Σε εκτενές ρεπορτάζ της η γερμανική «Handelsblatt» μεταδίδει ότι οι κεντρικές τράπεζες αυξάνουν τα αποθέματά τους σε χρυσό τόσο μαζικά, όσο και τη δεκαετία του ’70.
Οι κεντρικές τράπεζες σε όλον τον κόσμο αγόρασαν τόσο πολύ χρυσό το 2018, με αποτέλεσμα να αυξήσουν τα αποθέματά τους περισσότερο από 651 τόνους, δήλωσε το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού (WGC), και αυτή είναι η υψηλότερη ποσότητα από το 1971.
Σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, η ζήτηση χρυσού από τις κεντρικές τράπεζες αυξήθηκε κατά 74%. Με την τιμή του χρυσού σήμερα στα 1.310 δολάρια ανά ουγγιά (περίπου 31 γραμμάρια), ο όγκος των αγορών έφτασε τα 27 δισ. δολάρια.
Όπως εξηγεί ο Τζον Μάλιγκαν, εκπρόσωπος του WGC, «οι κεντρικές τράπεζες έχουν διαφοροποιήσει τα συναλλαγματικά τους αποθέματα κι έχουν επενδύσει περισσότερο σε ρευστά και ασφαλή περιουσιακά στοιχεία λόγω της αυξημένης γεωπολιτικής και οικονομικής αβεβαιότητας».
Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Συμβουλίου Χρυσού που έχει στη διάθεσή του το ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο μεγαλύτερος αγοραστής χρυσού με περίπου 274 τόνους ήταν η ρωσική Κεντρική Τράπεζα. Η τουρκική Κεντρική Τράπεζα αύξησε επίσης τις αγορές χρυσού κατά 51,5 τόνους και το Καζακστάν κατά 50,6 τόνους.
Στην Ευρώπη, οι Κεντρικές Τράπεζες της Ουγγαρίας και της Πολωνίας ήταν από τους σημαντικότερους αγοραστές χρυσού. Για πρώτη φορά από το 2016 η Κίνα έχει επίσης αποκαλύψει στοιχεία για τα αποθέματα χρυσού από την Κεντρική της Τράπεζα, αναφέροντας αύξηση περίπου 10 τόνων.
«Αυτό είναι άμεσο αποτέλεσμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης και της κρίσης χρέους» υποστηρίζει ο εμπειρογνώμονας του WGC Μάλιγκαν. Οι κεντρικές τράπεζες θέλουν να γίνουν πιο ανεξάρτητες από το δολάριο.
Αυτό είναι ιδιαίτερα σαφές στην περίπτωση της Ρωσίας, καθώς η χώρα αυξάνει σταθερά τα αποθέματα χρυσού επί 13 χρόνια. Τα τελευταία τέσσερα έτη, η Μόσχα αγόραζε περισσότερους από 200 τόνους χρυσού κάθε χρόνο. Σύμφωνα με το WGC, η χώρα χρηματοδότησε την αγορά το 2018 κυρίως μέσω της πώλησης κρατικών ομολόγων των ΗΠΑ.
Αξιοσημείωτη είναι, επίσης, η αύξηση των αποθεμάτων χρυσού στην Τουρκία. Η χώρα αντιμετώπισε σοβαρή νομισματική κρίση το φθινόπωρο του 2018. Μόνο τον περασμένο Νοέμβριο, η κεντρική τράπεζα έριξε 16 τόνους χρυσό για την υπεράσπιση του εθνικού νομίσματος. Παρ’ όλα αυτά, προχωρά σε μια σημαντική αύξηση των αποθεμάτων χρυσού.
Τόσο η Ρωσία όσο και η Τουρκία έχουν πρόσφατα γεωπολιτικές εντάσεις με τις ΗΠΑ. Κατά τη διάρκεια της αντιπαράθεσης με τις Ηνωμένες Πολιτείες, τόσο το ρούβλι όσο και η λίρα υποτιμήθηκαν κατά περιόδους μαζικά.
Οι αγορές χρυσού έχουν επίσης πολιτική διάσταση, λέει ο Μάλιγκαν. «Οι χώρες θέλουν να αποφύγουν κάποιους κινδύνους από τη συγκέντρωση συναλλάγματος σε δολάρια» προσθέτει. Η ουγγρική Κεντρική Τράπεζα προχώρησε επίσης στη μεγαλύτερη αγορά χρυσού, εδώ και 30 χρόνια, για να επιβάλει τις διαρθρωτικές αλλαγές στο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες, η Ρωσία θα συνεχίσει να αγοράζει πολύ χρυσό στο μέλλον. Ένας λόγος μπορεί να είναι οι «πιθανές νέες κυρώσεις και το αδύναμο ρούβλι». Άλλες αναδυόμενες οικονομίες αναμένεται να αυξήσουν τις αγορές χρυσού, προκειμένου να μειωθεί η εξάρτηση από το δολάριο και, συνεπώς, οι κίνδυνοι ενός εμπορικού πολέμου.
Επιπλέον, πολλές από τις κεντρικές τράπεζες, οι οποίες σήμερα είναι οι μεγαλύτεροι αγοραστές χρυσού, έχουν ιστορικά σχετικά μικρά αποθέματα. «Θέλουν να τα καλύψουν τώρα» υποστηρίζει ο Τζον Μάλιγκαν.
Μόνο λίγες κεντρικές τράπεζες προχώρησαν σε πωλήσεις: η Κεντρική Τράπεζα της Αυστραλίας πώλησε περίπου τέσσερις τόνους, η Budnesbank 3,9 τόνους. Συνολικά, οι κεντρικές τράπεζες πούλησαν το 2018 μόνο 15,6 τόνους στην αγορά.
Σύμφωνα με το WGC, η φρενίτιδα αγοράς των κεντρικών τραπεζών ήταν η κύρια κινητήρια δύναμη της ζήτησης χρυσού το 2018, που ήταν αυξημένη κατά 4% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Το γεγονός ότι η τιμή του πολύτιμου μετάλλου δεν έχει αυξηθεί πιο πολύ οφείλεται στον αριθμό των υψηλών προμηθειών του WGC. Με 3.347 τόνους, η παραγωγή των ορυχείων χρυσού έφτασε σε νέο επίπεδο ρεκόρ. Επίσης, η ποσότητα του χρυσού που ανακτάται από την ανακύκλωση έχει ανέλθει στο ιστορικό υψηλό των 1.173 τόνων.