Ολοκλήρωση της τέταρτης και τελευταίας αξιολόγησης και αναπτυξιακή στρατηγική
Το Eurogroup συγχαίρει τις ελληνικές αρχές για την ολοκλήρωση όλων των συμφωνηθέντων προαπαιτούμενων για την τελευταία αξιολόγηση του προγράμματος του ESM. Το Eurogroup αναγνωρίζει τις σημαντικές προσπάθειες των Ελλήνων πολιτών τα τελευταία χρόνια. Η Ελλάδα βγαίνει από το πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας με ισχυρότερη οικονομία βασισμένη στις δημοσιονομικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που εφαρμόστηκαν. Είναι σημαντικό να συνεχίσουν αυτές οι μεταρρυθμίσεις, που παρέχουν τη βάση για μια βιώσιμη αναπτυξιακή πορεία με υψηλότερη απασχόληση και δημιουργία θέσεων εργασίας, η οποία με τη σειρά της είναι η καλύτερη εγγύηση της Ελλάδας για ένα μέλλον με ευημερία.
Το Eurogroup χαιρετίζει τη δέσμευση των ελληνικών αρχών να συνεχίσουν και να ολοκληρώσουν όλες τις βασικές μεταρρυθμίσεις που υιοθετήθηκαν με βάση το πρόγραμμα του ESM και να διασφαλίσουν ότι οι στόχοι των σημαντικών μεταρρυθμίσεων που υιοθετήθηκαν, είναι ασφαλείς. Επίσης χαιρετίζουμε την ολοκλήρωση μιας ολοκληρωμένης αναπτυξιακής στρατηγικής από τις ελληνικές αρχές. Αυτή η στρατηγική, η οποία στόχο έχει να ενισχύσει την μακροπρόθεσμη αναπτυξιακή δυναμική της Ελλάδας και να βελτιώσει το επενδυτικό κλίμα, υπογραμμίζει την κυριότητα της Ελλάδας στη μεταρρυθμιστική διαδικασία μετά το πρόγραμμα του ESM. Το Eurogroup εκφράζει επίσης την ικανοποίησή του για την υπογραφή ενός “σχεδίου συνεργασίας και στήριξης” μεταξύ των ελληνικών αρχών και των Υπηρεσιών Στήριξης των Διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων της Κομισιόν, που προβλέπει τη συνεχή παροχή τεχνικής βοήθειας για την υποστήριξη της εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων στα επόμενα χρόνια.
Βιωσιμότητα του χρέους και πρωτογενές πλεόνασμα
Το Eurogroup επέστρεψε στη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους στη βάση μιας επικαιροποιημένης ανάλυσης βιωσιμότητας του χρέους από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Η εφαρμογή μιας φιλόδοξης αναπτυξιακής στρατηγικής και συνετών δημοσιονομικών πολιτικών, θα είναι βασικά συστατικά για τη βιωσιμότητα του χρέους. Σε αυτό το πλαίσιο το Eurogroup χαιρετίζει τη δέσμευση της Ελλάδας να διατηρήσει πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ μέχρι το 2022, και στη συνέχεια να συνεχίσει να διασφαλίζει ότι οι δημοσιονομικές της δεσμεύσεις ευθυγραμμίζονται με το δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ. Η ανάλυση της Κομισιόν υποδηλώνει ότι αυτό συνεπάγεται ένα πρωτογενές πλεόνασμα 2,2% του ΑΕΠ κατά μέσο όρο, στην περίοδο 2023-2060.
Το Eurogroup υπενθύμισε την αξιολόγηση της βιωσιμότητας του χρέους σε σχέση με τα συμφωνηθέντα σημεία αναφοράς για τις μεικτές χρηματοδοτικές ανάγκες: το GFN θα πρέπει να παραμένει κάτω του 15% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα και κάτω του 20% του ΑΕΠ στη συνέχεια, εξασφαλίζοντας παράλληλα ότι το χρέος παραμένει σε βιώσιμη πτωτική πορεία.
Το Eurogroup υποστηρίζει τη σημασία του να βασίζεται η αξιολόγηση σε ρεαλιστικές και προσεκτικές εκτιμήσεις, λαμβάνοντας υπόψη τη συμμόρφωση με το δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ και την επίδραση των μεταρρυθμίσεων για την ενίσχυση της ανάπτυξης και των επενδυτικών πρωτοβουλιών.
Το Eurogroup συμφώνησε να εφαρμόσει, σε συνδυασμό με τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος που είναι ήδη σε εφαρμογή, τα ακόλουθα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέσα για το χρέος, προκειμένου να διασφαλίσει ότι οι συμφωνηθέντες στόχοι GFN τηρούνται επίσης με βάση προσεκτικές εκτιμήσεις.
Για τη μεσοπρόθεσμη περίοδο, αυτό περιλαμβάνει τα ακόλουθα μέτρα:
- Την κατάργηση του περιθωρίου του step-up επιτοκίου που σχετίζεται με τη δόση επαναγοράς του χρέους του β΄ ελληνικού προγράμματος από το 2018,
- Τη χρήση των κερδών του SMP το 2014 από τον ειδικό λογαριασμό του ESM και την αποκατάσταση της μεταβίβασης των ποσών από τα ANFA και SMP στην Ελλάδα (από το οικονομικό έτος 2017). Τα διαθέσιμα ισοδύναμα εισοδήματα θα μεταφερθούν στην Ελλάδα σε ίσα ποσά σε εξαμηνιαία βάση το Δεκέμβριο και τον Ιούνιο, αρχίζοντας από το 2018 μέχρι τον Ιούνιο του 2022, μέσω του ειδικού λογαριασμού του ESM και θα χρησιμοποιηθούν για να μειώσουν τις μεικτές χρηματοδοτικές ανάγκες ή για να χρηματοδοτήσουν άλλες συμφωνηθείσες επενδύσεις.
Τα δύο μέτρα που αναφέρθηκαν παραπάνω υπόκεινται στην τήρηση των πολιτικών δεσμεύσεων και της παρακολούθησης, όπως περιγράφεται παρακάτω.
- Μια περαιτέρω αναβολή των τόκων για τα δάνεια του EFSF κατά 10 χρόνια και μια παράταση του μέγιστου μέσου όρου ωρίμανσης κατά 10 χρόνια, σύμφωνα με το επιτρεπόμενο ποσό του προγράμματος.
- Συμφωνούμε ότι στη βάση μιας ανάλυσης βιωσιμότητας του χρέους από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, το Eurogroup θα επανεξετάσει στο τέλος της περιόδου χάριτος για τα δάνεια του EFSF το 2032, εάν απαιτούνται επιπλέον μέτρα για το χρέος, ώστε να διασφαλιστούν οι συμφωνηθέντες στόχοι GFN, με την προϋπόθεση ότι τηρείται το δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ και λαμβάνονται κατάλληλα μέτρα, εάν χρειαστεί. Το Eurogroup θα λάβει υπόψη μια θετική αξιολόγηση στην μετά το πρόγραμμα εποπτεία, ιδιαίτερα στο δημοσιονομικό τομέα και στις πολιτικές οικονομικής μεταρρύθμισης.
Σε αυτό το πλαίσιο, για την μακροπρόθεσμη περίοδο, το Eurogroup επίσης υπενθύμισε τη συμφωνία του Μαϊου 2016 σχετικά με ένα μηχανισμό έκτακτης ανάγκης για το χρέος, ο οποίος θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί σε περίπτωση ενός απροσδόκητα πιο δυσμενούς σεναρίου. Εάν ενεργοποιηθεί από το Eurogroup, θα μπορούσε να περιλαμβάνει μέτρα όπως το περαιτέρω re-profiling και η αναβολή πληρωμής τόκων στον EFSF στο βαθμό που χρειάζεται για να επιτευχθούν οι στόχοι του GFN που περιγράφονται πιο πάνω.
Πλαίσιο εποπτείας μετά το πρόγραμμα
Το Eurogroup υποστήριξε ότι τα μέτρα ελάφρυνσης χρέους πρέπει να περιλαμβάνουν κίνητρα για την εξασφάλιση της ισχυρής και συνεχούς εφαρμογής από την Ελλάδα, των μεταρρυθμιστικών μέτρων που συμφωνήθηκαν με βάση το πρόγραμμα.
Για να διασφαλιστεί η αξιοπιστία της αγοράς στο πακέτο των μέτρων για το χρέος, συμφωνήσαμε ότι οι δεσμεύσεις πολιτικής σε σχέση με το πρόγραμμα, θα συνδέονται με την επιστροφή των ποσών από τα SMP-ANFA καθώς και με την κατάργηση του περιθωρίου του step-up επιτοκίου μέχρι το 2022.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι ελληνικές αρχές έχουν αναλάβει συγκεκριμένες δεσμεύσεις, όπως ορίζονται χαρακτηριστικά, για την ολοκλήρωση βασικών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που ξεκίνησαν με βάση το πρόγραμμα του ESM (συμπεριλαμβανομένων δεσμεύσεων για την ολοκλήρωση των δράσεων των οποίων η εφαρμογή δεν είναι πλήρως στα χέρια της κυβέρνησης) έναντι συμφωνηθέντων χρονοδιαγραμμάτων και έχουν δώσει μια γενική δέσμευση για τη συνέχιση της εφαρμογής όλων των βασικών μεταρρυθμίσεων που υιοθετήθηκαν με βάση το πρόγραμμα του ESM.
Το Eurogroup χαιρετίζει την πρόθεση της Κομισιόν να ενεργοποιήσει τη διαδικασία ενισχυμένης εποπτείας στις επόμενες εβδομάδες και επίσης την στήριξη για αυτή την προσέγγιση, των ελληνικών αρχών. Οι τριμηνιαίες εκθέσεις για την ενισχυμένη εποπτεία θα επιτρέψουν στενότερη παρακολούθηση της οικονομικής, δημοσιονομικής και χρηματοπιστωτικής κατάστασης και των μετά το πρόγραμμα δεσμεύσεων πολιτικής και θα λειτουργήσουν ως τη βάση για να συμφωνήσει το Eurogroup στην επιστροφή των ποσών των SMP-ANFA και την ακύρωσγ του περιθωρίου του step-up επιτοκίου του EFSF.
ΕΛΣΤΑΤ/COEX
Υπενθυμίσαμε ότι η συνεχιζόμενη δικαστική διαδικασία εναντίον μελών της επιτροπής ειδικών του ΤΑΙΠΕΔ (COEX) είναι ένα ζήτημα πολύ μεγάλης ανησυχίας και επαναβεβαιώνουμε την πλήρη εμπιστοσύνη μας στο έργο των ειδικών, το οποίο επίσης επιβεβαιώθηκε από το Ελληνικό Ελεγκτικό Συνέδριο. Οι ανησυχίες αφορούν επίσης τις διαδικασίες εναντίον του πρώην προέδρου και υψηλόβαθμου στελέχους της ΕΛΣΤΑΤ, κυρίως σε ό,τι αφορά την υποτιθέμενη πλαστογράφηση των δημοσιονομικών στοιχείων. Το Eurogroup συνεχίζει να έχει πλήρη εμπιστοσύνη ότι τα στοιχεία που επικυρώθηκαν από τη Eurostat και δόθηκαν από την ΕΛΣΤΑΤ από το 2010, συμπεριλαμβανομένου του αποτελέσματος του ισοζυγίου της γενικής κυβέρνησης το 2009, είναι σε συμμόρφωση με τους κανόνες που ισχύουν και τηρούνται από όλα τα κράτη-μέλη. Το Eurogroup αναθέτει στα θεσμικά όργανα να συνεχίσουν να παρακολουθούν τις εξελίξεις σε αυτές τις υποθέσεις και τις υποστηρικτικές δράσεις των ελληνικών αρχών, συμπεριλαμβανομένων και των νομοθετικών δράσεων εάν χρειαστεί, για παράδειγμα ενισχύοντας την ανεξαρτησία της ΕΛΣΤΑΤ, με πλήρη σεβασμό της ανεξαρτησίας της δικαστικής εξουσίας, και να υποβάλλουν αναφορά στο Eurogroup, στο πλαίσιο της μετά το πρόγραμμα εποπτείας.
Υπό την προϋπόθεση της ολοκλήρωσης των εθνικών διαδικασιών, τα διοικητικά όργανα του ESM αναμένεται να εγκρίνουν την εκταμίευση της πέμπτης και τελευταίας δόσης του προγράμματος του ESM που ανέρχεται σε 15 δισ. ευρώ. Από αυτό το ποσό, τα 5,5 δισ. ευρώ θα διατεθούν στον ειδικό λογαριασμό, για να χρησιμοποιηθούν στην εξυπηρέτηση του χρέους και τα 9,5 δισ. ευρώ θα διανεμηθούν σε έναν λογαριασμό που δημιουργήθηκε για την ενίσχυση του κεφαλαιακού “μαξιλαριού”, που θα χρησιμοποιηθεί για την εξυπηρέτηση του χρέους σε περίπτωση ανάγκης. Αυτός ο λογαριασμός θα υπόκειται στις κατάλληλες διασφαλίσεις και ενδεχόμενη μελλοντική χρήση των κεφαλαίων για μια αποτελεσματική διαχείριση του χρέους, θα συμφωνείται από τις ελληνικές αρχές με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς/ESM. Συνολικά, η Ελλάδα θα βγει από το πρόγραμμα με ένα σημαντικό κεφαλαιακό “μαξιλάρι” 24,1 δισ. ευρώ, που καλύπτει τις χρηματοδοτικές ανάγκες για περίπου 22 μήνες μετά από το τέλος του προγράμματος τον Αύγουστο του 2018, γεγονός που αποτελεί σημαντική στήριξη έναντι οποιωνδήποτε ρίσκων.
Συμμετοχή του ΔΝΤ
Η διοίκηση του ΔΝΤ χαιρέτισε την επιτυχημένη εφαρμογή του προγράμματος του ESM και την περαιτέρω συγκεκριμενοποίηση των μέτρων για το χρέος που δόθηκε σήμερα από τα κράτη-μέλη. Αν και δεν μπορεί πλέον να ενεργοποιηθεί η Stand-By Arrangement (SBA) του Ταμείου, το ΔΝΤ επιβεβαίωσε τη συνεχιζόμενη εμπλοκή του στην Ελλάδα στο πλαίσιο της μετά το πρόγραμμα παρακολούθησης μαζί με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς.
Τέλος, επιβεβαιώνουμε τη δέσμευσή μας να συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε την Ελλάδα στις μεταρρυθμιστικές της προσπάθειες για την επιστροφή στη βιώσιμη ανάπτυξη.
