Η εταιρική κοινωνική ευθύνη αποτελεί κοινωνική αναγκαιότητα, η ζωτική σημασία της οποίας έγινε φανερή, περισσότερο ίσως από ποτέ άλλοτε, στην παρούσα κρίση της πανδημίας που βιώνει η χώρα μας, όπως και ολόκληρος ο πλανήτης.
Οι επιχειρήσεις κλήθηκαν αυτήν τη φορά να επιδείξουν γρήγορα αντανακλαστικά, προκειμένου να ανταποκριθούν σε επιτακτικές ανάγκες, με τελικό στόχο την προστασία του ύψιστου αγαθού: την υγεία του κοινωνικού συνόλου.
Στο πλαίσιο αυτό, η συντριπτική πλειοψηφία του επιχειρηματικού κόσμου ανέλαβε πρωτοβουλίες για την ενίσχυση του εθνικού συστήματος υγείας, των εργαζομένων, των συνεργατών και των πελατών τους.
Κάποιες επιχειρήσεις μάλιστα ανέλαβαν σημαντικές πρωτοβουλίες, «επενδύοντας» σε ανάλογες δράσεις, ενώ όλες σχεδιάζουν και προχωρούν στην επόμενη μέρα, είτε αφορά τα νέα δεδομένα σε μια μετά Covid-19 εποχή είτε στην αντιμετώπιση ενός δεύτερου κύματος της πανδημίας και lockdown.
Δεδομένου του ότι στη χώρα μας –μέχρι τώρα τουλάχιστον– το πλήγμα αφορά κυρίως την οικονομία, μεγάλο μέρος των δράσεων ΕΚΕ των επιχειρήσεων στρέφονται στην οικονομική τόνωση των συνεργατών-πελατών τους και των εργαζομένων σε αυτές τις επιχειρήσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι διαφημιστικές καμπάνιες που «τρέχουν» οι μεγαλύτερες ζυθοποιίες και εταιρείες διάθεσης αλκοολούχων ποτών, για την επαναλειτουργία των χώρων εστίασης και ψυχαγωγίας.
Όπως αναφέρεται και από το CSR Europe, εν μέσω της πρωτοφανούς πανδημίας του Covid-19, οι επιχειρήσεις προσάρμοσαν τα επιχειρηματικά τους μοντέλα και τη λειτουργία τους, αναλαμβάνοντας το δικό τους μέρος ευθύνης για τον περιορισμό της εξάπλωσης του φονικού ιού.
Όμως, ο κορωνοϊός θέτει προκλήσεις που δεν έχουν προηγούμενο, ξεπερνούν τα εθνικά σύνορα και επιβάλλουν την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη σε θεσμικό επίπεδο, προκειμένου να αντιμετωπιστεί αυτή η κρίση δημόσιας υγείας και να έρθουν καλύτερες μέρες. Ο Covid-19 έχει αλλάξει τη ζωή μας, επηρεάζοντας τους ανθρώπους και τις κοινωνίες μας κατά τρόπο πρωτοφανή, αναφέρεται από το CSR, καθώς πριν από αυτόν ήταν δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι επιχειρήσεις θα προχωρούσαν σε αναδιοργάνωση της παραγωγής τους για να υποστηρίξουν τα εθνικά συστήματα υγείας προσφέροντας αντισηπτικά, προστατευτικές μάσκες, αναπνευστήρες και άλλα μηχανήματα υποστήριξης της ζωής. Πριν τον Covid-19 ήταν δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι επιχειρήσεις θα έδιναν πρόσβαση στους πόρους και την τεχνογνωσία τους για τον περιορισμό της εξάπλωσης του θανατηφόρου ιού.
Τώρα όμως οι επιχειρήσεις αναπροσαρμόζουν το μοντέλο λειτουργίας τους και συμβάλλουν στον περιορισμό της εξάπλωσης του ιού. Κάθε προσπάθεια έχει αξία και κάνει τη διαφορά. Ωστόσο, οι προκλήσεις που δημιουργεί ο Covid-19 υπερβαίνουν τα εθνικά σύνορα και οι επιχειρήσεις αγωνίζονται για τη διατήρηση των θέσεων εργασίας και τη συμβολή τους στις κοινότητες στις οποίες λειτουργούν.
Σύμφωνα με το CSR Europe, κάθε μέρα, ο Covid-19 μάς διδάσκει ότι αν δεν συνεργαστούμε, δεν θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε σε ένα πιο βιώσιμο επιχειρηματικό περιβάλλον, που θα είναι επίσης ευνοϊκό για το περιβάλλον και το κλίμα, τους ανθρώπους και την οικονομία.
Οι επιχειρήσεις πρέπει να φροντίσουν τους εργαζομένους και τις οικογένειές τους, τους πελάτες και τους προμηθευτές τους, και τις κοινωνίες μέσα στις οποίες λειτουργούν, αν θέλουν να παραμείνουν ζωντανές και να αναπτυχθούν. Μόνο μέσα από τη συνεργασία θα μπορέσουμε να δημιουργήσουμε μια καλύτερη Ευρώπη, στον πυρήνα της οποίας συνυπάρχουν η βιωσιμότητα, η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και η συμπερίληψη (inclusiveness).
Με βάση το κράτος δικαίου, η εμπιστοσύνη και η ενσυναίσθηση είναι πρωταρχικής σημασίας για την αναγκαία συνεργασία, προκειμένου να υπάρξει ένα καλύτερο μέλλον.
Οι επιχειρήσεις, αντιμετωπίζοντας πολλά και ποικίλα προβλήματα εξαιτίας του Covid-19, προσβλέπουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση για την ενίσχυση της διεθνούς εμπιστοσύνης, της αλληλεγγύης και της συντονισμένης ευρωπαϊκής δράσης.
Όπως ιδιαίτερα τονίζεται, οι δράσεις της επιχειρηματικής κοινότητας θα πρέπει να συνοδεύονται και από την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη σε θεσμικό επίπεδο. Μόνο έτσι θα καταστεί δυνατή η πολυδιάστατη, συντονισμένη και ταχεία αντιμετώπιση της κρίσης από την πανδημία και η δημιουργία ενός καλύτερου μέλλοντος.
Καθώς καμία χώρα δεν μπορεί να το καταφέρει μεμονωμένα, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να εντείνει τις προσπάθειές της προς αυτήν την κατεύθυνση μέσω αποφασιστικών δράσεων και μέτρων.
Στο πλαίσιο αυτό, παρακάτω ακολουθούν κάποια παραδείγματα ελληνικών επιχειρήσεων, στα οποία παρουσιάζονται οι δράσεις ΕΚΕ που ακολούθησαν και συνεχίζουν να εφαρμόζουν για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Mytilineos
Από την εταιρεία Mytilineos αναφέρεται ότι η πρώτη φάση της πανδημίας του κορωνοϊού βρήκε τις ελληνικές, αλλά και διεθνείς, επιχειρήσεις σε αχαρτογράφητα νερά. Κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν έναν «εχθρό» αόρατο και πολύ καταστροφικό.
Ένα μεγάλο ποσοστό επιχειρήσεων κατάφερε «να σταθεί στα πόδια του» και με γρήγορες και καίριες αποφάσεις να εξέλθει από την πρώτη φάση της υγειονομικής κρίσης.
Σίγουρα δεν βγήκε αλώβητο, αλλά τουλάχιστον είναι κατάλληλα προετοιμασμένο να διαχειριστεί ένα πιθανό δεύτερο κύμα.
Η εταιρεία Mytilineos υπήρξε μία από αυτές τις επιχειρήσεις που κατάφεραν να αντιμετωπίσουν την απειλή του ιού γρήγορα και αποτελεσματικά, τόσο για τους εργαζομένους της όσο και για την παραγωγική της δραστηριότητα. Από τα μέσα Φεβρουαρίου –πολύ νωρίτερα από άλλες επιχειρήσεις αλλά και χώρες–, η εταιρεία βρισκόταν σε ετοιμότητα. Με υποδειγματικό αίσθημα ευθύνης, έβαλε πρώτα την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων της, και αυτός είναι ο λόγος που το 90% του προσωπικού της δούλευε από το σπίτι καθ’ όλη τη διάρκεια του lockdown.
Παράλληλα, είχε ενεργοποιήσει το πλάνο προληπτικών ενεργειών δύο εβδομάδες πριν το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα στην Ελλάδα και ενημέρωνε διαρκώς τους εργαζομένους και συνεργάτες της με σαφείς οδηγίες από τους αρμόδιους διεθνείς και εγχώριους φορείς.
Μία από τις σημαντικότερες αποφάσεις της διοίκησης της εταιρείας Mytilineos κατά τη διάρκεια του πρώτου κύματος της πανδημίας ήταν η διατήρηση σε λειτουργία του συνόλου των παραγωγικών της μονάδων. Το γεγονός πως η εταιρεία δεν σταμάτησε, αλλά παρέμεινε ανοιχτή μέσα στην κρίση και συνέχισε αδιάλειπτα την παραγωγή της απέδειξε την ανθεκτικότητα που διαθέτει.
Μάλιστα, η απόφαση αυτή διασφάλισε την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας ενώ στήριξε σε σημαντικό βαθμό την ελληνική οικονομία. Η διατήρηση της λειτουργίας των μονάδων της έγινε με πλήρη συμμόρφωση στα απαραίτητα μέτρα για την υγεία και την ασφάλεια όσων εργαζομένων χρειάστηκε να δουλέψουν στις εγκαταστάσεις της.
Η προσέγγιση της εταιρείας Mytilineos θέτει πάντα στο επίκεντρο τον άνθρωπο, γι’ αυτό και δεν μπορούσε να μην ανταποκριθεί και στις ανάγκες που προέκυψαν στη χώρα αυτήν την περίοδο. Συγκεκριμένα, από την πρώτη στιγμή, επικοινώνησε με το Υπουργείο Υγείας και προχώρησε στην αγορά 65 ειδικών αναπνευστήρων, για χρήση στις ΜΕΘ που αντιμετωπίζουν εξαιρετικά δύσκολα περιστατικά. Η αγορά του συγκεκριμένου εξοπλισμού ξεπέρασε το 1,5 εκατ. ευρώ, ωστόσο δεν έμεινε εκεί, αλλά πρόσφερε βοήθεια και σε όλες τις τοπικές κοινωνίες στις οποίες δραστηριοποιείται.
AB Βασιλόπουλος
«Ήμασταν εκεί και δώσαμε τον καλύτερό μας εαυτό, για να καλύψουμε τις ανάγκες κάθε ελληνικού νοικοκυριού, ώστε όλοι –εργαζόμενοι, πελάτες και προμηθευτές– να νιώθουν ασφάλεια κάθε φορά που επισκέπτονται τόσο τα φυσικά μας καταστήματα όσο και το ηλεκτρονικό μας κατάστημα» αναφέρεται από την ΑΒ Βασιλόπουλος.
Όπως επισημαίνεται: «H λήψη επιπλέον μέτρων για την προστασία της δημόσιας υγείας, από την καταγραφή εισερχόμενων και εξερχόμενων πελατών έως τις διαγραμμίσεις στα ταμεία και τα σημεία εξυπηρέτησης, η υγεία και η ασφάλεια υπήρξε αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα για εμάς.
Για τους ανθρώπους μας, εκτός από γάντια και μάσκες προστασίας, ενισχύσαμε περαιτέρω την ασφάλεια των συναλλαγών στα ταμεία με την τοποθέτηση προστατευτικού plexiglass. Και δεν μείναμε εκεί. Προσφέραμε πάνω από 3.000.000 ευρώ στους εργαζομένους των καταστημάτων και των αποθηκών μας, για να πούμε ένα μεγάλο “ευχαριστώ” που εργάστηκαν και εργάζονται για τη δική σας καλύτερη εξυπηρέτηση.
Ήμασταν εκεί και δώσαμε τη δυνατότητα σε ακόμα περισσότερους πελάτες να κάνουν τις αγορές τους ηλεκτρονικά με νέες λύσεις για το ΑΒ Eshop, όπως τη διεύρυνση στις ώρες των online παραδόσεων ή την παράδοση και την Κυριακή, την αύξηση του αριθμού καταστημάτων εξυπηρέτησης και του στόλου μας, τη νέα συνεργασία με τη Speedex, τη νέα υπηρεσία AB Collect και, τέλος, την επέκταση σε 5 νέες πόλεις.
Ταυτόχρονα, με νέες προσλήψεις –στα ταμεία, στον ανεφοδιασμό των ραφιών, στην εκτέλεση παραγγελιών και στο delivery– σε όλες τις κομβικές θέσεις, δημιουργήσαμε τις συνθήκες για να λειτουργήσει καλύτερα το δίκτυό μας, συνολικά.
Ήμασταν εκεί για όλους. Και για αυτούς που πάντα μας φρόντιζαν, δίνοντας προτεραιότητα στα καταστήματά μας σε όσους το έχουν περισσότερο ανάγκη. Έγκυες, ηλικιωμένους, ασθενείς, αλλά και εργαζομένους στον τομέα της υγείας και της ασφάλειας, αφού δική τους προτεραιότητα ήταν και είναι η ζωή, η δική μας ζωή.
Ήμασταν δίπλα όμως και στην ελληνική κοινωνία. Στηρίξαμε το Εθνικό Σύστημα Υγείας μέσα από δωρεά ύψους 494.000 ευρώ για την αγορά ιατρικού εξοπλιστικού πακέτου, που ενσωματώνει Artificial Intelligence τεχνολογίες και μπορεί να υποστηρίξει 30 ΜΕΘ. Διαθέσαμε 500.000 ευρώ προς δήμους, ΜΚΟ και κοινωφελείς οργανισμούς σε όλη την Ελλάδα που καλύπτουν ανάγκες ευπαθών ομάδων. Ακόμα, προσφέραμε 200.000 μάσκες στο σώμα της Ελληνικής Αστυνομίας, που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην προστασία της δημόσιας υγείας.
Σε έναν κόσμο που αλλάζει, παίρνουμε τα μηνύματα, προσαρμοζόμαστε, καινοτομούμε, φέρνουμε τις σύγχρονες τάσεις στα μέτρα σας. Φροντίζουμε όχι απλά να είμαστε παρόντες, αλλά να δίνουμε πάντα τον καλύτερό μας εαυτό, για να κάνουμε θετική διαφορά στις ζωές σας».
Αθηναϊκή Ζυθοποιία
Ρωτήσαμε τον κ. Γιάννη Γεωργακέλλο, διευθυντή Εταιρικών Σχέσεων της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας:
Ποιες είναι οι δράσεις ΕΚΕ που έχετε αναλάβει, σε απάντηση των προκλήσεων της εποχής του Covid-19;
Παρά την τεράστια πτώση που υπέστη η αγορά της μπίρας, στην Αθηναϊκή Ζυθοποιία προσπαθούμε διαρκώς να επιβεβαιώνουμε και να τιμούμε τον ρόλο ευθύνης που έχουμε, όχι μόνο μέσα από την εμπορική μας δραστηριότητα, αλλά, κυρίως, με την εταιρική μας υπευθυνότητα απέναντι στους ανθρώπους μας και συνολικά στην κοινωνία.
Ειδικότερα, σε εποχές γενικευμένης κρίσης, όπως αυτή που ζήσαμε με την πανδημία και τα περιοριστικά μέτρα, ό,τι κάνουμε σαν εταιρεία ορίζεται και χαρακτηρίζεται από κοινωνική υπευθυνότητα και αφορά όχι μόνο στις δράσεις ανταποδοτικότητας, αλλά και στις πρωτοβουλίες που αφορούν στις σχέσεις μας με εργαζόμενους, πελάτες και προμηθευτές. Σε αυτό το πλαίσιο, κατά τη διάρκεια της πανδημίας, συμμετείχαμε στην κοινή προσπάθεια υποστηρίζοντας το έργο των ανθρώπων που βρίσκονταν στην πρώτη γραμμή της «μάχης». Δωρίσαμε 100.000 μάσκες στο Υπουργείο Υγείας, συνεργαστήκαμε με την ΚΕΔΕ με την μπίρα ΑΛΦΑ για να διαθέσουμε υγειονομικό υλικό στους εργάτες καθαριότητας 6 δήμων (Αθηναίων, Θεσσαλονίκης, Λαρισαίων, Ξάνθης, Ερμιονίδας και Μύκης) και διαθέσαμε εμφιαλωμένο νερό «Ιόλη» σε νοσοκομεία για την εξυπηρέτηση του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού.
Επιπλέον, στηρίξαμε τους πελάτες μας στην αγορά και βέβαια προστατεύσαμε τις θέσεις εργασίας στην εταιρεία μας, υποστηρίζοντας τους εργαζόμενούς μας κατά τη φάση της προσαρμογής τους στα νέα μοντέλα εργασίας που επέβαλε η πανδημία.
Τι πρωτοβουλίες σχεδιάζετε να λάβετε κατά το επόμενο χρονικό διάστημα;
Στη μετά Covid-19 εποχή, στόχος μας είναι η στήριξη των επαγγελματιών και επιχειρηματιών στην εφοδιαστική μας αλυσίδα, ώστε να συμβάλουμε στη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων και στη διατήρηση των θέσεων εργασίας.
Με τη συμβολή των συνεργατών μας στο Πρόγραμμα Συμβολαιακής Καλλιέργειας Κριθαριού, εκμηδενίσαμε τις επιπτώσεις της κρίσης στο εισόδημα των συνεργαζόμενων παραγωγών. Θα απορροφήσουμε το σύνολο της παραγωγής, στην προσυμφωνημένη τιμή, παρ’ όλο που φέτος οι ανάγκες μας σε βυνοποιήσιμο κριθάρι είναι αισθητά λιγότερες, λόγω της μειωμένης κατανάλωσης.
Επιπρόσθετα, υποστηρίζουμε τις επιχειρήσεις στον κλάδο της εστίασης να εφαρμόσουν τα απαραίτητα μέτρα για να διαφυλάξουν την υγεία και την ασφάλεια εργαζομένων και πελατών. Έχουμε δημιουργήσει έναν ηλεκτρονικό οδηγό, διαθέσιμο στο site της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας, ο οποίος «απαντά» στο ζητούμενο όχι μόνο της ασφαλούς επανέναρξης της αγοράς, αλλά κυρίως στην ανάγκη για διαρκώς ασφαλή λειτουργία των καταστημάτων εστίασης.
Stoiximan
Η κ. Αγγελική Παπαδοπούλου, Corporate Affairs Director της Stoiximan, αναφέρει για τις πρωτοβουλίες που ανέλαβε η εταιρεία:
«Για τη Stoiximan, η υπευθυνότητα φαίνεται ακόμη περισσότερο στην κρίση. Ξεκινώντας από την ασφάλεια των ανθρώπων μας, μεταφέραμε και τους 716 εργαζομένους μας στις 5 χώρες της δραστηριότητάς μας σε εργασία από απόσταση μέσα σε λίγες μόνο ημέρες, διατηρώντας σταθερή την ποιότητα των προϊόντων και των υπηρεσιών μας.
Από την πρώτη στιγμή αξιολογήσαμε τις ανάγκες των ανθρώπων μας και κινηθήκαμε για να τους προσφέρουμε την υποστήριξη που μπορεί να χρειάζονται. Υλοποιήσαμε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα για όλους, με σταθερές, ζωντανές ενημερώσεις από τον ίδιο τον CEO, ζωντανά προγράμματα γυμναστικής μέσω Διαδικτύου, γραμμή ψυχολογικής υποστήριξης και ένα εκτεταμένο και εξατομικευμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης, αλλά και πλήθος δράσεων που θα κρατούσαν την καλή διάθεση, την αλληλεπίδραση και το αίσθημα της “ομάδας” ζωντανό. Γι’ αυτό και δημιουργήσαμε την εσωτερική πλατφόρμα “OneTeam, Wherever We Are”, όπου, πέρα από τις οργανωμένες δράσεις, όπως διαγωνισμούς μαγειρικής και βίντεο με τα προσωπικά ταλέντα της ανώτατης διοίκησης, ο καθένας μπορούσε να ανεβάσει και τη δική του ιστορία.
Παράλληλα, προσαρμόσαμε την επικοινωνία και τις δράσεις μας: περιορίσαμε την εμπορική επικοινωνία και αξιοποιήσαμε κάθε μέσο για να διευρύνουμε τα μηνύματα για την ασφάλεια, ενώ ανασχεδιάσαμε το δημοφιλές και βραβευμένο πρόγραμμα “Μικροί Ήρωες”, ώστε να συνεχίσει να παρέχει δραστηριότητες υψηλής ποιότητας στα παιδιά από την ασφάλεια του σπιτιού τους.
Τέλος, στηρίξαμε ουσιαστικά την κοινωνία με σημαντικές δωρεές σε όλες τις χώρες δραστηριότητας και σε συνεργασία με τον κρατικό μηχανισμό. Έτσι, δωρίσαμε 250.000 μάσκες στο ελληνικό σύστημα υγείας, σημαντικό εξοπλισμό στην Κύπρο, ιατρικό εξοπλισμό και αναλώσιμα στην Πορτογαλία σε συνεργασία με την αθλητική ομάδα της Braga και χρηματική δωρεά 100.000 ευρώ στη Ρουμανία μέσω του τοπικού Ερυθρού Σταυρού.
Ήταν το λιγότερο που μπορούσαμε να κάνουμε για να στηρίξουμε το ιατρικό προσωπικό, που πραγματικά δοκιμάστηκε σε αυτήν την τόσο διαφορετική μάχη.
Ιστορικά, στηρίζαμε τους Ήρωες. Γι’ αυτό και συνεχίσαμε με μια δυνατή τηλεοπτική επικοινωνία, ένα ηχηρό χειροκρότημα από τους αθλητές μας σε όλη την Ελλάδα, για το κουράγιο και την υπομονή που, όπως φαίνεται, μας έβγαλαν νικητές στην πιο δύσκολη περίοδο».
Τι ορίζουμε τελικά ως ΕΚΕ
Μετά τα παραπάνω, είναι χρήσιμο σε αυτό το σημείο να δούμε ποιο είναι τελικά το σύνολο των ενεργειών που μπορεί να περιλαμβάνει η ΕΚΕ. Η εταιρική κοινωνική ευθύνη (ΕΚΕ), ως έννοια, χαρακτηρίζεται από το γεγονός ότι είναι σχετικά καινούργια στο επιχειρησιακό πεδίο και, κατά συνέπεια, διαρκώς εξελίσσεται και επαναπροσδιορίζεται. Ορισμένοι από τους ορισμούς που της έχουν αποδοθεί κατά καιρούς είναι και οι ακόλουθοι:
- «Η διαρκής δέσμευση των επιχειρήσεων για συμβολή στην οικονομική ανάπτυξη με παράλληλη βελτίωση της ποιότητας της ζωής των εργαζομένων και των οικογενειών τους, καθώς επίσης των κοινοτήτων και της κοινωνίας γενικότερα» (WBCD, 1998).
- «Η εθελοντική δέσμευση των επιχειρήσεων για διαχείριση των δραστηριοτήτων τους με υπεύθυνο τρόπο» (International Chamber of Commerce, 2002).
- «Η έννοια σύμφωνα με την οποία οι επιχειρήσεις ενσωματώνουν σε εθελοντική βάση κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς προβληματισμούς στις επιχειρηματικές τους λειτουργίες και στις συναλλαγές τους με τα ενδιαφερόμενα μέρη τους» (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2001).
- «Η ευθύνη των επιχειρήσεων για την επίδραση που έχουν στην κοινωνία» (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2011).
Ο όρος «εταιρική κοινωνική ευθύνη» αναφέρεται στις ενέργειες των επιχειρήσεων που αποσκοπούν στη συμβολή για την αντιμετώπιση περιβαλλοντικών και κοινωνικών ζητημάτων.
Συγκεκριμένα, οι επιχειρήσεις αποτελούν οντότητες οι οποίες είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με το κοινωνικό σύνολο μέσα στο οποίο δραστηριοποιούνται, επηρεάζοντας και επηρεαζόμενες από τα δεδομένα της εποχής και του χώρου δράσης τους. Οφείλουν να αναγνωρίζουν την ευθύνη που τους αναλογεί απέναντι στην κοινωνία και το περιβάλλον. Να σέβονται, δηλαδή, τις αρχές και τις αξίες που χαρακτηρίζουν τον πολιτισμό μας (τον σεβασμό προς τον άνθρωπο, την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και την παροχή ίσων ευκαιριών, τον σεβασμό στο περιβάλλον που κληρονομήσαμε και τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου και της ποιότητας ζωής).
Η εφαρμογή της ΕΚΕ επικεντρώνεται σε δράσεις με εθελοντικό χαρακτήρα, πάνω και πέρα από το νομικό πλαίσιο, στοχεύοντας στο ανθρώπινο κεφάλαιο σε ό,τι αφορά τις επιχειρηματικές λειτουργίες (μέτοχοι, εργαζόμενοι), αλλά και στο περιβάλλον και τα άλλα ενδιαφερόμενα μέρη (Πολιτεία, καταναλωτές, προμηθευτές κ.λπ.) κατά τη διάδρασή της μαζί τους.
Λαμβάνοντας υπόψη όσα προαναφέρθηκαν, ο ορισμός της ΕΚΕ αποτελεί μια αντανάκλαση του τι κατανοούμε σχετικά με την έννοια της ΕΚΕ, με σκοπό να οριοθετήσουμε τα διαφορετικά ζητήματα που σχετίζονται με αυτή.
Κοινωνικά υπεύθυνος οργανισμός είναι αυτός που, επιπρόσθετα στην πλήρη συμμόρφωσή του με την ισχύουσα νομοθεσία (δηλαδή γενική και ειδική), περιλαμβάνει στην καθημερινή του διαχείριση, στις δραστηριότητες, στη φιλοσοφία και τη στρατηγική του τις βασικές αρχές της κοινωνικής ευθύνης, τόσο στις δεοντολογικές και κοινωνικές πτυχές του όσο και στις οικονομικές και περιβαλλοντικές του πτυχές, καθώς επίσης και στη σχέση του με τους εργοδοτούμενους, τους προμηθευτές και τους πελάτες ή με εκείνους που επηρεάζονται άμεσα ή έμμεσα από τις δραστηριότητες του οργανισμού ή βασίζονται σε αυτόν σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό.
Η κοινωνική ευθύνη δεν αποτελεί απλώς μια νομική υποχρέωση του οργανισμού και δεν επηρεάζει τους οικονομικούς του στόχους. Μάλλον αποτελείται από ένα σύνολο δραστηριοτήτων και παρατηρήσιμων και μετρήσιμων διαδικασιών που θεωρούν εξίσου σημαντικά τα συμφέροντα των μετόχων και των ανθρώπων, καθώς και τα οφέλη προς την κοινωνία, την κοινότητα και το περιβάλλον.
Ο απώτερος σκοπός της ΕΚΕ είναι να προσφέρει αξιοπρέπεια και κοινωνική συνάφεια στις δραστηριότητες του οργανισμού, ενσωματώνοντάς τον σε ένα ευρύτερο εθνικό και διεθνές κίνημα, το οποίο αντιλαμβάνεται την ανάπτυξη ως ένα οικονομικό εμπόδιο στην κοινωνική και περιβαλλοντική ανάπτυξη, αν αυτή συντελεστεί πριν προηγηθεί η αναζήτηση μέσω ειδικών, παρατηρήσιμων και ελέγξιμων πρακτικών, οι οποίες, προς το παρόν, δείχνουν ότι η ανάπτυξη των κοινωνιών μπορεί να επιτευχθεί μέσω προηγμένων μορφών διαχείρισης, βάσει των οποίων τα ενδιαφερόμενα μέρη (π.χ. οι μέτοχοι, οι συνεργάτες, οι συντεχνίες, οι δήμοι, οι τοπικές κοινότητες, οι προμηθευτές) κατέχουν έναν αναντικατάστατο ρόλο.
Η ΕΚΕ –ανεξάρτητα από τον εκάστοτε ορισμό που της δίνουμε– ενσωματώνει ορισμένα βασικά χαρακτηριστικά:
1) Αυτοδέσμευση των ίδιων των επιχειρήσεων
2) Διάρκεια και συνέχεια στην εφαρμογή της
3) Συσχέτιση με κοινωνικά, περιβαλλοντικά και εν τέλει οικονομικά θέματα
4) Συμπερίληψη τόσο του εσωτερικού όσο και του εξωτερικού περιβάλλοντος της επιχείρησης
5) Αλληλοτροφοδότηση με το στρατηγικό επιχειρηματικό μοντέλο
6) Διασύνδεση με τη βιώσιμη ανάπτυξη της επιχείρησης με υπεύθυνο τρόπο
Η έννοια της ΕΚΕ περικλείει την ευθύνη κάθε επιχείρησης ή οργανισμού απέναντι στα ενδιαφερόμενα μέρη, τα οποία επηρεάζει ή επηρεάζεται από αυτά μέσα από την άσκηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας.
………………………………
Αναδημοσίευση, Περιοδικό ΧΡΗΜΑ, τευχ. Μαι-Ιουν 2020