Θάνος Μπαλασόπουλος, Market Access Manager, Pierre Fabre Farmaka SA
Το δημόσιο σύστημα υγείας βρίσκεται στο ίδιο μεταίχμιο όπως το ασφαλιστικό σύστημα πριν από 20 χρόνια. Εάν δεν μεταρρυθμιστεί, θα καταρρεύσει. Και εάν καταρρεύσει, θα χρειαστούν πολλά δισεκατομμύρια ευρώ για να ορθοποδήσει. Μέχρι τότε, όμως, θα έχει μειωθεί το προσδόκιμο επιβίωσης, δεν θα μπορούμε να διαχειριστούμε τον συνεχώς αυξανόμενο γηρασμένο πληθυσμό, λόγω δημογραφικού (ο οποίος θα έχει αυξανόμενες ανάγκες λόγω συννοσηροτήτων), θα έχουμε χάσει τις τεχνολογικές εξελίξεις και το προσωπικό στα νοσοκομεία μας θα αντιμετωπίζει έλλειψη γνώσης, χωρίς να μπορεί να δώσει τις κατάλληλες λύσεις σε αυτούς που τις έχουν ανάγκη.
Το δημόσιο σύστημα υγείας πάσχει από χρόνια οργανωτικά προβλήματα και διαρθρωτικές στρεβλώσεις, οι οποίες συχνά άμβλυναν τη δυναμική του και τη δυνατότητα να επιτύχει υψηλές επιδόσεις σε όρους ισότητας, οικονομικής αποδοτικότητας και κλινικής αποτελεσματικότητας. Αυτό όμως δεν μπορεί να αποτελέσει δικαιολογία να συνεχίσουμε στην ίδια ρότα.
Αναγκαίες οι μεταρρυθμίσεις
Η φαρμακευτική φροντίδα αποτελεί κομβικό κρίκο στην παραγωγή θετικών αποτελεσμάτων υγείας εντός του συστήματος υγείας.
Η βιωσιμότητα της φαρμακευτικής αγοράς, όμως, βρίσκεται ίσως στη δυσχερέστερη θέση, με τις φαρμακευτικές εταιρείες κυριολεκτικά να αδυνατούν πλέον να ακολουθήσουν τις αρνητικές εξελίξεις, ενώ το κράτος δεν έχει καταφέρει να προσφέρει τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις.
Για να γίνει ξεκάθαρη η κατάσταση σε κάποιον/α που δεν είναι εξοικειωμένος με το ζήτημα, οι φαρμακευτικές εταιρείες στην Ελλάδα, ανάλογα με το κανάλι διανομής, δίνουν, ουσιαστικά, έκπτωση από 40% έως και 77% σε ετήσια βάση.
Όσον αφορά τον τομέα του φαρμάκου, η κατάσταση επιδεινώνεται λόγω διαφόρων προβλημάτων, που κατά κύριο λόγο εστιάζουν στις δυσκολίες στη χρηματοδότηση από πλευράς του κράτους, στα υψηλά ποσοστά συμμετοχής των ασθενών στις θεραπείες (2η η Ελλάδα μετά τη Βουλγαρία σε επίπεδο ΕΕ), στην έλλειψη διαφάνειας και διαχείρισης στον τομέα των προμηθειών, στην αρνητική υποκατάσταση μεταξύ παλαιών και νέων φαρμακευτικών σκευασμάτων χωρίς να χρειάζεται, στην καθυστέρηση έγκρισης και διάθεσης νέων φαρμακευτικών σκευασμάτων και στη μη αξιοποίηση ψηφιακών δεδομένων από την ηλεκτρονική συνταγογράφηση.
Η συνδυασμένη επίδραση αυτών των προβλημάτων μπορεί να οδηγήσει σε ανεπαρκή παροχή φροντίδας υγείας και περιορισμένη πρόσβαση σε σημαντικές θεραπείες για τους ασθενείς. Η αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων απαιτεί συστηματικές προσπάθειες από τα Υπουργεία Υγείας, Οικονομικών και Ανάπτυξης και όλους τους λοιπούς φορείς λήψης αποφάσεων.
Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί η κατάσταση
Πιθανές λύσεις αντιμετώπισης των προβλημάτων που σχετίζονται με τον τομέα του φαρμάκου είναι:
η αύξηση της διαφάνειας στην τιμολόγηση των σκευασμάτων, ώστε να διασφαλιστεί πως οι τιμές αντανακλούν το κόστος παραγωγής αλλά και την κλινική αποτελεσματικότητα,
η ενίσχυση της χρήσης γενόσημων σκευασμάτων, με σκοπό τη δημιουργία χώρου για την καινοτομία,
η δημιουργία και επεξεργασία δεδομένων που θα οδηγήσουν στον ορθολογισμό της συνταγογράφησης,
η πλήρης ψηφιοποίηση του συστήματος υγείας,
η αναπροσαρμογή του κρατικού προϋπολογισμού για το φάρμακο,
η δημιουργία ρήτρας συνυπευθυνότητας από το κράτος στην αύξηση της φαρμακευτικής δαπάνης και
οι διαπραγματεύσεις με βάση την κλινική αποτελεσματικότητα και τις ακάλυπτες ανάγκες του πληθυσμού της χώρας.
Τα παραπάνω συνοψίζουν, με λίγα λόγια, τα προβλήματα που σήμερα αντιμετωπίζει η πολιτική του Φαρμάκου. Είναι ζωτικής σημασίας προβλήματα, τα οποία χρειάζονται άμεση λύση, με σκοπό να μπορέσει ο πληθυσμός της χώρας να απολαμβάνει επίπεδα υγείας όμοια με αυτά άλλων ευρωπαϊκών χωρών.
Από το περιοδικό ΧΡΗΜΑ
