Η κυβέρνηση ολοκλήρωσε τη νομοθετική της παρέμβαση για τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο, προσφέροντας ουσιαστική ελάφρυνση σε χιλιάδες δανειολήπτες που επιβαρύνθηκαν από την ισχυρή ανατίμηση του ελβετικού νομίσματος έναντι του ευρώ.
- Σύμφωνα με πηγές του Υπουργείου Οικονομικών, η παρέμβαση αφορά περίπου 40.000 δάνεια συνολικής αξίας 5,5 δισεκατομμυρίων ελβετικών φράγκων.
Το πρόβλημα δημιουργήθηκε από τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση που ανέτρεψε τα δεδομένα της αγοράς.
Τα δάνεια χορηγήθηκαν κυρίως την περίοδο 2005-2009, όταν το επιτόκιο του ελβετικού φράγκου ήταν σταθερά χαμηλότερο από το ευρώ και καμία διεθνής πρόβλεψη δεν προέβλεπε την έντονη ανατίμηση του νομίσματος.
Η ισοτιμία επιδεινώθηκε δραματικά μετά την απροσδόκητη κατάργηση του ανώτατου ορίου (1:1,20) που είχε θέσει η Ελβετική Κεντρική Τράπεζα, με αποτέλεσμα χιλιάδες δανειολήπτες να οφείλουν σήμερα περισσότερα σε ευρώ από όσα αρχικά δανείστηκαν.
Η ρύθμιση σέβεται την ελευθερία επιλογής των οφειλετών, χωρίς υποχρεωτικές μετατροπές.
Όπως τονίζουν πηγές του Υπουργείου Οικονομικών, προσφέρονται δύο επιλογές:
- Για τους μη ενήμερους οφειλέτες, λειτουργεί ο εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών, όπου η λύση που παράγεται από τον αλγόριθμο δεσμεύει υποχρεωτικά τους πιστωτές – μια ειδική και ευνοϊκή πρόβλεψη που δεν ισχύει για αντίστοιχα δάνεια σε ευρώ.
- Για τους ενήμερους δανειολήπτες ή αυτούς που εξυπηρετούν ρυθμισμένη οφειλή, προβλέπεται μετατροπή σε ευρώ με βελτιωμένη ισοτιμία που κλιμακώνεται από 15% έως 50%, ανάλογα με την οικονομική και κοινωνική κατάσταση του οφειλέτη.
Η ρύθμιση έχει έντονο κοινωνικό χαρακτήρα, δίνοντας έμφαση στους οικονομικά ασθενέστερους.
Συγκεκριμένα, όπως επισημαίνουν οι ίδιες πηγές, οι οφειλέτες κατατάσσονται σε τέσσερις κατηγορίες με βάση εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια.
Η πρώτη κατηγορία λαμβάνει βελτίωση ισοτιμίας 50% και σταθερό επιτόκιο 2,3%, ενώ η τέταρτη κατηγορία λαμβάνει βελτίωση 15% με επιτόκιο 2,9%.
- Τα επιτόκια αυτά είναι σημαντικά χαμηλότερα από τα τρέχοντα στεγαστικά δάνεια και παραμένουν σταθερά για όλη την εναπομείνασα διάρκεια.
Επιπλέον, παρέχεται δυνατότητα επιμήκυνσης έως πέντε έτη για περαιτέρω μείωση της μηνιαίας δόσης.
- Κρίσιμο στοιχείο της ρύθμισης είναι ότι το κόστος επιβαρύνει αποκλειστικά τις τράπεζες και όχι το Δημόσιο.
Εάν όλοι οι δανειολήπτες των τραπεζών επιλέξουν τη μετατροπή, το κόστος εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα 600 εκατομμύρια ευρώ.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η παρέμβαση είναι δημοσιονομικά ασφαλής, καθώς δεν επηρεάζονται οι τιτλοποιήσεις του προγράμματος “Ηρακλής”.
Η μετατροπή σε ευρώ εξαλείφει το συναλλαγματικό κίνδυνο, σταθεροποιεί τις ταμειακές ροές και διευκολύνει την επίτευξη των στόχων των business plan, ενώ σε περίπτωση εκ νέου αθέτησης προβλέπεται η απαίτηση της αρχικής αξίας της οφειλής.
Η ρύθμιση δεν αμφισβητεί τη νομιμότητα των συμβάσεων, την οποία έχουν επανειλημμένα επιβεβαιώσει ο Άρειος Πάγος, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Αναγνωρίζει όμως, όπως τονίζουν πηγές του Υπουργείου Οικονομικών, ότι ένα ζήτημα μπορεί να είναι νομικά λυμένο αλλά κοινωνικά ανοιχτό.
Tα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια στις τρεις προβλεπόμενες κατηγορίες είναι – ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού (από μονοπρόσωπο νοικοκυριό έως οικογένεια αποτελούμενη πάνω από 5 μέλη)- τα εξής:
Κατηγορία 1)
εισόδημα από 7.500 ευρώ έως 22.000 ευρώ
Ακίνητη περιουσία από 125.000 ευρώ 185.000 ευρώ
Καταθέσεις από 7.500 έως 22.000 ευρώ
Κατηγορία 2)
εισόδημα από 9.375 ευρώ έως 23.375 ευρώ
Ακίνητη περιουσία από 156.250 ευρώ 216.250 ευρώ
Καταθέσεις από 9.375 έως 23.375 ευρώ
Κατηγορία 3)
εισόδημα από 11.250 ευρώ έως 25.250 ευρώ
Ακίνητη περιουσία από 187.500 ευρώ 247.500 ευρώ
Καταθέσεις από 11.250 έως 25.250 ευρώ
