του ΧΡΗΣΤΟΥ Ν. ΚΩΝΣΤΑ
Χωρίς αμφιβολία, το κλίμα στην ελληνική αγορά χρήματος και κεφαλαίων είναι θετικό. Ωστόσο, δεν βρισκόμαστε σ’ ένα bull market.
Δεν στοιχειοθετείται μια ριζική αλλαγή επενδυτικού ορίζοντα. Είναι φανερό ότι οι αγορές προεξοφλούν μια θεαματική αλλαγή στο μίγμα της οικονομικής πολιτικής στην Ελλάδα που θα απελευθερώσει τις καταπιεσμένες -από τη βαριά φορολογία- παραγωγικές δυνατότητες της χώρας.
Η αλλαγή αυτή προεξοφλείται επειδή όλοι γνωρίζουν πως το 2019 είναι χρονιά θεαματικών πολιτικών εξελίξεων, αλλά δεν μπορεί να ποσοτικοποιηθεί, αφού ουδείς ακόμη γνωρίζει τον ακριβή χρόνο των εκλογών και φυσικά το εκλογικό αποτέλεσμα.
- Τα επιτόκια των κρατικών ομολόγων πέφτουν μόνον όταν συμπίπτουν οι εξής αλληλένδετοι παράγοντες:
· Αναβάθμιση από τους Οίκους Πιστοληπτικής Αξιοπιστίας. Η θετική στάση της Moody’s δεν καλύπτει το γεγονός ότι μας βαθμολογεί ακόμη και σήμερα χαμηλότερα από τους άλλους οίκους αξιολόγησης. Η Fitch είναι η μόνη που μας αξιολογεί με ΒΒ, που απέχει από την «επενδυτική βαθμίδα». - · Η σωστή εκτέλεση του προϋπολογισμού. Στο σημείο αυτό εντοπίζεται η μοναδική ίσως απόλυτη επιτυχία της κυβέρνησης, η οποία περικόπτει δημόσιες δαπάνες και αυξάνει διαρκώς τις πηγές φορολογικών εσόδων με τελικό αποτέλεσμα τα τερατώδη δημοσιονομικά υπερ-πλεονάσματα.
- · Αποκρατικοποιήσεις. Ενα κύμα αποκρατικοποιήσεων όχι μόνον αυξάνει τα δημόσια έσοδα και μειώνει το χρέος, αλλά επιπλέον δημιουργεί κλίμα αυξημένου επενδυτικού ενδιαφέροντος για την πραγματική οικονομία της χώρας. Στην Ελλάδα οι άμεσες ξένες επενδύσεις συνδέονται σε σχεδόν απόλυτο βαθμό με τις αποκρατικοποιήσεις. Μέχρι στιγμής οι επιδόσεις στον τομέα αυτό είναι φτωχές.· Ανάπτυξη. Ο ασφαλέστερος -ίσως ο μοναδικός ρεαλιστικός- τρόπος για να μειωθεί το χρέος και να αυξηθούν οι τιμές των ομολόγων είναι ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας να είναι υψηλότερος από το ύψος των επιτοκίων με τα οποία επιβαρύνεται η χώρα. Με τα επιτόκια του 10ετούς ομολόγου στο 3,7% η ελληνική οικονομία θα έπρεπε να «τρέχει» με ρυθμούς υψηλότερους του 4% ώστε να υπάρχει προοπτική περαιτέρω αποκλιμάκωσης του κόστους χρήματος.
Στην ελληνική οικονομία οι ανωτέρω παράγοντες δεν συντρέχουν.
Η ανοδική τάση της χρηματιστηριακής αγοράς, η πτωτική τάση των επιτοκίων των ομολόγων, αλλά και η περιρρέουσα ατμόσφαιρα στην πραγματική οικονομία και την αγορά ακινήτων δείχνουν αναμφίβολα μια αισιοδοξία, πιστεύοντας ότι η ελληνική αγορά μπορεί να λειτουργήσει αυτόνομα και ανεξάρτητα από την κίνηση των υπόλοιπων ευρωπαϊκών αγορών.
Μέχρι να υπάρξουν απτές αποδείξεις και ορατός ορίζοντας αυτής της αλλαγής, η βελτίωση του κλίματος θα γίνεται αργά και με πολλά σκαμπανεβάσματα.
Γεγονός ωστόσο είναι ότι το Χρηματιστήριο συμπληρώνει σήμερα 6 συνεχόμενες ανοδικές εβδομάδες. Η εβδομάδα που λήγει σήμερα σίγουρα δεν προκαλεί φόβους για μια βίαιη διόρθωση. Το ίδιο ισχύει και στην αγορά ομολόγων που σκαρφαλώνει με τεχνητά μέσα προς το «επίπεδο του ανεκτού επιτοκίου» για μία νέα έκδοση 10ετούς κρατικού τίτλου…
Ο μεγάλος ασθενής της ελληνικής οικονομίας, το τραπεζικό σύστημα, είναι ο πρωταγωνιστής της ανόδου στο Χρηματιστήριο και στην αγορά των ομολόγων. Είναι προφανές ότι η κυβέρνηση έχει αλλάξει ρητορική, στρατηγική και πρακτικές στο θέμα της διαχείρισης των προβλημάτων του κλάδου.
Η «συμμαχία Τσακαλώτου – Στουρνάρα» για μια κοινή στάση στο θέμα των κόκκινων δανείων ανακοινώθηκε με κάθε επισημότητα με μια κατ’ ιδίαν συνάντηση στο γραφείο του διοικητή της ΤτΕ, επίτηδες, για να… ακουστεί μέχρι τη Φρανκφούρτη.
Υπουργός Οικονομικών και κεντρικός τραπεζίτης συμφώνησαν ότι στο θέμα της απαλλαγής των τραπεζών από το τοξικό χαρτοφυλάκιο των κόκκινων δανείων η Ελλάδα πρέπει να εμφανισθεί με ενιαία στρατηγική και με ένα σαφές πλαίσιο το οποίο δεν θα μπερδεύει την αγορά και τους επενδυτές…
