Η συνδυαστική διαχείριση του στόχου της δημοσιονομικής πειθαρχίας και του στόχου της ισχυρής αναπτυξιακής δυναμικής συνιστούν κεντρικό ζήτημα σχεδιασμού της οικονομικής πολιτικής στην περίοδο που ξεκινά μετά την ολοκλήρωση του τρίτου προγράμματος, επισημαίνει στο εβδομαδιαίο της δελτίο η Alpha Bank.
Όπως αναφέρει η τράπεζα, η σημασία αυτής της διαχειρίσεως θα εξαρτηθεί, βεβαίως, από έναν σημαντικό εξωγενή παράγοντα: το μέγεθος, τη φύση και το χρονικό προσδιορισμό των μέτρων ελαφρύνσεως του χρέους.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, η χώρα οφείλει να εισέλθει σε μία διαδικασία εγγενούς αποκλιμακώσεως του λόγου χρέους προς ΑΕΠ μέσω, αφενός της διατηρήσεως, έστω και μικρότερης εντάσεως, της συσταλτικής δημοσιονομικής πολιτικής και αφετέρου μέσω της επιτεύξεως ισχυρών ρυθμών μεγεθύνσεως της οικονομικής δραστηριότητος.
Δημοσιονομικός Σχεδιασμός: Οι Προκλήσεις μετά το τέλος του προγράμματος
Η διακοπή του φαύλου κύκλου της αυξήσεως της φορολογίας που δρα ανασταλτικά στην ανάπτυξη και υποσκάπτει την εισπραξιμότητα των φορολογικών εσόδων προϋποθέτει την εφαρμογή μέτρων που θα είναι περισσότερο φιλικά προς την ανάπτυξη δίχως να φαλκιδεύουν τη δημοσιονομική πειθαρχία. Ορισμένες σκέψεις που έχουν συχνά διατυπωθεί, έχουν ως ακολούθως:
Απλοποίηση Συστήματος και Φορολογική Συμμόρφωση: Η πολυπλοκότητα του φορολογικού συστήματος και η αναποτελεσματικότητα της φορολογικής διοικήσεως εξασθενίζουν τον βαθμό φορολογικής συμμορφώσεως των πολιτών ενισχύοντας τα κίνητρα για φοροδιαφυγή ή/και φοροαποφυγή. Ο δείκτης “Paying Taxes” της Παγκόσμιας Τράπεζας κατατάσσει την Ελλάδα στην 28η θέση μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ ως προς τον αριθμό των διαδικασιών και τον χρόνο που δαπανάται για την ολοκλήρωση των φορολογικών δηλώσεων και στην 27η θέση ως προς τις διαδικασίες σχετικά με τις επιστροφές ΦΠΑ, τους φορολογικούς ελέγχους και τις διοικητικές προσφυγές, μετά την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων.
Περαιτέρω ενίσχυση ηλεκτρονικών συναλλαγών: Η αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών που παρατηρήθηκε μετά την επιβολή των κεφαλαιακών ελέγχων, τον Ιούνιο του 2015, έχει ήδη συμβάλει σε κάποιο βαθμό στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, ενώ απαιτούνται περαιτέρω μέτρα για την ευρύτερη χρήση τωn ηλεκτρονικών συναλλαγών. Επιπλέον, με αυτόν τον τρόπο γίνεται ευκολότερη η μετατόπιση του φορολογικού βάρους από το εισόδημα στην κατανάλωση, ενισχύοντας κατ΄ αυτόν τον τρόπο τα κίνητρα για εργασία και αποδυναμώνοντας τα κίνητρα για αδήλωτη εργασία.
Διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων του κράτους: Η διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων του κράτους στην Ελλάδα δεν ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματική τα προηγούμενα έτη, εμποδίζοντας ταυτόχρονα και το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεως. Αυτό οφείλεται στην έλλειψη ολοκληρωμένης πληροφορήσεως σχετικά με τα περιουσιακά στοιχεία του κράτους και την απουσία μίας συνολικής στρατηγικής διαχειρίσεώς τους. Λόγω των δημοσιονομικών δυσχερειών κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσεως, η διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων του κράτους έως τώρα έχει κατά κύριο λόγο επικεντρωθεί στον προσδιορισμό των περιουσιακών στοιχείων που πρόκειται να ιδιωτικοποιηθούν. Οι εφαρμοζόμενες πρακτικές στη διαχείριση της δημόσιας περιουσίας στην Ελλάδα είναι απαραίτητο να ευθυγραμμισθούν με τις αντίστοιχες διεθνείς, ενώ κρίνεται καίριας σημασίας η βελτίωση των προτύπων εταιρικής διακυβερνήσεως στις κρατικές επιχειρήσεις.
Ταχεία ολοκλήρωση του Κτηματολογίου: Η απουσία ενός ολοκληρωμένου Κτηματολογίου συχνά παρεμποδίζει την αποτελεσματική διαχείριση των κρατικών περιουσιακών στοιχείων, παρακωλύοντας το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων.
Εκτίμηση Αναπτυξιακού Αποτυπώματος και Αναβάθμιση Διαδικασιών Ελέγχου των Δημοσίων Δαπανών: Η βελτίωση της ποιότητος των δημοσίων δαπανών είναι απαραίτητο να αποτελέσει ύψιστη προτεραιότητα. Η διεθνής εμπειρία έχει δείξει ότι ο επαναπροσδιορισμός του μείγματος των δημοσίων δαπανών μπορεί να συμβάλλει στη δημιουργία δημοσιονομικού χώρου ώστε να κατευθυνθούν πόροι σε άλλες κατηγορίες δαπανών (πχ. υγεία, παιδεία κλπ.) με ισχυρότερο αποτύπωμα στην οικονομική μεγέθυνση. Επιπλέον, ο τακτικός έλεγχος των δαπανών κατά την εκτέλεση του προϋπολογισμού μέσω δημιουργίας κατάλληλων δομών θα βοηθούσε στην αποφυγή οριζόντιων περικοπών σε δαπάνες έτσι ώστε να μην περικόπτονται εκείνες που είναι φιλικές προς την ανάπτυξη.
Εκσυγχρονισμός της Δημόσιας Διοικήσεως: Η μεταρρύθμιση στη δημόσια διοίκηση είναι απαραίτητο να συμβάλλει στην αποσύνδεση της δημόσιας διοίκησης από το πολιτικό σύστημα, να διευκολύνει την εργασιακή κινητικότητα στο Δημόσιο, να προωθήσει την εισαγωγή νέων συστημάτων επιλογής διοικητικών στελεχών και αξιολόγησης εργαζομένων.
Η καταπολέμηση της διαφθοράς αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της μεταρρύθμισης της δημόσιας διοίκησης.
