Τα κοινωνικά δίκτυα αλλάζουν τη μορφή του εμπορίου. Λόγω της παρατεταμένης καραντίνας πολλοί επιχειρηματίες πωλούν πλέον τα προϊόντα τους κυρίως μέσω Facebook και Instagram. Η πλειοψηφία των εμπόρων άλλωστε ακόμα και σήμερα, δεν διαθέτει ηλεκτρονικό κατάστημα. Σύμφωνα με στοιχεία του Eμπορικού Συλλόγου Αθηνών μόλις το 17% των εμπορικών επιχειρήσεων έχουν e-shop. «Στην Ελλάδα είμαστε ακόμα στην αρχή αυτού του πράγματος. Πάντως, θα προχωρήσουμε», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο αντιπρόεδρος Ένωσης Ηλεκτρονικού Εμπορίου, Μάκης Σαββίδης.
Το μέγεθος της Παγκόσμιας Αγοράς του λεγόμενου «κοινωνικού εμπορίου» αναμένεται να φτάσει σχεδόν τα 2 τρισ. δολάρια μέχρι το 2026, σύμφωνα με το Globe Newswire. Η ευκολία στον τρόπο αγορών, η χρήση έξυπνων συσκευών και οι δισεκατομμύρια λογαριασμοί στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, αποτελούν πρόσφορο έδαφος. Ο σύγχρονος άνθρωπος, περνά πολλές ώρες την ημέρα μπροστά στο κινητό ή τον υπολογιστή. Πολύ περισσότερες στη διάρκεια της πανδημίας. Έτσι, μεγάλες εταιρείες και μικρομεσαίοι καταστηματάρχες μπορούν να προσεγγίζουν συνεχώς νέους πελάτες. Επιπλέον, το διαδίκτυο επιτρέπει στους καταναλωτές να συγκρίνουν και να αποφασίσουν βάσει των κριτικών που έχουν κάνει οι πελάτες. Σε αρκετές περιπτώσεις όμως οι εξελίξεις φέρνουν ανακατατάξεις αλλά και διακοπές στις συνεργασίες.
«Μόλις έκανα ηλεκτρονικό κατάστημα οι περισσότερες εταιρείες που συνεργάζομαι οι οποίες είχαν ήδη e-shop, δεν το είδαν με καλό μάτι. Όχι όλες, αλλά υπήρχε μια εταιρεία που σταμάτησε μαζί μας τη συνεργασία γι’ αυτό τον λόγο. Γιατί φοβήθηκε ότι θα της πάρουμε τη δουλειά από το ηλεκτρονικό της κατάστημα», εξηγεί στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η ‘Αννα Κοτσαμπασάκη, η οποία διατηρεί κατάστημα γυναικείας ένδυσης στο Σύνταγμα.
Η ενοποίηση του ηλεκτρονικού εμπορίου με τα κοινωνικά δίκτυα αναμένεται να επηρεάσει σημαντικά τη βιομηχανία τα επόμενα χρόνια. «Πολυεθνικές και μεγάλες μπράντες ξεκινάνε και πουλάνε οι ίδιες τα προϊόντα τους. Για παράδειγμα μεγάλη εταιρεία κοσμημάτων έχει σταματήσει όλο το δίκτυο στην Ελλάδα και πουλάει είτε με τις boutique, είτε με συγκεκριμένους πελάτες. Δυο- τρεις σε όλη την Ελλάδα. Δεύτερο παράδειγμα, εταιρεία αθλητικών ειδών έχει κόψει γύρω στους 80 μεσαίους συνεργάτες που είχε και πουλάει μόνο μέσω των μεγάλων συνεργατών. Είτε, μέσω της επίσημης ιστοσελίδας. Έτσι, οι μεγάλες εταιρείες πάνε να κεφαλαιοποιήσουν τη διαφήμιση και όλη την προώθηση που έχουν κάνει τα προηγούμενα χρόνια για τις μάρκες τους», εξηγεί ο Μάκης Σαββίδης που είναι ο πρώτος εκπρόσωπος της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση Ηλεκτρονικού Εμπορίου και μέλος στο Δ.Σ.
Παρά το γεγονός ότι η στροφή του εμπορίου σε μεγαλύτερο μονοπώλιο μοιάζει με απειλή, δημιουργεί και ώθηση για νέες λύσεις και ευκαιρίες. Μια τέτοια ευκαιρία θα ήταν η επιστροφή στην ελληνική μεταποίηση παρατηρεί ο Μάκης Σαββίδης. «Όταν μεγάλες εταιρείες αθλητικών ειδών κόβουν τον Έλληνα λιανέμπορο από το δίκτυο τους τότε ο Έλληνας λιανέμπορος θα αναγκαστεί να αναζητήσει άλλα προϊόντα και δη ελληνικά. Το είδαμε να γίνεται τη δεκαετία του ‘80 και μέχρι το 1995. Τότε κατά κόρον πωλούνταν τα ελληνικά προϊόντα και γι’αυτό η οικονομία ήταν σε άνθιση σε όλους τους τομείς. Εν προκειμένω, το ελληνικό παπούτσι ήταν το Accics. Παράγονταν στην Ελλάδα και πωλούνταν από όλες τις επιχειρήσεις της Ελλάδας. Δεν είχε τόσο μεγάλη έκταση το πολυεθνικό προϊόν».
Η πανδημία άλλαξε την οικονομία με πρωτοφανή ρυθμό και συνεχίζει να την αλλάζει. Η συμφωνία των Ευρωπαίων ηγετών για διάθεση 750 δισ. σε επιχορηγήσεις και δάνεια μέσω του Next Generation EU αναμένεται να δώσει νέα ώθηση στις οικονομίες των κρατών- μελών. Η Ελλάδα θα εισπράξει «το μεγαλύτερο ποσό που έλαβε ποτέ από την ένταξή της στην ευρωπαϊκή οικογένεια» είπε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας σε ομιλία του στη Βουλή και τόνισε πως «πρόκειται για ένα ιστορικής σημασίας χρηματοδοτικό πακέτο, το οποίο θα αξιοποιήσουμε αποτελεσματικά, για να ανακάμψει ταχύτερα και με μεγαλύτερο δυναμισμό η ελληνική οικονομία, αλλά και για να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες συνθήκες για την επίτευξη υψηλής, διατηρήσιμης, έξυπνης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης». Βάσει της συμφωνίας η Ελλάδα, τα προσεχή έτη, θα εισπράξει συνολικά 72 δισ. ευρώ.
Η εμπιστοσύνη του καταναλωτή το μυστικό της επιτυχίας
Σε σημαντική τροχιά ανάπτυξης κινείται τη φετινή χρονιά το ηλεκτρονικό εμπόριο, ορμώμενη από την συνεχώς ανοδική αύξηση των νέων χρηστών σε όλο και περισσότερες κατηγορίες εμπορίου αλλά και υπηρεσιών. Συνεχίζοντας την ανοδική του πορεία, δράσεις όπως η εκπαίδευση του καταναλωτικού κοινού, των νέων ηλεκτρονικών καταστημάτων αλλά και των υπαρχόντων ηλεκτρονικών καταστημάτων σε καινοτόμες πρακτικές οι οποίες θα μπορέσουν να τα ενισχύσουν ακόμα περισσότερο στη λειτουργία τους, είναι εκείνες που θα βοηθήσουν να χτιστεί ένα υγιές οικοσύστημα.
Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Δρ. Κατερίνα Φραϊδάκη Πρόεδρος ΔΣ του Ελληνικού Συνδέσμου Ηλεκτρονικού Εμπορίου-GRECA τονίζει ότι το 2020 αποτέλεσε μια χρονιά ορόσημο για το ηλεκτρονικό εμπόριο. Οι ρυθμοί στους οποίους έπρεπε να κινηθεί όλη η αλυσίδα του ηλεκτρονικού επιχειρείν ήταν ταχείς.
Κάνοντας μια ανασκόπηση, ξεκινώντας από τον Ιανουάριο του 2020 ως και σήμερα, σημειώνει ότι το ηλεκτρονικό εμπόριο ξεκίνησε το 2020 με μια αύξηση της τάξεως του 30% στις πωλήσεις. Τον Μάρτιο του 2020, με την έναρξη του πρώτου lockdown, ο GRECA ξεκίνησε ταυτόχρονα τις επαναλαμβανόμενες έρευνες για να χαρτογραφήσει την αγορά. «Παρατηρήσαμε την πρώτη μεγάλη αύξηση της τάξεως του 134% την 15η εβδομάδα του έτους ενώ η αύξηση συνεχίστηκε φτάνοντας ως και το 171% την 17η εβδομάδα του έτους» αναφέρει η κ. Φραϊδάκη και συμπληρώνει ότι καθόλη τη διάρκεια του 2020 η πορεία του ηλεκτρονικού εμπορίου ήταν ανοδική και μάλιστα με πολύ υψηλά ποσοστά.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η black week, όπου σε συνδυασμό με το lockdown εκείνης της περιόδου οδήγησε τον τζίρο σε μια αύξηση σε σχέση με τη ίδια περίοδο πέρυσι κοντά στο 75%. «Ποιο είναι όμως το μεγάλο στοίχημα που έχουν να αντιμετωπίσουν όλα τα μέρη της αλυσίδας του ηλεκτρονικού επιχειρείν; Είναι η δυνατότητα είτε να ενισχύσουν, είτε να κερδίσουν την εμπιστοσύνη του καταναλωτή» τονίζει η Φραϊδάκη.
Δυο κατηγορίες καταναλωτών
Η έρευνα του Εργαστηρίου Ηλεκτρονικού Εμπορίου και Επιχειρείν-ELTRUN, του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (2020) δείχνει ότι ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες για την επιλογή αγοράς από ένα ηλεκτρονικό κατάστημα είναι η εμπιστοσύνη (πάνω από 75% των καταναλωτών ορίζουν τον παράγοντα «εμπιστοσύνη» στις 2 πρώτες θέσεις). Επίσης, η έρευνα αποδεικνύει ότι αυτή τη στιγμή συναντάμε δύο μεγάλες κατηγορίες καταναλωτών: από την μια πλευρά είναι οι καταναλωτές που είχαν αγοράσει πριν την έναρξη του COVID-19 και την επίδραση των lockdowns, οι οποίοι θεωρούνται ώριμοι καταναλωτές, γνωρίζουν τα σημεία στα οποία πρέπει να επικεντρωθούν πριν πραγματοποιήσουν μια αγορά και επιζητούν να διατηρήσουν ή να ενισχύσουν την εμπιστοσύνη τους στο ηλεκτρονικό εμπόριο.