Η ακαθάριστη αξία του ορυκτού πλούτου σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες ανέρχεται στα 2,4 τρις €. Εκμεταλλευόμαστε μόνο το 1% του ορυκτού πλούτου.
Η ανάγκη να πραγματοποιηθεί έρευνα ώστε να εντοπιστούν και βεβαιωθούν τα κοιτάσματα που έχει η χώρα μας σε σπάνιες γαίες και που βρίσκονται, κυρίως στην αιγιάλια ζώνη από τον κόλπο της Ιερισσού στην Χαλκιδική μέχρι και την Αλεξανδρούπολη είναι μεγάλη. Η βεβαίωση των κοιτασμάτων θα δώσει μια άλλη διάσταση στην οικονομία της χώρας μια που η χρησιμοποίηση άρα και η ζήτηση σε σπάνιες γαίες είναι συνεχώς αυξανόμενες από την βιομηχανία. Τα πιθανά αποθέματα ανέρχονται στα 475 εκ. τόνους με περιεκτικότητα 1.12% σε σπάνιες γαίες.
Σύμφωνα με την νέα τεχνική εντοπισμού μεταλλικών κοιτασμάτων από αέρος (ελικόπτερο) με την χρήση ειδικής κάμερας (ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων) εντοπίζονται υπογείως τα κοιτάσματα. Εάν αυτό λοιπόν γίνει, πράγμα το οποίο δεν έγινε ποτέ μια χαρτογράφηση μεταλλειολογική σε όλες τις περιοχές ενεργών ακόμη και πεπερασμένων κοιτασμάτων τα αποτελέσματα θα είναι θεαματικά.
Θα εντοπιστούν ακόμα περισσότερα κοιτάσματα και έτσι μπορεί με διαδικασίες fast-track να πουληθούν σε ιδιώτες επιχειρηματίες τα δικαιώματα εκμετάλλευσης των και έτσι να έχουμε από τον ορυκτό πλούτο την επιθυμητή και αναμενόμενη για εμάς τους μεταλλειολόγους πρωτογενή ανάπτυξη που ενώ το 1974 έδινε στο τότε ΑΕΠ το 12% τώρα δίνει μόνο 1,8%.
Το ΤΕΕ και ιδιαίτερα ο πρόεδρος θα πρέπει να βοηθήσει τα μέγιστα στην κατεύθυνση αυτή και στην υλοποίηση της προοπτικής που θα σημαίνει την απασχόληση εκατοντάδων μηχανικών όλων των ειδικοτήτων. Το ΤΕΕ και ιδιαίτερα ο πρόεδρος θα πρέπει να βοηθήσει τα μέγιστα στην κατεύθυνση αυτή και στην υλοποίηση της προοπτικής που θα σημαίνει την απασχόληση εκατοντά-δων μηχανικών όλων των ειδικοτήτων. Στην κατεύθυνση αυτή προτείνω όπως η επόμενη κυβέρνηση της ΝΔ να α-ναβαθμίσει τον ρόλο ορυκτού πλούτου στην κεντρική κυ-βέρνηση που σήμερα εκπροσωπείται από μία γενική γραμματεία, για να επιτευχθούν οι ανωτέρω στόχοι.
Τεχνική ανάλυση Ορυκτού πλούτου
ΜΙΚΤΑ ΘΕΙΟΥΧΑ
Περιέχουν μόλυβδο ψευδάργυρο και σίδερο καθώς και προ-σμίξεις χρυσού και αργύρου. Η παραγωγή μεικτών θειούχων γίνεται από το μεταλλείο Μαύρων Πετρών και εκτείνεται στην ευρύτερη περιοχή της Στρατονίκης. Τα αποθέματα ανέρχονται σε 400.000 τόνους με περιεκτικότητα 10,2% σε ψευδάργυρο 6,2% σε μόλυβδο και 164 γρ. ανά τόνο σε άργυρο. Το 2015 παρήγαγε η Ελληνικός Χρυσός 35000 τον. συμπύκνωμα ψευδαργύρου με περιεκτικότητα 10,2% σε ψευδάργυρο. Μικτά θειούχα εξορύσσονται στο κοίτασμα της Ολυμπιάδος Χαλκιδικής από την Ελληνικός Χρυσός με περιεκτικότητα 9% περίπου σε θειούχο μόλυβδο και θειούχο ψευδάργυρο καθώς και σε αρσενοπυρίτη με περιεκτικότητα 8gr χρυσό ανά τόνο αρσενοπυρίτη και 125gr άργυρο. Τα αποθέματα στην Ολυμπιάδα ανέρχονται σε 14 εκ. τόνους.
Τα αποθέματα στην Χαλκιδική έχουν υπολογισθεί περίπου σε
- 160 τόνους χρυσού
- 2000 τόνους Αργύρου
- 1,5 εκ. τόνους Μολύβδου και Ψευδαργύρου
- 1 εκ. τόνους Χαλκού.
Μικτά θειούχα υπάρχουν επίσης στο κοίτασμα Πέραμα – Έβρου. Τα αποθέματα υπολογίζονται σε 9,4 εκ. τόνους με 3,4 gr χρυσό / τόνο και 3,75 gr άργυρο / τόνο. Εκεί δεν έχει εγκριθεί ακόμα η περιβαλλοντολογική άδεια.
Σάπαι Κομοτηνής, εκεί πρέπει να γίνουν γεωτρήσεις να βεβαιωθούν τα κοιτάσματα στην περιοχή περίπου 1 εκ. τόνοι.
- Χρυσός
Περιοχή Κιλκίς – Ποντοκέραστας, ΒΑ Χαλκιδική , Παγγαίο
- Χαλκός
Σκουριές Χαλκιδικής, αποθέματα υπολογίζονται σε 145 εκ τόνοι θειούχου χαλκού με περιεκτικότητα 0,8 gr / τόνο χρυσού και 0,6% / τόνο χαλκό.
- Χρωμίτης
Στην περιοχή Βούρνο Κοζάνης και στον Δομοκό
- Ουρανιούχα κοιτάσματα
Παρανέστι Δράμας, Λεκάνη Σερρών
- Λευκόλιθος (Μαγνησίτης)
Ανήκει στην ομάδα ανθρακικών ορυκτών. Χρησιμοποιείται παραγωγή μαγνησίου για την χρήση στην βιομηχανία, παραγωγή ελαφρών κραμάτων καθώς και πυρίμαχων υλικών. Στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται δύο εταιρείες στην εξόρυξη μαγνησιακών προϊόντων ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΛΕΥΚΟΛΙΘΟΙ και ΤΕΡΝΑ ΛΕΥΚΟΛΙΘΟΙ που προσπαθεί να επαναδραστηριοποιήσει την παραγωγή μαγνησιακών προϊόντων στην περιοχή της Β. Ευβοίας. Οι ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΛΕΥ-ΚΟΛΙΘΟΙ είναι η μοναδική παραγωγός μαγνησίας στην Ελλάδα. Αποτελεί την μεγαλύτερη εξαγωγική επιχείρηση λευκολίθου στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την μεγαλύτερη σε πωλήσεις καυστικής μαγνησίας παγκοσμίως. Η εταιρεία έχει ετήσια παραγωγή 400-450.000 τον λευκόλιθου και 180-200.000 τον τελικών προϊόντων καυστικής μαγνησίας. Στην Β. Εύβοια η νέα εταιρεία ΤΕΡΝΑ – ΛΕΥΚΟΛΙΘΟΙ με βέβαια αποθέματα 15 εκ. τον. Και άλλα 4 κοιτάσματα στην Χαλκιδική με βέβαια αποθέματα 450.000 τον.
- Βωξίτης
Τα κοιτάσματα βωξίτη της Ελλάδος απαντούν στην ενότητα Παρνασσού – Γκιώνας. Η περιεκτικότητα τους σε Al2O3 κυμαίνεται μεταξύ 49% – 65% σε Fe2O3 18%-24% ενώ σε Cr και Ni φτάνει τα 2000 ppm. Η εξόρυξη του βωξίτη γίνεται κατά 90% με υπόγεια και 10% με υπαίθρια εκμετάλλευση. Η Ελλάδα κατέχει σημαντική θέση όχι μόνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και παγκοσμίως. Τα βέβαια αποθέματα βωξίτη στην Ελλάδα ανέρχονται σε 130.000.000 τον. Και η ετήσια παραγωγή ξεπερνά τους 2.000.000 τον. Δραστηριοποιούνται οι εταιρείες S & B Βιομηχανικά ορυκτά ΔΕΛΦΟΙ – ΔΙΣΤΟΜΟ ΑΜΕ και ΕΛΜΙΝ ΑΕ
- ΓΑΙΑΝΘΡΑΚΕΣ
Δημιουργήθηκαν από διαφόρων μορφών φυτικά λύματα όταν αυτά συγκεντρώθηκαν σε κάποια λεκάνη και στην συνέχεια ενταφιαστήκαν στο εσωτερικό της γης. Στην συνέχεια υπό την επίδραση της θερμοκρασίας και της πίεσης που επικρατούσαν στο εσωτερικό της γής η φυτική ύλη ενανθρακώθηκε με την βοή-θεια αναερόβιων βακτηριδίων. Η πορεία ενανθράκωσης οδήγησε σε διάφορους τύπους ανθράκων όπως : τύρφη, λιγνίτης, άνθρακες , ανθρακίτης και γραφίτης.Απο την τύρφη στον γραφίτη, η περιεκτικότητα σε άνθρακα αυξάνει.
- Ο λιγνίτης περιέχει 30% C
- Οι άνθρακες περιέχουν περί 85% C
- Οι Ανθρακίτες περιέχουν 92-95%
- Ενώ ο γραφίτης είναι καθαρός άνθρακας.
Τα αποθέματα σε λιγνίτη στην Ελλάδα που καλύπτει σήμερα περί το 75% περίπου των ενεργειακών αναγκών της χώρας βρίσκονται στην Πτολεμαΐδα – Μεγαλόπολη – Δράμα – Φλώρινα και Ελασσόνα. Τα συνολικά αποθέματα εκτιμώνται σε 10*109 τόνους περίπου. Σήμερα η ΔΕΗ παράγει περίπου 63 εκ τον Λιγνίτη. Υπολογίζεται ότι οι υπάρχουσες ποσότητες λιγνίτη επαρκούν για τα επόμενα 45 χρόνια. Μέχρι σήμερα έχουν εξορυχτεί 1,3 δις
τον λιγνίτη ενώ τα εκμεταλλεύσιμα αποθέματα ανέρχονται σε 3,1 δις. Τον. Περίπου και ισοδυναμούν σε 450 εκ. τόνους πετρελαίου. Εκτός από λιγνίτη η Ελλάδα διαθέτει ένα μεγάλο κοίτα-σμα τύρφης στην περιοχή των Φιλίππων . Τα εκμεταλλεύσιμα αποθέματα στο κοίτασμα αυτό εκτιμώνται σε 4 δις κυβικά μέτρα και ισοδυναμούν με 125 εκ. τον. Πετρελαίου. Η χρήση του λιγνίτη για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας αποφέρει στην Ελλάδα τεράστια εξοικονόμηση συναλλάγματος (περίπου 1 δις δολάρια ετησίως)
- ΧΑΛΑΖΙΑΣ
Τα κοιτάσματα χαλαζία βρίσκονται στους νομούς Θες/νίκης, Κιλκίς και Χαλκιδικής. Το 2011 παρήχθησαν 8210 τον. Χαλαζιακών προϊόντων. ¨Όμως η μεγάλη οικονομική κρίση επηρέασε με τραγικό τρόπο την ελληνική υαλουργία και έτσι η παραγωγή χαλαζιακών προϊόντων από το 2011 έχει σιγήσει.
- ΠΕΡΛΙΤΗΣ
Το υλικό βρίσκει ευρεία χρήση σε οικοδομικές εφαρμογές στα χυτήρια, στη γεωργία , φωσφορικά λιπάσματα.
Το 2015 παρήχθησαν 353.000 τόνοι περλίτη, το μεγαλύτερο μέρος εξήχθη αξίας πλέον των 35 εκ. €
Η εταιρεία «IMERYGREECE SA» αποτελεί την σημαντικότερη παραγωγό στον Ελληνικό Χώρο.
- ΟΛΙΒΙΝΗΣ
Ο Ολιβίνης είναι άνυδρη πυριτική ένωση Fe και Mg και χρησιμοποιείται σε πολλές βιομηχανικές εφαρμογές όπως στους κλάδους των πυρίμαχων της χαλυβουργείας, αποτελεί ειδικό υλικό για αμμοβολές. Στο συγκεκριμένο αντικείμενο δραστηριοποιούνται η εταιρεία ΘΕΡΜΟΛΙΘ ΑΕ του ομίλου ΣΙΔΕΝΟΡ στην περιοχή Σκούμτσας Γρεβενών.
Το 2015 η παραγωγή ανήλθε σε 35.000 τόνους.
- ΣΙΔΗΡΟΝΙΚΕΛΙΟ
Η Λάρκο Γενική μεταλλευτική και μεταλλουργική Ανώνυμη εί-ναι παραγωγός σιδηρονικελίου, η μεγαλύτερη στην Ευρώπη και μία από τις πέντε μεγαλύτερες παγκόσμια. Είναι καθαρά εξαγωγική επιχείρηση συνεισφέροντας στην εθνική οικονομία περίπου 200 – 300 εκ. € ετησίως. Το 2015 η ΓΜΜ ΑΕ παρήγαγε 17113 τόνους νικελίου από παραγωγή 2.264.000 τόνους σιδηρονικελιού-χα μεταλλεύματα από τα μεταλλεία, Ευβοίας , Αγίου Ιωάννη Βοιωτίας και Καστοριάς. Οι ετήσιες δαπάνες ηλεκτρικής ενέργειας για την λειτουργία του εργοστασίου πυρομεταλλουργίας ανέρχονται σε 70 εκ. €. Αυτό ανέρχεται σε περίπου 58€ ανά MWh ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος ανέρχεται μόλις σε 35€ ανά MWh.
Η τιμή του νικελίου για το 2015 ήταν 11886 €/ τον.
- ΓΥΨΟΣ
Το 2015 η εθνική παραγωγή γύψου ανήλθε σε 661.000 τόνους. Το 45% της παραγωγής αυτής διατέθηκε για τις ανάγκες της εγχώριας τσιμεντοβιομηχανίας.
Στο αντικείμενο αυτό δραστηριοποιούνται δύο εταιρείας μέλη του ΣΜΕ η «ΙΝΤΕΡΜΠΕΤΟΝ ΔΟΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΑΕ» και η «ΛΑΒΑ ΜΛΑ-Ε». Η πρώτη ανήκει στον όμιλο ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ
- ΚΙΣΣΗΡΙΣ ή ΕΛΑΦΡΟΠΕΤΡΑ
Παράγεται αποκλειστικά στην νησίδα γυαλί πλησίον της Νισύρου. Η παραγωγή γίνεται από την εταιρεία ΛΑΒΑ ΜΕΤΑΛΕΥΤΙΚΗ & ΛΑΤΟΜΙΚΉ που είναι η πρώτη παγκόσμια εξαγωγική εταιρεία ελαφρόπετρας. Έχει το προϊόν αυτό που είναι χημικά αδρανές, πορώδες, ηφαιστιογενές, πυριτικό υλικό, έχει πολλές εφαρμογές, από δομικά υλικά, σκυρόδεμα, γεωργία και άλλους τομείς. Η παραγωγή έφρασε το 2013 στους 420.000 τον.
- ΜΑΡΜΑΡΑ
Στον ΣΜΕ ανήκουν 2 εταιρείας που παράγουν μάρμαρα.
- ΑΕΒΕ ΛΣΑΤΟΜΕΙΩΝ ΜΑΡΜΑΡΟΥ ΔΙΟΝΥΣΟΥ ΠΕΝΤΕΛΗΣ
- ΠΑΥΛΙΔΗΣ ΑΕ που δραστηριοποιείται σε Δράμα και Καβάλα.
Η εθνική παραγωγή μαρμάρινων προϊόντων το 2015 έχει ως εξής.
Μάρμαρα προϊόντα από εξόρυξη 1.600.000 τον.
Μάρμαρα όγκος 650.000 τόνοι.
- ΜΠΕΤΟΝΙΤΗΣ
Η συνολική παραγωγή μπετονίτη το 2015 ανήλθε σε 1.510.000 και 884.000 κατεργασμένου. Η εξόρυξη πραγματοποιείται κατά κύριο λόγο στα ορυχεία της Νήσου Μήλου S & B Βιομηχανικά ορυκτά και κατά δεύτερο λόγο στην Νήσο Κίμωλο ΜΠΕΝΤΟΜΑΙΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΚΙΜΏΛΟΥ ΑΕ. Η ελληνική παραγωγή μπετονίτη κατατάσσεται πρώτη σε μέγεθος πανευρωπαϊκά και δεύτερη παγκόσμια. Ο μεγαλύτερο όγκος παραγωγής εξάγεται κυρίως στην ευρωπαϊκή αγορά και χρησιμοποιείται στην μεταλλουργία σιδήρου σε γεωτρήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου. Τον Μάρτιο του 2016 εγκρίθηκε η αλλαγή της επωνυμίας της εταιρείας από S & B Βιομηχανική Ορυκτά ΑΕ σε ΙΜΕΡΥΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΟΡΥΚΤΑ ΕΛΛΑΣ Α.Ε. με διακριτικό τίτλο “IMARYS GREECE SA”
- ΑΣΒΕΣΤΟΛΙΘΟΣ
Η συνολική παραγωγή ανήλθε σε 35 εκ τόνους εκ των οποίων 21.6 εκ τον. Χρησιμοποιήθηκε ως πρώτη ύλη για παραγωγή τσιμέντου. Η Ζήτηση δομικών υλικών ήταν χαμηλή. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η ζήτηση τσιμέντου στην Ελλάδα το 2015 κινήθηκε στα επίπεδα του 1962.
- ΑΣΤΡΙΟΣ
Η παραγωγή αστρίων καλύπτει τις ανάγκες της εγχώριας βιομηχανίας ειδών υγιεινής και του συνόλου της υαλουργίας.
Το 2011 παρήχθησαν 10.250 τον. Αστρίων εκ των οποίων 155 εξήχθησαν κυρίως σε Γερμανία. Έχουμε ποιότητα Α σε υψηλή περιεκτικότητα νατρίου και χαμηλή περιεκτικότητα σε σίδερο και ποιότητα Β με χαμηλή περιεκτικότητα σε νάτριο και υψηλή σε σίδηρο. Η εταιρεία ΜΕ.ΒΙ.ΟΡ. ΑΕ είναι ο μοναδικός φορέας εκμετάλλευσης κοιτασμάτων αστρίων σήμερα στον Ελλαδικό χώρο. Από το 2006 το πλειοψηφικό πακέτο μετοχών ανήκει στην Ολλανδική εταιρεία Mineral Plus θυγατρική ομίλου SIBELCO
- Σπάνιες Γαίες
Χωρίζονται σε δύο κύριες ομάδες. Η πρώτη ομάδα αφορά τις ελαφρές σπάνιες γαίες.
- Λανθάνιο (La)
- Δημήτριο (Ce)
- Πρασεοδύμιο (Pr)
- Νεοδύμιο (Na)
- Προμήθειο (Pm)
- Σαμάριο (Sm)
- Ευρώπιο (Eu)
Η δεύτερη ομάδα αφορά τις βαρειές σπάνιες γαίες που είναι και ποιο σπάνιες.
- Γαδολίνιο (Gd)
- Τέρβιο (Td)
- Δυσπρόσιο (Dy)
- Οσμιο (Ho)
- Υτριο (Y)
- Ερβιο (Er)
- Θαυλιο (Tm)
- Υτερβιο (Yb)
- Λουτέτσιον (Lu)
- Σκάνδιο (Sc)
Ομιλία του Γ. Τσανανά, Μεταλλειολόγος -Μηχανικός, στο ΤΕΕ για τον Ορυκτό πλούτο
