στην Κυρέλα Πέτρου
Στη συνέντευξη που ακολουθεί, ο δρ Βασίλης Ζεϊμπέκης, πρόεδρος του ΔΣ της Ελληνικής Εταιρείας Logistics και αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, παρουσιάζει την εικόνα της εγχώριας αγοράς logistics, τις επόμενες κινήσεις, τις προκλήσεις και τις προϋποθέσεις για την περαιτέρω ανάπτυξη του κλάδου.
Κύριε Ζεϊμπέκη, ποιοι είναι οι κρίσιμοι παράγοντες για την ανάπτυξη των logistics;
Ο κλάδος των logistics παρουσιάζει μια ιδιαίτερα σημαντική ανάπτυξη στην Ελλάδα, ειδικά μετά την πανδημία του Covid-19. Το επόμενο χρονικό διάστημα, θα υπάρξουν επενδύσεις 2 δισ. ευρώ κυρίως σε υποδομές (οδικοί άξονες, επενδύσεις σε λιμένες) και σε νέους αποθηκευτικούς χώρους στην ευρύτερη περιοχή του Θριασίου Πεδίου και της Θεσσαλονίκης (Σίνδος και Καλοχώρι), με στόχο η Ελλάδα να καταστεί η κύρια πύλη εισόδου φορτίων από την Ασία και την Ινδία. Σε κάθε περίπτωση, υπάρχουν μια σειρά από προκλήσεις τις οποίες θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ώστε η Ελλάδα να μπορέσει να προχωρήσει απρόσκοπτα στην ως άνω στρατηγική ανάπτυξης.
Ειδικότερα, οι κρίσιμοι παράγοντες είναι οι κάτωθι:
- Εκσυγχρονισμός του νομοθετικού πλαισίου που επηρεάζει τα logistics
- Ενίσχυση του ρόλου του σιδηροδρόμου στις εμπορευματικές μεταφορές
- Δημιουργία επιχειρηματικών πάρκων logistics εθνικής εμβέλειας – Οργανωμένοι Υποδοχείς (Γκόνος, Φυλή, Θριάσιο πεδίο κ.λπ.) – Εξυγίανση Αχαρακτήριστων Ζωνών σε εθνικό επίπεδο
- Προώθηση ελληνικών logistics στο εξωτερικό (εθνικό brand)
- Αύξηση transit φορτίου
- Μεταφορά πρακτορείων από τον Ελαιώνα προς τη Φυλή
- Ψηφιοποίηση εγγράφων διακίνησης εμπορευμάτων
- Δημιουργία του Εθνικού Παρατηρητηρίου για την Εφοδιαστική
- Δημιουργία cargo αεροδρομίου – Σύνδεση με άξονες
Ποια είναι, σήμερα, η συνεισφορά της εφοδιαστικής αλυσίδας στην οικονομία της χώρας και πώς θα μπορούσε να εξελιχθεί;
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα οικονομικά στοιχεία από την ΕΛΣΤΑΤ (έτος 2022), η συνεισφορά του τομέα της εφοδιαστικής στο ΑΕΠ της Ελλάδας αγγίζει το 11,5%, ήτοι 23,8 δισ. ευρώ. Η εν λόγω συνεισφορά είναι άμεση και αφορά τόσο τις εταιρείες παροχής υπηρεσιών logistics όσο και το έργο εφοδιαστικής που παράγεται in-house, δηλαδή από εταιρείες που διαθέτουν δικούς τους αποθηκευτικούς χώρους και οχήματα μεταφοράς/διανομής εμπορευμάτων. Η σημασία του τομέα καταγράφεται και στη συνεισφορά στην ΑΠΑ, με 6,85%, ήτοι 12,4 δισ. ευρώ. Τέλος, άλλο ένα πολύ σημαντικό στοιχείο αφορά στη θέση της Ελλάδας με βάση τον δείκτη Logistics Performance Index (LPI) της Παγκόσμιας Τράπεζας, ο οποίος κατατάσσει σημαντικό αριθμό χωρών σε παγκόσμιο επίπεδο με βάση τις επιδόσεις τους στον κλάδο των logistics. Η Ελλάδα, το 2023, βρέθηκε στη 19η θέση μαζί με την Κίνα και την Ιταλία, καταδεικνύοντας τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει στον κλάδο των logistics σε παγκόσμιο επίπεδο.
Πώς επηρεάζουν τη δραστηριότητά σας οι γεωπολιτικές συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί;
Ο στρατηγικός υδάτινος δρόμος της Ερυθράς Θάλασσας αποτελεί, εδώ και πολλά χρόνια, έναν κρίσιμο διάδρομο για το παγκόσμιο θαλάσσιο εμπόριο, συνδέοντας τη Μεσόγειο Θάλασσα με τον Ινδικό Ωκεανό και πέρα από αυτόν. Ωστόσο, οι πρόσφατες εντάσεις και συγκρούσεις στην περιοχή, ιδίως με τη συμμετοχή των ανταρτών Χούθι στην Υεμένη, έχουν προκαλέσει σημαντικά προβλήματα καθώς και προκλήσεις στην ομαλή διακίνηση των θαλάσσιων εμπορευματικών ροών. Οι επιπτώσεις των επιθέσεων από τους Χούθι δεν περιορίζονται στην ίδια την περιοχή, αλλά γίνονται επίσης αισθητές σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Λιμάνια όπως ο Πειραιάς, στην Ελλάδα, και το Gioia Tauro, στην Ιταλία, τα οποία λειτουργούν ως βασικοί κόμβοι για τη μεταφόρτωση και τη διανομή εμπορευμάτων, βιώνουν τις αρνητικές επιπτώσεις της κρίσης που υπάρχει αυτήν την περίοδο. Το λιμάνι του Πειραιά έχει αναδειχθεί σε ένα από τα πιο πολυσύχναστα λιμάνια της Μεσογείου και σε κρίσιμη πύλη προς την Ευρώπη (τέταρτο μεγαλύτερο λιμάνι). Ωστόσο, οι διαταραχές στην Ερυθρά Θάλασσα ανάγκασαν τις ναυτιλιακές εταιρείες να επανεξετάσουν τα δρομολόγιά τους, οδηγώντας σε μείωση του όγκου των φορτίων που διέρχονται από τον Πειραιά. Αυτή η μείωση της κίνησης δεν επηρέασε μόνο τα έσοδα του λιμανιού, αλλά και τον ρόλο του ως στρατηγικού κόμβου για το εμπόριο μεταξύ Ευρώπης, Ασίας και Αφρικής.
Ποιες είναι οι δράσεις που μπορούν να υποστηρίξουν την ανάπτυξη των εταιρειών σε διαδικασίες logistics και ποια τα προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν, γενικότερα, σε εθνικό επίπεδο;
Θα έλεγα πως οι δράσεις που μπορούν να υποστηρίξουν την ανάπτυξη των εταιρειών σε διαδικασίες logistics μπορούν να κατηγοριοποιηθούν στις εξής:
- Προσλήψεις νέου, εξειδικευμένου προσωπικού
- Εκπαίδευση υφιστάμενου προσωπικού (re-skilling, up-skilling)
- Αγορά τεχνολογικού εξοπλισμού/πληροφοριακών συστημάτων/αυτοματισμών logistics
- Μίσθωση/αγορά νέων αποθηκευτικών χώρων
- Αγορά πάγιου εξοπλισμού
- Επενδύσεις στην πράσινη εφοδιαστική
Αναφορικά με τα προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν, αναφέρω, ενδεικτικά, κάποια παρακάτω:
- Αδειοδότηση
- Χρήσεις γης
- Πλαίσιο ίδρυσης και ανάπτυξης επιχειρηματικών πάρκων
- Ανταγωνισμός από γειτονικές χώρες
- Μη ύπαρξη κατάλληλων χρηματοδοτικών εργαλείων
- Μη ύπαρξη δυνατότητας δανεισμού από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα
- Μη υποστήριξη της καινοτομίας
- Μη ύπαρξη διαθέσιμων και ποιοτικών αποθηκευτικών χώρων
- Μη ύπαρξη αναγκαίων υποδομών (π.χ. σιδηρόδρομος)
Κλείνοντας, είναι κρίσιμο να αναφέρω πως η Ελληνική Εταιρεία Logistics, μέσα σε αυτό το ιδιαίτερο και απαιτητικό οικοσύστημα, συνεχίζει πιστά να προάγει την επιστήμη των logistics, να παράγει γνώση μέσω των πανελλήνιων ερευνών που εκπονεί, να χαρτογραφεί νέες, βέλτιστες πρακτικές στη διοίκηση της εφοδιαστικής αλυσίδας και να ενημερώνει τα μέλη της για όλες τις εξελίξεις στον τομέα της εφοδιαστικής μέσα από στοχευμένες δράσεις και πρωτοβουλίες.
Από το περιοδικό ΧΡΗΜΑ (Αφιέρωμα Logistics, τεύχος Ιούλιος-Αύγουστος 2024)
