Σαφέστερους κανόνες για τον εντοπισμό τρίτων χωρών που επιτρέπουν μη βιώσιμες αλιευτικές πρακτικές σε κοινά με την ΕΕ ιχθυαποθέματα ενέκρινε την Τετάρτη 9 Ιουλίου το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Με 681 ψήφους υπέρ, 4 κατά και 4 αποχές, οι ευρωβουλευτές έδωσαν την τελική τους έγκριση σε νέα μέτρα της ΕΕ που αποσκοπούν στην υποστήριξη της βιώσιμης αλιείας σε γειτονικές τρίτες χώρες που μοιράζονται ιχθυαποθέματα με την ΕΕ, καθώς και στη διασφάλιση δίκαιων όρων για τους ευρωπαίους αλιείς.

Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, ο τροποποιημένος κανονισμός, ο οποίος έχει ήδη συμφωνηθεί ανεπίσημα με τα κράτη μέλη της ΕΕ, θα επιτρέψει στην Επιτροπή να αξιολογήσει εάν τρίτες χώρες λαμβάνουν επαρκή μέτρα για την πρόληψη της υπεραλίευσης. Παρέχει, επίσης, μεγαλύτερη νομική σαφήνεια ως προς το ποιες μη βιώσιμες πρακτικές μπορούν να οδηγήσουν στην ενεργοποίηση περιοριστικών μέτρων από την ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων εμπορικών μέτρων, όπως απαγορεύσεις εισαγωγών, αυξάνοντας έτσι την επιρροή της ΕΕ στην καταπολέμηση μη βιώσιμων αλιευτικών πρακτικών παγκοσμίως.

Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, οι ευρωβουλευτές κατόρθωσαν να εξασφαλίσουν έναν πιο ακριβή και εφαρμόσιμο ορισμό του τι συνιστά «μη συνεργασία» από τρίτη χώρα. Ως συγκεκριμένα παραδείγματα περιλαμβάνονται πλέον οι αδικαιολόγητες καθυστερήσεις στην απάντηση σε αιτήματα, η άρνηση διαβούλευσης ή μη συμμετοχή σε διαβουλεύσεις, καθώς και η εφαρμογή διακριτικών, παράλογων ή αδικαιολόγητων μονομερών μέτρων ή ποσοστώσεων. Η μη θέσπιση, εφαρμογή ή επιβολή των αναγκαίων μέτρων διαχείρισης της αλιείας, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο των Περιφερειακών Οργανώσεων Διαχείρισης Αλιείας (ΠΟΔΑ) ή σύμφωνα με διμερείς ή πολυμερείς συμφωνίες, συνιστά πλέον αδυναμία συνεργασίας βάσει του δικαίου της ΕΕ.

Οι νέοι κανόνες περιλαμβάνουν ακόμη σαφή ορισμό του σε τι συνίστανται οι «βέλτιστες διαθέσιμες επιστημονικές γνωμοδοτήσεις», τις οποίες οφείλουν να ακολουθούν οι τρίτες χώρες κατά τη διαχείριση των κοινών ιχθυαποθεμάτων με την ΕΕ. Επιπλέον, οι ευρωβουλευτές εξασφάλισαν την καθιέρωση προθεσμίας 90 ημερών, εντός της οποίας οι τρίτες χώρες θα πρέπει να απαντήσουν στον χαρακτηρισμό τους ως «μη συνεργαζόμενων». Για τα ιχθυαποθέματα που τελούν υπό τη διαχείριση των ΠΟΔΑ, η Επιτροπή δεσμεύεται να επιδιώξει πρώτα την επίλυση του ζητήματος εντός του αντίστοιχου οργανισμού.

«Οι αλιείς αισθάνονται εδώ και καιρό ότι οι ανησυχίες τους δεν ακούγονται, και η πρόταση αυτή είναι η απάντησή μας. Δώσαμε μια πιο ισχυρή και αποφασιστική απάντηση της ΕΕ σε όσους υπονομεύουν τους αλιείς μας και τους θαλάσσιους πόρους μας», δήλωσε ο εισηγητής Thomas Bajada (Σοσιαλιστές, Μάλτα).

Μετά τη σημερινή ψηφοφορία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, θα πρέπει να επιβεβαιώσει επίσημα τη συμφωνία και το Συμβούλιο, προτού τεθεί σε ισχύ ο τροποποιημένος κανονισμός 20 ημέρες μετά τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ.

Η ΕΕ μοιράζεται μεγάλο μέρος των ιχθυαποθεμάτων της με τρίτες χώρες. η διαχείριση των οποίων πραγματοποιείται είτε μέσω Περιφερειακών Οργανισμών Διαχείρισης Αλιείας (ΠΟΔΑ) είτε μέσω άμεσων διμερών, τριμερών ή πολυμερών συμφωνιών. Οι ΠΟΔΑ διαχειρίζονται κυρίως αποθέματα στη Μεσόγειο και τον Εύξεινο Πόντο, τα οποία διαχειρίζεται η Γενική Επιτροπή Αλιείας για τη Μεσόγειο (ΓΕΑΜ), ενώ οι άμεσες συμφωνίες αφορούν κυρίως κοινούς πόρους με το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Νορβηγία.

Η πρόταση επικαιροποιεί τους υφιστάμενους κανόνες της ΕΕ, επισημαίνεται, οι δε προβλεπόμενες κυρώσεις έχουν εφαρμοστεί μόνο μία φορά έως σήμερα: το 2013, κατά των Νήσων Φερόε, με επιβολή απαγόρευσης εισαγωγών ρέγγας και σκουμπριού, η οποία ήρθη το 2014.

Διαβάστε επίσης:

Νερό και βιωσιμότητα: Πρωτοβουλίες και καινοτομίες σε Ελλάδα, ΕΕ και παγκόσμιο επίπεδο