Αγαπητέ κύριε Κώνστα,
Στη συνέχεια της προηγούμενης επιστολής μας από 10 /6/21 σας αποστέλλουμε την επιστολή που απευθύνουν, μέσω της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας, στον πρόεδρο της Ελληνικής Κυβέρνησης επιστήμονες, ερευνητές και ασχολούμενοι επαγγελματικά με την μελέτη και ανάδειξη του ελληνικού πολιτισμού.
Πρόκειται για τη σωτηρία με την κατά χώραν διατήρηση των εξαιρετικά σημαντικών ευρημάτων, στο σταθμό Ελ Βενιζέλος, στη Θεσσαλονίκη, χωρίς να παρεμποδίζεται η λειτουργία του μετρό.
Η σωτηρία και ανάδειξη του τόσο σημαντικού αυτού πολεοδομικού συνόλου με πλατείες, στοές καταστήματα και δρόμους. στο ιστορικό διαχρονικό κέντρο της πόλης μαζί με τη λειτουργία του μετρό θα δώσει στη Θεσσαλονίκη διαστάσεις σύγχρονης μεγαλούπολης.
Αυτό είναι που αξίζει στη δεύτερη πόλη μετά την Κωνσταντινούπολη της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, στη ζηλευτή πόλη των Βαλκανίων.
Σας παρακαλούμε να την κοινοποιήσετε στο αναγνωστικό σας κοινό.
Είμαστε στη διάθεσή σας για όποια διευκρίνιση η πληροφορία.
Με ιδιαίτερη τιμή,
Εκ μέρους του Δ.Σ. της ΧΑΕ
Η Πρόεδρος Η Γενική Γραμματέας
Μαρία Παναγιωτίδη-Κεσίσογλου Δρ Ιωάννα Μπίθα
Ομότιμη Καθηγήτρια
Εθνικόν και Καποδιστριακόν Κέντρο Έρευνας της Βυζαντινής
Πανεπιστήμιον Αθηνών και Μεταβυζαντινής Τέχνης | Ακαδημία Αθηνών
Ανοικτή επιστολή προς τον Πρόεδρο της Ελληνικής Κυβέρνησης Αθήνα, 8 Ιουνίου 2021 Αριθ. Πρωτ.: 58/2021
Προς τον Πρόεδρο της Ελληνικής Κυβέρνησης Κύριο Κυριάκο Μητσοτάκη
Εξοχότατε Κύριε Πρωθυπουργέ,
Με την ιδιότητα των ειδικευμένων μελετητών, αρχαιολόγων, ιστορικών, φιλολόγων, αρχιτεκτόνων, πολιτικών μηχανικών και επιστημόνων άλλων συναφών κλάδων, που υπηρετήσαμε επί μακρόν και υπηρετούμε από διαφορετικές θέσεις την επιστήμη, απευθύνουμε έκκληση προς την Εξοχότητά σας ζητώντας να επέμβετε προσωπικά για τη σωτηρία των αρχαιοτήτων που ήρθαν στο φως στη διασταύρωση των οδών Εγνατίας και Βενιζέλου, κατά τις ανασκαφές για την κατασκευή του μητροπολιτικού σιδηροδρόμου της Θεσσαλονίκης.
Οι αποκαλυφθείσες αρχαιότητες του σταθμού Βενιζέλου –oι δύο μαρμαρόστρωτες λεωφόροι που αλληλοτέμνονται, πλαισιωμένες με κιονοστήρικτες στοές, πλατείες και καταστήματα– συνιστούν ένα εύρημα με μοναδική ιστορική αξία όχι μόνο για τον πολεοδομικό ιστό της υστερορρωμαϊκής και πρωτοβυζαντινής Θεσσαλονίκης αλλά και για την ιστορία των πόλεων του ανατολικού ρωμαϊκού κράτους, με δεδομένο ότι ελάχιστα στοιχεία του ιστορικού παρελθόντος της Κωνσταντινούπολης έχουν διατηρηθεί.
Η μοναδικότητα του πολεοδομικού συγκροτήματος επιβάλλει τη διαφύλαξη της φυσικής και άυλης υπόστασής του, δηλαδή τη διατήρησή του κατά χώραν και την κληροδότησή του ακέραιου στις επερχόμενες γενεές.
Μετά την πληροφορία που διέρρευσε για οριακή απόφαση 13/12 του Συμβουλίου της Επικρατείας, ο επαπειλούμενος τεμαχισμός, η μετακίνηση των αρχαιοτήτων και η επανατοποθέτησή τους μετά την κατασκευή του σταθμού, ακόμη και αν γίνει με εξαιρετική τεχνολογική τελειότητα θα υποβαθμίσει το αρχαιολογικό σύνολο, καθώς θα επιφέρει αναπόφευκτα οριστική απώλεια της αυθεντικότητάς του.
Αντίθετα η κατά χώραν διατήρηση των καταλοίπων, παρέχοντας τη δυνατότητα σε μελλοντικές έρευνες, θα συντελέσει στην ανάδειξη του πολεοδομικού ιστού της βυζαντινής Θεσσαλονίκης και στην καλύτερη κατανόηση της δεύτερης πόλης του Βυζαντίου.
- Επιπλέον, εναρμονίζεται με τις σύγχρονες τάσεις διαχείρισης και ανάδειξης των αρχαιοτήτων εντός των αστικών ιστών και με το νομικό και αξιακό πλαίσιο προστασίας των αρχαιοτήτων στην Ελλάδα και διεθνώς.
Υπογραμμίζουμε ότι η Ελλάδα πρέπει να βρίσκεται στην πρωτοπορία της σωτηρίας και της ανάδειξης των μνημείων!
- Καταθέτοντας την αγωνία μας για την επαπειλούμενη υποβάθμιση του αρχαιολογικού συνόλου του σταθμού Βενιζέλου, την απογοήτευσή μας για την απαξίωση ιδανικών για τη σωτηρία και ανάδειξη των πολιτιστικών αγαθών για τα οποία αγωνιστήκαμε και αγωνιζόμαστε σε όλη μας τη ζωή και στα οποία πιστεύουμε και γνωρίζοντας την ευαισθησία σας για τη διάσωση και ανάδειξη της πολιτισμικής μας κληρονομιάς, επαναλαμβάνουμε την παράκλησή μας να αναλάβετε προσωπικά και καθ’ υπέρβασιν, εξαιτίας της εξαιρετικής σημασίας του ευρήματος, τη διάσωση του ιστορικού διαχρονικού κέντρου της Θεσσαλονίκης, ώστε να επιτευχθεί λύση ανάλογη της ιστορικής, της επιστημονικής και της πολιτισμικής του αξίας.
Η τεχνική λύση, για την οποία έχει ήδη εκπονηθεί η μελέτη, είναι εφικτή και έχει ήδη εφαρμοστεί στην Αθήνα, όπως επανειλημμένα έχει δηλωθεί από τα πλέον αρμόδια χείλη εξαίρετων καθηγητών στις πολυτεχνικές σχολές Αθηνών και Θεσσαλονίκης και άλλων διεθνώς αναγνωρισμένων και εξειδικευμένων σε έργα συντήρησης μνημείων διδακτόρων πολιτικών μηχανικών.
Σας ευχαριστούμε για την προσοχή σας και σας παρακαλούμε να δεχθείτε την έκφραση των αισθημάτων σεβασμού και τιμής προς το πρόσωπό σας.
Από εσάς αυτή τη στιγμή εξαρτάται η σωτηρία του χώρου και η αξιοπρεπής εμφάνιση της Ελλάδας στο ευρωπαϊκό πολιτισμικό γίγνεσθαι.
Ακολουθούν οι υπογραφές (8 Ιουνίου 2021):
1. Παναγιώτης Λ. Βοκοτόπουλος, τέως Επιμελητής Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, Ομότιμος Καθηγητής Βυζαντινής Αρχαιολογίας ΕΚΠΑ, Τακτικό Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. 3 2. Ljubomir Maksimović, Em. Prof., Academician, Director of the Institute for Byzantine Studies of the Serbian Academy of Sciences and Arts 3. Αθανάσιος Μαρκόπουλος, Ομότιμος Καθηγητής Βυζαντινής Φιλολογίας, ΕΚΠΑ, Γραμματέας της Διεθνούς Ένωσης Βυζαντινών Σπουδών 4. Ιόλη Καλαβρέζου, Dumbarton Oaks Professor of Byzantine Art History, Harvard University 5. Μαρία Μαυρουδή, Καθηγήτρια βυζαντινής ιστορίας, Departments of History, Classics, Near Eastern Studies, University of California, Berkeley, MacArthur Fellow, Class of 2004 6. Ivan Drpić, Associate Professor, University of Pennsylvania, Department of the History of Art 7. Σοφία Καλοπίση-Βέρτη, Ομότιμη Καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας ΕΚΠΑ, Επίτιμη Πρόεδρος της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας 8. Μαρία Παναγιωτίδη-Κεσίσογλου, Ομότιμη Καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας ΕΚΠΑ, Πρόεδρος της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας 9. Γεώργιος Πάλλης, Επίκουρος Καθηγητής Βυζαντινής Αρχαιολογίας ΕΚΠΑ, Αντιπρόεδρος της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας 10. Ιωάννα Μπίθα, Διευθύνουσα του Κέντρου Έρευνας της Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Τέχνης της Ακαδημίας Αθηνών, Γενική Γραμματέας της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας 11. Μαρία Καζανάκη-Λάππα, Επίτιμη Διευθύντρια Αρχαιοτήτων, Ταμίας της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας 12. Αγγελική Κατσιώτη, Δρ Αρχαιολόγος, Προϊσταμένη Τμήματος Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων και Μουσείων, Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου, Ειδική Γραμματέας της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας 13. Δημήτριος Αθανασούλης, Διευθυντής Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, μέλος του Δ.Σ. της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας 14. Κλήμης Ασλανίδης, Επίκουρος Καθηγητής, Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πολυτεχνείο Κρήτης, μέλος του Δ.Σ. της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας 15. Όλγα Βάσση, Διευθύντρια Εφορείας Αρχαιοτήτων Χίου, μέλος του Δ.Σ. της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας 4 16. Αναστασία Δρανδάκη, Επίκουρη Καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας ΕΚΠΑ, Μουσείο Μπενάκη, επιστημονικός Σύμβουλος, μέλος του Δ.Σ. της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας 17. Σταύρος Μαμαλούκος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Αρχιτεκτόνων, Πολυτεχνείου Πατρών, μέλος του Δ.Σ. της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας 18. Παγώνα Παπαδοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας ΑΠΘ, μέλος του Δ.Σ. της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας 19. Μυρτάλη Αχειμάστου-Ποταμιάνου, Επίτιμη Διευθύντρια Βυζαντινού Μουσείου και τ. Έφορος Βυζαντινών Αρχαιοτήτων 20. Αναστασία Τούρτα, Επίτιμη Διευθύντρια Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού, πρώην Διευθύντρια Ευρωπαϊκού Κέντρου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων 21. Φανή Δροσογιάννη, Επίτιμη Έφορος Βυζαντινών Αρχαιοτήτων 22. Κατερίνα Ρωμιοπούλου, τέως Διευθύντρια Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης, Επίτιμη διευθύντρια Αρχαιολογικού Μουσείου Αθηνών 23. Φωτεινή Ζαφειροπούλου, Επίτιμη Έφορος Αρχαιοτήτων 24. Ροδονίκη Ετζέογλου, Επίτιμη Έφορος Βυζαντινών Αρχαιοτήτων 25. Χάρις Κοιλάκου, Επίτιμη Έφορος Βυζαντινών Αρχαιοτήτων 26. Ελένη Κουνουπιώτου-Μανωλέσσου, Επίτιμη Έφορος Βυζαντινών Αρχαιοτήτων 27. Ελένη Γκίνη-Τσοφοπούλου, Επίτιμη Έφορος Βυζαντινών Αρχαιοτήτων 28. Αφέντρα Μουτζάλη, Επίτιμη Έφορος Βυζαντινών Αρχαιοτήτων 29. Ευτέρπη Μαρκή, Επίτιμη έφορος Βυζαντινών Αρχαιοτήτων 30. Ευγενία Χαλκιά, Επίτιμη Έφορος Αρχαιοτήτων 31. Ιωάννα Κολτσίδα- Μακρή, Επίτιμη Διευθύντρια Αρχαιοτήτων 32. Ιφιγένεια Δεκουλάκου, Επίτιμη Έφορος Αρχαιοτήτων 33. Νίκος Νικονάνος, τέως Έφορος Αρχαιοτήτων, ομότιμος Καθηγητής Πολυτεχνικής Σχολής ΑΠΘ 34. Χρυσάνθη Μαυροπούλου-Τσιούμη, τέως Έφορος Αρχαιοτήτων, Ομότιμη Καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας ΑΠΘ 5 35. Θεοχάρης Παζαράς, τέως Έφορος Αρχαιοτήτων, Ομότιμος ΚαθηγητήςΒυζαντινής Αρχαιολογίας ΑΠΘ 36. Aρης Μέντζος, Ομότιμος Καθηγητής Βυζαντινής αρχαιολογίας ΑΠΘ 37. Χάιδω Κουκούλη-Χρυσανθάκη, Επίτιμη Έφορος Αρχαιοτήτων 38. Νικόλαος Γκιολές, Ομότιμος Καθηγητής Βυζαντινής Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ 39. Δημήτριος Δ. Τριανταφυλλόπουλος, Πρ. Έφορος Βυζαντινών Αρχαιοτήτων ΥΠΠΟ, τ. Καθηγητής Βυζαντινής Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Κύπρου 40. Ιωάννα Σπηλιοπούλου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Πρόεδρος Τμήματος Ιστορίας Αρχαιολογίας και Πολιτιστικής Διαχείρισης 41. Όλγα Γκράτζιου, Ομότιμη καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης 42. Γεωργία Κοκκορού-Αλευρά, Ομότιμη Καθηγήτρια Κλασικής Αρχαιολογίας , ΕΚΠΑ 43. Μαρία Κωνσταντουδάκη, Ομότιμη καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ 44. Ειρήνη Πέππα-Παπαϊωάννου, Ομότιμη Καθηγήτρια Κλασικής Αρχαιολογίας ΕΚΠΑ 45. Ε. Ν. Τσιγαρίδας, τ. Έφορος Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, Ομότιμος Καθηγητής Χριστιανικής Αρχαιολογίας και Τέχνης του ΑΠΘ 46. Κάτια Λοβέρδου-Τσιγαρίδα, τ. Έφορος Βυζαντινών Αρχαιοτήτων 47. Κυριάκος Τσαντσάνογλου, Ομότιμος Καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ 48. Πολύμνια Αθανασιάδη, Ιστορικός, Καθηγήτρια ΕΚΠΑ 49. Βλάσης Κουμούσης, Ομότιμος Καθηγητής ΕΜΠ 50. Γιάννης Κίζης, αρχιτέκτων, διπλ. αναστηλωτής, Ομότιμος Καθηγητής, ΕΜΠ 51. Δημοσθένης Ζιρώ, Δρ Αρχιτέκτων ΕΜΠ, Διευθυντής Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων και Τεχνικών Έργων, του Υπουργείου Πολιτισμού, Επί Τιμή, Ισόβιος Εταίρος της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας 52. Γρηγόρης Σηφάκης, Ομότιμος Καθηγητής Classics Dept., New York University, και ΑΠΘ 53. Μαρία Ντούρου-Ηλιοπούλου, Ομότιμη Καθηγήτρια, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ 6 54. Ευαγγελία Παπαθεοφάνους-Τσουρή, Επίτιμη Έφορος Αρχαιοτήτων 55. Δημήτρης Παυλόπουλος, Καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Φιλοσοφική Σχολή, Τομέας Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης, Πρόεδρος Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας 56. Στέφανος Ευθυμιάδης, Καθηγητής, Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου, Πρόγραμμα Σπουδών στον Ελληνικό Πολιτισμό 57. Καλλινίκη Ώττα, υποψ. δρ Πανεπιστημίου Πατρών, αρχιτέκτων, MSc Προστασία, Συντήρηση, Αποκατάσταση Αρχιτεκτονικών Μνημείων 58. Νίκος Τσιβίκης, Μεταδιδακτορικός ερευνητής, Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών, ΙΤΕ 59. Σοφία Μικροπούλου, Διπλωματούχος Αρχιτέκτων Μηχανικός Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου 60. Ευάγγελος Παπαθανασίου, Αρχαιολόγος,Τμηματάρχης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων και Μουσείων, Εφορεία Αρχαιοτήτων Περιφέρειας Θεσσαλονίκης. 61. Μαρία Ξανθοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου 62. Μάρκος Γιαννούλης, Επιστημονικός συνεργάτης του πανεπιστημίου του Μονάχου (LMU-Munich) 63. Χάρης Κουτελάκης, δρ αρχαιολογίας-ιστορικός 64. Μαρία Χειμωνοπούλου, Δρ Βυζαντινής Αρχαιολογίας, Προϊσταμένη Τμήματος Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων και Μουσείων, Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας 65. Κατερίνα Κοντοπανάγου, Δρ Αρχαιολόγος, Διδάσκουσα Π.Δ. 407/80 Τμήμα Αρχειονομίας, Βιβλιοθηκονομίας, Μουσειολογίας Ιονίου Πανεπιστημίου. 66. Ανδρέας Φούλιας, Δρ. Βυζαντινολόγος 67. Ευαγγελία Αγγέλκου, Δρ Αρχαιολόγος, Προϊσταμένη Τμήματος Συλλογής Εικόνων, Τοιχογραφιών, Ψηφιδωτών, Αντιγράφων, Χειρογράφων, Ανθιβόλων, Χαρακτικών, Σχεδίων, Παλαιτύπων και Συλλογών Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού 68. Ελένη Μπαρμπαρίτσα, Δρ. Αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Κορινθίας 7 69. Βασιλική Συθιακάκη, Δρ. Βυζαντινής Αρχαιολογίας , Προϊσταμένη ΕΦΑ Ηρακλείου 70. Σοφία Ζωιτού, Διδάκτωρ Ιστορίας της Μεσαιωνικής Τέχνης 71. Ελισσάβετ Τζαβέλλα, Δρ Βυζαντινής Αρχαιολογίας, Αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Βοιωτίας 72. Ευγενία Δρακοπούλου, Δρ Αρχαιολόγος, Διευθύντρια Ερευνών, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών († 10 Ιουνίου 2021) 73. Καλλιρρόη Λινάρδου, Επίκουρη Καθηγήτρια, Τμήμα Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης, Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών 74. Χριστίνα Τσιγωνάκη, Επίκουρη Καθηγήτρια Βυζαντινής, Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης 75. Γρηγόρης Κουτρόπουλος, Αρχιτέκτονας Μηχανικός, Ιδρυτικό μέλος της ομάδας Μπουλούκι 76. Γεώργιος Φωτίου, Οικονομολόγος Πανεπιστημίου Πειραιά και Αγιογράφος 77. Αρχοντούλα Αναστασιάδου, Αρχαιολόγος, Διδάκτορας Βυζαντινής Αρχαιολογίας, Προϊσταμένη Τμήματος Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων και Μουσείων, Εφορεία Αρχαιοτήτων Λάρισας, Διαχρονικό Μουσείο 78. Μιχάλης Λυχούνας, Αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Καβάλας 79. Χρύσα Ρανουτσάκη, Καθηγήτρια Παλαιοχριστιανικής και Βυζαντινής Ιστορίας Τέχνης, Ludwig-Maximilians-Universität München 80. Ελένη Σαράντη, αφυπηρετήσασα Καθηγήτρια Βυζαντινής Ιστορίας και Βυζαντινού Πολιτισμού, Πανεπιστήμιο Πατρών 81. Μαρία Γερολυμάτου, Βυζαντινολόγος, Διευθύντρια Ερευνών, Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών 82. Απόστολος Μαντάς, Επίκουρος καθηγητής Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων 83. Βαγγέλης Μαλαδάκης, Δρ. Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης, ΑΠΘ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Χαλκιδικής και Αγίου Όρους 84. Ευαγγελία Σαμπανίκου, Ιστορικός Τέχνης, Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Αιγαίου, Τμήμα Πολιτιτσμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας 8 85. Μαργαρίτα Βουλγαροπούλου, Διδάκτωρ Ιστορίας της Τέχνης, Junior Professor, RuhrUniversität Bochum 86. Μιλτιάδης Δ. Πολυβίου, Δρ. Αρχιτέκτων 87. Φωτεινή Καρασάββα-Τσιλιγγίρη, Αρχιτέκτων, επίτιμη Προϊσταμένη ΥΠΠΟΑ 88. Νικόλαος Ζαρίφης, Δρ αρχιτέκτων αναστηλωτής, Υπουργείο Πολιτισμού, Προϊστάμενος Τμήματος Μελετών και Έργων Αναστήλωσης Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Δωδεκανήσου. 89. Παναγιώτης Στ. Κατσαφάδος, Διπλ. Μηχανολόγος-Ηλεκτρολόγος ΕΜΠ, Διπλ. Ναυπηγός ΕΜΠ, Ιστορικός Ερευνητής 90. Σοφοκλής Σοφοκλέους Δρ, Πανεπιστημιακός, Ιδρυτής και Πρόεδρος ΚΕΦΥΠΟΚ 91. Μιχαήλ Ι. Ασφενταγάκης, Θεολόγος και Δρ Χριστιανικής και Βυζαντινής Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ 92. Νικόλαος Γραίκος, Δρ Ιστορίας της Τέχνης Α.Π.Θ., Οργανωτικός Συντονιστής Εκπαιδευτικού Έργου 3ου ΠΕ.Κ.Ε.Σ. Κ. Μακεδονίας 93. Ανέστης Βασιλακέρης, Δρ Αρχαιολόγος, Επισκέπτης Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου του Βοσπόρου 94. Γιώργος Θ. Καλόφωνος, Ιστορικός-Βυζαντινολόγος 95. Μαρία Μπορμπουδάκη, Δρ αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Νήσων 96. Παπαδόπουλος Αλέξανδρος, Χειρ. Οδοντίατρος, Μεταπτυχιακός υποψήφιος ΔΠΘ 97. Σοφία Μενενάκου δρ. Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, καθηγήτρια ΜΕ 98. Αγάπη Καρακατσάνη, βυζαντινολόγος 99. Ανθή Ανδρονίκου, British Academy Postdoctoral Fellow, University of St Andrews 100. Γιασμίνα Μωυσείδου, Δρ Βυζαντινής Ιστορίας, Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια ΠΑΠΕΛ, Διδάσκουσα στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο 101. Φαίδων Χατζηαντωνίου, Αρχιτέκτων-αναστηλωτής 102. Ιωάννα Δουράμπεη, Συνταξιούχος ξεναγός και μεταφράστρια 103. Αγγελική Σταυροπούλου, τ. αναπληρώτρια καθηγήτρια Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης Πανεπιστημίου Ιωαννίνων 9 104. Γρηγόριος Μανόπουλος, κληρικός, Υποψήφιος Διδάκτορας Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων 105. Δημήτρης Πλάντζος, Καθηγητής κλασικής αρχαιολογίας, Διευθυντής Τομέα Αρχαιολογίας και Ιστορίας τέχνης, ΕΚΠΑ 106. Ιωάννα Στουφή-Πουλημένου, Καθηγήτρια Χριστιανικής Αρχαιολογίας και Τέχνης ‒ Τμήμα Θεολογίας, Θεολογική Σχολή ΕΚΠΑ 107. Πλάτων Πετρίδης, Καθηγητής Βυζαντινής Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ 108. Μαρία Βάββα, Θεολόγος, Υπ. Διδάκτωρ Βυζαντινής Αρχαιολογίας, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ 109. Ζαχαρίας Αλετράς, Φιλόλογος, Υπ. Διδάκτορας Βυζαντινής Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης 110. Αντώνης Τσάκαλος, Δρ Αρχαιολόγος, Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο 111. Νικήτας Πάσσαρης, αρχαιολόγος, διδάκτωρ Βυζαντινής Αρχαιολογίας Ε.Κ.Π.Α. 112. Δημήτριος Θ. Βαχαβιώλος Δρ Βυζαντινής Ιστορίας 113. Αναστασία Βασιλείου, Δρ αρχαιολόγος 114. Αινείας Π. Οικονόμου, Δρ Αρχιτέκτονας Μηχανικός, Εντ. Διδάσκων Σχολής Μηχανικών ΠΑ.Δ.Α. 115. Δημήτριος Ασημακόπουλος, Διδάκτωρ Βυζαντινής Αρχαιολογίας, Συμβασιούχος αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Φλώρινας 116. Βούλα Κόντη, βυζαντινολόγος, τ. ερευνήτρια ΕΙΕ 117. Αγγελική Μέξια, Δρ Αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Λακωνίας 118. Κώστας Ζάμπας, Δρ Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ 119. Παυλίνα Καραναστάση, Καθηγήτρια Κλασικής Αρχαιολογίας, Πρόεδρος Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης 120. Μάνθα Ζαρμακούπη, Αρχιτέκτων μηχανικός (ΕΜΠ) και Διδάκτωρ Κλασικής Αρχαιολογίας (University of Oxford), Morris Russell and Josephine Chidsey Williams Assistant Professor in Roman Architecture, University of Pennsylvania 121. Γεώργιος Τσιμπούκης, Δρ Αρχαιολόγος, Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού 122. Μιχάλης Κάππας, Δρ Αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας. 10 123. Χαριστούλα Γιακουμάκη, Αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου 124. Όλγα Καραγιώργου, Κύρια Ερευνήτρια, Κέντρο Έρευνας της Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Τέχνης της Ακαδημίας Αθηνών 125. Μαρία-Ευγενία Κουρούσια, αρχαιολόγος, συμβασιούχος Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων 126. Κωνσταντίνα Κυριαζή, Αρχαιολόγος, Υποψ. Διδ. Βυζαντινής Αρχαιολογίας 127. Χρυσούλα Μπελέκου, αρχαιολόγος ΙΔΟΧ, MA IN MUSEUM STUDIES, υποψήφια διδάκτωρ Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου 128. Ελένη Άννα Χλέπα, Δρ Αρχιτέκτων – αναστηλωτής, μέλος του European Heritage Label Panel (Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) 129. Δημήτριος Παναγιώτου, Καθηγητής Ιστορίας Ελληνικού Πολιτισμού, μελετητής πολιτιστικής κληρονομιάς 130. Μελίνα Παϊσίδου, Αναπληρώτρια καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας, Αναπληρώτρια Πρόεδρος Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας Α.Π.Θ. 131. Αντωνία Κιουσοπούλου, Καθηγήτρια Βυζαντινής ιστορίας, ΕΚΠΑ 132. Kατερίνα Κωνσταντινίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιστορίας Νέου Ελληνισμού, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας/Τομέας Ιστορίας, Φιλοσοφική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών 133. Κώστας Γαγανάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Διευθυντής Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας ΕΚΠΑ, 134. Κώστας Παπαντωνόπουλος, Δρ Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ 135. Γεράσιμος Θωμάς, Πολιτικός μηχανικός ΕΜΠ, Δρ Αρχιτεκτονικής ΕΜΠ, MSc ΕΜΠ “Προστασία Μνημείων”, Εικαστικός ΑΣΚΤ. Ελεύθερος επαγγελματίας, μελετητής αποκαταστάσεως μνημείων 136. Κωνσταντία Κεφαλά, δρ αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου 137. Αγγελική Κοσμά, αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου 138. Φωτεινή Ζερβάκη, δρ αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου 139. Χαρούλα Φανταουτσάκη, αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου 140. Ελένη Παπαβασιλείου, αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου 11 141. Γιαννούλα Κάτσου, αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου 142. Εριφύλη Κανίνια, αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου 143. Στέλλα Παλαιολόγου, αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου 144. Φώτιος Σιδηρόπουλος, Συντηρητής αρχαιοτήτων, Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου 145. Νικόλαος Μαστροχρήστος, δρ αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου 146. Βασιλική Πατσιαδά, δρ αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου 147. Χαρίκλεια Παλαμιδά, αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου 148. Άννα-Μαρία Κάσδαγλη, δρ αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου 149. Ελένη Τσακανίκα, αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου 150. Παρασκευή Χ. Παπαδημητρίου, ΕΔΙΠ Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού ΑΠΘ 151. Μαριλένα Μεντζίνη, πολιτικός μηχανικός ΕΜΠ, Δρ. ΕΜΠ, υπάλληλος ΥΠΠΟΑ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Αχαΐας 152. Γιώργος Βαβουρανάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής Προϊστορικού Αιγαίου, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών 153. Ελένη Μαντζουράνη, Καθηγήτρια Προϊστορικής Αρχαιολογίας, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ 154. Ράνια Μιχαήλ, Υποψήφια διδάκτωρ Pontificio Istituto di Archeologia Cristiana (Βατικανό) 155. Έλλη Γκαλά-Γεωργιλά, Πολιτικός Μηχανικός, Δρ Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής 156. Σταύρος Ι. Αρβανιτόπουλος, Δρ Βυζαντινής Αρχαιολογίας, Διδάσκων 157. Georges Kiourtzian, Byzantiniste/Epigraphiste, Bibliothèque Byzantine (Fonds Thomas Whittemore – Institut Byzantin), Collège de France 158. Αλέξιος Παπασωτηρίου, Δρ Πολιτικός Μηχανικός Α.Π.Θ. – Αναστηλωτής 159. Γεωργία Χριστοδούλου, φιλόλογος, υπ. διδάκτωρ Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού ΑΠΘ 160. Λάζαρος Δεριζιώτης, Επίτιμος Διευθυντής Αρχαιοτήτων 12 161. Σταυρούλα Σολωμού, Δρ Βυζαντινής Φιλολογίας. Εξωτερική Συνεργάτις ΙΙΕ/ΕΙΕ 162. Δημήτρης Δρακούλης, Δρ Αρχιτέκτων Πολεοδόμος ΑΠΘ, Μεταδιδακτορικός Ερευνητής ΕΛΙΔΕΚ 163. Μάρω Κ. Παπαθανασίου, Δρ Μαθηματικών, Δρ Βυζαντινολογίας, Ομότιμος Καθηγήτρια Τμήματος Μαθηματικών, ΕΚΠΑ 164. Μαρία Τζιάτζη, Καθηγήτρια Βυζαντινής Φιλολογίας, Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης 165. Μαρία Σιγάλα, Δρ αρχαιολόγος, Τμηματάρχης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων και Μουσείων, Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων 166. Μαρία Παπαθανασίου, Ιστορικός, αναπληρώτρια καθηγήτρια Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ 167. Κώστας Ράπτης, Αναπλ. Καθηγητής Νεότερης Ευρωπαϊκής Ιστορία. Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας ΕΚΠΑ 168. Στρατής Παπαϊωάννου, Καθηγητής Βυζαντινής Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης 169. Xρύσανθος Κανελλόπουλος, Αναπληρωτής καθηγητής, ΕΚΠΑ 170. Βολτυράκη Ελευθερία, αρχαιολόγος 171. Σταυρούλα Τζεβρένη, αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης 172. Κρινώ Κωνσταντινίδου, αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης 173. Στέλλα Βασιλειάδου, Αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης 174. Πηνελόπη Μουγκογιάννη, Δρ Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης 175. Σουλτάνα Πρωτοψάλτη, MSc Αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης 176. Διονυσία Μισίου, π. επίκουρη καθηγήτρια Βυζαντινής Ιστορίας στο ΑΠΘ 177. Πολύμνια Κατσώνη, τ. καθηγήτρια Βυζαντινής Ιστορίας ΑΠΘ. 178. Διονύσιος Μουρελάτος, Δρ Αρχαιολόγος, ΣΕΠ/ΕΑΠ 179. Σοφία Ανεζίρη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Αρχαίας Ιστορίας ΕΚΠΑ 180. Βαγγέλης Καραμανωλάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής Θεωρίας και Ιστορίας της Ιστοριογραφίας, ΕΚΠΑ 181. Ελένη-Εύα Τουμπακάρη, Δρ Πολιτικός Μηχανικός, M.Sc. Αναστηλώσεων, Διεύθυνση Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων ΥΠΠΟΑ 13 182. Λίλα Β. Σαμπανοποὐλου, αρχαιολόγος, Τμηματάρχης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων, Εφορεία Αρχαιοτήτων Έβρου 183. Δήμητρα Λαμπροπούλου, Ιστορικός, Επίκουρη Καθηγήτρια, ΕΚΠΑ 184. Βίκυ Φωσκόλου, Επίκουρος Καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης 185. Κωνσταντίνος Θ. Ράπτης, Δρ. Αρχαιολόγος-Βυζαντινολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης 9 Ιουνίου 2021 κ.ε. 186. Johannes Koder, Dr. DDr. h.c. mult., emer. o. Prof. Byzantine Studies Universities of Mainz and Vienna, former president Association Internationale des Études Byzantines, full member Austrian Academy of Sciences, foreign member Academy of Athens, member Academia Europaea, Epitimos Etairos Arhaiologiki Etaireia Athens, Ταξιάρχης του Φοίνικος (1996). 187. Άννα Γ. Μισαηλίδου, δρ Αρχαιολόγος Βυζαντινής Αρχαιολογίας, Αρχαιολόγος στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Χίου 188. Αλεξία Υφαντή, αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Φθιώτιδος και Ευρυτανίας 189. Παναγιώτης Περδικούλιας, Δρ Αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Λακωνίας 190. Ιάσμη Κουκή, Συντηρήτρια Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης 191. Pavla Gkantzios Drapelova, post-doc, Institute of Slavonic Studies of the Academy of Sciences of the Czech Republic, Department of Paleoslovenic and Byzantine Studies. 192. Τζένη Αλμπάνη, αρχιτέκτων – δρ ιστορίας της τέχνης, Διεύθυνση Αρχαιολογικών Μουσείων, Εκθέσεων και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων, Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού 193. Κατερίνα Ράγκου, Δρ, Λέκτωρ χριστιανικής αρχαιολογίας και τέχνης στο Πανεπιστήμιο του Μαρβούργου, Γερμανία 194. Μάντυ Κολιού, Δρ Βυζαντινής Αρχαιολογίας, Μουσειολόγος 195. Μαρία Κοντογιαννοπούλου, δρ αρχαιολόγος, Προϊσταμένη του Τμήματος Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων και Μουσείων, Εφορεία Αρχαιοτήτων Δράμας 14 196. Σελήνη Η. Ψωμά, Καθηγήτρια Αρχαίας Ιστορίας, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών 197. Σταύρος Γουλούλης, δρ αρχαιολόγος 198. Όλγα Δεληγιάννη,, Αρχιτέκτων ε.τ. ΥΠΠΟ 199. Ευαγγελία Κολώνια, Αρχιτέκτων Μηχανικός ΕΜΠ, κάτοχος ΔΠΜΣ «Προστασία Μνημείων και Συνόλων» ΕΜΠ. 200. Ουρανία Περδίκη, Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια, Πανεπιστήμιο Κύπρου 201. Βικτωρία Κέπετζη, τ. Επίκουρη Καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ 202. Αφροδίτη Πασαλή, δρ αρχιτέκτων, αφυπηρετήσασα Καθηγήτρια ΤΕΙ Θεσσαλίας 203. Ιωάννης Α. Καρατζόγλου, δρ αρχιτέκτων ΕΜΠ-πολεοδόμος IUP, τ. αναπληρωτής καθηγητής, τμ. Θεωρίας & Ιστορίας της Τέχνης Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών 204. Ανδρονίκη Α. Φουτσιτζόγλου, ΠΕ Δοικ. Οικονομικού, Εφορεία Αρχαιοτήτων Περιφέρειας Θεσσαλονίκης 205. Αλεξάνδρα Αλεξοπούλου, Ομότιμη καθηγήτρια Αρχιτεκτονικής ΑΠΘ 206. Ανδρομάχη Οικονόμου, Διευθύντρια Ερευνών, Κέντρο Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας, Ακαδημία Αθηνών 207. Ειρήνη Γρατσία, MSc Αρχαιολόγος, Συντονίστρια της MONUMENTA ΑΜΚΕ για την προστασία της φυσικής και αρχιτεκτονικής κληρονομιάς Ελλάδας και Κύπρου 208. Βασιλική Ζορμπά, Δρ Βυζαντινής Αρχαιολογίας ΕΚΠΑ 209. Περδίκης Στυλιανός, Αρχαιολόγος, Διευθυντής Μουσείου Κύκκου 210. Αναστασία Πλιώτα, Δρ Βυζαντινής Αρχαιολογίας, Μέλος Ε.ΔΙ.Π. Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας Α.Π.Θ. 211. Θώμη Σαββοπούλου, Επίτιμη Προϊσταμένη Τμήματος Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιολογικών Χώρων, Μνημείων, Αρχαιογνωστικής ΄Ερευνας Μουσείων του ΥΠΠΟΑ 212. Σοφία Μενενάκου, δρ Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης, Υπουργείο Παιδείας 213. Διαμαντής Τριαντάφυλλος, Επίτιμος Διευθυντής ΥΠΠΟ 214. Στέλλα Frigerio-Ζένιου, Dr Historienne de l’art (Genève) 215. Anna Pianalto Αρχαιολόγος 15 216. Φωτεινή Μπαλλά, Δρ Αρχαιολογίας, μέλος Ε.ΔΙ.Π. Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών 217. Κατερίνα Δάκαρη, Αρχαιολόγος 218. Μαρία Λιλιμπάκη-Σπυροπούλου, Δρ Αρχιτέκτων-Αρχαιολόγος 219. Κλεάνθης Δούκας, Αρχαιολόγος ΙΔΑΧ με Α΄ βαθμό, Εφορεία Αρχαιοτήτων Χαλκιδικής και Αγίου Όρους 220. Νίκος Καστρινάκης, Δρ Βυζαντινής Αρχαιολογίας, Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο 221. Δημήτρης Μάτσας, Επίτιμος Έφορος Αρχαιοτήτων 222. Πρωτ. Περίανδρος Ι. Επιτροπάκης, Βυζαντινολόγος, Προϊστάμενος του Τμήματος Εκθέσεων, Επικοινωνίας και Εκπαίδευσης στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο 223. Σοφία Ευθύμογλου, Αρχαιολόγος, Μεταπτυχιακή φοιτήτρια βυζαντινής αρχαιολογίας ΑΠΘ 224. Γεώργιος Μπίλας, Αρχαιολόγος/Μεταπτυχιακός φοιτητής του ΠΜΣ στην Αρχαιολογία, Τέχνη και Πολιτισμό στη Βυζαντινή Αρχαιολογία, ΑΠΘ. 225. Παναγιώτης Κουκουλεκίδης, μεταπτυχιακός φοιτητής Βυζαντινής αρχαιολογίας, υπεύθυνος εκπαιδευτικών ξεναγήσεων