γράφει ο Γιώργος Προκοπάκης
Κατά την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών του 2015, οι τραπεζες Εθνική και Πειραιώς, τα κατάφεραν “δανειζόμενες” από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας ΤΧΣ (το Δημόσιο δηλαδή), λίγο πάνω από €2 δισ κάθε μιά τους με CoCos, ομόλογα μετατρέψιμα σε μετοχές υπό όρους.
Στο μετοχικό τους κεφάλαιο μετέσχον και ιδιώτες επενδυτές.
Τα CoCos έχουν υψηλό επιτόκιο, 8%, και μετατρέπονται σε κοινές μετοχές στην τότε τιμή,
(α) εάν δεν εξοφληθεί το κεφάλαιο, με τη λήξη τους το 2022, ή
(β) εάν δεν καταβληθεί ο τόκος.
Η Εθνική, μόλις πούλησε τη συμμετοχή της στην τουρκική FINANSBANK το 2017, εξόφλησε τα CoCos και ησύχασε.
Η Τρ. Πειραιώς έχει πάντα την υποχρέωση και -με τα σημερινά δεδομένα (σημερινά= και προ covid)- φαντάζει εντελώς απίθανο να καταφέρει να τα εξοφλήσει το 2022 – πολύ περισσότερο νωρίτερα.
- Για τους φετεινούς τόκους η τράπεζα έχει εξασφαλισμένα τα χρήματα, όμως υπάρχει “απαγόρευση” πληρωμών τέτοιων τόκων (σε μέτοχο) και απαιτείται η άδεια του SSM.
Οι συνέπειες
Εάν δεν επιτραπεί η πληρωμή, αυτομάτως γίνεται η μετατροπή και το δημόσιο γίνεται ο συντριπτικά κύριος μέτοχος με 91% από 26.4% που κατέχει σήμερα.
Μια τέτοια εξέλιξη τσακίζει τους ιδιώτες μετόχους που έβαλαν τα λεφτά τους το 2015.
Το Δημόσιο είναι μάλλον καλά: Η ανάκτηση της συνολικής αξίας του στην τράπεζα το 2015 μπορεί να επιτευχθεί με άνοδο μετοχής μόλις 17.5% από τα τάρταρα που είναι σήμερα (έχει χάσει 89% της αξίας από το 2015).
Για να αποφευχθεί η κακή εξέλιξη για τους ιδιώτες μετόχους, αυτοί έκαναν δύο διαδοχικές προτάσεις αύξησης μετοχικού κεφαλαίου με όρους οι οποίοι επί της ουσίας σήμαιναν απεμπόληση από το ΤΧΣ και το Δημόσιο των δικαιωμάτων από τα CoCos, να πάρει το ΤΧΣ τη ζημία ΤΩΡΑ και οι προοπτικές βελτίωσης να είναι στους μετόχους.
Πολύ σωστά το ΤΧΣ απέρριψε και τις δύο προτάσεις.
Το σχέδιο
Φαίνεται πως η κυβέρνηση θα βολευόταν (εάν δεν την επιθυμεί διακαώς) με την απαγόρευση πληρωμής των τόκων από τον SSM.
Δεδομένου ότι θα αντιμετωπισθεί το ίδιο πρόβλημα στην τελική του εξέλιξη το 2022, καλύτερα τώρα ώστε αφ’ ενός να ξεκαθαρίσει η εικόνα και αφ’ ετέρου να αποκτήσει μεγαλύτερο μερίδιο της τράπεζας με τα ίδια λεφτά τώρα που η μετοχή της είναι στα τάρταρα.
Η άποψη μου
Κατά τη γνώμη μου, πολύ καλά κάνει και μπράβο στη διοίκηση του ΤΧΣ που προστατεύει τα συμφέροντα του δημοσίου.
Τις επόμενες εβδομάδες θα βρεθούμε σε περιβάλλον παρεμβάσεων “φιλικών δυνάμεων” προς τους νυν ιδιώτες μετόχους.
Θα εμφανιστούν ως χαμένοι (που είναι) με ευθύνη της ελληνικής πλευράς. Ενδεχομένως θα ακούμε για μεθόδευση από το ΤΧΣ και τις ιστορίες της αρκούδας.
Η Ελλάδα ήταν το 2015 (και είναι ακόμη) επενδυτικός προορισμός υψηλού κινδύνου.
Γι’ αυτό άλλως τε οι ανακεφαλαιοποιήσεις έγιναν σε εξευτελιστικές αξίες.
Στην Πειραιώς το Δημόσιο κατέχει 26.4% του μετοχικού κεφαλαίου, ούτε καν “καταστατική μειοψηφία”.
Για να προστατευθούν οι νέοι μέτοχοι από την κρατικοποίηση έπρεπε να φροντίσουν να βρεθούν την επταετία 2015-22 τα €2 δισ για τα CoCos.
Κατ’ ελάχιστον, για την στοιχειώδη προστασία τους έπρεπε η αξία της τράπεζας να αυξηθεί κατά +65% – προ covid έχανε κάπου -75%, σήμερα χάνει -89%.
- Να θυμίσουμε πως από τον Φεβρουάριο 2016 η τράπεζα έμεινε με μεταβατική διοίκηση για περισσότερο από ένα χρόνο.
Έπρεπε να ξεκαθαρίσει (που δεν ξεκαθάρισε) η ιστορία της προηγούμενης διοίκησης Σάλλα-Θωμόπουλου.
Οι επενδυτές ήξεραν και ξέρουν τους κινδύνους.
Μπορεί να φαντάζονταν (ή να τους είχαν παραμυθιάσει) για το κράτος που είναι πάντα πρόθυμο να φορτώσει τη χασούρα στους φορολογούμενους.
Μετά τη σύσκεψη της περασμένης Πέμπτης, ο πρωθυπουργός έδωσε, εμμέσως πλην σαφώς, την υποστήριξή του στη σημερινή διοίκηση, την οποία θα ήθελε να παραμείνει.
Σε συμβολικό επίπεδο είναι διπλό λάθος:
- μάλλον αδύνατον να αποφευχθεί, όμως η διοίκηση απέτυχε,
- μέσα στην τούρλα προχωρά σε πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου του προσωπικού με σχεδόν 20% καλύτερους όρους από την προηγούμενη – με ενδεχόμενη την κρατικοποίηση αυτή η “λαρζ πολιτική”, εκτός του ότι πιέζει το σύνολο του τραπεζικού συστήματος, αφαιρεί πόρους από τον διάδοχο μέτοχο που είναι το δημόσιο.
Σε μερικές εβδομάδες θα έχει λήξει, τουλάχιστον αυτός ο γύρος του προβλήματος.
Η καλύτερη λύση είναι αυτή που θα ξεκαθαρίσει οριστικά την εικόνα, σήμερα.
Για να μη χάσουμε την ευρύτερη εικόνα
Κάποιοι λέγαμε από τότε πως η ανακεφαλαιοποίηση 2015 ήταν ανεπαρκής.
Θυμίζω πως το ΔΝΤ προέβλεπε ανάγκη ανακεφαλαιοποίησης με δημόσιους πόρους της τάξεως των €25 δισ.
Έγινε με €5.5 δισ και μάλιστα σε εξευτελιστικές τιμές.
Κατόρθωμα Τσίπρα-Καμένου-Βαρουφάκη-Δραγασάκη-Τσακακλώτου.
Ακόμη και σε αυτές της εξευτελιστικές αξίες του Νοεμβρίου 2015, οι τράπεζες κρατήθηκαν μέχρι τον Μάιο 2016.
Η πολιτική αβελτηρία με τη διαχείριση των κόκκινων δανείων τις έριξε στο καναβάτσο. κατά μέσο όρο, προ covid οι τράπεζες έχαναν 68%-70% της αξίας του 2015. Σήμερα χάνουν το –78%.
Η συνολική χρηματιστηριακή αξία των τεσσάρων συστημικών τραπεζών έπεσε από €10.6 δισ το 2015 στα €2.4 δισ σήμερα – η Πειραιώς που συζητάμε, από €2.6 δισ στα €286 εκατ σήμερα.
Οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛοι κατέβαλαν σημαντική προσπάθεια να μην έχουμε τράπεζες και να μη μπορούμε να ορθοποδήσουμε ως οικονομία.
Το κατάφεραν σε μεγάλο βαθμό – καιρός είναι να αντιστραφεί η πορεία.
Τα προβλήματα με την υγειονομική κρίση απλώς έσπρωξαν λίγο χαμηλότερα τα χαμηλά που είχαν κατορθώσει οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛοι