του ΧΡΗΣΤΟΥ Ν. ΚΩΝΣΤΑ
Αφού οι προηγούμενες προσπάθειές του έγιναν θυσία, στο βωμό του λαϊκίστικου «αντι-Στουρνάρα» κυβερνητικού μετώπου, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κατέθεσε μία -ακόμη- δημιουργική πρόταση, με στόχο την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των αγορών προς το τραπεζικό μας σύστημα.
Η νέα πρόταση προσπαθεί να αξιοποιήσει τον «αέρα» που προσφέρει η αναβαλλόμενη φορολογία των τραπεζών και να τη μετατρέψει σε συγκεκριμένα ποσά κεφαλαίων που θα χρησιμοποιηθούν για τη ραγδαία μείωση των κόκκινων δανείων από τα χαρτοφυλάκια των τραπεζών.
To σχέδιο φαίνεται περίπλοκο αλλά η στόχευσή του είναι απλή:
- Οι τράπεζες πρέπει να ξαναγίνουν τράπεζες, χρηματοδότες της οικονομίας και όχι διαχειριστές της μιζέριας των προηγούμενων ετών.
Στην πράξη, προβλέπεται η μεταβίβαση των μισών «κόκκινων δανείων και ανοιγμάτων» μαζί με ένα μέρος της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης που είναι εγγεγραμμένο στους ισολογισμούς τους, σε ένα Όχημα Ειδικού Σκοπού (SPV).
Τα κόκκινα δάνεια θα μεταβιβαστούν στην αξία ισολογισμού (μετά από προβλέψεις).
- Το ποσό της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης που θα μεταβιβασθεί θα αντιστοιχεί σε κάλυψη πρόσθετων ζημιών, ώστε οι αποτιμήσεις των κόκκινων δανείων να προσεγγίσουν τιμές αγοράς.
Κατόπιν αναλαμβάνει ρόλο το Κράτος.
- Με ειδική νομοθετική ρύθμιση η μεταβιβαζόμενη αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση θα καταστεί αμετάκλητη απαίτηση του SPV έναντι του Ελληνικού Δημοσίου με προκαθορισμένο χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής (σύμφωνα με τη διάρκεια του σχήματος).
Για την κάλυψη του τιμήματος της μεταβίβασης, το SPV θα προχωρήσει σε έκδοση Ομολόγων.
Θα εκδοθούν τρεις τάξεις τίτλων (senior, mezzanine, junior/equity).
- H κατώτερη τάξη τίτλων (equity) θα καλυφθεί από τις τράπεζες (η συμμετοχή κάθε μιας δεν θα υπερβαίνει το 20%) και το Ελληνικό Δημόσιο.
Η αποτίμηση των δανείων προς μεταβίβαση θα γίνει από ανεξάρτητους τρίτους φορείς και η τελική διάρθρωση της συναλλαγής από τους συμβούλους της έκδοσης βάσει συνθηκών αγοράς.
- Το λογικό είναι να δούμε τους επενδυτές να απορροφούν μέρος της ανώτερης τάξης τίτλων (senior) και σημαντικό ποσοστό της ενδιάμεσης τάξης (mezzanine).
Η δυνατότητα απορρόφησης πρόσθετων ζημιών από τη συμμετοχή του ελληνικού δημοσίου (μέσω του μετασχηματισμού της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης σε αμετάκλητη απαίτηση του SPV) ενισχύει σημαντικά την πιθανότητα αποπληρωμής των ανώτερων τάξεων ομολόγων.
Παράλληλα προβλέπεται, μέσω της συμμετοχής στην κατώτερη τάξη τίτλων (junior/equity), η κατανομή τυχόν πλεονασμάτων σε Ελληνικό Δημόσιο και τράπεζες.
Το ιδιαίτερα σημαντικό είναι πως η διαχείριση του σχήματος θα γίνεται αποκλειστικά από ιδιώτες (εταιρείες διαχείρισης για δάνεια και πιστώσεις) και αναμένεται να υπάρξει διαχωρισμός συναλλαγών και διαχείρισης ανά κατηγορία δανείων (επιχειρηματικά, στεγαστικά, καταναλωτικά, κ.λπ.).
Θα μπορούσαν όλα αυτά να είχαν γίνει νωρίτερα;
Φυσικά.
Θα ήταν πολύ πιο εύκολο όταν οι τράπεζες άξιζαν π.χ. 20 δις Ευρώ στο Χρηματιστήριο. Σήμερα που η αξία τους κατρακύλησε στα 4 δις Ευρώ (όλες μαζί), το εγχείρημα είναι πιο δύσκολο αλλά περισσότερο αναγκαίο…
Η διαφορά είναι ότι τώρα το Μέγαρο Μαξίμου και η οδός Ζαλοκώστα ακούν αυτά που λέει η οδός Πανεπιστημίου…
