του Κωστή Παπαγρηγόρη
Μέσα στο γενικότερο περιβάλλον, οι ελληνικές τράπεζες έχουν θέσει έναν ακόμη στόχο, που προβλέπει τον διπλασιασμό του χαρτοφυλακίου των πράσινων δανείων τους μέσα στα επόμενα δύο-τρία χρόνια, εφαρμόζοντας τα κριτήρια βιώσιμης ανάπτυξης (ESG, Περιβάλλον, Κοινωνία, Εταιρική Διακυβέρνηση) στο 50% των νέων χρηματοδοτήσεών τους, από 25% σήμερα.
Στην κατεύθυνση των βιώσιμων χρηματοδοτήσεων, η Ελληνική Ένωση Τραπεζών και οι τράπεζες-μέλη της προχώρησαν, σε συνεργασία με την ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ ΑΕ, στη δημιουργία αποθετηρίου ESG πληροφοριών (ESG Data Repository & Scoring) για όλες τις επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως μεγέθους και κανονιστικής υποχρέωσης. Το αποθετήριο αποτελεί ένα πλαίσιο συλλογής και αποθήκευσης δεδομένων από τις συμμετέχουσες επιχειρήσεις ως προς την ανταπόκρισή τους στις απαιτήσεις Περιβάλλοντος, Κοινωνίας και Διακυβέρνησης (ESG performance).
Στο πλαίσιο αυτό, η Ελληνική Ένωση Τραπεζών έχει δημιουργήσει κοινό διατραπεζικό ερωτηματολόγιο, επιμέρους κλαδικά ερωτηματολόγια και απλοποιημένο ερωτηματολόγιο για μικρότερου μεγέθους επιχειρήσεις, με σκοπό τη σταδιακή προσαρμογή και ενημέρωση της αγοράς, και ιδίως των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ως προς τα κριτήρια βιώσιμης ανάπτυξης. Με την πρωτοβουλία αυτή οι τράπεζες αφενός ακολουθούν τις βέλτιστες μέχρι σήμερα πρακτικές, αφετέρου προετοιμάζουν τις επιχειρήσεις, υποστηρίζοντας τη μετάβασή τους σε μια κλιματικά ουδέτερη και κοινωνικά δίκαιη οικονομία.
Σημειώνεται ότι, μέχρι σήμερα, πολύ λίγες ευρωπαϊκές χώρες έχουν αναλάβει αντίστοιχη πρωτοβουλία διατραπεζικών ερωτηματολογίων, με την Ελληνική Ένωση Τραπεζών να επιδεικνύει ταχύτατα αντανακλαστικά και ικανότητα προσαρμογής και ανταπόκρισης στα νέα εποπτικά ζητούμενα.
Στα ερωτηματολόγια έχουν απαντήσει, μέχρι στιγμής, 300 μεγάλες επιχειρήσεις, με προσωπικό 250 ατόμων και άνω και με τζίρο πάνω από 40 εκατ. ευρώ. Στην υποχρέωση παροχής στοιχείων ESG θα υπαχθούν σταδιακά και οι μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις, ενώ το μέτρο θα ισχύσει ακολούθως και για τους ιδιώτες υποψήφιους δανειολήπτες, ιδίως αυτούς που θα θέλουν να πάρουν στεγαστικό δάνειο.
Στην πράξη, με βάση τα παραπάνω, όταν μια επιχείρηση υποβάλλει στην τράπεζα αίτημα δανειοδότησης, παραπέμπεται αυτομάτως στον «πράσινο» Τειρεσία και συμπληρώνει δύο ερωτηματολόγια (το ένα το κοινό για όλες τις επιχειρήσεις και το άλλο το κλαδικό, ανάλογα με τον τομέα στον οποίο δραστηριοποιείται η επιχείρηση). Συγκεντρώνονται, έτσι, πληροφορίες για το ESG προφίλ της επιχείρησης και η τράπεζα γνωρίζει το ρίσκο της τελευταίας πριν αποφασίσει αν θα δανείσει την επιχείρηση ή όχι και, αν ναι, με τι επιτόκιο (εταιρείες που πληρούν υψηλά standards ESG θα έχουν καλύτερη τιμολόγηση, ενώ εταιρείες με σοβαρές ελλείψεις θα καταλήξουν να αποκλειστούν από τον τραπεζικό δανεισμό). Οι πληροφορίες θα τηρούνται στον «πράσινο» Τειρεσία, ώστε οι τράπεζες να ανατρέχουν σε αυτές, και θα επικαιροποιούνται σε τακτική βάση, καταγράφοντας την πρόοδο των επιχειρήσεων στην υιοθέτηση των κριτηρίων ESG.
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με το Σχέδιο Δράσης της ΕΕ για τη χρηματοδότηση της βιώσιμης ανάπτυξης, το χρηματοπιστωτικό σύστημα οφείλει να μετασχηματιστεί προκειμένου να χρηματοδοτηθεί η μετάβαση στη βιώσιμη ανάπτυξη μέσω τριών «οδών»:
- αναδιάταξης των ροών κεφαλαίου προς βιώσιμες επενδύσεις,
- ενσωμάτωσης των παραμέτρων βιωσιμότητας στη διαχείριση κινδύνων και στην αξιολόγηση των χρηματοδοτήσεων και
- ενίσχυσης της διαφάνειας και του μακρόπνοου χαρακτήρα των οικονομικών δραστηριοτήτων.
Παρά τα προβλήματα που αντιμετώπισε στη διάρκεια της δεκαετούς κρίσης, το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι απόλυτα εναρμονισμένο με τα υψηλότερα διεθνώς standards για την αειφορία και, μάλιστα λειτουργώντας προληπτικά, έχει ήδη προχωρήσει σε ενέργειες που αυξάνουν το θετικό αποτύπωμα στην κοινωνία, την οικονομία και το περιβάλλον, δημιουργώντας αξία για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη.
Από το περιοδικό ΧΡΗΜΑ
