Του Αλέξανδρου Κουλίδη, Αναπληρωτής Προϊστάμενος Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης
Η σημασία του αντιμονίου ως κρίσιμο μέταλλο
•Το αντιμόνιο (Sb, από το λατινικό του όνομα Stibium), είναι αναγνωρισμένο ως κρίσιμη πρώτη ύλη παγκόσμιας σημασίας, με ιδιαίτερη βαρύτητα για την Ευρωπαϊκή Ένωση, στην οποία είναι από ελάχιστη έως μηδενική η εγχώρια παραγωγή του.
•Οι εξαιρετικές ιδιότητες του Sb, συνήθως σε κράμα με άλλα μέταλλα, το καθιστούν απαραίτητο σε μεγάλο φάσμα εφαρμογών υψηλής τεχνολογίας, όπως κυρίως οι μπαταρίες, τα φωτοβολταϊκά πλαίσια και η παραγωγή ημιαγωγών. Ο βαθμός υποκατάστασης του Sb από άλλα στοιχεία για συγκεκριμένες χρήσεις, είναι σχεδόν μηδενικός.
•Παράλληλα, είναι γνωστό ότι το Sb παρουσιάζει ηπίως τοξική συμπεριφορά, με μικρή κινητικότητα στους αποδέκτες (νερό, έδαφος, αέρα και τροφική αλυσίδα).
•Η περιοχή της Κέραμο στη Χίο είναι γνωστή για τα κοιτάσματα αντιμονίτη (Sb2S3), τα οποία προσέλκυσαν το ενδιαφέρον από το 1880.
•Η αξιοποίηση του αντιμονίτη της Κεράμου Χίου εξετάζεται υπό εντελώς νέες δυνατότητες στα θέματα υγείας και ασφάλειας, προστασίας του περιβάλλοντος και απόδοσης της παραγωγικής λειτουργίας.
Το περιβάλλον της βορειοδυτικής Χίου
•Σημαντικό ποσοστό της έκτασης της βόρειας Χίου έχει ενταχθεί στο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000.
•Η πιο χαρακτηριστική βλάστηση στην περιοχή GR4130001 είναι τα εκτεταμένα φρύγανα, οι θαμνώνες αείφυλλων πλατύφυλλων και τα δάση Pinus brutia.
•Στα προστατευόμενα πτηνά περιλαμβάνεται το σπάνιο Σμυρνοτσίχλονο (Cinereous bunting), καθώς και σημαντικά αρπακτικά. Η περιοχή έχει ιδιαίτερη σημασία και για μεταναστευτικά πτηνά.
•Η υπόγεια εξόρυξη και η επιφανειακή μεταλλευτική έρευνα δεν συνιστούν απειλές για τα είδη και τους οικοτόπους της περιοχής εφόσον σχεδιαστούν και υλοποιηθούν με τα κατάλληλα μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος.
Εξορυκτικές δραστηριότητες και Natura 2000
•Οι εξορυκτικές δραστηριότητες μπορούν να συνυπάρξουν με τις προστατευόμενες περιοχές, υπό λεπτομερείς και αυστηρές προϋποθέσεις χωροθέτησης και λειτουργίας.
•Η προστασία των ευαίσθητων στοιχείων του περιβάλλοντος προηγείται. Εάν διασφαλιστεί, τότε μόνο επιτρέπεται η εξόρυξη.
•Βασικό εργαλείο εντοπισμού των επιπτώσεων και επιβολής των κατάλληλων μέτρων είναι η «δέουσα εκτίμηση».
•Ο Κανονισμός 2024/1252 για τις Κρίσιμες Πρώτες Ύλες αναγορεύει την απόληψη κρίσιμων ορυκτών ως δραστηριότητα υπέρτερου δημόσιου συμφέροντος, επιτρέποντας με τον τρόπο αυτό διαφορετική στάθμιση των περιβαλλοντικών ζητημάτων, αλλά όχι πρόκληση σημαντικής βλάβης στο περιβάλλον επ’ ωφελεία της εξόρυξης.
Περισσότερα στο sme.gr