γράφει ο Γιάννης Λεοντάρης
Έτοιμο είναι το τελικό κείμενο της βίβλου ψηφιακού μετασχηματισμού της Ελλάδας για το διάστημα 2020 – 2025, μεγάλο μέρος του οποίου αποτελεί τμήμα του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» (συνολικού προϋπολογισμού 70 δισ. ευρώ), το οποίο εγκρίθηκε πρόσφατα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η βίβλος, που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, αποτελεί μια συνοπτική καταγραφή των απαραίτητων παρεμβάσεων στις τεχνολογικές υποδομές του κράτους, στην ψηφιακή εξυπηρέτηση του πολίτη και του επιχειρηματία, στον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης, στην εκπαίδευση και κατάρτιση του πληθυσμού σε ψηφιακές δεξιότητες, και στον τρόπο που η χώρα μας αξιοποιεί την ψηφιακή τεχνολογία σε όλους τους τομείς της οικονομίας.
Αναφέρεται στη νέα εθνική στρατηγική για τον ψηφιακό μετασχηματισμό, και συνοψίζεται σε επτά στόχους:
- Η ασφαλής, γρήγορη και αξιόπιστη πρόσβαση στο διαδίκτυο για όλους
- Ένα ψηφιακό κράτος, που προσφέρει καλύτερες, ψηφιακές υπηρεσίες στους πολίτες, σε όλα τα γεγονότα της ζωής τους
- Η ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων όλων των πολιτών
- Η διευκόλυνση μετατροπής κάθε ελληνικής επιχείρησης σε ψηφιακή επιχειρηση
- Η στήριξη και ενίσχυση της ψηφιακής καινοτομίας
- Η παραγωγική αξιοποίηση των δεδομένων του Δημοσίου
- Η ένταξη των σύγχρονων τεχνολογιών σε όλους τους τομείς της οικονομίας.
Αρμόδια για τη σύνταξη, παρακολούθηση και επικαιροποίηση της βίβλου ψηφιακού μετασχηματισμού είναι η Γενική Γραμματεία Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Απλούστευσης Διαδικασιών. Ο κύριος ρόλος της είναι να περιγράψει το όραμα, τη φιλοσοφία και τους στόχους της εθνικής στρατηγικής για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας, αλλά και ένα αποτελεσματικό μοντέλο διακυβέρνησης και υλοποίησης που θα τον υποστηρίξει.
- Επίσης, η επικαιροποιημένη έκδοση της βίβλου ψηφιακού μετασχηματισμού περιγράφει περισσότερα από 400 συγκεκριμένα έργα, περιλαμβάνοντας και τις ψηφιακές παρεμβάσεις του εγκεκριμένου εθνικού προγράμματος ανάκαμψης που θα χρηματοδοτηθούν από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης.
- Παράλληλα, στη βίβλο αποτυπώνεται η λειτουργική μεθοδολογία με την οποία τα ψηφιακά έργα θα σχεδιάζονται, θα υλοποιούνται και θα συντηρούνται στο μέλλον καθώς και η αρχιτεκτονική των πληροφοριακών συστημάτων που εγγυάται την λειτουργικότητα των έργων αυτών.
Η βίβλος έχει πενταετή ορίζοντα και θα επικαιροποιείται κάθε χρόνο, ανάλογα με τις ιδιαίτερες συνθήκες και τις τεχνολογικές εξελίξεις.
Σημειώνεται ότι η ετήσια επικαιροποίηση της βίβλου αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του ενοποιημένου προγράμματος κυβερνητικής πολιτικής του ν. 4622/2019 (Α` 133), και είναι δεσμευτική για όλους τους φορείς του Δημόσιου τομέα, τους οποίους αφορά.
Αισιοδοξία; Ναι, αλλά συγκρατημένη
Τι μπορεί να αποφέρει στην ελληνική ανάπτυξη η βίβλος, και γενικότερα το πρόγραμμα «Ελλάδα 2.0»; Πολλά, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδας, η οποία εκτιμά ότι η σωστή εφαρμογή του προγράμματος μπορεί να αποδώσει ως και 7% ανάπτυξη του ΑΕΠ μέχρι το 2026.
Ωστόσο, το μεγαλύτερο μέρος της εμπειρίας από τις περιπτώσεις που κληθήκαμε να διαχειριστούμε ευρωπαϊκά κονδύλια για τη δική μας ανάπτυξη, δεν είναι ιδιαίτερα καλό για να αφήνει άκρατη αισιοδοξία. «Πακέτα Ντελόρ», «Μεσογειακά ολοκληρωμένα προγράμματα» και αρκετά άλλα ακόμα, που έφεραν στην Ελλάδα πολύ μεγάλα κονδύλια για την ανάπτυξή της, δεν έφεραν τα αναμενόμενα αποτελέσματα σε σχέση με το ύψος των κονδυλίων που προσέφεραν, και αυτό οφείλεται στην κακή διαχείριση των κονδυλίων, καθώς οι αρμόδιοι είχαν τη λογική της απορρόφησής τους (για «να μην τα χάσουμε») και όχι τη λογική της δημιουργίας μακρόπνοων σχεδίων που θα ανταποκρίνονταν σε έναν ενιαίο και δομημένο σχεδιαμό.
Το αποτέλεσμα ήταν η δημιουργία «αποσπασματικών» έργων που κάλυπταν συγκεκριμένες ανάγκες και δε μπορούσαν να αξιοποιηθούν περεταίρω όταν τις ανάγκες αυτές τις «ξεπερνούσε» η τεχνολογία.
- Αυτή τη φορά έχουμε μία μεγάλη (και ίσως τη μοναδική, πλέον) ευκαιρία να θέσουμε τα θεμέλια μιας μεκροπρόθεσμης και βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης μέσω (και) της τεχνολογίας. Είναι στο χέρι μας να μην αφήσουμε την ευκαιρία να πάει χαμένη.