Στις 123 μονάδες υποχώρησε ο γενικός δείκτης οικονομικού κλίματος (ΕΑΣΕ/ICAP-CEO General Index) το 1ο τρίμηνο του 2020, όπως καταγράφηκε από την 3μηνιαία έρευνα που διεξάγεται σε δείγμα 2.540 Διευθυνόντων Συμβούλων/Γενικών Διευθυντών των μεγαλυτέρων ελληνικών επιχειρήσεων από την Εταιρεία Ανωτάτων Στελεχών Επιχειρήσεων (ΕΑΣΕ) σε συνεργασία με την ICAP. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε την περίοδο 13/3/2020 – 31/3/2020.
Το πρώτο τρίμηνο του 2020 ο γενικός δείκτης οικονομικού κλίματος (ΕΑΣΕ/ICAP-CEO General Index) παρουσίασε σημαντική μείωση στις 123 μονάδες εξαιτίας της πανδημίας λόγω κορονοϊού, η εξέλιξη της οποίας οδήγησε στην λήψη περιοριστικών μέτρων για την πρόληψη της εξάπλωσης της νόσου. Τα μέτρα αφορούσαν αναστολή δραστηριότητας σε επιχειρήσεις κλάδων στους οποίους υπάρχει σημαντική συνάθροιση προσώπων, ενώ στη συνέχεια ελήφθησαν άμεσα μέτρα περιορισμού μετακινήσεων των πολιτών. Αν και η κρίση επηρεάζει ασύμμετρα τους διάφορους κλάδους, η εξέλιξη του δείκτη αποτυπώνει την αβεβαιότητα των CEOs για την μελλοντική κατάσταση της οικονομίας και των επιχειρήσεων που διοικούν, η οποία ενισχύεται μεταξύ άλλων και λόγω της αδυναμίας του ιατρικού επιστημονικού δυναμικού σε διεθνές επίπεδο να προβλέψει προς το παρόν την πορεία της νόσου και την αντιμετώπιση της. Η ανάλυση των αποτελεσμάτων ανά κατηγορία μεγέθους δείχνει σημαντική πτώση του δείκτη σε όλα τα μεγέθη επιχειρήσεων. Ο δείκτης τρέχουσας οικονομικής κατάστασης (ΕΑΣΕ-CEO Current status Index) καθώς και ο δείκτης προσδοκιών (ΕΑΣΕ-CEO Expectation Index) σημείωσαν πτώση, ενώ όπως είναι αναμενόμενο η μείωση ήταν μεγαλύτερη στον δείκτη προσδοκιών.
Εννιά στους δέκα CEOs δηλώνουν ότι η νόσος θα έχει υψηλού επιπέδου αρνητική επίδραση στην οικονομία ενώ τρείς στους τέσσερις CEOs πιστεύουν ότι η επίδραση στην οικονομία από την αναζωπύρωση του μεταναστευτικού προβλήματος θα είναι πολύ μικρή έως μέτρια
Αναλυτικά, οι επιμέρους δείκτες καταγράφουν τις παρακάτω εξελίξεις για το 1ο τρίμηνο του 2020:
Ο δείκτης τρέχουσας οικονομικής κατάστασης της χώρας παρουσίασε πτώση στις 187 μονάδες έναντι 267 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι βελτιώθηκε η τρέχουσα οικονομική κατάσταση της χώρας, μειώθηκε σε 38% έναντι 77% το προηγούμενο τρίμηνο. Αντίθετα αυξήθηκε από 2% το προηγούμενο τρίμηνο σε 42% το ποσοστό των CEOs που δηλώνει ότι η τρέχουσα οικονομική κατάσταση της χώρας έχει επιδεινωθεί συγκρινόμενη με 1 έτος πριν. Ο δείκτης πρόβλεψης της οικονομικής κατάστασης της χώρας ένα έτος μετά μειώθηκε δραματικά στις 122 μονάδες έναντι 263 μονάδων το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που εκτιμά ότι η οικονομική κατάσταση της χώρας θα είναι καλύτερη στο επόμενο έτος μειώθηκε σε 19% έναντι 94% το προηγούμενο τρίμηνο, ενώ το 61% των CEOs δηλώνουν ότι θα είναι χειρότερη. Αξιοσημείωτο είναι ότι για πρώτη φορά λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών αβεβαιότητας ποσοστό 12% των CEOs δεν μπορεί να πραγματοποιήσει προβλέψεις για το επόμενο έτος.
Ο δείκτης οικονομικού κλίματος μεταξύ των CEOs στο πρώτο τρίμηνο του 2020 επιδεινώθηκε σημαντικά εξαιτίας της πανδημίας που προκλήθηκε από τον κορονοϊό
Ο δείκτης της τρέχουσας οικονομικής κατάστασης του κλάδου στον οποίο δραστηριοποιούνται οι επιχειρήσεις μειώθηκε στις 157 μονάδες έναντι 199 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι η τρέχουσα κατάσταση του κλάδου τους είναι καλύτερη σε σχέση με 1 έτος πριν ανήλθε σε 31%, ενώ σύμφωνα με το 41% των CEOs η τρέχουσα κατάσταση στον κλάδο είναι χειρότερη έναντι μόλις 10% το προηγούμενο τρίμηνο. Ο δείκτης προσδοκιών για την οικονομική κατάσταση του κλάδου δραστηριοποίησης μειώθηκε στις 126 μονάδες έναντι 222 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που θεωρούν ότι σε ένα χρόνο οι κλάδοι που δραστηριοποιούνται θα είναι σε χειρότερη οικονομική κατάσταση σε σχέση με την τωρινή διαμορφώθηκε σε 45% έναντι 4% το προηγούμενο τρίμηνο. Παράλληλα το 15% των CEOs δεν μπορούν να εκτιμήσουν την οικονομική κατάσταση του κλάδου τους στο επόμενο έτος.
Ο δείκτης τρέχουσας οικονομικής κατάστασης των εταιρειών σημείωσε κάμψη στις 105 μονάδες έναντι 135 μονάδων το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι η τρέχουσα οικονομική κατάσταση των εταιρειών τους έχει επιδεινωθεί σε σχέση με ένα έτος πριν διαμορφώθηκε σε 22% έναντι 8% το προηγούμενο τρίμηνο. Ωστόσο σημαντικό ποσοστό των CEOs (44%) δηλώνουν ότι οι εταιρείες που διοικούν βρίσκονται σε καλύτερη οικονομική θέση έναντι του προηγούμενου έτους. Ο δείκτης προσδοκιών των CEOs για την οικονομική κατάσταση της εταιρείας τους το επόμενο έτος σημείωσε κάθετη πτώση στις 88 μονάδες έναντι 180 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που προσδοκεί νέα επιδείνωση στο επόμενο έτος αυξήθηκε σε 28% έναντι μόλις 1% το προηγούμενο τρίμηνο, ενώ ακόμα πιο απαισιόδοξοι εμφανίζονται οι CEOs των βιομηχανικών επιχειρήσεων σε ποσοστό 36%. Αντίθετα σεβαστό ποσοστό των CEOs που ανέρχεται σε 24% προβλέπουν βελτιωμένη οικονομική κατάσταση για τις εταιρείες τους στο επόμενο έτος.
Ο δείκτης τρεχουσών δαπανών για επενδύσεις παγίου κεφαλαίου παρουσίασε πτώση στις 115 μονάδες έναντι 148 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι η τρέχουσα επενδυτική δαπάνη των επιχειρήσεων που διοικούν είναι μικρότερη σε σχέση με το προηγούμενο έτος διαμορφώθηκε σε 18% έναντι 8% το προηγούμενο τρίμηνο. Παράλληλα το 24% των CEOs δηλώνουν ότι οι εταιρείες τους πραγματοποίησαν αυξημένες επενδύσεις στην τρέχουσα περίοδο. Ο δείκτης επενδυτικών προσδοκιών παρουσίασε όπως ήταν αναμενόμενο σημαντική μείωση στις 107 μονάδες έναντι 166 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι οι επενδυτική δαπάνη στις επιχειρήσεις που διοικούν θα είναι μειωμένη κατά τον επόμενο χρόνο, διαμορφώθηκε σε 27%, μερίδιο που αυξάνεται σε 46% για τις βιομηχανικές επιχειρήσεις. Ωστόσο το 18% των CEOs εκφράζει την πεποίθηση ότι στο επόμενο έτος οι επενδύσεις στις επιχειρήσεις τους θα είναι αυξημένες.
Ο δείκτης τρέχουσας απασχόλησης παρουσίασε μικρή κάμψη στις 109 μονάδες έναντι 123 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι ο αριθμός των εργαζομένων στις επιχειρήσεις που διοικούν είναι μεγαλύτερος σε σύγκριση με ένα έτος πριν διαμορφώθηκε σε 41%, ποσοστό το οποίο ανήλθε σε 50% στις εμπορικές επιχειρήσεις. Ο δείκτης προσδοκιών απασχόλησης σημείωσε πτώση στις 110 μονάδες έναντι 162 μονάδων το προηγούμενο τρίμηνο. Το μερίδιο των CEOs που δηλώνουν ότι η απασχόληση στις εταιρείες που διοικούν θα είναι αυξημένη 1 έτος μετά διαμορφώθηκε σε 18%, ενώ αυξήθηκε σε 23% (έναντι 7% το προηγούμενο τρίμηνο) το ποσοστό των CEOs που αναμένει στο επόμενο έτος μικρότερο αριθμό εργαζομένων.
Εκτός των βασικών ερωτήσεων που υποβάλλονται κάθε τρίμηνο στους CEOs, ζητήθηκε επιπλέον η γνώμη τους για την επίδραση στην Ελληνική οικονομία της πανδημίας λόγω κορονοϊού.
Η συντριπτική πλειοψηφία των CEOs, σχεδόν 9 στους 10, συμφωνεί ότι η πανδημία λόγω κορονοϊού θα έχει υψηλού επιπέδου αρνητική επίδραση στην οικονομία. Μόνο το 6% των CEOs δηλώνει ότι η επίπτωση θα είναι μεν αρνητική αλλά με πολύ μικρή έως μέτρια ένταση, ποσοστό ωστόσο που διπλασιάζεται σε 12% για τους CEOs των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι το 8% των CEOs λόγω της αβεβαιότητας για την εξέλιξη της νόσου δεν εκφράζει άποψη για την πιθανή επίδραση στην οικονομία. Οι CEOs ερωτήθηκαν επιπλέον για την επίπτωση που θα έχει στην Ελληνική οικονομία η πρόσφατη αναθέρμανση του μεταναστευτικού προβλήματος στη ευρύτερη περιοχή της ανατολικής μεσογείου. Τρείς στους τέσσερις CEOs πιστεύουν ότι η επίδραση στην οικονομία από τα πρόσφατα γεγονότα θα είναι πολύ μικρή έως μέτρια, ενώ αντίθετα ένας στους πέντε CEOs αξιολογεί ότι η επίπτωση στην οικονομία θα είναι υψηλή.
Δήλωση Προέδρου Δ.Σ. ΕΑΣΕ
«Ο δείκτης οικονομικού κλίματος στο 1ο τρίμηνο του 2020 υποχώρησε σημαντικά αποτυπώνοντας την αρνητική επίδραση στην οικονομία και τις επιχειρήσεις από την ραγδαία εξάπλωση του κορονοϊού στις περισσότερες χώρες του κόσμου και στην Ελλάδα. Τα άμεσα μέτρα για την αντιμετώπιση της διασποράς της νόσου οδήγησαν σε συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας τόσο από την πλευρά της προσφοράς όσο και από την πλευρά της ζήτησης. Η πλειοψηφία των CEOs δηλώνει ότι η πανδημία θα επηρεάσει αρνητικά την Ελληνική οικονομία και τις επιχειρήσεις, ωστόσο όσο πιο σύντομο είναι το χρονικό διάστημα ισχύος των περιοριστικών μέτρων, σε συνδυασμό με την πολιτική στήριξης και ενίσχυσης των επιχειρήσεων και νοικοκυριών, θα μετριαστούν οι επιπτώσεις από την πρωτοφανή οικονομική κρίση της σύγχρονης εποχής και η Ελληνική οικονομία θα επανέλθει στον αναπτυξιακό δρόμο.»