του Νίκου Κωτσικόπουλου

Σαφή ενίσχυση προς τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις αποτελεί η χρηματοδότηση με σημαντική κρατική συμβολή από το Ταμείο Εγγυοδοσίας έργων Καινοτομίας που περιλαμβάνει παροχή εγγύησης για το 80% του δανείου και επιχορήγηση του 20% αυτού, ενώ ο τραπεζικός κλάδος, πέραν της κλασσικής αποστολής του, για χρηματοδότηση και οικονομική ενίσχυση, θα επιτελέσει και ένα συμβουλευτικό ρόλο προς τις επιχειρήσεις, ώστε η δράση τους να μειώνει το επενδυτικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα.

Αυτό ανέφερε μεταξύ άλλων ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, Βασίλης Ράπανος, στην ημερίδα της ΕΕΤ και του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου για θέματα ESG.

Σύμφωνα με τον κ. Ράπανο, ο χρηματοπιστωτικός τομέας καλείται τώρα να συμβάλλει πολλαπλά με καινοτόμα χρηματοδοτικά και επενδυτικά εργαλεία, αλλά και την παροχή υπηρεσιών προς τις επιχειρήσεις που επενδύουν ειδικά στην πράσινη ανάπτυξη, εάν εκπληρωθούν ορισμένα κριτήρια του ESG.

«Για την πράσινη μετάβαση δεν αρκεί μία δράση, ή ένας φορέας. Χρειάζεται η πρόσφορη φορολογική πολιτική, η κατάλληλη εκδοτική στρατηγική, μία πλήρως λειτουργική κυκλική οικονομία, και ο κοινός βηματισμός επιχειρήσεων, τραπεζών και εποπτικών αρχών», είπε, αναφερόμενος στην έκθεση που εκπόνησε Ομάδα Εργασίας του υπουργείου Οικονομικών, στην οποία συμμετείχε η ΕΕΤ.

Ανέφερε ότι μεταξύ άλλων η ΕΕΤ χρηματοδοτεί και πρωτοβουλία η οποία έχει ως στόχο την διευκόλυνση των επιχειρήσεων σε χρηματοδότηση υπό το πρίσμα της βιωσιμότητας. «Η δράση ξεκίνησε αρχές του 2022 και καλεί τις επιχειρήσεις σε προαιρετική συμμετοχή τους, στη διαδικασία του ESG scoring, δηλαδή μία διαδικασία, που θα δίνει μία αξιόπιστη εικόνα για το στάδιο ετοιμότητας των επιχειρήσεων. Με τη συγκεκριμένη αυτοαξιολόγηση θα αποφευχθούν καθυστερήσεις στα αιτήματα χρηματοδότησης και θα υπάρξει και μία αξιόπιστη εθνική βάση δεδομένων, ως προς την ετοιμότητά μας να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις της βιώσιμης ανάπτυξης.

Οι δράσεις μας προς το βιώσιμο επιχειρείν δεν εξαντλούνται εδώ», είπε. «Πέραν της διευκόλυνσης αυτής είμαστε πολύ κοντά στην ολοκλήρωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας, που θα κατευθύνεται αποκλειστικά στην ενημέρωση, αλλά και εξοικείωση των επιχειρήσεων με το νέο περιβάλλον, δηλαδή την πρακτική μετουσίωση των κριτηρίων ESG.

Ο κ. Ράπανος υπενθύμισε ότι ο τραπεζικός τομέας έχει εντάξει στην πιστοληπτική αξιολόγηση τα κριτήρια ESG, σε συμμόρφωση με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, δηλαδή το στόχο, να καταστεί η Ευρωπαϊκή Ένωση η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος έως το 2050. «Η Εθνική δέσμευση για την πράσινη μετάβαση έχει ήδη ενταχθεί στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα του 2020 (ΕΣΕΚ), με το οποίο η χώρα μας ανέλαβε την υποχρέωση να προχωρήσει σε σταδιακή μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου το 2030 κατά 55%, το 2040 τουλάχιστον κατά 40%, και να φτάσει σε μηδενικό αριθμό εκπομπών το 2050», είπε.

Κατέληξε αναφέροντας ότι «οι αντιξοότητες που αντιμετωπίσαμε ως οικονομία, αλλά και τραπεζικός κλάδος είναι γνωστές. Τώρα τις έχουμε πίσω μας και είμαστε έτοιμοι για μία επόμενη οικονομική πραγματικότητα. Μοιραζόμαστε, πλέον ισότιμα, με το υπόλοιπο τραπεζικό σύστημα την κοινή δέσμευση που αποτυπώθηκε ως μήνυμα του Διοικητικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Ομοσπονδίας στην τελευταία συνεδρίαση της 12ης Μαΐου 2023.

Η Ευρώπη χρειάζεται ένα σταθερό και ισχυρό τραπεζικό σύστημα για να στηρίξει την οικονομία της. Η ευρωστία του τραπεζικού συστήματος αποτελεί προϋπόθεση για να πετύχουμε την βιώσιμη ανάπτυξη και τον ψηφιακό μετασχηματισμό και να εξασφαλίσουμε την κοινωνική ευμάρεια και την ισχυρή Ευρώπη».

Ο ρόλος των τραπεζών

Στην προσπάθεια να επικοινωνήσει την ανάγκη που υπάρχει οι επιχειρήσεις να επενδύσουν σύμφωνα με τα κριτήρια ESG, η ΕΕΤ έχει εκδώσει φυλλάδιο με το οποίο αναφέρεται τόσο στο ρόλο των τραπεζών όσο και στα οφέλη που θα έχουν οι επιχειρήσεις και ειδικά οι ΜμΕ υιοθετώντας τη φιλοσοφία επίτευξης συγκεκριμένων κριτηρίων για  να έχουν καλύτερη πρόσβαση στη χρηματοδότηση, πέραν του κοινού οφέλους. Επιπλέον ο τραπεζικός κλάδος έχει αναλάβει και το ρόλο της πληροφόρησης, ενημέρωσης και συμβουλευτικής ενίσχυσης ώστε να κατευθύνει τις επιχειρήσεις.

Σύμφωνα με την ΕΕΤ οι τράπεζες καλούνται, μεταξύ άλλων, να ενσωματώσουν συγκεκριμένα κριτήρια (ESG) στη λειτουργία τους, να χρηματοδοτήσουν νέες υποδομές αειφορίας και τεχνολογίες χαμηλού άνθρακα, και να αναπτύξουν χρηματοδοτικά εργαλεία για τις επιχειρήσεις/πελάτες τους, προκειμένου να επενδύσουν στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματός τους.

Το εγχείρημα αυτό αποτελεί πολυδιάστατη πρόκληση για τα τραπεζικά ιδρύματα αλλά και για τις επιχειρήσεις/πελάτες τους, καθώς οφείλουν να εξετάζουν και να αξιολογούν τους κλιματικούς και περιβαλλοντικούς καθώς και τους κοινωνικούς κινδύνους κατά τη διαδικασία χρηματοδότησης.

Τα οφέλη για τις επιχειρήσεις

Έρευνες επιβεβαιώνουν την ύπαρξη συσχέτισης μεταξύ της απόδοσης των δεικτών ESG και της χρηματοοικονομικής απόδοσης μιας επιχείρησης. Το γεγονός αυτό αποδεικνύει ότι οι πληροφορίες ESG είναι ουσιαστικές από χρηματοοικονομικής άποψης και πρέπει να αξιολογούνται τόσο από τις τράπεζες, όσο και από τους επενδυτές. Τα ενδεχόμενα οφέλη για την επιχείρησή σου από την υιοθέτηση αειφόρων πρακτικών με ESG κριτήρια είναι:

  • διευκόλυνση στην πρόσβαση σε χρηματοδοτικά κεφάλαια,
  • ενίσχυση της εξωστρέφειας παρέχοντας ευκαιρίες συνεργασίας με μεγάλες εταιρείες που απαιτούν την εφαρμογή των πρακτικών αυτών από τους συνεργάτες τους,
  • προφύλαξη / αποφυγή τυχόν δυσμενών οικονομικών και λειτουργικών επιπτώσεων (πρόστιμα, ανάκληση αδείας, κ.ά),
  • βελτίωση περιβαλλοντικών επιδόσεων (μείωση περιβαλλοντικού αποτυπώματος) με δυνητικά θετικό οικονομικό αντίκτυπο,
  • ενίσχυση του brand name και δημιουργία μακροπρόθεσμης αξίας,
  • διευκόλυνση της μετάβασής σου στο νέο περιβάλλον με ευκολότερη προσαρμογή στις επερχόμενες αλλαγές του νομοθετικού πλαισίου (λ.χ., κλιματικός νόμος), στις απαιτήσεις των νέων τεχνολογιών, στην ενσωμάτωση αρχών της κυκλικής οικονομίας και
  • ενδυνάμωση της συνεργασίας σου με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη (τοπικές κοινωνίες δραστηριοποίησης, πελάτες, επενδυτές, προσωπικό κ.α.).