Στο ημερολόγιο των κορυφαίων στελεχών διοίκησης των ελληνικών συστημικών τραπεζών, ο Ιούλιος του 2020 είναι γραμμένος με έντονα κόκκινα γράμματα. Τα stress tests της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας – τα πρώτα υπό την ηγεσία της Christine Lagarde– πρέπει να ολοκληρωθούν με επιτυχία, χωρίς αμφίσημες διατυπώσεις, αστερίσκους και …υποσχετικές…
Τα stress tests της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, θα ολοκληρωθούν το καλοκαίρι του 2020 αλλά ήδη έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες προσαρμογής μέσα σ’ ένα δύσκολο διεθνές περιβάλλον που επηρεάζεται άμεσα από τις νέες σχέσεις Βερολίνου και Φρανκφούρτης.
Μέχρι στιγμής, οι 4 συστημικές τράπεζες αντιμετωπίζουν:
- Την πίεση της ΕΚΤ,
- Τις εκ των υστέρων παρεμβάσεις του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού που οδηγούν σε ολική ανατροπή των σχεδιασμών για τιτλοποιήσεις,
- Τις απαιτήσεις κεφαλαιακής ενίσχυσης για να περιορισθεί η βαρύτητα και επιρροή της αναβαλλόμενης φορολογίας
Επιπλέον, το τραπεζικό σύστημα έχει να διαχειριστεί και τα εσωτερικά ζητήματα όπως αυτό των έντονων αντιδράσεων στις νέες χρεώσεις που οδηγεί σε πρωτοφανείς (για τα ελληνικά δεδομένα…) ελέγχους της Επιτροπής Ανταγωνισμού σε υψηλότατο, μάλιστα, επίπεδο.
Σε κάθε περίπτωση, κύριος στόχος των διοικήσεων και των τεσσάρων συστημικών τραπεζικών ομίλων είναι να εμφανίσουν εξορθολογισμένους ισολογισμούς χρήσης 2018 βάσει των οποίων θα ξεκινήσουν οι έλεγχοι αντοχής από την Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή.
- Είναι απαραίτητο να πετύχουν τους φιλόδοξους στόχους για τη μείωση των “κόκκινων” δανείων για φέτος και επιπλέον να ενισχύσουν την λειτουργική κερδοφορία τους ώστε να αποφύγουν τον κίνδυνο των αναγκαστικών αυξήσεων κεφαλαίου ή ακόμη- στην ακραία περίπτωση- το ενδεχόμενο στρατηγικών συνεργασιών.
Αχίλλειος πτέρνα του τραπεζικού μας συστήματος είναι προφανώς τα τοξικά χαρτοφυλάκια που βαραίνουν τους ισολογισμούς και πιέζουν την καθαρή θέση τους σε μία περίοδο που η πιστωτική πίστη μετά βίας είναι θετική, οι καταθέσεις αυξάνονται μεν αλλά με αργούς ρυθμούς και η καθαρή κερδοφορία δεν έχει διαχρονικό χαρακτήρα.
Σε όλα αυτά ήρθε να προστεθεί η παρέμβαση του SSM, που ζήτησε από τους τραπεζίτες να διενεργηθεί το κύριο μέρος των τιτλοποιήσεων, μέσω κρατικών εγγυήσεων.
- Η “καυτή αλήθεια” είναι πως οι τράπεζες έχουν σημαντικά χαμηλότερο συντελεστή κάλυψης μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων από προβλέψεις, σε σχέση με τις ιταλικές.
Επιπλέον με την τελευταία στοχευμένη αξιολόγηση εσωτερικών υποδειγμάτων αναδείχθηκε η ανάγκη αναμόρφωσης του σταθμισμένου σε κίνδυνο ενεργητικού.
Από τις 4 τράπεζες μέχρι σήμερα, η Εθνική ήταν αυτή που έφερε μπροστά όλο το βάρος, διαδικασία που πιθανόν να ακολουθήσουν και οι άλλες 3 συστημικές.
- “Με την παρέμβαση του SSM, που επί της ουσίας…πάγωσαν προγράμματα τιτλοποιήσεων, ορισμένα εκ των οποίων είχαν παρουσιασθεί σε ειδικές ημερίδες, στο Λονδίνο (σ.σ περίπτωση Αlpha Bank) όλος ο σχεδιασμός για το 2019 πήγε τουλάχιστον 2-3 μήνες πίσω, με συνέπεια να είναι ορατός ο κίνδυνος μη επίτευξης του στόχου για τα NPEs για το 2019...” χαρακτηριστική εκτίμηση κορυφαίου τραπεζικού παράγοντα, ο οποίος ήταν επιφυλακτικός στο κατά πόσον οι φετεινοί στόχοι θα επιτευχθούν και από τους 4 ομίλους.