του Κ.Μ. Γελαντάλη

Με ικανοποιητικό διψήφιο ποσοστό ενισχύθηκε ο τραπεζικός κλάδος το 2024. Το θεαματικό σερί 8 συνεδριάσεων με θετικό πρόσημο, στις αρχές Δεκεμβρίου, επανέφερε τον κλάδο στα υψηλά σχεδόν τεσσάρων ετών. Μια επαναφορά που πραγματοποιήθηκε σε μια χρονιά κατά την οποία οι διοικήσεις των συστημικών (και της Optima bank) διένειμαν κέρδη χρήσεως (2023) στους μετόχους/επενδυτές. Πρόκειται για μια διανομή που, σύμφωνα με όσα παρουσίασαν στα διάφορα roadshows, πιθανότατα θα είναι διπλάσια το 2025 (σ.σ. περίπου στο 1,5 δισ. ευρώ).

Ας δούμε όμως λίγο την τελευταία ανοδική αντίδραση, που έθεσε ξανά σε long τάση τον κλάδο. Πιο συγκεκριμένα, για τον Δείκτη Τραπεζών η ανοδική διόρθωση από το χαμηλό των 1.140,46 (31 Οκτωβρίου) έως το υψηλό των 1.257,60 (12 Νοεμβρίου) διέγραψε πορεία επαναφοράς στην κορυφή 44 μηνών. Το profit taking που προχώρησαν κυρίως πιο βραχυπρόθεσμοι επενδυτές, εντελώς εντός παιδιάς και τεχνικών ορίων, ήρθε απλά να επιβεβαιώσει πως είναι ο κλάδος με τη μεγαλύτερη συναλλακτική δραστηριότητα, το ευρύτερο volatility και τη βαρύτερη στάθμιση στη διαμόρφωση. Ενδεικτικό είναι το γεγονός πως για οκτώ συνεχόμενες συνεδριάσεις στις μετοχές της Πειραιώς, της Alpha Bank, της Eurobank και της Εθνικής πραγματοποιούνταν τα δύο τρίτα της (μέσης) ημερήσιας αξίας συναλλαγών των περίπου 115 εκατ. ευρώ.

Επιπλέον, είναι κοινός τόπος ότι η ανακοίνωση των οικονομικών αποτελεσμάτων τρίτου τριμήνου/εννεαμήνου, κυρίως όμως η στοχοθεσία των διοικήσεων για περαιτέρω ενίσχυση της κερδοφορίας το 2025, συνδυαστικά με την πιο εμπροσθοβαρή «κάλυψη» των απαιτήσεων λόγω αναβαλλόμενης φορολογίας, ήταν το δέλεαρ για την προσέλκυση «ξένων κεφαλαίων».

Συνέβαλαν σε αυτό οι θετικές εκθέσεις οίκων, λ.χ. της UBS (“bullish” για τις ελληνικές τράπεζες, 12 Νοεμβρίου), της JPMC (νέα αναβάθμιση, 12 Νοεμβρίου) και της ΑΧΙΑ Ventures (επενδυτική ευκαιρία οι τραπεζικές μετοχές), το undervalue και των τεσσάρων συστημικών έναντι του ευρωπαϊκού μέσου όρου και οι προσδοκίες για τα roadshows που ακολούθησαν: η διημερίδα της JPMC στο Λονδίνο, στις αρχές Δεκεμβρίου (2-3/12) και το ετήσιο συνέδριο της Morgan Stanley (με την ΕΧΑΕ) επίσης στο City.

Καταλυτική, όσον αφορά το συνέδριο του Λονδίνου, ήταν η ξεκάθαρη διάψευση από τον πρωθυπουργό για το ενδεχόμενο επιβολής έκτακτης φορολόγησης. Σε αυτούς τους δύο κύκλους φάνηκε, επί του πεδίου, πώς τιμολογούν οι διαχειριστές των ξένων funds όχι τόσο τα μεγέθη του 2024 –είναι, λίγο ως πολύ, γνωστά πλέον–, αλλά την προοπτική, το δυνητικό outlook συνολικά του κλάδου, αλλά και καθενός συστημικού ομίλου ξεχωριστά.

Πλέον, η αποτίμηση των τεσσάρων, Eurobank, Εθνικής, Πειραιώς και Alpha Bank, πλησιάζει τα 24 δισ. ευρώ. Για τους αναλυτές ξένων οίκων 4+1 είναι τα «κλειδιά» για ένα ενδεχόμενο outperform των μετοχών των συστημικών έναντι των ευρωπαϊκών: καθαρή αξία κεφαλαίου, ανθεκτικότητα καθαρών εσόδων από τόκους, ικανοποιητική εταιρική πίστωση και DTC. Ένα-ένα, όμως, συνολική κερδοφορία 3,5 δισ., αναθεώρηση στόχων για έσοδα από τόκους νέων δανείων, περαιτέρω αξιοποίηση δραστηριοτήτων, λ.χ. asset management. Κύρια πηγή τραπεζικών εσόδων είναι οι τόκοι και οι προμήθειες, και σε αυτό παρουσιάζει ενδιαφέρον το μείγμα: 6,4 δισ. από τόκους και 1,5 δισ. από προμήθειες (για την ακρίβεια, συνολικά, 7,978 δισ., πάντα με στοιχεία εννεαμήνου). “Not bad”…

Κυρίως όμως η προοπτική είναι αυτή που θα προσελκύσει «νέα κεφάλαια» και για αυτό έχει σημασία το γεγονός ότι οι διοικήσεις και των τεσσάρων έδωσαν στόχευση για μεγαλύτερη διανομή κερδών (2024) στους μετόχους/επενδυτές (2025). Μέχρι 50% για τη χρήση του 2024, σύμφωνα με τη διοίκηση Καραβία, και πάνω από 50% για τη χρήση του 2025. Ανάλογο guidance και από την πλευρά Μυλωνά. Στο 35%, συνδυαστικά με “buy back”, η διοίκηση Μεγάλου για το 2024 και στο 50% για το 2025. Περίπου στα ίδια (επίσης με επαναγορά μετοχών) και η διοίκηση Ψάλτη.

Σχεδόν 1,5 δισ. προτίθενται να διανείμουν το καλοκαίρι του 2025, από 800 εκατ. το φετινό, σχεδόν διπλασιασμός. Από τις καλύτερες επιδόσεις για τον ευρωπαϊκό κλάδο (όσον αφορά το σχεδόν «δίπλωμα»), που, υπό ΚΣ, εκτιμάται ότι θα υπερβεί σημαντικά τα 2 δισ. τη μεθεπομένη.

Τι σημαίνει, πρακτικά, αυτό; Πως το «καρέ» των συστημικών θα τείνει να διανείμει σχεδόν το ήμισυ των συνολικών διανομών. Υπάρχουν τα ζητήματα των NPLs/NPEs και DTC –σύμφωνοι. Τα μη εξυπηρετούμενα είναι «παρκαρισμένα» σε servicers, funds κ.λπ. σε απόλυτα ποσοστά (όπως εμφανίζονται στα στοιχεία εννεαμήνου), τα NPLs κυμαίνονται στο 2,9% έως 4,6%, συγκλίνοντας προς τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Διακριτά βελτιωμένοι είναι βασικοί δείκτες, λ.χ. της ενσώματης απόδοσης ιδίων κεφαλαίων (ROTE), κεφαλαιακοί (CETI) και η επίτευξη MRELs.

Επίσης, σημαντική είναι η προσβασιμότητα στις αγορές, με ενδεικτική την πρόσφατη περίπτωση του green bond της Εθνικής. Προσφορά στα 4 δισ., αντλήθηκαν 650 εκατ., με όρους από MS + 160 μονάδες βάσης (περίπου στο 3,83%) σε MS + 130 μονάδες βάσης (3,53%). Επίσης “not bad”…

Βέβαια, βοηθά και η συγκυρία, καθώς το ελληνικό χρέος «τιμολογείται» με καλύτερους όρους από ό,τι το γαλλικό ή το ιταλικό. Είναι φανερή η σημασία αυτής της «τιμολόγησης» και θα φανεί χρήσιμη και στο «σβήσιμο» του DTC. Διόλου τυχαίο που οι διοικήσεις και των τεσσάρων επισπεύδουν τη σχετική διαδικασία.

Προφανώς, αρκετά θα εξαρτηθούν από την πολιτική που θα ακολουθήσει η ΕΚΤ το 2025, με τις προθέσεις των μελών να διαφαίνονται στη συνεδρίαση της 30ής Ιανουαρίου (στις 6 Μαρτίου η δεύτερη του έτους) και πιθανό το ενδεχόμενο μιας νέας μείωσης κατά 25 μονάδες βάσης, με δυνατότητα και για 50 μονάδες βάσης, εάν κριθεί σκόπιμο. Θα εξαρτηθούν όμως και από τις διεργασίες στο εγχώριο banking, που θα εξελιχθούν στις συστημικές, αλλά και τις μη συστημικές, των συνεταιριστικών συμπεριλαμβανομένων (αναλυτικά στο εκτενές αφιέρωμα του περιοδικού ΧΡΗΜΑ στις Συνεταιριστικές).

Σε ενδεχόμενη επιβεβαίωση της υπεραπόδοσης του τραπεζικού κλάδου, συνακόλουθη θα είναι η πορεία και των blue chips, συνεκτιμώντας το γεγονός ότι το 2024 οι δύο κύριες ομάδες μετοχών/εισηγμένων κινήθηκαν με αναλογία 2 προς 1, δηλαδή η «ταχύτητα» διακύμανσης/μεταβολής του Δείκτη Τραπεζών ήταν, σχεδόν, κατά μέσο όρο, διπλάσια του FTSE25 Large Cap, και στις ανοδικές και στις διορθωτικές φάσεις στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Συντελεστής «βήτα», που τείνει να παγιωθεί (από το 2022), με πιθανό ενδεχόμενο συνέχισης και το 2025.

Από το περιοδικό ΧΡΗΜΑ