημιουργείται συνήθως όταν έχουμε άγχος. Σαν αποτέλεσμα το αίμα στις παλάμες μας αποτραβιέται από τα κύτταρα της επιδερμίδας και χάνουν την θερμοκρασία. Αποτέλεσμα, κρύα και ιδρωμένα χέρια.  Επίσης, η διπλή χειραψία, όταν δηλαδή σφίγγουμε με τα δυο μας χέρια την παλάμη του άλλου, σηματοδοτεί αξιοπιστία και ειλικρίνεια ενώ η χαλαρή ή άψυχη χειραψία προκαλεί αντιπάθεια, έλλειψη ενδιαφέροντος και συσχετίζεται με αδυναμία χαρακτήρα. Υπάρχει ακόμα η χειραψία με το υπερβολικό σφίξιμο της παλάμης, η οποία υποδηλώνει πως το άτομο απέναντι μας είναι ιδιαίτερα επιθετικό, και δεν χάνει την ευκαιρία να επιβληθεί στους άλλους και να τους υποτάξει. Τέλος, όταν με το δεξί μας χέρι κάνουμε χειραψία ενώ το αριστερό μας σφίγγει τον βραχίονα ή ακουμπά στον ώμο του άλλου, δείχνουμε ότι αισθανόμαστε οικειότητα με αυτό το άτομο και μας είναι ιδιαίτερα προσφιλές.

Στάση Κορμιού

Έχοντας την κοιλιά «μέσα», το στήθος προτεταμένο, τη πλάτη ίσια και το κεφάλι ψηλά, εκπέμπουμε μια σιγουριά για τον εαυτό μας και αυτοπεποίθηση. Το σώμα που υιοθετεί αυτή τη στάση δείχνει πιο αδύνατο, αναδεικνύει το στήθος, κάνει πιο επίπεδη την κοιλιά και δείχνει τους ωμούς του πιο όμορφα. Πολλοί ειδικοί υποστηρίζουν πως ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τον κόσμο αντανακλάται στη στάση του σώματος που υιοθετούμε.

Οι άνθρωποι που δεν αντέχουν την πίεση, έχουν την τάση να κυρτώνουν τους ώμους τους, σαν να μεταφέρουν πραγματικά και όχι μεταφορικά το βάρος των ευθυνών. Εκείνοι πάλι που είναι ντροπαλοί και θέλουν να περνούν απαρατήρητοι, έχουν την τάση να κυρτώνουν την πλάτη και να κρύβουν το στήθος. Γενικά το καμπούριασμα σημαίνει κούραση, απογοήτευση (ακόμα πιο έντονα αυτά τα συναισθήματα όταν το καμπούριασμα γίνεται κατά το βάδισμα και συνοδεύεται από σούρσιμο των ποδιών). Με τη στάση αυτή, όμως, οι άνθρωποι αυτοί δείχνουν πιο κοντοί και παχουλοί. Όταν βρισκόμαστε σε κατάθλιψη χαμηλώνουμε το στήθος και αναπνέουμε άσχημα, με αποτέλεσμα να χειροτερεύομε την ψυχολογική μας κατάσταση. Όσοι νιώθουν ανασφάλεια, κινούνται με χαμηλωμένους τους ώμους και το κεφάλι.

Το περήφανο περπάτημα  (στητό, καμαρωτό) φανερώνει αυτοπεποίθηση, αίσθηση υπεροχής. Όταν αφήνουμε ακάλυπτο το στήθος και την κοιλιά δηλώνουμε άνεση και ελευθερία, ότι δεν έχουμε κάτι να κρύψουμε, ότι είμαστε ανοικτοί σε προτάσεις και ειλικρινείς σε όσα λέμε.

Όρθιος με τα χέρια στη μέση, στάση γνωστή και ως  «στάση μποξέρ» των αθλητών πριν ανέβουν στο ρινγκ είναι μια επιθετική στάση, και δηλώνει άνθρωπο έτοιμο για όλα. Οι ειδικοί την ονομάζουν «στάση επίτευξης». Ο άλλος έχει ένα στόχο και τίποτα δεν θα τον εμποδίσει. Συχνή στους άντρες ιδιαίτερα παρουσία γυναικών, όταν θέλουν να περάσουν μήνυμα ελέγχου. Επίσης άλλη μια στάση που συνηθίζεται (κυρίως από τους άντρες), είναι να βρίσκεται κάποιος όρθιος με τα χέρια να κρατούν τη ζώνη ή τις κορυφές των τσεπών, γνωστή και ως “Στάση καουμπόι” και δείχνει έτοιμος για επίθεση. Συχνά περνάει ερωτικό μήνυμα μιας και τα χέρια δείχνουν την περιοχή των γεννητικών οργάνων, αφήνοντας υπονοούμενα που δεν μένουν απαρατήρητα από τις γυναίκες. ∆ύο άντρες αντιμέτωποι με την ίδια στάση σημαίνει ότι ετοιμάζονται να διεκδικήσουν το θήραμα τους.

Τέλος, άλλη μια γνωστή στάση, είναι να βρίσκεται κάποιος όρθιος με τα χέρια πίσω από την πλάτη. Πρόκειται για κίνηση που δείχνει αυτοπεποίθηση και δύναμη. Αντίθετα, όταν το ένα χέρι συγκρατεί το άλλο από τον αγκώνα, ο άλλος είναι εκνευρισμένος μαζί σας και προσπαθεί να ελέγξει τα νεύρα του για να μη σας χτυπήσει.

7 Μυστικά για Ελκυστική Γλώσσα του Σώματος

Ειδικοί αναφέρουν ότι υπάρχουν 7 μυστικά για μια ελκυστική γλώσσα του σώματος, τα οποία και είναι:

• Πρόσωπο: Να έχετε ζωηρή έκφραση και να χαμογελάτε συνεχώς, φροντίζοντας καθώς χαμογελάτε να δείχνετε τα δόντια.
• Χειρονομίες: Να είστε εκφραστικοί αλλά να μην το παρακάνετε. Να έχετε τα δάκτυλα κλειστά όταν χειρονομείτε και τα χέρια κάτω από το ύψος του πηγουνιού και να αποφεύγετε να σταυρώνετε τα χέρια και τα πόδια.
• Κινήσεις του κεφαλιού: Να χρησιμοποιείτε τριπλά γνεψίματα όταν μιλάτε και να κλίνετε το κεφάλι στο πλάι όταν ακούτε. Κρατάτε το πηγούνι ψηλά.
• Οπτική επαφή: Να προσφέρετε στον καθένα την οπτική επαφή που τον κάνει να νιώθει άνετα. Όσοι κοιτούν στα μάτια κερδίζουν μεγαλύτερη αξιοπιστία από όσους δεν το κάνουν.
• Στάση του κορμιού: Να γέρνετε μπροστά όταν ακούτε τον άλλο και να στέκεστε ευθυτενείς όταν μιλάτε.
• Ζωτικός Χώρος: Να στέκεστε όσο κοντά στον άλλο νιώθετε άνετα εσείς. Αν ο άλλος πισωπατήσει, εσείς μην κάνετε μπροστά για να καλύψετε την απόσταση.
• Κατοπτρισμός: Να καθρεφτίσετε με λεπτότητα τη γλώσσα του σώματος των άλλων.

Πόσο σημαντική είναι τελικά η Γλώσσα του Σώματος

Η λεκτική επικοινωνία χρησιμοποιείται περισσότερο για να εκφράσει το γνωστικό κομμάτι, να δώσει δηλαδή πληροφορίες και να μεταφέρει γνώσεις, ενώ η γλώσσα του σώματος μεταδίδει περισσότερο συναισθήματα και βοηθά στη διαπροσωπική συνεννόηση. Μαθαίνοντας την σημασία της κίνησης του σώματός μας αρχίζουμε να την προσέχουμε περισσότερο σε εμάς αλλά και στους ανθρώπους γύρω μας.

Οι πολιτικοί τη γνωρίζουν πολύ καλά και όσοι δεν την γνωρίζουν, αναζητούν τη βοήθεια επικοινωνιολόγων για να τη κατακτήσουν. Όσοι ασχολούνται με το Marketing & την Διαφήμιση προσπαθούν να την κάνουν δεύτερη φύση τους, ενώ οι πωλητές την έχουν ως ένα χρήσιμο εργαλείο για την αντιμετώπιση αναποφάσιστων πελατών και τον χειρισμό των αντιρρήσεων τους. Οι εκπαιδευτικοί καλούνται να τη χρησιμοποιήσουν για να διευκολύνουν την επικοινωνία με τους φοιτητές τους. Οι ηθοποιοί κρίνονται σε μεγάλο βαθμό για αυτήν τους την ικανότητα όταν περνούν μια οντισιόν ή συμμετέχουν σε ένα έργο. Γενικότερα, όλοι οι άνθρωποι τη χρησιμοποιούν καθημερινά, και τις περισσότερες φορές χωρίς καν να το αντιλαμβάνονται. Είναι η μόνη μορφή επικοινωνίας που μπορούμε να εμπιστευτούμε, καθώς εκφράζεται από το υποσυνείδητο, ασυναίσθητα και κρύβει πολλά μυστικά.

Η γλώσσα του σώματος δίνει νοήματα και όποιος γνωρίζει τα μυστικά της αποκωδικοποίησης της, κατέχει ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα τόσο στην επαγγελματική όσο και στην προσωπική του ζωή. Όσο, περισσότερο παρατηρητικοί είμαστε, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να «διαβάσουμε» σωστά τα μη λεκτικά σήματα που μας στέλνει ο συνομιλητής μας. Παρακολουθώντας λοιπόν τις κινήσεις και γνωρίζοντας την ερμηνεία τους μπορούμε να βελτιώσουμε την αυτογνωσία, την αυτοεκτίμηση και την προσωπική αυτονομία μας.

……………………………

*Μιχάλης Μάρκου, ΜΒΑ

Ο κος Μιχάλης Μάρκου,MBA είναι ο εισηγητής του επιτυχημένου βιωματικού σεμιναρίου «Γλώσσα του Σώματος» που πραγματοποιεί εδώ και 12 χρόνια σε διάφορα εκπαιδευτικά ιδρύματα και οργανισμούς, έχοντας εκπαιδεύσει εκατοντάδες σπουδαστές και στελέχη επιχειρήσεων στη σημασία που έχει η Γλώσσα του Σώματος στις επαγγελματικές & διαπροσωπικές σχέσεις και ποιες είναι οι σωστές τεχνικές αποκωδικοποίησης της.

 Ο κος Μάρκου, είναι Σύμβουλος/Επιστημονικός Συνεργάτης του ομίλου FCA (FCA Capital Hellas–FCA Bank) με περισσότερα από 19 χρόνια στον χώρο του αυτοκινήτου/χρηματοδοτικών υπηρεσιών σε διάφορες διευθυντικές θέσεις, είτε στον Όμιλο της FIAT (Fiat Credit/FGA Capital Hellas), είτε στον Όμιλο της CREDIT AGRICOLE (Emporiki Rent). Παράλληλα, έχει συνεργαστεί, ως καθηγητής Διοίκησης Επιχειρήσεων & Marketing, στους μεγαλύτερους εκπαιδευτικούς ομίλους της Ελλάδας (NYC, ΑΛΦΑ, ΑΚΜΗ, ΔΕΛΤΑ, ΔΟΜΗ, DIDACTA, κτλ).

 Είναι πιστοποιημένος εκπαιδευτής ενηλίκων (ΕΟΠΠΕΠ & ΟΑΕΔ), Σύμβουλος Επαγγελματικής Συμβουλευτικής του Ινστιτούτου Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ) ενώ παλιότερα είχε διατελέσει και αν. μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης & Αυτοδιοίκησης (ΕΚΔΔΑ).

 Είναι κάτοχος 2 μεταπτυχιακών Μ.Β.Α. (Master in Business Administration) από την Ανώτατη Σχολή Εμπορίου της Γαλλίας (ESCEM Business & Management School) και από το Ανοικτό Ελληνικό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ), ενώ έχει επίσης πτυχίο στη Διοίκηση Επιχειρήσεων από τη Μεγάλη Βρετανία (UK). 

 Άρθρα του με θέματα σχετικά με τη Διοίκηση Επιχειρήσεων, τις Πωλήσεις, το Marketing και τη Διαχείριση Ανθρώπινου Δυναμικού, έχουν δημοσιευθεί σε διάφορα έγκυρα περιοδικά & sites.