του Κωνσταντίνου ΔΕΔΕ
Ένα πλαστικό καλαμάκι συνοδεύει τον καφέ μας, μια πλαστική σακούλα εξυπηρετεί τα ψώνια μας, μία πλαστική συσκευασία ακολουθεί τα τρόφιμά μας. Καθίσταται, σαφές ότι η χρήση πλαστικού είναι απόλυτα ενταγμένη στην καθημερινότητά μας, αλλά οι επιπτώσεις της χρήσης του είναι ορατές κατά βάση στο περιβάλλον και την υγεία μας.
Στη χώρα μας υπολογίζεται ότι το 50% των απορριμμάτων στη θάλασσα είναι πλαστικά μίας χρήσης, ενώ 300 εκατομμύρια πλαστικά ποτήρια καταναλώνονται ετησίως μόνο για την συσκευασία του καφέ και περίπου δύο δις πλαστικά μπουκάλια χρησιμοποιούνται κάθε χρόνο.
Δυστυχώς, λόγω των χαμηλών ποσοστών ανακύκλωσης, το μεγαλύτερο μέρος καταλήγει σε χωματερές, με υψηλό κίνδυνο διαρροής στο φυσικό περιβάλλον, κυρίως το θαλάσσιο. Μόλις συμβεί αυτό, τα πλαστικά απορρίμματα αυτομάτως μετατρέπονται σε κίνδυνο για την άγρια ζωή, ενώ επιστρέφουν πίσω στον άνθρωπο μέσω της τροφικής αλυσίδας, με τη μορφή μικροπλαστικών.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποσύνθεση ενός πλαστικού καλαμακίου μπορεί να χρειαστεί έως και 200 χρόνια και ένα πλαστικό μπουκάλι νερού μπορεί να επιβιώσει 450 χρόνια, είναι σαφές ότι η πλαστική ρύπανση αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες απειλές για το περιβάλλον.
Πλέον, η λελογισμένη χρήση των πλαστικών ειδών είναι απαραίτητη για την προστασία του περιβάλλοντος και του πλανήτη. Η ανακύκλωση και η χρήση ανακυκλωμένου πλαστικού αποτελούν πολύ κρίσιμες παραμέτρους και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο προωθούνται ως λύσεις.
Ήδη από το περασμένο έτος, δέκα τύποι πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης απαγορεύτηκαν να διατίθενται στην αγορά από τα εργοστάσια παραγωγής στην Ελλάδα και στο σύνολο των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ νωρίτερα τον μήνα Μάιο εξέπνευσε και η προθεσμία που είχε δοθεί στα καταστήματα να εξαντλήσουν τα αποθέματά τους σε πλαστικό.
Στόχος της απαγόρευσης σε αυτά τα πλαστικά προϊόντα είναι η μείωση της κατανάλωσης σε πλαστικά ποτήρια και πλαστικούς περιέκτες τροφίμων κατά 30% μέχρι το 2024 και κατά 60% μέχρι το 2026.
Παρότι τα προαναφερθέντα μέτρα κινούνται στη σωστή πορεία περιορισμού της περιβαλλοντικής ρύπανσης, θα πρέπει οι αρμόδιοι φορείς να επιβλέπουν αποτελεσματικά την τήρησή τους, αλλά κρίνεται αναγκαία και η ενδυνάμωση με οικονομική στήριξη και επιπλέον στελέχωση των υπηρεσιών που έχουν επωμισθεί το δύσκολο έργο της επίβλεψης της συμμόρφωσης στα φιλικά προς το περιβάλλον μέτρα. Παράλληλα, θα πρέπει ως κοινωνία συλλογικά να δείξουμε υπεύθυνη στάση σταματώντας τη χρήση πλαστικών.
Απαιτείται ένα ολοκληρωμένο όραμα, μειώνοντας την περιττή και μη ανακυκλώσιμη παραγωγή. Απαιτούνται μεγάλες επενδύσεις για την καινοτομία και το σχεδιασμό νέων προϊόντων και υλικών για την ενίσχυση όλων των αρμόδιων φορέων και κάθε πρωτοβουλίας που μπορεί να επιφέρει θετικά αποτελέσματα στην προστασία του περιβάλλοντος.