του Τάσου Ιωσηφίδη*
Η ελληνική οικονομία, σήμερα, βρίσκεται σε μία κρίσιμη καμπή, καθώς έχει εισέλθει σε μια νέα φάση ανάπτυξης και μετασχηματισμού. Μεταξύ άλλων εξελίξεων, η βελτίωση των θεμελιωδών μεγεθών της οικονομίας και η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, δημιουργούν σημαντικές ευκαιρίες για την οικονομία. Οι πόροι, δε, που εισρέουν μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ενισχύουν τις προοπτικές για μία ισχυρή και βιώσιμη ανάπτυξη.
Την ίδια ώρα, ωστόσο, θεμελιώδεις αλλαγές στο παγκόσμιο περιβάλλον, δημιουργούν ένα σκηνικό αβεβαιότητας και πρωτόγνωρων προκλήσεων. Πέρα από τις πληθωριστικές πιέσεις και τα υψηλά επιτόκια, οι ελληνικές επιχειρήσεις καλούνται να ανταποκριθούν σε προκλήσεις ευρύτερης φύσης, όπως η κλιματική αλλαγή, ο ψηφιακός μετασχηματισμός, αλλά και οι αυξανόμενες και μεταβαλλόμενες ανάγκες και προσδοκίες των καταναλωτών και της κοινωνίας, ειδικά υπό το πρίσμα του ESG.
Από την εμπειρία μας ως χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι στην ελληνική αγορά, εντοπίζουμε τρεις άμεσες προτεραιότητες για την εγχώρια επιχειρηματικότητα. Πρωταρχική προτεραιότητα, είναι ο συνολικός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων, με πυλωρούς την τεχνολογία, την καινοτομία και τον άνθρωπο. Έπειτα, στοίχημα αποτελεί το scale up και η επίτευξη της κρίσιμης μάζας για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις μέσα από συμπράξεις, συνεργατικά σχήματα ή εξαγορές και συγχωνεύσεις. Η επίτευξη των δύο αυτών προτεραιοτήτων όμως, δημιουργεί, φυσικά, και ακόμη μία – αυτή της αποτελεσματικής αξιοποίησης των πολλαπλών χρηματοδοτικών εργαλείων και πόρων που σήμερα βρίσκονται στην αγορά.
Πρόκειται για μία ιστορική συγκυρία, καθώς τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία είναι πολλά, μπορούν να λειτουργήσουν συμπληρωματικά και είναι πράγματι προσβάσιμα σε όλες τις επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως μεγέθους ή δυναμικής. Η πεποίθηση ότι τα προγράμματα αυτά αφορούν μόνο μεγάλους οργανισμούς, καταρρίπτεται, χάρη στην ποικιλία εργαλείων και σχημάτων άμεσης και έμμεσης χρηματοδότησης, τόσο σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όσο και εγχώρια.
Εργαλεία όπως το Connecting Europe Facility (CEF), το Ταμείο Καινοτομίας, και το Horizon Europe 2021-2027, προσφέρουν επιλογές άμεσης χρηματοδότησης στις ελληνικές επιχειρήσεις. Παράλληλα, υπάρχουν ήδη επιτυχημένες περιπτώσεις αξιοποίησης αυτών των εργαλείων στη χώρα μας, ξεχωρίζοντας την επιδότηση 127 εκατ. ευρώ σε μεγάλο ελληνικό ενεργειακό όμιλο και την επιδότηση 124 εκατ. ευρώ σε μονάδα παραγωγής μεγάλης τσιμεντοβιομηχανίας.
Ειδικότερα, δε, το δανειακό σκέλος του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με χαμηλό επιτόκιο και απλές διαδικασίες, μπορεί να υποστηρίξει κάθε είδους έργα βιώσιμης ανάπτυξης, ψηφιακού μετασχηματισμού, ενεργειακής μετάβασης, καθώς και μεγέθυνσης ΜμΕ. Ωστόσο, τα ευρωπαϊκά προγράμματα άμεσης χρηματοδότησης δεν είναι ακόμη πολύ γνωστά στην ελληνική αγορά. Η ενημέρωση για αυτά, είναι κρίσιμη, καθώς με τη μορφή επιδοτήσεων σε ποσοστό που ξεπερνά το 50%-60%, έχουν τη δυνατότητα να συνδυαστούν με άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δημιουργώντας σημαντικές ευκαιρίες για τις ελληνικές επιχειρήσεις.
Η υποστήριξη από έναν εξειδικευμένο σύμβουλο και από επιχειρηματικούς φορείς, όπως το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών, μπορεί να προσφέρει σαφήνεια και έγκυρη ενημέρωση για τη σωστή επιλογή και συνδυασμό των χρηματοδοτικών σχημάτων.
Συγκεκριμένα, τα τελευταία χρόνια, το ΕΒΕΑ – στο Διοικητικό Συμβούλιο του οποίου έχω την τιμή να συμμετέχω από το 2017 – υποστηρίζει τις ελληνικές επιχειρήσεις σε θέματα χρηματοδοτήσεων και ανάπτυξης, κρατώντας ανοικτό τον δίαυλο επικοινωνίας με την Πολιτεία, λειτουργώντας ως σύμβουλος για τη χάραξη πολιτικών που επηρεάζουν την επιχειρηματικότητα και την ανάπτυξη.
Για τον λόγο αυτό, η ενεργή συμμετοχή των μελών του Επιμελητηρίου στις επερχόμενες εκλογές στις 30 Νοεμβρίου και 1 και 2 Δεκεμβρίου, για την ανάδειξη του νέου ΔΣ του ΕΒΕΑ, είναι σημαντική – για να συγκροτηθεί ένα σώμα εκπροσώπων από ανθρώπους της επιχειρηματικότητας, που έχουν αποδείξει ότι διαθέτουν την εμπειρία, το όραμα και την αγωνιστικότητα για να εκπροσωπήσουν επάξια τις ελληνικές επιχειρήσεις. Σε αυτή την κρίσιμη διαδικασία, έχω την τιμή να είμαι υποψήφιος στον Τομέα Υπηρεσιών, με τον συνδυασμό “Άλμα Μπροστά”, υπό την ηγεσία του Γιάννη Μπρατάκου.
Η ελληνική επιχειρηματικότητα βρίσκεται μπροστά σε μία μοναδική συγκυρία – όμως το παράθυρο ευκαιρίας δε θα μείνει για πάντα ανοικτό. Η ενεργή εμπλοκή μας μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην αξιοποίηση των διαθέσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων και στην προώθηση της ανάπτυξης. Μπροστά σε μία τέτοια ευκαιρία μετασχηματισμού, δεν μπορούμε να μείνουμε αμέτοχοι.
*Ο Τάσος Ιωσηφίδης είναι Μέλος Δ.Σ. του ΕΒΕΑ και Εταίρος και Επικεφαλής του Τμήματος Χρηματοοικονομικών Συμβούλων, Εταιρικής Στρατηγικής και Συναλλαγών της EY Ελλάδος