Στην ιατρική όταν ανακαλύπτεται ένα καινούριο εμβόλιο , περνά μια περίοδος «πειραματική», όπου το εμβόλιο το δοκιμάζουν στα ποντίκια – πειραματόζωα , προκειμένου να δουν οι επιστήμονες αν το εμβόλιο είναι κατάλληλο και επωφελές για να περάσει και στον άνθρωπο.
Στην πολιτική το στάδιο του πειραματόζωου δεν υπάρχει , ή καλύτερα υπάρχει.. απλά τα πειραματόζωα είναι οι πολίτες! Πλήθος νομοθετημάτων έκαναν το πέρασμά τους προκειμένου να περιορίσουν το νούμερο ένα πρόβλημα της Ελλάδας: τα κόκκινα δάνεια. Κάποια νομοθετήματα υπήρξαν εν πολλοίς πετυχημένα, αλλά με περιορισμένο πεδίο εφαρμογής , βλέπε Νόμος Κατσέλη – Σταθάκη, άλλα ουσιαστικά ανεφάρμοστα : Νόμος Δένδια, και κάποια άλλα υπάρχουν μόνο σαν έννοια χωρίς να έχουν περάσει στη σφαίρα του πραγματικού : τραπεζική διαμεσολάβηση.
3 Αυγούστου 2017: Μια καλοκαιρινή μέρα , όπου έγινε η έναρξη εφαρμογής της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, του πολύ-αναμενόμενου εξωδικαστικού μηχανισμού. Όλα τα κανάλια, όλα τα δικηγορικά γραφεία, όλοι οι οικονομολόγοι , οι λογιστές , οι απλοί πολίτες , τα επιμελητήρια της χώρας είχαν ξεκινήσει να συμμετέχουν σε ημερίδες επιμορφωτικές για το πως , ποιοι και με ποιες προϋποθέσεις μπορούν να ενταχθούν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του εξωδικαστικού. Ακόμα και οι πιο κακοπροαίρετοι, είχαν μια κρυφή ελπίδα ότι ο νόμος αυτός ήρθε για να σώσει τις επιχειρήσεις.
Τα στοιχεία που διέρρεαν τότε ως πληροφορίες ήταν ότι χιλιάδες επιχειρήσεις θα σωθούν με τον εξωδικαστικό. Μέχρι δε το τέλος του 2018- ημερομηνία λήξης του νόμου, ο στόχος είναι να σημειωθεί αξιόλογη μείωση του ιδιωτικού χρέους.
Όλοι οι δικηγόροι, οι οικονομολόγοι και οι φερόμενοι ως οικονομολόγοι, οι λογιστές, οι συντονιστές – διαμεσολαβητές της διαδικασίας ξεχύθηκαν σε έναν κυκεώνα εκπαίδευσης , μετεκπαίδευσης και ωρών ατελείωτων για την εφαρμογή του εξωδικαστικού.
Οι έννοιες “βιώσιμη επιχείρηση”, “business plan” , “εκτίμηση ακινήτου”, “κριτήρια επιλεξιμότητας” που άλλοτε φάνταζαν πολύ εξειδικευμένες έννοιες, είχαν μπει στις συζητήσεις των νοικοκυριών, των επιχειρήσεων , των απλών πολιτών , οι οποίοι κυριολεκτικά έσπευσαν για να ενταχθούν στην «ομπρέλα» του νόμου.
Μάιος 2018: 10 μήνες μετά. Οι επιχειρήσεις συνεχίζουν να μπαίνουν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, τα σεμινάρια και οι ημερίδες συνεχίζουν να λαμβάνουν χώρα , προκειμένου να εκπαιδευτεί ο κόσμος να εφαρμόσει έναν ΑΝΕΦΑΡΜΟΣΤΟ ΝΟΜΟ! Μια διαδικασία «λαβύρινθος» !
Ποτέ δεν μου άρεσε να κρίνεται κάτι μόνο από το αποτέλεσμα. Πάντα ήθελα να λαμβάνεται υπόψη η προσπάθεια και πλείστοι άλλων παραγόντων, προκειμένου να σχηματιστεί ολοκληρωμένο συμπέρασμα. Όταν όμως κινδυνεύουν σπίτια πολιτών από ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς, όταν οι επιχειρήσεις βάζουν λουκέτα η μία μετά την άλλη, ενώ άντεξαν την Ελλάδα της κρίσης επί οχτώ χρόνια, όταν ο κόσμος βρίσκεται σε απόγνωση , οι αυτοκτονίες αυξάνονται , οι καταθλίψεις έγιναν καθημερινότητα, η απόγνωση παγιώνεται, τότε λοιπόν κύριοι δεν μπορώ να μείνω στην προσπάθεια. Είναι αναγκαίο να κρίνω από το αποτέλεσμα! Ποιο είναι αυτό;;; Μόλις 27 επιχειρήσεις κατάφεραν να ολοκληρώσουν τη διαδικασία επιτυχώς , 10 μήνες μετά την εφαρμογή του εξωδικαστικού! Γιατί;;; ένας τέλειος θεωρητικά νόμος , γιατί δεν μπορεί να εφαρμοστεί ουσιαστικά;
Ακούστηκαν πολλές απόψεις. Ότι χρειάζονται πολλά δικαιολογητικά, ότι το ηλεκτρονικό σύστημα πέφτει πολλές φορές και άλλα. Ναι , τα προαναφερόμενα αποτελούν μειονεκτήματα. Δεν είναι όμως η πηγή του προβλήματος.
Σε μια σαθρή κοινωνία δεν αρκεί να έχεις σωστούς θεωρητικά νόμους, θα πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη για αυτούς που θα κληθούν να τους εφαρμόσουν και να συμμετέχουν σε αυτούς.
Τα συγκριτικά πλεονεκτήματα μιας εξωδικαστικής επίλυσης διαφοράς, έναντι μιας δικαστικής επίλυσης, είναι τα εξής δύο:
α. οικονομία χρόνου , β. οικονομία χρήματος.
Σε αυτά τα δύο στόχευσε ο εξωδικαστικός μηχανισμός και μέχρι σήμερα δεν κατάφερε να υλοποιήσει τη ratio του. Είναι τόσο πολύπλοκη διαδικασία, που θέλει πολύ χρόνο αφενός για να προετοιμαστεί κανείς για να εισέλθει στην πλατφόρμα , αφετέρου για να ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις. Προκειμένου δε ο ενδιαφερόμενος να έχει μία σωστή οργάνωση και μία ισχυρή διαπραγματευτική πρόταση έναντι Δημοσίου και πιστωτικών Ιδρυμάτων , θα πρέπει να έχει και συμβουλευτική ομάδα από επαγγελματίες : δικηγόρους, για να τον κατοχυρώσουν σε νομικά θέματα, οικονομολόγους για να ολοκληρώσουν το business plan, να αποδείξουν τη βιωσιμότητα της επιχείρησης και να κριθεί η αντικειμενική ικανότητα αποπληρωμών των προτεινόμενων δόσεων. Θα πρέπει επίσης να συμμετέχει και ο λογιστής της επιχείρησης, όπως επίσης και εκτιμητές ακινήτων και μηχανημάτων, προκειμένου να επικαιροποιήσουν την αντικειμενική και εμπορική αξία των ακινήτων τους. Όλοι αυτοί οι επαγγελματίες ζητούν την αμοιβή τους, η οποία αμοιβή υπερχρεώνει και άλλο τον ήδη υπερχρεωμένο επιχειρηματία, για ένα αβέβαιο πάντα αποτέλεσμα.
Ο Εξωδικαστικός δεν αποτελεί λοιπόν μια οικονομική διαδικασία, και φρονώ πως είναι ο κυριότερος λόγος που οι επιχειρήσεις δεν προχωρούν στη διεκπεραίωση της διαδικασίας: είναι υπερχρεωμένες και καλούνται να πληρώσουν υπέρογκες αμοιβές , προκειμένου να μην παν «άμαχοι» στη μάχη της διαπραγμάτευσης.
Ο νομοθέτης πρέπει να αφουγκραστεί την πραγματικότητα και να αυτοματοποιήσει κάποιες διαδικασίες. Υπάρχει ήδη υλικό από την δεκάμηνη προσπάθεια.
Επίσης σημαντικό ζήτημα που πρέπει να ληφθεί υπόψη στην τροποποίηση του νόμου είναι η συμμετοχή των πιστωτικών ιδρυμάτων στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης, που μέχρι σήμερα τουλάχιστον δεν έδειξαν σημάδια συνεργασίας και ισχυρής θέλησης να συμμετέχουν στις διαδικασίες με διαλακτικότητα και διάθεση να βρεθεί μία λύση σε έναν « κόκκινο» δανειολήπτη- επιχειρηματία.
Οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί είναι προ των πυλών για χιλιάδες επιχειρηματίες. Δεν υπάρχει χρόνος. Ο κλοιός σφίγγει. Χρειάζονται τροποποιήσεις στο νόμο, οι οποίες τροποποιήσεις θα πρέπει να είναι στοχευμένες στα προβλήματα που ανέκυψαν.
Ο εξωδικαστικός μηχανισμός χαρακτηρίστηκε από πολλούς ως μία δεύτερη ευκαιρία για τις επιχειρήσεις. Η τροποποίηση του νόμου θεωρείται ως μία δεύτερη ευκαιρία για τον ίδιο τον νόμο.